Δίκταμος: Το ελληνικό υπερτρόφιμο

Ο δίκταμος είναι ένας αρωματικός θάμνος που φυτρώνει στην οροσειρά Δίκτη της Κρήτης και μας δίνει ένα ρόφημα με ευεργετικές ιδιότητες.
Τον Ιούλιο του 2013 η επιτροπή φαρμάκων φυτικής προέλευσης του Ευρωπαϊκού οργανισμού φαρμάκων, με οδηγό τις γραπτές αξιολογήσεις της καθηγήτριας της Φαρμακευτικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κας Ιωάννας Χήνου, δημοσίευσε την τελική μονογραφία του Δίκταμου με θεραπευτικές ενδείξεις την ανακούφιση από:
τον βήχα που σχετίζεται με το κρύωμα,
τις ήπιες γαστρεντερικές διαταραχές
τις μικρές φλεγμονές του δέρματος και τους μώλωπες
Τι έδειξαν οι αναλύσεις
Έλληνες ερευνητές έχουν κατά καιρούς αναλύσει τα φύλλα και τα υπέργεια τμήματα του δίκταμου, ταυτοποιώντας σημαντικές ουσίες που βρίσκονται μέσα σε αυτά. Τα φλαβονοειδή και τα τριτερπένια αποτελούν κάποια από τα συστατικά που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε εργαστηριακές μελέτες.
Παράλληλα, περισσότερες από 40 ουσίες ανάμεσα στις οποίες η θυμόλη, η καρβακρόλη, το γ-τερπινένιο και το π-κυμένιο έχουν προσδιοριστεί στο αιθέριο έλαιο του δίκταμου, ουσίες στις οποίες οφείλονται οι εξαιρετικές αντιμικροβιακές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες του αρωματικού φυτού.
Μελέτη της Δρ. Γκορτζή και των συνεργατών έδειξε την αποτελεσματικότητα του αιθέριου ελαίου του δίκταμου (και του καλλιεργημένου και του άγριου) έναντι παθογόνων στελεχών Gram θετικών και Gram αρνητικών βακτηρίων, έναντι παθογόνων βακτηρίων της στοματικής κοιλότητας, αλλά και έναντι εν δυνάμει παθογόνων μυκήτων όπως η Candida Albicans.
Σε άλλη, εργαστηριακή πάντα μελέτη (όχι δηλαδή σε ανθρώπους, αλλά σε κυτταρικές σειρές), φάνηκε επίσης η σημαντική αντιμικροβιακή δράση συστατικών του δίκταμου έναντι συγκεκριμένων Gram αρνητικών βακτηρίων.
Προσοχή: Ο δίκταμος δεν ενδείκνυται για παιδιά και εγκυμονούσες.
Δίκταμος και Έρωντας
Τον δίκταμο θα τον συναντήσουμε και ως Έρωντα, ονομασία που είτε πηγάζει από τις ενδεχόμενες αφροδισιακές ιδιότητες του είτε σχετίζεται με τον θεό Έρωτα, ενώ οι χαρακτηρισμοί του ως στομαχόχορτο (λόγω της θετικής του επίδρασης στο στομάχι και στο γαστρεντερικό ευρύτερα) αλλά και ως σταματόχορτο (ενδέχεται να βοηθά στη καταστολή της αιμορραγίας) προσδιόρισαν από πολύ νωρίς, κάποιες από τις αξιόλογες δράσεις του στην ανθρώπινη υγεία.
Ο δίκταμος καλλιεργείται συστηματικά στο χωριό Έμπαρος του νομού Ηρακλείου καθώς και στις γύρω κοινότητες, συνδράμοντας έτσι στο μεγαλύτερο ποσοστό της εμπορικής του διακίνησης. Η προσπάθεια για καλλιέργεια του θάμνου αυτού σε άλλες περιοχές της Ελλάδος, όπως για παράδειγμα στα Ιωάννινα, δεν είχε επιτυχή έκβαση αποδεικνύοντας την «αγάπη» του δίκταμου στις ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες της Κρήτης.
Πηγή: «Γνωρίστε τα ελληνικά superfoods», εκδόσεις Διόπτρα, Κωνσταντίνος Ξένος – Αστερία Σταματάκη