Ένας επιζήσας του Άουσβιτς θυμάται

Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος η σημερινή. Ο Λέον Σβάρτσμπαουμ ήταν το μοναδικό μέλος της οικογένειάς του, που επέζησε της κόλασης του Άουσβιτς. Το μήνυμά τους προς τους Γερμανούς.

Ο σήμερα 97χρονος ήταν κρατούμενος στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς από τον Αύγουστο του 1943 μέχρι τον Μάρτιο του 1944. Δεκαετίες ολόκληρες μετά την απελευθέρωσή του δεν είχε μιλήσει ποτέ δημοσίως για τη φρίκη που έζησε. Όταν πριν από μερικά χρόνια πέθανε η σύζυγός του, ο Λέον Σβάρτσμπαουμ αποφάσισε να μοιραστεί την ιστορία του.
«Το θέμα με απασχολεί καθημερινά. Γιατί σκότωσαν τους γονείς μου; Ήταν καλοί άνθρωποι. Γιατί το έκαναν αυτό; Ήταν υποχρέωση των γερμανικών αρχών να σκοτώσουν τους γονείς μου; Μέχρι σήμερα δεν έχω λάβει απάντηση σε αυτό. Δεν έχω απάντηση».
«Δεν μπορεί να φανταστεί κανείς πόσο υπέφεραν…»
Ο ίδιος όμως τη γνωρίζει. Ήταν ο «αστείρευτος φθόνος» της πλειοψηφίας των Γερμανών έναντι των Γερμανών Εβραίων. Φθόνος που εξελίχθηκε σε ρατσισμό και μανία εξόντωσης. Αυτή είναι η σωστή απάντηση, την οποία όμως ήλπιζε να έχει ακούσει από έναν από τους δράστες, λέει ο Λέον Σβάρτσμπαουμ. Μέχρι και σήμερα όμως αυτός δεν έχει συμβεί. Από τους μη εβραίους σύγχρονους μάρτυρες της ναζιστικής θηριωδίας γνωρίζει μόνον μια αντίδραση: τη σιωπή. Με αφορμή τη σημερινή Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος θέλει να στείλει το εξής μήνυμα στους Γερμανούς: να επισκεφτούν τα πρώην στρατόπεδα συγκέντρωσης και να θυμηθούν την πρόσφατη ιστορία τους.
«Δεν μπορεί να διανοηθεί και να φανταστεί κανείς πόσο υπέφεραν οι άνθρωποι. Το τι μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος σε άλλο άνθρωπο με συνοδεύει μια ζωή».
Τον Ιούνιο του 1943 όλη η οικογένεια του Λέον Σβάρτσμπαουμ μεταφέρθηκε στο Άουσβιτς, όπου και δολοφονήθηκε. Δυο μήνες αργότερα βρέθηκε στο κολαστήριο και ο ίδιος, σε ηλικία 22 ετών. «Στο στρατόπεδο δεν υπήρχε τίποτα εκτός από πείνα, ψείρες, ξύλο και φόβο. Φόβο είχαν όλοι».
«Ήθελα να πεθάνω, αλλά δεν είχα τη δύναμη»
Για πολλές δεκαετίες προσπαθούσε απλώς να ξεχάσει τη φρίκη που έζησε: «Ήθελα να ζήσω, να ζήσω και να ξεχάσω. Όλη μου η οικογένεια δολοφονήθηκε. Σκεφθείτε να χάνετε μέσα σε μια μέρα τα αγαπημένα σας πρόσωπα. 35 άνθρωποι που αγαπούσα. Ήθελα να πεθάνω. Αλλά δεν είχα τη δύναμη και την αποφασιστικότητα να το κάνω».
Σήμερα ο Λέον Σβάρτσμπαουμ θεωρεί χρέος του να διηγείται την ιστορία του. Το 2016 ήταν πολιτικός ενάγων στη δίκη του πρώην φρουρού και μέλους των SS Ράινχολντ Χάνινγκ. Ο Λέον Σβάρτσμπαουμ είχε απευθυνθεί πολλές φορές με επιστολές στον λεγόμενο φρουρό του Άουσβιτς ζητώντας απαντήσεις. Ο τελευταίος δεν ανταποκρίθηκε ποτέ. Αυτή η σιωπή των δραστών και η μη παραδοχή της ενοχής τους είναι αυτή που τον ακολουθεί μια ζωή, όπως λέει. Και την οποία ξαναβίωσε κάποια στιγμή σε ένα γαμήλιο τραπέζι. «Στο τραπέζι μας καθόταν ένας άνδρας με άσπρο σακάκι. Κάποια στιγμή, αργά, γύρισε και μου είπε: ‘Εσύ πού ήσουν σύντροφε; Εγώ ήμουν στα SS’. Τότε τού είπε η γυναίκα μου: ‘Ο άνδρας μου ήταν στο Άουσβιτς’. Σηκώθηκε και έφυγε». Και μάλιστα φανερά ενοχλημένος και απογοητευμένος.
dw