Συνήθως αποφεύγω να αναφέρομαι σε αυτό το θέμα. Θεωρώ ότι στο απώτερο μέλλον θα αποδειχθεί πως αποτέλεσε μία από τις πλέον σκοτεινές σελίδες της νεότερης ελληνικής Ιστορίας.
Από τον Μανώλη Κοττάκη
Πιστεύω ότι σε 50 χρόνια από τώρα θα ξέρουμε την πλήρη αλήθεια για τον Δεκέμβριο του 2008, εφόσον βέβαια ο ιστορικός του μέλλοντος αναζητήσει σε αποχαρακτηρισμένα αρχεία ξένων χωρών τι συνέβη στην Ελλάδα στο τέλος εκείνης της φοβερής χρονιάς. Ή αν θελήσει να του μιλήσει κάποιος ξένος αξιωματούχος, τον οποίο κυνηγούν οι τύψεις από την ημέρα που βγήκε στη σύνταξη.
Έως τότε, κάθε χρόνο, ελλείψει ντοκουμέντων, η συζήτηση θα επικεντρώνεται αυτονοήτως στο θλιβερό γεγονός της δολοφονίας του άτυχου μαθητή Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, ο οποίος, αν ζούσε σήμερα, θα ήταν ολόκληρος άνδρας και θα τελείωνε τις σπουδές του στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Κρίμα από τον Θεό, πράγματι… Ωστόσο, εκτός από το γεγονός αυτό καθαυτό και τα ετήσια παρελκόμενα των εκδηλώσεων μνήμης (φέτος, το απαράδεκτο επεισόδιο με την ανθοδέσμη, τους άνδρες των ΜΑΤ και τις συλλήψεις των δικηγόρων Θανάση Καμπαγιάννη και Κώστα Παπαδάκη), υπάρχει και η ιστορία – η νεότερη ιστορία.
Ο Δεκέμβριος του 2008 πρέπει να ενταχθεί ως γεγονός στο ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο της περιόδου εκείνης, καθώς το «κίνημα» εκδηλώθηκε μεταξύ του βέτο του Βουκουρεστίου του 2008, των συναντήσεων κορυφής και των υπογραφών για τους αγωγούς, της ανακίνησης της υπόθεσης του Βατοπαιδίου, της πτώχευσης της Lehman Brothers και της μετάδοσης της αμερικανικής κρίσης στην Ευρώπη, από τη μια (Απρίλιος – Σεπτέμβριος), και της δημοσιοποίησης τηλεγραφημάτων της αμερικανικής πρεσβείας των Αθηνών για την επίδραση του Δεκεμβρίου στην εξωτερική πολιτική της Ν.Δ. από την άλλη (2009-2011). Τηλεγραφήματα που υποστηρίζουν ότι ο Δεκέμβριος τής «έδεσε» τα χέρια.
Και, βεβαίως, πρέπει να εντάξουμε στο ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο τη σύνδεση του Δεκεμβρίου με την άνοδο των ελληνικών spreads για πρώτη φορά, καθώς και με τις πρώτες εκθέσεις ξένων οίκων με αίτημα την πρόσδεση της Ελλάδος στο ΔΝΤ ή ακόμη και την αποβολή της από το ευρώ. Ο Δεκέμβριος δεν ήταν απλώς μια αποτρόπαια δολοφονία, λοιπόν. Ηταν κάτι πολύ μεγαλύτερο. Τι έχουμε στα χέρια μας έως τώρα;
Πρώτον και κύριον, την άποψη της μητέρας του Αλέξη, Τζίνας Τσαλικιάν, στην κατάθεσή της στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο Λαμίας στις 26/04/2017. Εκεί, η κυρία Τσαλικιάν χαρακτήρισε τη δολοφονία «ενταγμένη στο πλαίσιο ενός γενικοτέρου σχεδίου πολιτικής αποσταθεροποίησης της χώρας». Συγκεκριμένα, είπε ότι η δολοφονία του Αλέξη «εξυπηρέτησε το σχέδιο πρόκλησης επεισοδίων και την πυροδότηση μιας ήδη τεταμένης κατάστασης». Αν είχε κάνει αντίστοιχη δήλωση η Μάγδα Φύσσα, θα έπαιζε πρώτο θέμα για πολύ καιρό σε κανάλια και εφημερίδες που ανησυχούν για τις εκτροπές της δημοκρατίας στη χώρα μας. Έτσι δεν είναι;
Την Τσαλικιάν, όμως, δεν είχε την απορία να τη ρωτήσει κανείς το απλούστατο: «Τι ξέρετε; Τι εννοείτε;» Ευνόητο γιατί. Κατά τη διάρκεια της θυελλώδους κρίσης του Δεκεμβρίου, όταν άγνωστοι κουκουλοφόροι -μη Ελληνες- είχαν κάνει γης μαδιάμ ιδιωτικές περιουσίες, ο τότε πρωθυπουργός κάλεσε για ενημέρωση στο Μέγαρο Μαξίμου τους πολιτικούς αρχηγούς, μεταξύ των οποίων και την τότε γενική γραμματέα του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα. Όταν εξήλθε του Μεγάρου, η κυρία Παπαρήγα κατήγγειλε τον τότε ΣΥΡΙΖΑ του Αλαβάνου ότι «χαϊδεύει τους κουκουλοφόρους» και παρατήρησε υπαινικτικά: «Δεν γνωρίζω αν αυτός ο σκληρός πυρήνας σήμερα έχει γίνει κάτι σαν τους Ταλιμπάν». Τους οποίους είναι γνωστό ποιοι εξέθρεψαν. Εντός Μεγάρου, κατά τη διάρκεια της συνάντησης, η Παπαρήγα είχε πει στον τότε πρωθυπουργό, όπως αποκάλυψα στον Τύπο της εποχής και σε βιβλία μου αργότερα, το εξής:«Περάσαμε Εμφύλιο, δικτατορία, διώξεις, διωγμούς. Εάν είχα μπροστά μου αυτούς που παίζουν τους αριστερούς φορώντας κουκούλες, θα τους ξεσκέπαζα!» Επίσης: Στην καρδιά των γεγονότων, και ενώ το κέντρο των Αθηνών ήταν πεδίο μάχης, ο τότε Αμερικανός πρεσβευτής Σπέκχαρντ τηλεγράφησε στο State Department την εκτίμησή του για τα επεισόδια που βρίσκονταν σε πλήρη εξέλιξη.
Το τηλεγράφημα αυτό, που ήρθε στη δημοσιότητα μεταγενεστέρως από τις αποκαλύψεις των Wikileaks το 2011, έγραφε μεταξύ άλλων – αντιγράφω μόνο τρεις γραμμές: «Τα αμερικανικά συμφέροντα θα επηρεαστούν. Περιοριζόμενη από την αναταραχή, η κυβέρνηση θα είναι πιο εσωστρεφής από τα συνηθισμένα. Είναι πολύ πιθανό η Ελλάδα να μην έχει τη θέληση ή τη δυνατότητα να αναλάβει τολμηρές πρωτοβουλίες στην περιφερειακή της πολιτική, όπως το όνομα της Μακεδονίας, οι σχέσεις με την Τουρκία ή η άσκηση πιέσεων στους Ελληνοκυπρίους για το Κυπριακό».
Ανεξαρτήτως λοιπόν του ποιος κρύβεται πίσω από τον Δεκέμβριο ή αν πρόκειται για αυθόρμητη λαϊκή εξέγερση, τι ομολογείται εδώ; Πριν καλά καλά τελειώσουν τα επεισόδια, έχουμε έναν ανώτατο διπλωμάτη της πλέον φιλικής συμμαχικής χώρας να υποστηρίζει ότι ένα εσωτερικό γεγονός θα επιδράσει αρνητικά στην πολιτική της κυβέρνησης σε ένα εξωτερικό γεγονός.
Ή και σε περισσότερα. Πού το ξέρει; Αλήθεια, δεν έχει κανείς ιστορικός την περιέργεια να ψάξει τι συνέβη τότε; Ή θα περιμένουμε να διαβάσουμε την αλήθεια στα βαθιά μας γεράματα, όπως συνέβη και με τη Γιάλτα; Ή θα περιμένουμε να πει κάτι παραπάνω το ΚΚΕ το 2058, 50 χρόνια μετά, όπως έκανε το 2013, 50 χρόνια μετά τη δολοφονία Λαμπράκη το 1963; (Αναγνώρισε ότι η κυβέρνηση της ΕΡΕ δεν είχε την παραμικρή σχέση.)
Πάντως, ο Δεκέμβριος, όπως επιχειρείται να παρουσιαστεί σήμερα από δικηγόρους-αυριανούς βουλευτές του ΚΚΕ, ώστε να ράψουν την προεκλογική τους εκστρατεία στα μέτρα τους, ότι δηλαδή ήταν άλλο ένα επεισόδιο αστυνομικού αυταρχισμού και αυθαιρεσίας, δεν υπάρχει.
Δεν είναι μόνο αυτό. Και απορώ που στελέχη του ΚΚΕ, όπως ο δικηγόρος Κώστας Παπαδάκης, τον οποίο ρώτησα ευθέως χθες το πρωί στο Οpen, απορρίπτουν a priori ως συνωμοσιολογική την εκτίμηση ότι υπήρξε δάκτυλος ξένης δύναμης στα επεισόδια…
Απορώ που υποβαθμίζουν ένα τόσο μεγάλο γεγονός σε απλό αστυνομικό συμβάν, όπως δεκάδες άλλα. Δεν είναι. Αυτά για σήμερα και, πρώτα ο Θεός, ραντεβού τον επόμενο Δεκέμβριο. Ελπίζουμε έως τότε να έχουν ανοίξει και άλλα στόματα. Αν και δύσκολο…