Οἱ Ἕλληνες τοῦ Καναδᾶ

Οἱ Ἕλληνες τοῦ Καναδᾶ εἶναι ἕνα κομμάτι τοῦ Ἑλληνισμοῦ πού, ἄν καί ζῆ μακριά ἀπό τήν Ἑλλάδα, ἔχει πολύ κοντά στήν σκέψη του καί στήν καρδιά του τήν Γενέτειρά του. Ἐδῶ ὁ Ἑλληνισμός δημιουργεῖ, προοδεύει, τιμᾶ καί καλλιεργεῖ τήν πίστη του, διδάσκεται τήν ἑλληνική γλῶσσα καί τόν πολιτισμό του.

της Βασιλικῆς Τσίρου – Μαρκαντωνάτου
ἐπισκέπτρια καθηγήτρια στό Πανεπιστήμιο Ὀττάβας
Φιλοσοφική Σχολή, τμῆμα Γλωσσῶν καί Λογοτεχνία
Ὀντάριο Καναδᾶ
Βλέπουμε, λοιπόν, νά λειτουργοῦν πολλοί Ἑλληνορθόδοξοι Ναοί, ἀλλά καί ἀρκετές Πανεπιστημιακές Ἕδρες καί Προγράμματα Ἑλληνικῶν Σπουδῶν. Ἐπίσης λειτουργοῦν πολλά Ἑλληνικά Σχολεῖα, ἡμερήσια, ἀπογευματινά καί Σαββατιανά.
Τά τελευταῖα χρόνια πολλοί ὁμογενεῖς ἔχουν ἔμπρακτα συνδράμει τήν πατρίδα μας πού βρίσκεται σέ κρίση μέ πρωτοβουλίες ἀλληλεγγύης, ἀποστολῆς βοηθείας σέ φιλανθρωπικές ὀργανώσεις καί Ἱδρύματα, καί μάλιστα στούς τόπους καταγωγῆς τους.
Ὁ ἀριθμός τῶν ὁμογενῶν στόν Καναδᾶ συνολικά ὑπολογίζεται περίπου 350.000, ἀπό τούς ὁποίους περισσότεροι ἀπό 250.000 εἶναι Καναδοί πολῖτες (1).

Οἱ ὁμογενεῖς τοῦ Καναδᾶ αἰσθάνονται πολῖτες τῆς χώρας τους καί ἔχουν ἐνσωματωθῆ στίς ἐδῶ τοπικές κοινωνίες. Παρ᾿ ὅλες τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετώπισαν στίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα, σήμερα ἀρκετά μέλη τῶν Ἑλληνικῶν Κοινοτήτων βρίσκονται στήν κορυφή τῆς οἰκονομικῆς, κοινωνικῆς, ἀκαδημαϊκῆς καί ἐπιστημονικῆς καταξιώσεως, ἀκόμη καί τῆς πολιτικῆς στήν δεύτερη πατρίδα τους. Συγκεκριμένα τέσσερις βουλευτές ἑλληνικῆς καταγωγῆς, ἡ Νίκη Ἄστον, ὁ Πέτρος Φραγκισκάτος, ὁ Τόνι Κλεμέντ καί ἡ πρόσφατα ἐκλεγεῖσα Ἐμμανουέλα Λαμπροπούλου, καθώς καί ὁ Γερουσιαστής Λεωνίδας Χουσάκος πρώην Πρόεδρος τῆς Γερουσίας, καί ἡ Γερουσιαστής Παναγιώτα Μέρσαντ, ἐνδιαφέρονται τόσο γιά τήν Ὁμογένεια, ὅσο καί γιά τήν Μητέρα Πατρίδα. Στά τοπικά Κοινοβούλια, ἀλλά καί ὡς Σύμβουλοι Δημοτικῶν Ἀρχῶν συναντοῦμε πολλούς ὁμογενεῖς. Οἱ ἀνωτέρω πολιτικοί, ἄν καί εἶναι δεύτερης γενιᾶς, ὁμιλοῦν πολύ καλά τήν Ἑλληνική καί συμμετέχουν σέ πολλές ἐκδηλώσεις τῶν ὁμογενειακῶν φορέων, τῆς Ἑλληνικῆς πρεσβείας καί τῶν Γενικῶν Προξενείων (Τορόντο, Μόντρεαλ, Βανκούβερ). Τέλος, δικαστής στό ἐννεαμελές Ἀνώτατο Δικαστήριο τῆς χώρας εἶναι ἡ Ἀνδρομάχη Καρακατσάνη.
Ὡστόσο ἡ προσπάθεια τῶν ὁμογενῶν νά διατηρήσουν τά ἤθη καί ἔθιμά τους δέν εἶναι πάντα εὔκολη. Αὐτό συμβαίνει, διότι ζοῦν σέ μιά πολυπολιτισμική κοινωνία, πολύ μακριά ἀπό τήν Ἑλλάδα καί ἔτσι ἀνησυχητικά μεγάλος ἀριθμός ἀπό αὐτούς συνάπτουν μεικτούς γάμους, πού ὅπως εἶναι εὐνόητο, ἐπιδροῦν ἀρνητικά στίς προσπάθειες διατηρήσεως τῆς ταυτότητός τους τόσο τῆς δικῆς τους, ὅσο καί τῶν παιδιῶν τους
Τά τελευταῖα χρόνια καί μετά τό ξέσπασμα τῆς κρίσεως στήν Ἑλλάδα ἀρκετοί μετανάστες ἐγκαταστάθηκαν στόν Καναδᾶ. Πολλοί ἀπό αὐτούς εἶχαν γεννηθῆ στόν Καναδᾶ, μετά τήν δεκαετία τοῦ 1980 ἐγκαταστάθηκαν στήν Ἑλλάδα καί τώρα ἐπιστρέφουν ξανά στόν Καναδᾶ γιά ἐξεύρεση ἐργασίας. Ἀλλά καταφθάνουν καί εἰδικευμένοι ἐπαγγελματίες ἤ ἐπιστήμονες πού δέν εἶχαν πρότερη σχέση μέ τόν Καναδᾶ. Ὑπολογίζεται ὅτι ἀπό τό 2010 ἕως τό πρῶτο τρίμηνο τοῦ 2016 οἱ ἁρμόδιες καναδικές Ἀρχές εἶχαν χορηγήσει σέ Ἕλληνες ὑπηκόους 1.616 ἄδειες παραμονῆς μέ καθεστώς μονίμου κατοίκου (2).
Τά μεγαλύτερα Ὁμογενειακά Κέντρα στόν Καναδᾶ εἶναι τό Τορόντο μέ 150.000 ὁμογενεῖς καί τό Μόντρεαλ μέ 70.000, ἐνῶ ἀκολουθοῦν τό Βανκούβερ καί ἡ Ὀττάβα (3).
Στό Τορόντο, ἐπαρχία Ὀντάριο, ζεῖ καί ἐργάζεται ἡ μεγαλύτερη Ἑλληνική Παροικία τοῦ Καναδᾶ πού στίς δεκαετίες τοῦ 1960 ― ᾿70 ὑπῆρξε μιά ἀπό τίς πλέον ἀκμάζουσες παροικίες τῆς Ἀμερικῆς, μέ συγκέντρωση πολλῶν περιουσιακῶν στοιχείων καί πλῆθος ἐνεργῶν Ἑνώσεων καί Συλλόγων (4).
Ὅσον ἀφορᾶ στήν περιοχή τοῦ Μόντρεαλ, τῆς Ἐπαρχίας Κεμπέκ, ἀνθεῖ ἡ Ἑλληνική Κοινότητα Μείζονος Μόντρεαλ (ΕΚΜΜ). Ἡ πρώτη Κοινότητα ἱδρύθηκε τό 1906, μιά ἀπό τίς παλιώτερες Κοινότητες τῆς Β. Ἀμερικῆς (5).
Τόσο ἡ Κοινότητα Τορόντο, ὅσο καί ἡ Κοινότητα Μόντρεαλ, ἐκτελοῦν σημαντικό ἐκπαιδευτικό, πολιτιστικό, κοινωνικό καί φιλανθρωπικό ἔργο.
Οἱ ὁμογενεῖς στόν δυτικό Καναδᾶ ὑπολογίζονται γύρω στούς 40.000, μέ κυριώτερο ὁμογενειακό κέντρο τό Βανκούβερ.
Στόν ἀνατολικό Καναδᾶ ἐπισημαίνεται ἡ παρουσία σημαντικοῦ ὁμογενειακοῦ κέντρου στό Χάλιφαξ πού κατά τήν δεκαετία τοῦ 1950 ― ᾿60 ἀπετέλεσε τό λιμάνι πρώτης ἀφίξεως τῶν Ἑλλήνων μεταναστῶν στόν Καναδᾶ.
Ὅσον ἀφορᾶ στόν ἐκπαιδευτικό τομέα, τά ἐπιτεύγματα τῆς ὁμογενείας εἶναι ἐπαινετά. Σήμερα στό Μόντρεαλ λειτουργοῦν πέντε ἰδιωτικά σχολεῖα, ἐπονομαζόμενα «Σωκράτης καί Δημοσθένης», στά ὁποῖα διδάσκεται ἡ Ἑλληνική παράλληλα μέ τήν γαλλική καί ἀγγλική γλῶσσα καί φοιτοῦν περί τούς 1.200 μαθητές. Ἀξίζει νά σημειωθῆ ὅτι χάρη σέ αὐτά τά σχολεῖα ἡ ἑλληνική γλῶσσα ὁμιλεῖται ἀπό ἄτομα δεύτερης καί τρίτης γενεᾶς σέ ἱκανοποιητικό βαθμό. Ἀπό τό 2016 ἄρχισε καί ἡ λειτουργία τοῦ ἡμερησίου Γυμνασίου, ὄνειρο τῶν ὁμογενῶν πού πραγματοποιήθηκε χάρη καί στίς ἄοκνες προσπάθειες τοῦ προέδρου τῆς Κοινότητος κ. Ν. Παγώνη (6).

Στό Τορόντο λειτουργεῖ Ἡμερήσιο Ἑλληνορθόδοξο Σχολεῖο τῆς Μητροπόλεως Τορόντο «Ἡ Μεταμόρφωση», καθώς καί τό Σχολεῖο τῆς Ἑλληνικῆς Κοινότητος Μείζονος Τορόντο, ἑβδομαδιαία καί Σαββατιανά σχολεῖα ἐκμαθήσεως ἑλληνικῆς γλώσσας (7).
Ὅσον ἀφορᾶ στήν τριτοβάθμια ἐκπαίδευση, στόν Καναδᾶ λειτουργοῦν Ἕδρες καί Προγράμματα Νεο ― Ἑλληνικῶν Σπουδῶν. Τά πιό πετυχημένα ἀπό αὐτά τά προγράμματα συνδυάζουν χρηματοδότηση ἀπό δωρεές Ὁμογενῶν καί Ὁμογενειακῶν Ἱδρυμάτων, ἀπό πανεπιστημιακές χορηγίες, καθώς καί χορηγίες ἀπό τήν Ἑλληνική Πολιτεία. Παρ᾿ ὅλο πού ἡ Ἑλλάδα στήριξε πολλές ἀπό αὐτές τίς Ἕδρες καί τά Προγράμματα, ὡς συνέπεια τῆς κρίσεως, σέ πολλές περιπτώσεις διακόπηκε ἡ χρηματοδότησή τους.
Στό Βανκούβερ λειτουργεῖ ἡ Ἕδρα Ἑλληνικῶν Σπουδῶv τοῦ Πανεπιστημίου Simon Fraser καί μέ ἀποσπασμένους ἐκπαιδευτικούς ἀπό τήν Ἑλλάδα. Ἡ Ἕδρα ἔχει ἐπιχορηγηθῆ ἀπό τό Ἵδρυμα Σταῦρος Νιάρχος μέ 7 ἑκατομμύρια καναδικά δολλάρια, μέ ἀποτέλεσμα νά ἱδρύση τό μεγαλύτερο Τμῆμα Ἑλληνικῶν Σπουδῶν στήν Β. Ἀμερική μέ τήν ὀνομασία «The Stavros Niarhos Foundation Center for Hellenic Studies». Tό δέ πρωτοποριακό πρόγραμμα Ὀδυσσέας τῆς ἀνωτέρω Ἕδρας, ἔχει χρησιμοποιηθῆ ἀπό περισσοτέρους ἀπό 250.000 φοιτητές στήν Β. Ἀμερική, Εὐρώπη καί Κίνα, προκειμένου νά διδαχθοῦν μιά ξένη γλῶσσα διαδικτυακά. Στήν Ἕδρα δημιούργησαν, ἐπίσης ἐφαρμογή (application) γιά τηλέφωνο καί tablet, διαδικτυακό τουριστικό ὁδηγό γιά τούς ἐπισκέπτες στήν πρωτεύουσα, μέ τίτλο «Amazing Athens» (8).
Ἐπίσης σημαντικό ἔργο ἐπιτελεῖ ἡ Ἕδρα Νεοελληνικῶν Σπουδῶν τοῦ Πανεπιστημίου ΜcGill στό Μόντρεαλ. Ξεκίνησε μάλιστα Πρόγραμμα πού θά ἐπιτρέψη στό μέλλον τήν στελέχωση τῶν ἑλληνικῶν σχολείων μέ καθηγητές πού θά ἀποφοιτήσουν ἀπό τό ἐν λόγῳ Πανεπιστήμιο. Ἡ Ἕδρα αὐτή ὀνομάζεται Παπαχρηστίδη, στήν μνήμη τοῦ ἐφοπλιστῆ, πού τήν προικοδότησε μέ 400.000 δολλάρια Καναδᾶ. Τό συνολικό κόστος πάντως, ἀνῆλθε στά 3.000.000 καναδικά δολλάρια περίπου, τά ὁποῖα συγκεντρώθηκαν τελικά τό 2016. Ἔτσι ἐξασφαλίστηκε στό μέλλον ἡ λειτουργία της καί αὐτό χάρη στήν γενναιοδωρία καί τῶν ὁμογενῶν, χωρίς νά παραβλέψουμε τήν συνεισφορά τῆς πατρίδος μας τό 1988 μέ 400.000 καναδέζικα δολλάρια. Στήν Ἕδρα αὐτή μελετοῦν τήν νεοελληνική γλῶσσα, ἀλλά ἀκόμη τήν ποίηση, λογοτεχνία καί γενικά τόν ἑλληνικό πολιτισμό καί τήν ἐξέλιξη τῶν Ἑλλήνων τῆς Διασπορᾶς στήν Ἐπαρχία τοῦ Κεμπέκ (9).
Ἐπίσης στό Πανεπιστήμιο τοῦ Μόντρεαλ λειτουργεῖ Πρόγραμμα Νεοελληνικῶν Σπουδῶν μέ μαθήματα γλώσσας, λογοτεχνίας καί ἱστορίας ἑλληνικοῦ κινηματογράφου. Ἀλλά καί στό Πανεπιστήμιο Concordia τοῦ Μόντρεαλ λειτουργεῖ Πρόγραμμα Ἑλληνικῶν Σπουδῶν (10). Στό Πανεπιστήμιο τοῦ York, στό Τορόντο, λειτουργεῖ τό Τμῆμα Νεοελληνικῆς Ἱστορίας καί Πρόγραμμα Ἑλληνικῶν Σπουδῶν ἀπό τό 2000 (11).
Ἐπίσης στό Τορόντο δραστηριοποιεῖται τό Ἵδρυμα Ἑλληνικῆς Κληρονομιᾶς, τό ὁποῖο ἱδρύθηκε ἀπό ἐπιφανεῖς ὁμογενεῖς πρίν 20 περίπου χρόνια, μέ σκοπό τήν προώθηση τοῦ Ἑλληνικοῦ Πολιτισμοῦ στόν Καναδᾶ. Ἐπέτυχε τελευταία τήν ἐπαναλειτουργία τοῦ Προγράμματος Ἑλληνικῶν Σπουδῶν στό Πανεπιστήμιο τοῦ Τορόντο πού εἶχε διακοπῆ γιά μία δεκαετία, στηρίζοντάς την οἰκονομικά (12).

Τό Ἰνστιτοῦτο Ἑλληνιστικῶν Σπουδῶν τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Βατερλώ, στήν Ἐπαρχία τοῦ Ὀντάριο, ἀποτελεῖ τό πρῶτο ἐρευνητικό κέντρο στήν Β. Ἀμερική, μέ θέμα τήν διεπιστημονική μελέτη τῆς Ἑλληνιστικῆς περιόδου. Οἱ Ἑλληνιστικές Σπουδές ἀπό Καναδούς στό ἀνωτέρω Ἰνστιτοῦτο ἔχουν καί πολιτική χροιά, μέ στόχο καί τήν ἀπόκρουση ψευδολογιῶν τῶν Σκοπιανῶν, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ὡς σημαντικό κέντρο τους τό Τορόντο (13).
Στό Πανεπιστήμιο τοῦ Νέου Μπράνσγουϊκ, λειτουργεῖ Κέντρο Ἑλληνικῶν Σπουδῶν ἀπό τό 2007, ἐνῶ ἀπό τό 1785 ― ἔτος ἱδρύσεως τοῦ Πανεπιστημίου ― διδάσκονται ἡ ἀρχαία ἑλληνική, λογοτεχνία, ἱστορία καί ἑλληνικός πολιτισμός (14).
Τέλος, στήν πρωτεύουσα τοῦ Καναδᾶ, στήν Ὀττάβα, τήν τελευταία χρονιά ξεκίνησε νά διδάσκεται στό Πανεπιστήμιο τῆς Ὀττάβας ἡ «Νεοελληνική Γλῶσσα καί Ἑλληνικός Πολιτισμός», μέ πρωτοβουλία τῶν ὁμογενῶν τῆς πρωτεύουσας καί προσφορά τῆς Ἑλληνικῆς Πρεσβείας (15). Μαθήματα πού σχετίζονται μέ τήν Ἑλλάδα καί τόν Ἑλληνικό Πολιτισμό διδάσκονται σέ πολλά Πανεπιστήμια τοῦ Καναδᾶ.
Ἐξ ἄλλου θά ἦταν παράλειψη νά μήν ἀναφέρουμε τήν μεγαλύτερη ἔκθεση ἀρχαίων ἑλληνικῶν εὑρημάτων πού διοργανώθηκε 2014 ― 2015 ἐδῶ, μέ θέμα «Οἱ Ἕλληνες: Ἀπό τόν Ἀγαμέμνονα μέχρι τόν Μέγα Ἀλέξανδρο» καί μετά ἀπό συνεργασία τεσσάρων Μουσείων τοῦ Καναδᾶ καί τῶν Η.Π.Α. Ἡ Ἔκθεση ξεκίνησε πρῶτα στό Μουσεῖο Pointe ― a ― Calliere τοῦ Μόντρεαλ καί στήν συνέχεια μεταφέρθηκε στό Καναδικό Μουσεῖο Ἱστορίας στήν Ὀττάβα, μετά στό Field Museum τοῦ Σικάγου καί τέλος, στό National Geographic Μuseum, στήν Οὐάσιγκτον (16).
Ἐπίσης στό Βασιλικό Μουσεῖο τοῦ Ὀντάριο, φιλοξενοῦνται σέ μόνιμη ἔκθεση περισσότερα ἀπό 1.800 ἑλληνικά ἐκθέματα σημαντικῆς ἀρχαιολογικῆς ἀξίας, ὥστε νά θεωρῆται ὡς μία ἀπό τίς πέντε σημαντικώτερες ἐκθέσεις τοῦ εἴδους της στήν Β. Ἀμερική (17).
Θά πρέπη νά ἐπισημανθῆ ὅτι οἱ ἐθνικές ἐπέτειοι στόν Καναδᾶ ἑορτάζονται μέ ἰδιαίτερη λαμπρότητα σέ μικρές καί μεγάλες παροικίες. Προηγεῖται συνήθως ἔπαρση τῆς σημαίας στό Δημαρχεῖο καί δεξίωση στό κτίριο τοῦ τοπικοῦ Κοινοβουλίου. Tήν μεγαλειώδη παρέλαση στό Μόντρεαλ τίμη σε τίς δύο τελευταῖες χρονιές μέ τήν παρουσία του ὁ Πρωθυπουργός τῆς χώρας, Justin Trudeau. Κατά τήν φετεινή παρέλαση ἐπί τῆς Λεωφόρου Ζάν Ταλόν, ὁ Πρωθυπουργός τοῦ Καναδᾶ ὁρίστηκε ὡς ὁ τελετάρχης τῆς παρελάσεως ἀπευθύνοντας χαιρετίσματα στό πλῆθος, ὅπως «Χρόνια Πολλά» καί «Ζήτω ἡ Ἑλλάς». Ἄς σημειωθῆ ὅτι στό Μόντρεαλ μόνο δύο ἐθνικές παρελάσεις λαμβάνουν χώρα μέχρι τώρα κάθε ἔτος, αὐτή τῶν Ἰρλανδῶν καί τῶν Ἑλλήνων (18).
Ἀλλά καί στίς ἄλλες πόλεις, ὅπως στό Τορόντο, ὁ ἑκάστοτε Πρόεδρος τῆς ἐπαρχιακῆς Κυβερνήσεως καί ὁ Δήμαρχος παρίστανται στήν παρέλαση. Τήν δέ δοξολογία, πρωτοστατοῦντος τοῦ Μητροπολίτου κ.κ. Σωτηρίου, ἀκολουθεῖ ἡ κατάθεση στεφάνου στό μνημεῖο τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου. Ἡ παρέλαση διεξάγεται συνήθως τήν πρώτη Κυριακή μετά τήν 25η Μαρτίου (19). Κατά τήν ἑορτή τῆς 28ης Ὀκτωβρίου μετά τήν δοξολογία, διάφοροι ὁμογενειακοί Σύλλογοι ὀργανώνουν ἐκδηλώσεις μέ σχετικές ὁμιλίες καί καταθέσεις στεφάνων. Ὀργανώνονται ἐπίσης Ἑλληνοκαναδικοί ἀγῶνες μέ σκοπό τήν διάδοση τοῦ Ὀλυμπισμοῦ στούς νέους ὁμογενεῖς, ἀλλά καί τήν ἀνάπτυξη κοινωνικῶν σχέσεων μεταξύ τῶν νέων δεύτερης καί τρίτης γενιᾶς (20).
Ὅσον ἀφορᾶ στά Μ.Μ.Ε. στόν Καναδᾶ ἐκδίδονται ἀρκετές ἑβδομαδιαῖες, ἀλλά καί μηνιαῖες ὁμογενειακές ἐφημερίδες καί περιοδικά, στά ἑλληνικά ἤ καί στίς δύο γλῶσσες. Ἀλλά καί οἱ νέοι ἐπικοινωνοῦν μέσῳ τοῦ διαδικτύου καί τῶν μέσων κοινωνικῆς δικτυώσεως. Ἐπί πλέον ἡ ἵδρυση τοῦ Παραρτήματος τοῦ Λυκείου Ἑλληνίδων στό Μόντρεαλ, εἶναι ἄλλη μία γέφυρα ἐπικοινωνίας μέ τό Μητροπολιτικό Κέντρο, ἀλλά καί ἄλλη μία ὑπογράμμιση τῆς σημασίας πού δίνουν οἱ ὁμογενεῖς στήν ἑλληνική παράδοση, τήν ὁποία προβάλλουν καί ἐνισχύουν, ὥστε νά τήν ἀφήσουν ὡς παρακαταθήκη στίς νεώτερες γενιές (21).
Τέλος, πραγματοποιοῦνται πολλές ἐκδηλώσεις πού ἐνισχύουν τίς παραδόσεις, ἀλλά καί τούς δεσμούς μέ τήν Πατρίδα, ἰδίως σέ πόλεις ὅπου ὑπάρχει σημαντικό στοιχεῖο ὁμογενείας καί πού εἶναι ἀξιέπαινες. Ἀξιοσημείωτο εἶναι τό γεγονός ὅτι σέ ὅλες σχεδόν τίς Ἑλληνορθόδοξες Κοινότητες λειτουργοῦν τμήματα ἐκμαθήσεως ἑλληνικῶν παραδοσιακῶν χορῶν γιά νέους Ἡ ὁμογένεια τοῦ Καναδᾶ διατηρεῖ τούς δεσμούς της μέ τό Μητροπολιτικό Κέντρο, γι᾿ αὐτό ὅταν ἡ κρίση ξέσπασε στήν Ἑλλάδα, πολλές Φιλόπτωχες Ἀδελφότητες τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καί ὁμογενειακοί φορεῖς, ὅπως ἡ ὀργάνωση «Magic Mission» (22) πού ἱδρύθηκε τό 2012 καί ἑδρεύει στό Μόντρεαλ, ἀπέστειλαν ὑλική καί οἰκονομική στήριξη κυρίως σέ πολλά παιδικά Ἱδρύματα. Ἐπίσης καί ὁ Ἑλληνικός Ἰατρικός Σύλλογος Μόντρεαλ ὑποστήριξε οἰκονομικά διάφορα Ἱδρύματα τῆς χώρας μας. Ἡ Ἱερά Μητρόπολη Τορόντο Καναδᾶ ἔχει τήν ἕδρα της στό Τορόντο. Ὁ Μητροπολίτης Τορόντο Καναδᾶ κ.κ. Σωτήριος, καταβάλλει ἄοκνες προσπάθειες γιά τήν καλλιέργεια τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί ἑλληνικῆς γλώσσας καί γενικώτερα γιά τήν πρόοδο τοῦ ἐδῶ Ἑλληνισμοῦ (23).
Στήν Μητρόπολη λειτουργοῦν σήμερα 77 Ναοί σέ Ἑλληνικές Ὀρθόδοξες Κοινότητες, δύο Ἱερές Μονές, πολλά Ἑλληνικά σχολεῖα, κατηχητικά σχολεῖα, θερινές κατασκηνώσεις, γηροκομεῖα καί ἄλλα εὐαγῆ Ἱδρύματα. Στό Τορόντο λειτουργεῖ ἡ Ὀρθόδοξη Θεολογική Ἀκαδημία Τορόντο σέ συνεργασία μέ τό Πανεπιστήμιο St Paul τῆς Ὀττάβας. Ὅταν ὁ νῦν Μητροπολίτης κ.κ. Σωτήριος ἀνέλαβε τά καθήκοντά του τό 1974, λειτουργοῦσαν μόνο 22 Ναοί καί δέν ὑπῆρχε οὔτε ἡμερήσιο Ἑλληνικό σχολεῖο, οὔτε ἡ Θεολογική Ἀκαδημία, ἡ ὁποία προετοιμάζει τούς αὐριανούς ἱερεῖς νά ἀναλάβουν τίς ἐνορίες τῆς Μητροπόλεως. Ἡ Ἱερά Μητρόπολη Τορόντο Καναδᾶ παίζει σημαντικό ρόλο στήν διατήρηση τῶν δεσμῶν τῆς Ὁμογενείας μέ τήν Μητέρα Πατρίδα. Ἐπίσης ὑπό τήν καθοδήγηση τοῦ Μητροπολίτου κ.κ. Σωτηρίου, συγκεντρώνει οἰκονομικούς πόρους εἴτε μέσῳ Φιλοπτώχου Ἀδελφότητος, εἴτε μέσῳ συγκεκριμένων δραστηριοτήτων γιά νά ἐνισχύση τίς τοπικές Ἐκκλησίες στήν Ἑλλάδα, ἰδίως κατά τήν παροῦσα περίοδο τῆς κρίσεως, Νοσοκομεῖα ὅπως αὐτό τοῦ Ἁγίου Σάββα στήν Ἀθήνα, ἀλλά καί μεμονωμένους συμπολῖτες μας.
Ὅπως προαναφέρθηκε, σήμερα λειτουργοῦν στόν Καναδᾶ δύο Μονές πού εἶναι γυναικεῖες. Αὐτή τῆς Παναγίας τῆς Παρηγορήτισσας, ἀνάμεσα ἀπό Ὀττάβα καί Μόντρεαλ, καί αὐτή τοῦ Πατροκοσμᾶ, στά περίχωρα τοῦ Τορόντο (24). Εἶναι ἀξιοπαρατήρητο ὅτι ἔχουν ἱδρυθῆ κοντά σέ σημαντικά κέντρα τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Μέ τήν πατροπαράδοτη φιλοξενία, ἀλλά καί τήν ἀγάπη μέ τήν ὁποία περιβάλλουν τούς προσκυνητές, ἀποτελοῦν πνευματικές ὀάσεις στήν σύγχρονη κοινωνία τοῦ Καναδᾶ μέ τά γνωστά της πολιτισμικά χαρακτηριστικά.
Τελειώνοντας, θά ἤθελα νά ἀναφερθῶ σέ ἕνα σημαντικό στοιχεῖο πού ἔχει ἐπισημάνει ὁ καθηγητής τοῦ Πανεπιστημίου Ὀττάβας Γ. Καρλῆς στό βιβλίο του «Τhe relationship between cultural recreation and cultural identity among Greek immigrants of Toronto», στό ὁποῖο ἀναφέρει ὅτι «ἡ ταυτότητα τῶν Ὁμογενῶν χαρακτηρίζεται πρωτίστως ἀπό τήν πίστη πρός τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί δευτερευόντως ἀπό τήν χρήση τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας» (25)
Ὡς ἐπίλογο θά ἤθελα νά σημειώσω ὅτι:
Ὁ Οἰκουμενικός Ἑλληνισμός ἐπιβίωσε γιά χιλιετηρίδες παρ᾿ ὅλες τίς καταστροφές, τούς διωγμούς, τίς πολιτικές καί οἰκονομικές ἀντιξοότητες πού ἀντιμετώπισε. Καί αὐτό χάρη στήν Ὀρθόδοξη πίστη μας καί σέ ἕνα κοινό πολιτιστικό παρελθόν καί μιά ἱστορία πού μᾶς συνδέει ὡς ἔθνος καί διατηρεῖ ζωντανή τήν ταυτότητά μας. Εὐελπιστοῦμε ὅτι οἱ ὀργανωμένοι φορεῖς τῆς Ὁμογενείας θά μεταδώσουν στίς μελλοντικές γενεές τήν κληρονομιά τῶν προγόνων μας, ἐνῶ παράλληλα θά βροῦν καί ἕνα σύγχρονο θεσμικό μοντέλο πού θά ἐκφράζη τίς νεώτερες γενιές ὁμογενῶν, ἀλλά καί τῶν νέων μεταναστῶν. Οἱ προκλήσεις πού ἀντιμετωπίζει σήμερα ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Καναδᾶ εἶναι μεγάλες, ὅπως εἶναι καί μεγάλες οἱ εὐκαιρίες πού ὑπάρχουν γιά νά προοδεύσουν ἀκόμη περισσότερο.
Σήμερα πού ἡ Πατρίδα μας ἀντιμετωπίζει καί πάλι σημαντικές δυσκολίες, εἶναι ἐπιτακτική ἀνάγκη νά ἀναφανοῦν ἐκ νέου ἐθνικοί εὐεργέτες πού θά τήν βοηθήσουν καί θά τήν στηρίξουν. Στήν προσπάθεια αὐτή, ἐνεργό μέρος θά μποροῦσαν νά λάβουν καί οἱ εὔποροι Ἕλληνες τῆς Διασπορᾶς, μεταξύ αὐτῶν ἐννοεῖται καί τοῦ Καναδᾶ, ἀποδίδοντας τό ὀφειλόμενο χρέος πρός τήν Μητέρα Πατρίδα. Ἄλλωστε, καί κατά τό παρελθόν, στήν πλειοψηφία τους ἀπό τόν χῶρο τῆς Διασπορᾶς προέρχονταν οἱ ἐθνικοί εὐεργέτες, οἱ ὁποῖοι ἄν καί κατεῖχαν ὑψηλές θέσεις καί μεγάλο πλοῦτο, ὅταν ἐπληροφοροῦντο ὅτι ἡ Γενέτειρά τους εἶχε ἀνάγκη, προσέτρεχαν μέ μεγάλη προθυμία στήν βοήθειά της.
Ἀλλά καί ἡ Ἑλληνική Πολιτεία χρειάζεται νά κτίση ἀκόμη ἰσχυρώτερες γέφυρες ἐπικοινωνίας μέ τούς ὁμογενεῖς, γιά νά τούς ἐμπνεύση σέ πράξεις ἀρετῆς καί φιλοπατρίας, ὑπογραμμίζοντας ὅτι ὁ Ἀπόδημος Ἑλληνισμός ἀποτελεῖ πολύτιμο ἐθνικό κεφάλαιο μέ ἀνεκτίμητη συμβολή στήν ἱστορική ἐξέλιξη τῆς πατρίδος μας.
Παραπομπές
1. www.gometropolis.org
2. http://m.news247.gr/eidiseis/ellines― tis ― diasporas/xarths ― posoi ― kai ―poy ― einai ― oi ― ellhnes ― toy ― ekswterikou.4469480.html
3.http://m.news247.gr/eidiseis/ellines― tis ― diasporas/xarths ― posoi ― kai ―poy ― einai ― oi ― ellhnes ― toy ― ekswterikou.4469480.html
4. www.greekcommunity.org
5. www.hcgm.org
6. www.hcgm.org
7. www.gometropolis.org
8. www.sfu.ca/snfchs.html
9. http://www.mcgill.ca/history/undergraduate/moderngreek
10.http://www.mcgill.ca/history/undergraduate/moderngreek
11. http://www.hcaao.org/?page_id=9
12. http://www.hhf.ca/
13. www.greekcommunity.org
14.http://www.unb.ca/fredericton/arts/departments/classics/hellenic/
15. www.yelp.ca
16. http://www.historymuseum.ca/
17. www.rom.on.ca
18. http://www.ottawa2017.ca/events/
19.http://www.greekcommunity.org/ViewSiteContent.aspx/Book_Hall
20. www.greekcommunity.org
21. www.hcgm.org
22. www.hcgm.org/category/magic-mission/
23. www.gometropolis.org
24.https://stkam.org/ http://monasterevmc.org/
25. “Τhe relationship between cultural creation and cultural identity among Greek immigrants of Toronto” Michigan State University George karlis 1993 p.147.
enromiosini.gr