Το πραγματικό του πρόσωπο φανέρωσε μέσα σε 48 ώρες ο Κυριάκος Μητσοτάκης, φορώντας εκ νέου το κοστούμι του φιλελεύθερου τεχνοκράτη πολιτικού και αφήνοντας στην άκρη εντέχνως όλα όσα έχουν σημαδέψει την πολιτική ζωή του τόπου που φιλοδοξεί να κυβερνήσει. Όσοι γνωρίζουν καλά τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας δεν αιφνιδιάστηκαν ούτε με την αναφορά του στη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη ούτε με τις απόψεις που διατύπωσε στο συνέδριο του ΣΕΒ.
Του Σωτήρη Σταθόπουλου
[email protected]
«Αυτός είναι ο Κυριάκος, γιατί ξαφνιάζεστε;» μας είπαν χαρακτηριστικά, διαψεύδοντας με κατηγορηματικό τρόπο όσα γράφτηκαν περί γκάφας και επικοινωνιακού λάθους. Μας παρέπεμψαν, μάλιστα, σε όλες τις δημόσιες τοποθετήσεις που έχει κάνει από τα πρώτα του κιόλας βήματα στο Κοινοβούλιο, για να μας αποδείξουν ότι ο πρόεδρος της ΝΔ δρα κυρίως σαν μάνατζερ και λιγότερο ως πολιτικός.
Η θέση που πήρε για τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, υποστηρίζοντας ότι «δεν ενδιαφέρει έναν 17χρονο τι συνέβη το 1963» -δήλωση που προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις-, δείχνει την απολιτίκ στάση που ακολουθεί ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται σε αρκετά ακόμη ζητήματα, όπως η θολή θέση που έχει ο ίδιος για το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων, που είναι ένα από τα κορυφαία εθνικά ζητήματα, σε αντίθεση με άλλα κορυφαία στελέχη του κόμματός του που έχουν εκφράσει από την πρώτη στιγμή τη στάση που πρέπει να ακολουθήσει η συντηρητική παράταξη.
Η τακτική που ακολουθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει προβληματίσει την Κοινοβουλευτική του Ομάδα, με τους βουλευτές να βλέπουν τον πρόεδρο να βρίσκεται σε απόσταση, να μην τους συναντά και ουσιαστικά να μην τους υπολογίζει. Τα παραδοσιακά τραπέζια του προέδρου με τους βουλευτές ανήκουν πια στο παρελθόν, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, ο ίδιος απέφυγε να εμπλακεί και να παρακολουθήσει από κοντά τη διενέργεια των πρόσφατων εσωκομματικών εκλογών που πραγματοποιήθηκαν, σε αντίθεση με τον Αδωνι Γεωργιάδη, ο οποίος έριξε μεγάλο βάρος σε αυτή τη διαδικασία και επισκέφθηκε δεκάδες εκλογικά κέντρα.
Όλες πλέον οι αποφάσεις για τη στρατηγική που θα ακολουθήσει η αξιωματική αντιπολίτευση απέναντι στα κρίσιμα ζητήματα λαμβάνονται στις κλειστές συσκέψεις που γίνονται στο Μοσχάτο με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τους στενούς συνεργάτες του, από τους οποίους κανένας δεν είναι βουλευτής ή κομματικό στέλεχος, ενώ οι περισσότεροι δεν προέρχονται καν από τη «γαλάζια» παράταξη. «Δείχνει να μην μας έχει ανάγκη, να μην μας εμπιστεύεται και να θέλει να προχωρήσει με τους συνεργάτες του», σημειώνει κορυφαίο κοινοβουλευτικό στέλεχος, προσθέτοντας ότι «τα κοινοβουλευτικά και κομματικά όργανα συνεδριάζουν μόνο για να χειροκροτήσουν και χωρίς να γίνει ουσιαστική συζήτηση».
Οι φόβοι και το κόστος
Οι συνεχείς αναφορές περί «κυβέρνησης αρίστων» επιβεβαιώνουν τους φόβους της Κ.Ο. αλλά και της «γαλάζιας» βάσης, ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στην περίπτωση που κερδίσει τις εκλογές, θα στηριχτεί κυρίως σε τεχνοκράτες, οι οποίοι δεν θα «λυγίζουν» απέναντι στο πολιτικό κόστος και θα λαμβάνουν οποιαδήποτε απόφαση χρειαστεί.
Παράλληλα, έχει δημιουργήσει ομάδες συμβούλων σχεδόν σε όλους τους τομείς, ωστόσο τα μέλη που τις στελεχώνουν δεν έχουν καμία σχέση με την πολιτική και οι απόψεις τους ταυτίζονται με εκείνες του εκσυγχρονιστικού μπλοκ του Κώστα Σημίτη. Την τακτική των συμβούλων την είχε εγκαινιάσει την περίοδο που ήταν στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και τη συνεχίζει και τώρα στην ηγεσία της ΝΔ. «Στην Ελλάδα κάνουμε τη διάκριση μεταξύ πολιτικών και τεχνοκρατών, λες και ο πολιτικός είναι κάτι διαφορετικό από τον τεχνοκράτη και αυτές οι έννοιες δεν τέμνονται. Πιστεύω ότι με αυτή την έννοια ο ηγέτης, ο καλός πολιτικός πρέπει να είναι και πολιτικός και τεχνοκράτης», είχε τονίσει σε πρόσφατη ομιλία του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δείχνοντας την απόλυτη στήριξή του στους τεχνοκράτες αλλά και τις αλλαγές που επιθυμεί να φέρει στη ΝΔ.
Ένας ακόμη λόγος που ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχειρεί να αναδείξει το φιλελεύθερο προφίλ του είναι η έξοδος της χώρας από το πρόγραμμα αλλά και τα αντίμετρα που ετοιμάζεται να παρουσιάσει η κυβέρνηση. Ο προβληματισμός στο Μοσχάτο είναι έντονος, καθώς φαίνεται να μην υπάρχει Plan B απέναντι στο Μαξίμου αλλά και να σβήνει ένα ακόμη αντιπολιτευτικό αφήγημα. Ήταν μια από τις αιτίες που ο Κυριάκος Μητσοτάκης ταυτίστηκε σχεδόν απόλυτα με τον ΣΕΒ στην πρόσφατη ομιλία του για να «κερδίσει» τους βιομήχανους, μια στρατηγική όμως που ενόχλησε σφόδρα τη λεγόμενη λαϊκή Δεξιά.
Εμφύλιος στο επικοινωνιακό επιτελείο
Πρόκειται για το πολυπληθέστερο επικοινωνιακό τμήμα που είχε ποτέ η Νέα Δημοκρατία, όμως τα μέχρι τώρα αποτελέσματα δεν δικαιώνουν σε καμία περίπτωση τις επιλογές του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ιντριγκες, προσωπικές φιλοδοξίες και διαρροές σε μορφή παραπολιτικού εναντίον συναδέλφων τους συνθέτουν το σκηνικό που επικρατεί σε έναν από τους κομβικούς τομείς του κόμματος. Παράλληλα, οι επιδόσεις τους απέναντι στην κυβέρνηση κρίνονται από υψηλόβαθμα «γαλάζια» στελέχη ως ιδιαιτέρως χαμηλές, ενώ ορισμένοι τους κατηγορούν για ιδιαιτέρως αργά αντανακλαστικά.
Τελευταίο παράδειγμα του εμφυλιοπολεμικού κλίματος που επικρατεί ήταν ό,τι ακολούθησε μετά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν απ’ όσα υποστήριξε ο πρόεδρος της παράταξης για τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη το 1963. Η Μαρία Σπυράκη επιχείρησε να δικαιολογήσει τ’ αδικαιολόγητα υποστηρίζοντας ότι «ο Κυριάκος Μητσοτάκης γεννήθηκε μόλις το 1968». Την ευκαιρία του επικοινωνιακού λάθους της εκπροσώπου δεν άφησε ανεκμετάλλευτο ο ανεβασμένος τελευταία Τάκης Θεοδωρικάκος, ο οποίος δεν είχε κρύψει τη δυσφορία του για την τοποθέτηση της Μαρίας Σπυράκη ως εκπροσώπου Τύπου, διαρρέοντας, μάλιστα, ότι ο ίδιος θα διαχειριζόταν τελείως διαφορετικά το συγκεκριμένο ζήτημα. Με αυτό τον τρόπο θέλησε να δείξει και τις αριστερές καταβολές του, τις οποίες, βέβαια, ξέχασε όταν είχε μετακινηθεί στο επιτελείο του Κώστα Σημίτη.
Αν και η στενή ομάδα συνεργατών του Κυριάκου Μητσοτάκη αποτελείται από μόλις έξι άτομα, εντούτοις έχουν καταφέρει να έχουν χωριστεί σε δύο στρατόπεδα, με τη μια πλευρά να αμφισβητεί τις ικανότητες της άλλης και οι δύο μαζί να αλληλοκατηγορούνται ότι ακολουθούν προσωπική στρατηγική.
Η Μαρία Σπυράκη είναι αρκετά κοντά με τις απόψεις που διατυπώνει ο ανιψιός και εξ απορρήτων συνεργάτης του Κυριάκου Μητσοτάκη, Γρηγόρης Δημητριάδης. Μαζί τους φαίνεται να είναι και ο Γιώργος Μυλωνάκης, ειδικός σύμβουλος σε ζητήματα ενημέρωσης. Στην αντίπερα όχθη είναι ο Τάκης Θεοδωρικάκος, ο οποίος εμφανίζεται αναβαθμισμένος μετά την παραίτηση του Μιχάλη Μπεκίρη, ενώ δείχνει να τον στηρίζει ο Στέλιος Πέτσας, ο οποίος έχει τοποθετηθεί στη θέση του διευθυντή του Πολιτικού Γραφείου του Κυριάκου Μητσοτάκη. Μάλιστα, ο επικεφαλής Στρατηγικού Σχεδιασμού του πρόεδρου της ΝΔ με την έλευση της Μαρίας Σπυράκη και την τοποθέτηση του Κωνσταντίνου Ζούλα στη θέση του διευθυντή του γραφείου Τύπου είχε αποστασιοποιηθεί για αρκετό διάστημα. Ωστόσο, εκμεταλλευόμενος τη συχνή απουσία της εκπροσώπου, η οποία περνάει αρκετό διάστημα στις Βρυξέλλες, καθώς παραμένει ευρωβουλευτής, αλλά και το κενό που άφησε η αποχώρηση Μπεκίρη, επανήλθε δυναμικά και φέρεται να είναι ένας από εκείνους που εισηγήθηκαν στον Κυριάκο Μητσοτάκη να ακολουθήσει την ακραία ρητορική απέναντι στον Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ με αφορμή τις επιθέσεις βίας.
Αποστάσεις από τις δύο πλευρές δείχνει να παίρνει ο Κωνσταντίνος Ζούλας, ο οποίος επιχειρεί να κρατήσει τις ισορροπίες στο επικοινωνιακό επιτελείο, ενώ φέρεται να έχει διαφωνήσει στο παρελθόν με τους χειρισμούς της μιας ή της άλλης πλευράς.
Ένα από τα τελευταία επεισόδια που προκλήθηκαν στο εσωτερικό του «γαλάζιου» επικοινωνιακού επιτελείου ήταν η δημοσιοποίηση της επικείμενης συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη με την Ανγκελα Μέρκελ στις αρχές Ιουνίου στο Μόναχο. Σύμφωνα με πληροφορίες, το ραντεβού δεν είχε ακόμα «κλειδώσει», ωστόσο ορισμένοι από το επικοινωνιακό επιτελείο βιάστηκαν να το διαρρεύσουν, προκαλώντας τον έντονο εκνευρισμό του προέδρου της Νέας Δημοκρατίας.
Μπάχαλο επικράτησε όμως και με την περίπτωση του Θανάση Δαβάκη και το ρατσιστικό παραλήρημά του εναντίον των Ρομά. Οι διαρροές περί διαγραφής του από υψηλόβαθμα στελέχη του επικοινωνιακού επιτελείου έδιναν κι έπαιρναν, όμως η εκπρόσωπος του κόμματος μετέφερε διαφορετική άποψη και τελικά δικαιώθηκε όσον αφορά στην κατάληξη του ζητήματος, με τον βουλευτή να παραμένει τελικά στη θέση του.
Ο πρόεδρος της ΝΔ δεν κρύβει τον προβληματισμό του για το κλίμα που επικρατεί στο επικοινωνιακό επιτελείο του κόμματος, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις γίνεται δέκτης παραπόνων της μιας ή της άλλης πλευράς, ωστόσο η επιλογή των προσώπων που στελεχώνουν τη συγκεκριμένη ομάδα ανήκει στον ίδιο. Παράλληλα, η τακτική του «διαίρει και βασίλευε» που ακολουθεί προκαλεί συχνά εσωτερικές συγκρούσεις, με συνέπεια να απουσιάζει η ομαδικότητα που απαιτείται σε έναν τόσο νευραλγικό τομέα. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το γεγονός ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης μέχρι στιγμής έχει αλλάξει δύο εκπροσώπους Τύπου και ετοιμάζεται να αντικαταστήσει και τον τρίτο, καθώς η Μαρία Σπυράκη πιθανότατα θα πολιτευτεί στη Θεσσαλονίκη.
Δημοσιεύθηκε στο φύλλο 52 της «Νέας Σελίδας» την Κυριακή 3 Ιουνίου 2018.