Το μέλλον της ιατρικής συνδέεται ολοένα και περισσότερο με την τεχνολογία. Η άφιξη συσκευών επαυξημένης πραγματικότητας αλλάζει θεαματικά τα χειρουργικά αποτελέσματα. Η επαυξημένη πραγματικότητα θα μπει στα χειρουργεία για να σωθούν περισσότερες ανθρώπινες ζωές.
Στο Πανεπιστήμιο της Πίζας, οι ερευνητές αναπτύσσουν ένα είδος χειρουργικού πλοηγού που θα κατευθύνει τα χέρια των γιατρών, κατά τη διάρκεια των πιο ευαίσθητων σημείων της επέμβασης, παρέχοντας σε πραγματικό χρόνο πολύτιμες πληροφορίες.
Πώς όμως λειτουργεί αυτή η τεχνολογία και πώς θα την ενσωματώσουν οι χειρουργοί;
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=dZywSoKGSLs&w=711&h=400]
Ερευνητές που εργάζονται στο πρότζεκτ Vostars (Video Optical See-Through Augmented Reality Surgical Systems) στο κέντρο EndoCAS του Πανεπιστημίου που βρίσκεται στο νοσοκομείο του Τσιζανέλο στην Πίζα, έχουν φτιάξει μια συσκευή που θα προσφέρει ουσιαστική βοήθεια στις πολύ ευαίσθητες επεμβάσεις, όπως για παράδειγμα στην γναθοπροσωπική χειρουργική.
«Στη δουλειά πρέπει συχνά να επανατοποθετούμε τμήματα του σκελετού του προσώπου, για να μπορέσουμε να διορθώσουμε για παράδειγμα μια δυσπλασία. Αποτελεί πολύτιμη βοήθεια για μας να μπορούμε να οπτικοποιούμε σε έναν ασθενή τις ενδείξεις που είναι αναγκαίες για να βάλουμε ένα κομμάτι σε μια νέα θέση, διασφαλίζοντας τη συμμετρία» επισημαίνει ο Τζοβάνι Βαριάλι, χειρούργος γναθοπροσωπικής, στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Σαντ’ Όρσολα της Μπολόνια.
Αυτό το ευρωπαϊκό ερευνητικό πρότζεκτ, που συντονίζει το τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής του Πανεπιστημίου της Πίζας είναι ένα υβρίδιο δύο ειδών μασκών επαυξημένης πραγματικότητας, που κυκλοφορούν. Σημαντικά δεδομένα του ασθενή είναι διαθέσιμα στο οπτικό πεδίο του χειρουργού για να αυξηθεί η ακρίβεια της επέμβασης και να μειωθεί ο χρόνος απόκρισής του.
«Το βασικό χαρακτηριστικό αυτών των γυαλιών με τα δεδομένα είναι ότι παρέχουν άμεσα μπροστά στα μάτια του χειρουργού τις πληροφορίες που χρειάζεται για να κάνει την επέμβαση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση μπορούμε να προσφέρουμε με εξαιρετική λεπτομέρεια, ψηφιακές πληροφορίες που είναι συνδεδεμένες με τα αληθινά δεδομένα έτσι ώστε να διασφαλίσουμε ότι η επέμβαση γίνεται με απόλυτη ακρίβεια. Επιπλέον μπορούμε να προσφέρουμε διευρυμένη εικόνα» εξηγεί ο Βιντσέντζο Φεράρι, συντονιστής του πρότζεκτ Vostars, μηχανικός βιοϊατρικής στο Πανεπιστήμιο της Πίζας.
Το σύστημα λειτουργεί χάρις σε όσα καταγράφει μια κάμερα που έχει ο χειρουργός στο κεφάλι του. Στη συνέχεια γίνεται συνδυασμός αυτών των στοιχείων με το ιστορικό του συγκεκριμένου ασθενή:
«Κάθε φορά που θέλουμε να ταιριάξουμε μια αληθινή καταγραφή με μια εικονική, χρειαζόμαστε ένα σύστημα από βιντεοκάμερες που ανιχνεύουν το περιβάλλον που βρισκόμαστε. Μετά πρέπει να ξέρουμε πώς θα ανασυστήσουμε την εικονική καταγραφή, ώστε να είναι συνεπής με αυτό που βλέπουν τα μάτια μας» υπογραμμίζει ο Φαμπρίτσιο Κούτολο, μηχανικός βιοϊατρικής στο κέντρο EndoCAS.
Αυτή η νέα τεχνολογία αναμένεται να βελτιώσει την ακρίβεια και να μειώσει το χρόνο της επέμβασης τουλάχιστον κατά 11%. Αλλά για να πετύχουμε αυτόν τον στόχο πρέπει να διασφαλίσουμε την ακριβή μεταφορά της χειρουργικής διαδικασίας στα χαρακτηριστικά του συστήματος που έχει μπροστά στα μάτια του ο γιατρός.
«Η δική μου αποστολή είναι ένα δημιουργήσω ένα interface, ένα περιβάλλον διεπαφής ανάμεσα στη χειρουργική επέμβαση και στο πώς θα εφαρμοστεί η συσκευή Vostars. Πρέπει να καθορίσω το χειρουργικό πρωτόκολλο, να περάσει αυτό το πρωτόκολλο στην συσκευή. Επίσης πρέπει να καθορίσω πώς και πότε θα λειτουργήσει η συσκευή, κατά τη διάρκεια της επέμβασης» επισημαίνει η Μαρίνα Καρμπόνε, μηχανικός βιοϊατρικής στο κέντρο EndoCAS.
Η συσκευή είναι αποτέλεσμα μιας κοινοπραξίας φορέων: ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και ιδιωτικών εταιριών. Η συσκευή Vostars θα περάσει από τρεις κλινικές δοκιμές στην Ιταλία και τη Γερμανία, μέχρι το τέλος του 2019. Θα είναι διαθέσιμη προς χρήση μέχρι το 2022.
euronews