Δυο Υπουργεία – Ένας στόχος: Η Έρευνα στην υπηρεσία της Δημόσιας Υγείας

Συμμαχία ενάντια στον καρκίνο ΥΠΠΕΘ & Υπουργείο Υγείας

Την εμπιστοσύνη τους στην επιτυχή λειτουργία του Εθνικού Δικτύου Ιατρικής Ακριβείας εξέφρασαν όλοι οι διακεκριμένοι επιστήμονες και εκπρόσωποι ερευνητικών φορέων που συμμετείχαν στην πρώτη δημόσια εκδήλωση της Εμβληματικής Δράσης: «Εθνικό Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας στην Ογκολογία» σε συνεργασία του Τομέα Έρευνας και Καινοτομίας του ΥΠΠΕΘ και του Υπουργείου Υγείας.
Την εκδήλωση άνοιξαν με ομιλίες τους Αν.Υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας Κώστας Φωτάκης και ο Υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός.
Ο Αν.Υπουργός Κώστας Φωτάκης στον χαιρετισμό του ανέφερε:
«Η σημερινή εκδήλωση βρίσκεται στον πυρήνα των δράσεων με τις οποίες υλοποιείται η ερευνητική πολιτική που έχουμε διαμορφώσει κατά τα τελευταία 3 χρόνια. Στόχος αυτής της πολιτικής είναι η στήριξη της αναπτυξιακής προσπάθειας της χώρας, που είναι και η μεγάλη πρόκληση κατά τη μεταμνημονιακή εποχή.
Από τη δική μας πλευρά προσεγγίζουμε αυτή την πρόκληση με ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο που βασίζεται στην Οικονομία της Γνώσης, δηλαδή της Γνώσης που προκύπτει από την επιστημονική έρευνα. Στενά συνυφασμένη με αυτή την επιδίωξη είναι η στήριξη της Κοινωνίας μέσα από την Ανάπτυξη, την Ανάπτυξη που αποβλέπει σε καλύτερη Υγεία, καλύτερη Παιδεία, στην άμβλυνση των ανισοτήτων.
Ένα πρώτο απτό παράδειγμα αποτελεί το Εθνικό Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας για την Ογκολογία. Ένα δίκτυο Ερευνητικών φορέων και Ογκολογικών κλινικών που στοχεύει στο συντονισμό και αξιοποίηση ολόκληρου του επιστημονικού δυναμικού της χώρας που δραστηριοποιείται στον αναδυόμενο αυτόν τομέα της Ιατρικής, ο οποίος εξελίσσεται ραγδαία κατά τα τελευταία χρόνια.
Με τη δημιουργία του Εθνικού Δικτύου Ιατρικής Ακριβείας για τον καρκίνο η Πολιτεία πρωτοστατεί, αναλαμβάνει τις πρωτοβουλίες, συντονίζει και προάγει δράσεις που καθιστούν την χώρα συνδιαμορφωτή των εξελίξεων στο διεθνή χώρο κι όχι έναν απλό παρατηρητή που τις ακολουθεί. Όπλο μας το εξαιρετικό επιστημονικό δυναμικό που υπάρχει.
Γνωρίζουμε ότι η προσπάθεια αυτή θα αντιμετωπίσει μια σειρά από επιστημονικές, κλινικές, τεχνολογικές, οικονομικές και νομικές προκλήσεις, τις οποίες το Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας θα κληθεί να ξεπεράσει. Ελπίζουμε να το πετύχουμε με τον βέλτιστο συντονισμό όλων των διαθέσιμων δυνάμεων. Σε πρώτη φάση θα δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη διαγνωστικής επάρκειας, στην πιστοποίηση και τυποποίηση διαδικασιών και σε πιλοτικές κλινικές εφαρμογές για ορισμένους τύπους όγκων, με την δημιουργία τεσσάρων Μονάδων Ιατρικής Ακριβείας (ΜΙΑ), δύο στην Αθήνα και από μία στην Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο Κρήτης.
Κατόπιν, για τις πλέον ώριμες εφαρμογές θα οργανωθούν συστηματικές κλινικές μελέτες. Κεντρικός προσανατολισμός μας είναι τα οφέλη της εξατομικευμένης περίθαλψης που θα προκύπτουν από την Ιατρική Ακριβείας να είναι προσβάσιμα σε όλους τους πολίτες μέσω του Δημόσιου Συστήματος Υγείας. Απώτερη στόχευση για το μέλλον αποτελεί η διεύρυνση του Δικτύου με τη συμμετοχή και άλλων φορέων και κλινικών στην Λάρισα, στα Ιωάννινα και στην Αλεξανδρούπολη».
Ο Υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός μίλησε για τις ανάγκες που διαμορφώνονται στην νέα περίοδο για το δημόσιο σύστημα υγείας όπως η ενσωμάτωση ιατροτεχνολογικής και φαρμακευτικής καινοτομίας, η αξιολόγηση και οι δείκτες ποιότητας.
«Δεν είναι πολυτέλεια η αξιοποίηση από το δημόσιο σύστημα υγείας των σύγχρονων επιστημονικών εξελίξεων αλλά προϋπόθεση αξιοπιστίας και βιωσιμότητας», τόνισε ο Υπουργός Υγείας και αναφέρθηκε «στα νέα μοντέλα συνεργασίας μεταξύ Πανεπιστημίων και Ερευνητικών Κέντρων με το ΕΣΥ, στην διυπουργική επιτροπή Υγείας και Παιδείας καθώς και στην συνεργασία με ενώσεις ασθενών».
Η ΓΓ Έρευνας και Τεχνολογίας Πατρίτσια Κυπριανίδου δήλωσε: «Παρεμβάσεις όπως αυτή, αποτελούν μοντέλο για την αξιοποίηση της ποιοτικής έρευνας που γίνεται στη χώρα μας στον χώρο της βιοϊατρικής έρευνας. Το Δίκτυο για την Ιατρική Ακριβείας είναι μια οριζόντια δράση, σε μια θεματική αιχμής σήμερα, που καθιστά τη χώρα πρωτοπόρα στον ευρωπαϊκό και παγκόσμιο χάρτη, δημιουργεί συνέργειες δίκτυα κόμβους σε όλη την Ελλάδα, με ισχυρή προοπτική. Η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας στηρίζει την πρωτοβουλία αυτή, τόσο το όραμα όσο και τη δυναμική που ενέχει, ειδικά όταν υποστηρίζεται από πολλούς και εξαίρετους επιστήμονες».
Με βιντεοσκοπημένη παρέμβασή του από τις ΗΠΑ ο Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Χάρβαρντ και Mass.General Hospital Όθωνας Ηλιόπουλος επισήμανε ότι η ίδρυση του Εθνικού Δικτύου Ιατρικής Ακριβείας είναι απαραίτητη για να διασωθούν ακόμη περισσότερες ζωές καρκινοπαθών μέσω της εξατομικευμένης θεραπείας που συνιστά την ιατρική του μέλλοντος.
Ο Πρύτανης ΕΚΠΑ και Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής Μελέτιος- Αθανάσιος Κ. Δημόπουλος και ο Πρόεδρος και Επιστημονικός Διευθυντής του ΕΚΕΒΕ «Αλέξανδρος Φλέμινκγ» Καθηγητής Γεώργιος Κόλλιας στις ομιλίες τους αναφέρθηκαν στις τρέχουσες ερευνητικές δραστηριότητες για Ιατρική Ακριβείας στο ΕΚΠΑ και την Ερευνητική Υποδομή pMedGR, αντίστοιχα. Οι δύο αυτές δράσεις που χρηματοδοτούνται από προγράμματα του Τομέα Έρευνας και Καινοτομίας θα συνεργαστούν με το Εθνικό Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας στο πλαίσιο μιας συντονισμένης και συλλογικής δράσης για την αντιμετώπιση του καρκίνου.
Όπως υπογράμμισε ο Συντονιστής του Ελληνικού Εθνικού Δικτύου, Διευθυντής του Ινστιτούτου Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών του ΕΚΕΤΑ, στη Θεσσαλονίκη, Κώστας Σταματόπουλος η συγκεκριμένη εμβληματική πρωτοβουλία θα αναβαθμίσει καθοριστικά την περίθαλψη των ασθενών με καρκίνο, καθώς θα συνδράμει στην επιλογή στοχευμένης θεραπείας με βάση τις ιδιαίτερες βλάβες του DNA των καρκινικών κυττάρων του κάθε ασθενούς. Παράλληλα, θα επιτρέψει την ανίχνευση γενετικής προδιάθεσης καρκίνου σε υγιή άτομα με οικογενειακό ιστορικό και την έγκαιρη εφαρμογή κατάλληλης πρόληψης.
Για τους ασθενείς, η εξατομίκευση της θεραπείας συνεπάγεται αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του καρκίνου και λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες βελτιώνοντας σαφώς την ποιότητα ζωής τους. Για το σύστημα υγείας, οι νέες δυνατότητες για ορθολογικό σχεδιασμό της αντιμετώπισης των ασθενών που προσφέρει το Δίκτυο θα οδηγήσουν σε οικονομία κλίμακας, με περιστολή περιττών δαπανών και εξοικονόμηση πόρων που μπορεί να διατεθούν για περαιτέρω αποτελεσματικές παρεμβάσεις. Τέλος, για τους βιοεπιστήμονες που ασχολούνται ερευνητικά με την Ογκολογία, η συγκέντρωση δεδομένων από τη γενετική ανάλυση πολλών ασθενών, θα προωθήσει την ανακάλυψη νέας γνώσης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη βιοϊατρική έρευνα με σκοπό την καλύτερη κατανόηση του καρκίνου και την ανάπτυξη νέων θεραπειών.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, ο Συντονιστής του Εθνικού Προγράμματος Ιατρικής Ακριβείας της Σουηδίας (Genomics Medicine Sweden) και Καθηγητής Κλινικής Γενετικής στο Karolinska Institute στην Στοκχόλμη, Richard Rosenquist, παρουσίασε τις πολύπλευρες διαστάσεις και προκλήσεις του εγχειρήματος, αλλά και τον ιδιαίτερα άμεσο και θετικό αντίκτυπό του στην καθημερινή κλινική πράξη. Ο Καθ. Rosenquist αναφέρθηκε επίσης στη συνεργασία και τις κοινές δράσεις του Genomic Medicine Sweden με το Ελληνικό Εθνικό Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας στην Ογκολογία.
Ο Πρόεδρος του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, Γεώργιος Νούνεσης, ενημέρωσε για τις δυνατότητες της Μονάδας Ιατρικής Ακριβείας (ΜΙΑ) Αθήνας ΙΙ στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου που σε πρώτη φάση, θα προσφέρει διαγνωστικές υπηρεσίες στη γενετική ανάλυση σποραδικού καρκίνου του εντέρου (Colorectal Cancer ) και του πνεύμονα (Non-Small Cell Lung Cancer).
Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών που μετέχει στη ΜΙΑ Αθήνας ΙΙ, δραστηριοποιείται μεταξύ άλλων στην ανίχνευση μεταλλάξεων που σχετίζονται με καρκινογένεση του ορθοκολικού καρκίνου, στην ανίχνευση γενετικών αλλαγών που προβλέπουν την ανταπόκριση σε στοχευμένα θεραπευτικά σχήματα.
Ο Πρόεδρος του ΙΙΒΕΑΑ Δημήτρης Θάνος, συστήνοντας την Μονάδα Ιατρικής Ακριβείας Ι Αθήνας αναφέρθηκε στα στατιστικά περιστατικών του καρκίνου και συγκεκριμένα στις 40.000 διαγνώσεις καρκίνου στην Ελλάδα ετησίως.
Όσον αφορά την δράση στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου το ΙΙΒΕΑΑ χρησιμοποιώντας προηγμένη μεθοδολογία αλληλούχισης DNA νέας γενεάς, θα εφαρμόσει όλες τις εργαστηριακές διαδικασίες που απαιτούνται για την παροχή διαγνωστικών και προγνωστικών ιατρικών υπηρεσιών Ογκολογίας Ακριβείας. Οι αναλύσεις θα εστιαστούν σε καρκίνους του πνεύμονος, εντέρου, προστάτη και παγκρέατος. Μετά την ανάλυση των γονιδιωματικών δεδομένων, ένας κλινικός γενετιστής σε συνεργασία με τον επιβλέποντα ογκολόγο θα παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες στους ασθενείς.
Ο Καθ. Παθολογικής Ανατομικής, ΕΚΠΑ Ευστράτιος Πατσούρης, τόνισε την συμβολή των Βιοτραπεζών και τον ρόλο της Μοριακής Διαγνωστικής στην επιλογή στοχευμένης θεραπείας για ασθενείς με ένα ευρύ φάσμα συμπαγών όγκων.
Η ποιότητα των εξετάσεων ιατρικής ακριβείας είναι προτεραιότητα του εργαστηρίου που λαμβάνει συνεχείς πιστοποιήσεις από ευρωπαϊκούς φορείς εξωτερικού ποιοτικού ελέγχου με 100% επιτυχία.
Ο Εκπρόσωπος ΜΙΑ Ηρακλείου Κρήτης Παύλος Παυλίδης αναφέρθηκε στις δράσεις της ΜΙΑ Κρήτης που στηρίζονται στην συνεργασία του ΙΤΕ με την Ογκολογική και Αιματολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Τέλος στα συστήματα Οργάνωσης, Επεξεργασίας, και Ανάλυσης Βιοϊατρικών Δεδομένων αναφέρθηκε ο εκπρόσωπος του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά, κ. Θ.Δαλαμάγκας.
Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας Π. Παναγιωτίδης μίλησε για την σημασία της εξατομικευμένης θεραπείας στις αιματολογικές κακοήθειες.
Η Γενική Γραμματέας Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας Σοφία Αγγελάκη μίλησε για την σημασία της εξατομικευμένης θεραπείας στους συμπαγείς όγκους ορίζοντας την Εξατομικευμένη Ιατρική ως την προσαρμογή της θεραπείας στα μοριακά χαρακτηριστικά των ασθενών και της αρρώστιας που αντιμετωπίζουν. Η κ. Αγγελάκη έκλεισε την ομιλία της με την ρήση του Ιπποκράτη: «Είναι πιο σημαντικό να γνωρίζουμε σε ποιο άτομο ανήκει η αρρώστια από το ποια αρρώστια έχει». Πιστεύουμε ότι το Εθνικό Δίκτυο κινείται σωστά προς αυτήν την κατεύθυνση τόνισε η κ. Αγγελάκη.
Η Πρόεδρος Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου, Καίτη Αποστολίδη αναφέρθηκε στον ρόλο της ιατρικής Ακριβείας για τις ανάγκες των ασθενών. «Η αρχή της Ιατρικής Ακριβείας», τόνισε «έγκειται στην αναγνώριση του σωστού φαρμάκου για τον σωστό ασθενή, στη σωστή δόση, την σωστή στιγμή και το κλειδί σ΄αυτό αποτελούν οι μοριακοί βιοδείκτες».