Τα νέα κριτήρια για την υπαγωγή στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο

Έκπτωση έως και 70% στους πολίτες με εξαιρετικά χαμηλά εισοδήματα προσφέρει το νέο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) ρεύματος μετά την αναθεώρηση που προβλέπει απόφαση του υπουργού Ενέργειας και Περιβάλλοντος Γιώργου Σταθάκη.

«Πρόκειται για μία ακόμα παρέμβαση καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας, που στοχεύει πρωτίστως στους πλέον ευάλωτους συμπολίτες μας», επισημαίνει το υπουργείο.
Οι κατηγορίες που μπορούν να ενταχθούν στο ΚΟΤ παραμένουν δύο, αλλά ορίζονται πολύ αυστηρότερα και διευρυμένα κριτήρια, λαμβάνοντας υπόψη τη συνολικότερη περιουσιακή εικόνα του νοικοκυριού αλλά και την περιουσιακή κατάσταση όλων των ατόμων που κατοικούν σε αυτό.
Στην πρώτη κατηγορία, στην οποία η παρέχεται γενναία έκπτωση έως 70%, εντάσσονται όσοι πληρούν τα αυστηρά κριτήρια λήψης του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (πχ ακίνητη περιουσία νοικοκυριού με παιδιά όχι πάνω από 150.000 ευρώ, ύψος εισοδήματος έως 3.000 ευρώ για πολυμελή νοικοκυριά), τα οποία παρατίθενται αναλυτικά παρακάτω.
Στη δεύτερη κατηγορία, στην οποία παρέχεται έκπτωση γύρω στο 35%, εντάσσονται όσοι πληρούν τα κριτήρια που ορίστηκαν για τη λήψη του κοινωνικού μερίσματος (ήτοι αξία ακίνητης περιουσίας όλων των μελών του νοικοκυριού έως 180.000, συνολικό ύψος εισοδήματος μέχρι 9.000 ευρώ, ποσό που προσαυξάνεται κατά 50% για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος του νοικοκυριού και κατά 25% για κάθε ανήλικο μέλος).
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι όσοι δεν πληρούν τα κριτήρια που ορίζονται για την υπαγωγή τους στην πρώτη ή στη δεύτερη κατηγορία αποκλείονται από το ΚΟΤ, ανεξαρτήτως εάν το δικαιούνταν βάσει των κριτηρίων που ίσχυαν μέχρι σήμερα.
Ακόμη βάσει των αλλαγών πλέον δεν θα εντάσσονται όλοι οι πολύτεκνοι στο τιμολόγιο πολυτέκνων της ΔΕΗ, αλλά θα εισάγονται στο ΚΟΤ εφόσον πληρούν τα αυστηρά κριτήρια που τίθενται.
Η υποβολή αιτήσεων στο νέο σύστημα, το οποίο θα τηρείται από την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης, ξεκινά την 1η Φεβρουαρίου 2018.
Καθιερώνονται δύο κατηγορίες
Συγκεκριμένα με την αναθεώρηση του ΚΟΤ καθιερώνονται πλέον δύο κατηγορίες:
Στην πρώτη κατηγορία υπάγονται όσοι πληρούν τα κριτήρια λήψης Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
Αυτοί θα έχουν έκπτωση στην τιμή του ρεύματος (ανταγωνιστικό τιμολόγιο) 75 ευρώ / MWh και απαλλαγή από χρεώσεις χρήσης δικτύου (ΔΕΔΔΗΕ) και διανομής (ΑΔΜΗΕ). Στο σύνολο του τιμολογίου εκτιμάται ότι η έκπτωση φτάνει το 70%.
Στη δεύτερη κατηγορία υπάγονται όσοι πληρούν κριτήρια αντίστοιχα με εκείνα που ορίστηκαν για τη λήψη κοινωνικού μερίσματος.
Σε αυτή την περίπτωση η έκπτωση στην τιμή του ρεύματος είναι 45 ευρώ / MWh, με αποτέλεσμα στο σύνολο του τιμολογίου η έκπτωση να διαμορφώνεται περί του 35%.
Αλλάζουν και διευρύνονται τα κριτήρια υπαγωγής
Προκειμένου, τονίζει το υπουργείο, να βελτιωθεί η στόχευση του συστήματος και να εξοικονομηθούν πόροι για τη χρηματοδότηση των μεγαλύτερων ελαφρύνσεων προς τους πλέον ευάλωτους, αντιμετωπίζονται περιπτώσεις καταχρηστικής υπαγωγής στο ΚΟΤ:
Αλλάζουν τα κριτήρια υπαγωγής, ώστε να μην λαμβάνεται υπόψη μόνο το εισόδημα, αλλά η συνολικότερη περιουσιακή εικόνα του νοικοκυριού.
Αποκλείονται, έτσι, περιπτώσεις, όπως βίλες εκατοντάδων τετραγωνικών σε «ακριβές» περιοχές, οι ιδιοκτήτες των οποίων διαθέτουν υπερπολυτελή αυτοκίνητα και εισόδημα από καταθέσεις εξωτερικού, αλλά εμφανίζουν χαμηλό εισόδημα και είναι ενταγμένοι στο κοινωνικό τιμολόγιο, σημειώνει το υπουργείο.
Λαμβάνονται υπόψη εισοδήματα και περιουσία όλων των ατόμων που κατοικούν στο νοικοκυριό και που φιλοξενούνται από τον κύριο δικαιούχο.
Αποκλείονται, έτσι, περιπτώσεις όπου δικαιούχος δηλώνεται ο ενήλικας με το χαμηλότερο εισόδημα (π.χ. συνταξιούχος), ενώ στο ίδιο σπίτι μένουν και άλλοι ενήλικες με υψηλότερα εισοδήματα, εξηγεί το υπουργείο.
Τι θα ισχύσει για τους πολύτεκνους
Οι πολύτεκνοι εισάγονται στο ΚΟΤ με τα αντίστοιχα κριτήρια (μέχρι σήμερα υπήρχε μόνο το τιμολόγιο πολυτέκνων της ΔΕΗ, όπου δεν υπήρχαν εισοδηματικά κριτήρια).
Αποκλείονται, έτσι, περιπτώσεις ιδιαίτερα εύπορων πολιτών με τέσσερα ή περισσότερα τέκνα, που επωφελούνταν των εκπτώσεων, ενώ παράλληλα δίνεται η δυνατότητα στους πολύτεκνους που δικαιούνται τις εκπτώσεις να τις λάβουν και από άλλους προμηθευτές πλην της ΔΕΗ, σημειώνει το υπουργείο.
Σχέση επιδοτούμενης κατανάλωσης με τη σύνθεση του νοικοκυριού
Η επιδοτούμενη κατανάλωση θα εξαρτάται από την σύνθεση του νοικοκυριού (όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα με τα όρια τετραμηνιαίας κατανάλωσης).
Επίσης καταργείται η απένταξη σε περιπτώσεις υπέρβασης της μέγιστης κατανάλωσης μέχρι 10%.

Περιπτώσεις αύξησης της επιδοτούμενης κατανάλωσης
Για νοικοκυριό που στη σύνθεσή του περιλαμβάνει και άτομο ή άτομα με αναπηρία εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω, τα παραπάνω όρια κατανάλωσης αυξάνονται κατά 300 kWh.
Για νοικοκυριό που στη σύνθεσή του περιλαμβάνει και άτομο ή άτομα που έχουν ανάγκη μηχανικής υποστήριξης με χρήση ιατρικών συσκευών, η οποία παρέχεται κατ’ οίκον και είναι απαραίτητη για τη ζωή τους, τα παραπάνω όρια κατανάλωσης αυξάνονται κατά 600 kWh.
Αιτήσεις από 1η Φεβρουαρίου
Η υποβολή αιτήσεων στο νέο σύστημα το οποίο θα τηρείται από την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης, ξεκινά την 1η Φεβρουαρίου 2018.
Θα υπάρξει μια μεταβατική περίοδος μέχρι την 30η Απριλίου, κατά την οποία οι δικαιούχοι θα έχουν τον χρόνο να υποβάλουν νέα αίτηση και να ενταχθούν στο νέο ΚΟΤ με βάσει τα νέα στοιχεία.
Τι ίσχυε μέχρι τώρα
Με το σύστημα που ίσχυε μέχρι σήμερα υπήρχαν δύο κατηγορίες ΚΟΤ.
Στην πρώτη εντάσσονταν άτομα με χαμηλά εισοδήματα και τρίτεκνοι, λαμβάνοντας έκπτωση στο σύνολο του τιμολογίου περί το 22%.
Στην δεύτερη εντάσσονταν άνεργοι, ΑΜΕΑ και άτομα που χρειάζονται μηχανική υποστήριξη, με έκπτωση έως 39%.
Μοναδικό κριτήριο υπαγωγής ήταν το ετήσιο συνολικό οικογενειακό φορολογούμενο πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.
Τα κριτήρια για τη λήψη ΚΕΑ
Όπως προαναφέρθηκε στην πρώτη κατηγορία του ΚΟΤ, η οποία προσφέρει έκπτωση έως 70%, υπάγονται όσοι πληρούν τα κριτήρια λήψης του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
Υπενθυμίζεται ότι αυτά είναι:
i. Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 90.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 150.000 ευρώ.
ii. Η αντικειμενική δαπάνη της κινητής περιουσίας του νοικοκυριού (επιβατικά ΙΧ αυτοκίνητα ή και δίκυκλα) δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 6.000 ευρώ.
iii. Το συνολικό ύψος εισοδήματος ή καταθέσεων του νοικοκυριού ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κ.λπ., έως έξι μήνες πριν από την υποβολή της αίτησης, δεν μπορεί να υπερβαίνουν τα ποσά στον παρακάτω πίνακα

Τα κριτήρια για τη λήψη κοινωνικού μερίσματος
Στη δεύτερη κατηγορία ΚΟΤ υπάγονται όσοι πληρούν κριτήρια αντίστοιχα με εκείνα που ορίστηκαν για τη λήψη κοινωνικού μερίσματος.
Υπενθυμίζεται ότι αυτά είναι:
i. Η συνολική φορολογητέα αξία ακίνητης περιουσίας όλων των μελών του νοικοκυριού, στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 120.000 ευρώ για νοικοκυριά με ένα μέλος. Προσαυξάνεται κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος μέχρι το ποσό των 180.000.
ii. Το συνολικό ύψος εισοδήματος δεν υπερβαίνει τα 9.000 ευρώ, ποσό που προσαυξάνεται κατά 50% για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος του νοικοκυριού και κατά 25% για κάθε ανήλικο μέλος, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα