Το Κάτυ Σαρκ (αγγλικά:Cutty Sark) είναι εμπορικό ιστιοφόρο πλοίο που καθελκύστηκε στο ποταμό Κλάιντ, στο Νταμπάρτον της Σκωτίας στις 22 Νοεμβρίου 1869. Ήταν ένα από τα τελευταία και ταχύτερα πλοία που κατασκευάστηκαν προς το τέλος του 19ου αιώνα. Το Κάτυ Σαρκ πήρε το όνομά του από την ηρωίδα, μια νεαρή μάγισσα, που εμφανίζεται στο σατιρικό ποίημα του 1791 «Ταμ Ο Σάντερ» του Ρόμπερτ Μπαρνς.
Το ιστιοφόρο Κάτυ Σαρκ κατασκευάστηκε για να μεταφέρει τσάι από την Κίνα στην Αγγλία. Το τσάι έκανε την εμφάνισή του στην Αγγλία στα τέλη του 1650 και ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές στην τοπική αριστοκρατία χάρη στην πριγκίπισσα Κατερίνα, την σύζυγο του βασιλιά Καρόλου του Δευτέρου. Παρά την μεγάλη φορολογία που είχε, το τσάι είχε μπει στην ζωή και στις συνήθειες της μεσαίας τάξης αλλά και των απλών ανθρώπων.
Στην Βικτωριανή εποχή το ζητούμενο δεν ήταν πια να μεταφέρεται απλά το τσάι από την Κίνα, αλλά να μεταφέρεται και πιο γρήγορα, και να είναι όσο το πιο δυνατόν φρέσκια η σοδιά. Έτσι οι έμποροι του τσαγιού πίεζαν τους πλοιοκτήτες για γρήγορα δρομολόγια και ανάλογο γρήγορο κέρδος.
Ένας Σκωτσέζος εφοπλιστής, ο Τζον Γουίλς, αποφάσισε να φτιάξει ένα νέο, γρήγορο ιστιοφόρο για να μεταφέρει σύντομα και αποτελεσματικά το τσάι από την Κίνα στην Αγγλία. Απευθύνθηκε τότε σε έναν νέο κατασκευαστή πλοίων, τον Ηρακλή Λίντον. Το Κάτυ Σαρκ, που αποτελεί σπάνια κατασκευή με σκελετό από επεξεργασμένο σίδερο και επένδυση από ξύλο, αποδείχθηκε ανθεκτικότατο, ταξιδεύοντας σε όλες τις θάλασσες του κόσμου για 84 συνολικά χρόνια.
Στις 16 Φεβρουαρίου του 1870 το Κάτυ Σαρκ θα κανει το πρώτο του από τα οκτώ συνολικά ταξίδια του προς την Σαγκάη.Το 1870 το Κάτυ Σαρκ ήταν ένα από τα πενήντα εννέα ιστιοφόρα που έκαναν αυτό το δρομολόγιο. Το 1877 το Κάτυ Σαρκ ήταν ένα από τα μόλις εννέα ιστιοφόρα που εκτελούσαν αυτό το δρομολόγιο.
Με την είσοδο των ατμόπλοιων το Κάτυ Σαρκ δεν θα καταφέρει να γίνει ένα από τα γρηγορότερα σκάφη μεταφοράς τσαγιού και ο ιδιοκτήτης του δεν αποκόμισε τα αναμενόμενα κέρδη. Το 1869 άνοιξε το κανάλι του Σουέζ κι η απόσταση μεταξύ Κίνας και Αγγλίας μειώθηκε κατά 3.300 μίλια και 12 ημέρες.
Φτάνοντας στην Κίνα τον Απρίλιο του 1878, ο καπετάνιος Τιπτάφτ, νικημένος από τον ατμό, δεν κατάφερε να βρει φορτίο τσαγιού και αναγκάστηκε να μεταφέρει διάφορα εμπορεύματα σε όλο τον κόσμο, όπως π.χ άνθρακα από το Ναγκασάκι στη Σαγκάη, λινάρι από τη Μανίλα στη Νέα Υόρκη, λινάρι, λιπαντικά, τσάι και το αυστραλιανό ταχυδρομείο από την Καλκούτα στην Μελβούρνη.
wikipedia