Ο ΟΣΙΟΣ ΕΥΜΕΝΙΟΣ ο θαυματουργός, επίσκοπος Γορτύνης
ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
Η ΑΓΙΑ ΑΡΙΑΔΝΗ
Ο ΑΓΙΟΣ ΚΑΣΤΩΡ
Ο ΟΣΙΟΣ ΡΩΜΥΛΟΣ
Αναλυτικά
Ο ΟΣΙΟΣ ΕΥΜΕΝΙΟΣ ο θαυματουργός, επίσκοπος Γορτύνης
Από νεαρή ηλικία ο Ευμένιος υπέβαλλε τον εαυτό του σε πολλές σκληραγωγίες και ασκήσεις. Η εγκράτεια ήταν εκείνη που τον διέκρινε περισσότερο. Διότι στο μυαλό του, είχε πάντα τη συμβουλή του Αποστόλου Παύλου, “πάς ο αγωνιζόμενος πάντα έγκρατεύεται”1. Καθένας, δηλαδή, που αγωνίζεται, εγκρατεύεται σε όλα, ακόμα και στην τροφή και στο ποτό, προκειμένου να πετύχει τον πνευματικό του σκοπό. Και ο Ευμένιος, ακολουθώντας τα λόγια του θεόπνευστου Αποστόλου, πέτυχε. Αξιώθηκε να ιερωθεί και να γίνει επίσκοπος Γορτύνης στην Κρήτη. Από τη νέα του θέση, η αρετή του έλαμψε ακόμα περισσότερο και ο Θεός του έδωσε τη χάρη και τη δύναμη να θαυματουργεί. Και όπως αναφέρει η παράδοση, μια φορά με αναμμένες λαμπάδες κατέκαυσε έναν δράκοντα, που όρμησε εναντίον του. Έπειτα ο Ευμένιος πήγε στη Ρώμη, όπου με τη θεία του διδασκαλία και με θαύματα στερέωσε τους πιστούς. Ποθώντας, όμως, περισσότερη σκληραγωγία και άσκηση, πήγε στη Θηβαΐδα της Άνω Αιγύπτου, κοντά στους μεγάλους ασκητές. Εκεί παρέδωσε και το πνεύμα του στο Θεό. Το λείψανό του μεταφέρθηκε και θάφτηκε με τιμές στην έδρα της επισκοπής του, στην Κρήτη.
1. Α’ προς Κορινθίους, θ’ 25.
Απολυτίκιο. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Ταχύν προμηθέα σε και αρωγόν ευμενή, κεκτήμεθα Όσιε ως του Χριστού μιμητήν, Ευμένιε ένδοξε· συ γαρ αναβλυστάνων, συμπαθείας τα ρείθρα, βρύεις τη Εκκλησία, Ιαμάτων πελάγη. Αλλά και τοις τιμώσι σε, σκέπη γενήθητι.
ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
Μαρτύρησαν δια ξίφους. (Η μνήμη τους επαναλαμβάνεται και την 28η Σεπτεμβρίου).
Η ΑΓΙΑ ΑΡΙΑΔΝΗ
Αν και δούλα, ήταν ανώτερη και λαμπρότερη από πολλές κυρίες, δούλες των κοσμικών ματαιοτήτων και των γήινων μολυσμών. Η αγία Αριάδνη έζησε στα χρόνια των βασιλέων Αδριανού και Αντωνίνου (117-139 μ. Χ.) και έγινε χριστιανή στη Φρυγία πόλη των Προμισέων. Όταν το πληροφορήθηκε ο αφέντης της, Τέρτυλος, ένας από τους ισχυρότερους πρόκριτους της πόλης, την πίεζε να επανέλθει στην ειδωλολατρία. Εκείνη όμως επέμενε στη χριστιανική ομολογία της και στάθηκε αδύνατο να την πείσουν να θυσιάσει στα είδωλα, κατά την ήμερα μάλιστα που γιόρταζε τα γενέθλιά του ο γιος του κυρίου της. Τότε την έδειραν σκληρά και τη βασάνισαν για πολύ, αφού έγδαραν τις σάρκες της με σιδερένια νύχια. Για να αποφύγει περισσότερες πιέσεις, εγκατέλειψε το σπίτι του κυρίου της. Και ενώ την καταδίωκαν, έπεσε σε γκρεμό όπου και βρήκε το θάνατο.
Απολυτίκιο. Ήχος δ’. ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Τη του Χριστού κυβερνωμένη παλάμη, ουκ έδουλώθης την ψυχήν Αριάδνη, αλλ’ ελευθέρα γνώμη ήνδραγάθησας· πάσαν γαρ έπίνοιαν, του εχθρού καθελούσα, στέφος χαριτόπλοκον, εκ Θεού έκομίσω· όν έκδυσώπει Μάρτυς εκτενώς, ελεηθήναι, τους σε μακαρίζοντας.
Ο ΑΓΙΟΣ ΚΑΣΤΩΡ
Στο Αγιολόγιο του Σ. Εύστρατιάδη, μαζί με τον Κάστορα, προβάλλεται και μία Αγία με το όνομα Θεοδώρα.
Ο ΟΣΙΟΣ ΡΩΜΥΛΟΣ
Στους Συναξαριστές δεν αναφέρεται κανένα υπόμνημα για τον όσιο αυτό, βιογραφία του υπάρχει στο υπ’ αριθμ. 154 χειρόγραφο της Σκήτης των Καυσοκαλυβίων, που συνέγραψε ο μαθητής του εν λόγω Οσίου, Γρηγόριος. Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία αυτά, ο όσιος Ρωμύλος γεννήθηκε το 1300 περίπου στην παραδουνάβια πόλη Βιδίνιο, από γονείς ευσεβείς. Ο πατέρας του ήταν Έλληνας και η μάνα του Βουλγάρα. Το πρώτο του όνομα ήταν Ράϊκος και σε κατάλληλη ηλικία οι γονείς του τον εμπιστεύθηκαν σε σπουδαίο δάσκαλο, από τον όποιο ο νεαρός Ράϊκος έμαθε τα πρώτα του γράμματα. Στη συνέχεια, επειδή είχε κλίση στη μοναχική ζωή, κατέφυγε στη Μονή της Θεοτόκου της Οδηγήτριας, κοντά στο Τίρνοβο (Βουλγαρίας). Εκεί έγινε μοναχός με το όνομα Ρωμανός και ασκήτευσε ευδοκίμως για τρία συνεχή χρόνια. Κατόπιν έκανε κοντά στον όσιο Γρηγόριο τον Σιναΐτη και έπειτα, αφού έγινε μεγαλόσχημος με το όνομα Ρωμύλος, πήγε στο Άγιο Όρος, έξω από τη Μονή Μεγίστης Λαύρας, όπου μαζί με τον μαθητή του Γρηγόριο ασκήτευε στην ησυχία. Πολλοί Αγιορείτες έρχονταν κοντά του για ν’ ακούσουν τα σοφά λόγια του και να πάρουν τις ορθές πνευματικές συμβουλές του. Κατά τον πόλεμο όμως των Τούρκων κατά Σέρβων και Βουλγάρων, πολλοί Σερβοβούλγαροι μοναχοί, λόγω φόβου, μετακινήθηκαν. Το ίδιο έπραξε και ο Ρωμύλος, πηγαίνοντας στην Αυλώνα (ίσως της Αλβανίας) Κατόπιν ταξίδεψε στην Κων/πολη και από εκεί στη Ραβένιτσα της Σερβίας, όπου στην εκεί Ιερά Μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου απεβίωσε ειρηνικά. Μετά το θάνατό του, ο τάφος ευωδίαζε και επετέλεσε πολλά θαύματα.