Πασχαλινά έθιμα ανά την Ελλάδα

Οι μέρες εναλλαγής συναισθημάτων αυτές της Μεγάλης Εβδομάδας. Θλίψη, θρήνος, προσμονή και ελπίδα εναλλάσσονται. Και οι Έλληνες αποτυπώνουν αυτά τα συναισθήματα αναβιώνοντας έθιμα, πολλά από τα οποία χάνονται στην αχλή του χρόνου. Σε κάθε μεριά της Ελλάδα, τούτες οι μέρες, γιορτάζονται με ξεχωριστές παραδόσεις που έχουν πάντα τον ίδιο ακριβώς στόχο: Να αποτελέσουν ένα κάλεσμα για συμμετοχή στα Θεία Πάθη και στην Ανάσταση τού Θεανθρώπου.

Η Ελλάδα γιορτάζει και η ύπαιθρος πρωταγωνιστεί. Άλλωστε η έκφραση «Πάσχα στο χωριό…» μόνο τυχαία δεν έχει προκύψει. Το παραδοσιακό Πάσχα και η αναβίωση των εθίμων οδηγούν τους περισσότερους στους τόπους καταγωγής τους. Και μαζί τους, χιλιάδες επισκέπτες που θέλουν να δούνε και να βιώσουν από κοντά, έθιμα που στις πόλεις απλώς δεν υπάρχουν.
Οι «μπότηδες» στην Κέρκυρα, τα «χαλκούνια» στο Αγρίνιο, οι «σαϊτολόγοι» και ο «πόλεμος τους» στη Καλαμάτα, το κάψιμο του Ιούδα σε πολλές περιοχές, η Ανάσταση με τα αερόστατα στο Λεωνίδιο, ο Επιτάφιος συνοδεία ψαροκάικων στον Τυρό Αρκαδίας, είναι μόνο μερικά έθιμα από την περίοδο του Πάσχα.
Οι «Λαζαρίνες» και τα «Πασχαλόγιορτα» στην ανατολική Θεσσαλία
Τα Πασχαλινά έθιμα στη Θεσσαλία και ιδιαίτερα στον νομό Λάρισας έχουν τις ρίζες τους στα βάθη των αιώνων και γιορτάζονται από τους κατοίκους ακόμα και σήμερα, κρατώντας ζωντανή τη μνήμη της παράδοσης, στη μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης.
Κάποια από τα έθιμα που ξεχωρίζουν στο νομό και έχουν έντονο παραδοσιακό χρώμα είναι τα λεγόμενα «Πασχαλόγιορτα» που γιορτάζονται στην περιοχή του Μεγαλόβρυσου Αγιάς και οι «Λαζαρίνες», ένας γυναικείος χορός στην επαρχία της Ελλασόνας.
Ο «Λαζαρίνες» της επαρχίας της Ελασσόνας
Στην επαρχία της Ελασσόνας του νομού Λάρισας, το Πασχαλινό έθιμο που ξεχωρίζει σε ορισμένα χωριά είναι ο γυναικείος χορός με τις Λαζαρίνες. Πρόκειται για ένα έθιμο που έχει διπλό χαρακτήρα, καθώς συνδέεται τόσο με την εποχή της Άνοιξης, αλλά και με την Ανάσταση του Λαζάρου.
Την παραμονή της γιορτής, οι Λαζαρίνες ξεχύνονταν στα χωράφια και μάζευαν λουλούδια με τα οποία στόλιζαν μικρά καλαθάκια. Φορώντας παραδοσιακές στολές, οι Λαζαρίνες ξεκινούσαν από την πλατεία του χωριού και κατευθύνονταν προς το προαύλιο της εκκλησίας όπου και έπαιρναν την Βάϊα. Έπειτα πάλι στο προαύλιο της εκκλησίας τραγουδούσαν παραδοσιακά τραγούδια με θρησκευτικές αναφορές.
Τα «Πασχαλόγιορτα» του Μεγαλόβρυσου Αγιάς
Ένα από τα καθιερωμένα Πασχαλινά έθιμα του νομού Λάρισας, είναι τα Πασχαλόγιορτα. Περιλαμβάνουν παραδοσιακά τραγούδια και το χορό του Μεγαλόβρυσου Αγιάς που χορεύεται την Τρίτη ημέρα του Πάσχα.
Τα τραγούδια που συνοδεύουν τον χορό έχουν χορωδιακό χαρακτήρα, χωρίς μουσική. Τα τραγούδια αυτά χορεύονται και από άντρες και από γυναίκες, σε δύο σειρές και κάθε στίχος των τραγουδιών τραγουδιέται από τις γυναίκες και έπειτα επαναλαμβάνεται από τους άντρες.
Σημειώνεται πως παλαιότερα τα «Πασχαλόγιορτα» χορεύονταν καθ’ όλη τη διάρκεια των εορτών του Πάσχα, όμως ξεχώριζε η Τρίτη ημέρα του Πάσχα όπου μετά τη λειτουργία πραγματοποιούνταν μια μεγαλοπρεπής γιορτή.
Στους επισκέπτες δίνονται διάφορα πασχαλινά εδέσματα, όπως είναι το αυγό και το κουλούρι, ενώ ακολουθεί εορταστικό λαϊκό γλέντι με μουσική, χορό, άφθονο κρασί και τραγούδι.
[ΑΠΕ-ΜΠΕ]