Μερικοί από τους στόχους ενός σύγχρονου κράτους Πρόνοιας και Αλληλεγγύης είναι:
• η ισότιμη διαβίωση των ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ), που δεν έχουν ανάγκη από ενδονοσοκομειακή φροντίδα, εντός της κοινωνίας,
• η πρόσβαση στις υπηρεσίες και τα αγαθά της κοινωνίας και
• η πρόσβαση και διατήρηση μιας θέσης εργασίας ή μιας επιχειρηματικής πρωτοβουλίας.
Όλοι έχουμε μια εικόνα για τις δυσκολίες που μπορεί να συναντήσει ένα άτομο που έχει οποιαδήποτε μορφή αναπηρίας, είτε αυτή είναι κινητική, αισθητηριακή, νοητική ή ακόμα και ψυχοκοινωνική, σ’ όλες τις δραστηριότητες της καθημερινότητας του.
Όπως προκύπτει και από τις διατάξεις της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ του Ο.Η.Ε., τα άτομα με αναπηρία έχουν το ίδιο δικαίωμα συμμετοχής, στο ίδιο φάσμα επιλογών και ελευθερίας και αυτό θα πρέπει να λαμβάνετε ως δεδομένο. Η ανεξάρτητη διαβίωση αφορά το δικαίωμα των ΑμεΑ να μπορούν να επιλέγουν και να αποφασίζουν για το που θα ζήσουν, με ποιον και για το πώς.
Στην χώρας μας, δεν υπάρχει ικανό νομοθετικό πλαίσιο για τη στήριξη της Ανεξάρτητης Διαβίωσης και καμία ουσιαστική κρατική παροχή προσανατολισμένη σε αυτή την κατεύθυνση.
Παρόλο που το 2012 η χώρα μας, επικύρωσε το αντίστοιχο άρθρο της σύμβασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ, στο οποίο προτείνεται ο «Προσωπικός Βοηθός» και επιχορηγείται από το κράτος, όπως γίνεται εδώ και δεκαετίες, στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν έχει εφαρμοστεί ακόμη, αλλά τον ρόλο τους τον αναλαμβάνει το στενό οικογενειακό περιβάλλον, προκαλώντας σε όλους τους εμπλεκόμενους τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό κόστος.
Η μοναδική λύση που παρέχει το ελληνικό κράτος πρόνοιας, είναι οι στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης που όμως δεν δίνουν την ανεξαρτησία ούτε της προσωπικής ζωής, ούτε τη δυνατότητα του αυτοκαθορισμού, και είναι απλά μία ήπια μορφή ιδρυματισμού.
Είμαστε πεπεισμένοι ότι ο σχεδιασμός και υλοποίηση ενός Εθνικού Προγράμματος Αποιδρυματοποίησης και στήριξης της Ανεξάρτητης Διαβίωσης με πλήρες πλάνο για τη χρηματοδότηση, τις δομές, τον «Προσωπικό Βοηθό» και τη διαβίωση στη κοινωνία με υποστηρικτικές υπηρεσίες, θεμελιώνει ένα σύστημα Ανεξάρτητης διαβίωσης, κάνει ένα ακόμη βήμα προς την αποιδρυματοποίηση και εξασφαλίζει συνθήκες ζωής ανάλογες με αυτές που υπάρχουν χρόνια τώρα σε άλλες Ευρωπαϊκές και όχι μόνο, χώρες. Επιπλέον, δημιουργία Εθνικής βάσης δεδομένων που να περιλαμβάνει ολοκληρωμένα και αναλυτικά στοιχεία σχετικά με τα Άτομα με Αναπηρία, έτσι ώστε να διαμορφωθεί πλήρης εικόνα σχετικά με τον αριθμό των ΑμεΑ, την γεωγραφική κατανομή τους, την κοινωνικής τους διαστρωμάτωση, τη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας και το βαθμό ανάγκης υποστηρικτικής διαβίωσης. Τέλος επέκταση, διασύνδεση με τη βάση δεδομένων και ουσιαστική λειτουργία της Κάρτας Αναπηρίας (Νόμος 2430/96 άρθρο 4).
Κων/νος Μιχαλίτσης
Γραμματέας Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης
& Κοινωνικής Αλληλεγγύης των ΑΝΕΛ