Espresso to go – Πρόοδος ή ιεροσυλία;

Ο καφές για τους Ιταλούς είναι σχεδόν τελετουργία. Ή μήπως όχι; Όλο και περισσότεροι Ιταλοί παίρνουν τον καφέ τους σε κυπελλάκι για το δρόμο αντί να τον απολαμβάνουν στην καφετέρια, όπως προστάζει η παράδοση.

Εδώ και σχεδόν 100 χρόνια ντόπιοι και τουρίστες απολαμβάνουν τον εσπρέσο τους στο καφέ Sant’Eustachio κοντά στο Πάνθεον της Ρώμης. Αυτό που έχει αλλάξει όμως είναι ότι τελευταία ο νεαρός μπάρμαν ακούει όλο και πιο συχνά την παραγγελία «da asporto», δηλαδή «πακέτο». «Εδώ και ένα χρόνο προσφέρουμε καφέ to go» λέει η Φεντερίκα Ρίτσι, υπεύθυνη στο Sant’Eustachio. Φαίνεται πως μέχρι και οι Ιταλοί δεν προλαβαίνουν πια να πιουν τον καφέ τους στο μπαρ και τον παίρνουν πακέτο.
Πολλοί όμως είναι αυτοί που θεωρούν ότι ο καφές σε πλαστικό δεν συμβαδίζει με την ιταλική κουλτούρα. «Ο καφές to go είναι γρήγορος καφές, αλλά όχι ιταλικός» λέει η Λάουρα Μπιρότσι, εργαζόμενη στο παραδοσιακό καφέ La Casa del Caffe, στο κέντρο της ιταλικής πρωτεύουσας.
Ο ιταλικός εσπρέσο πρέπει να πληροί ορισμένες προδιαγραφές: το μικρό φλιτζανάκι προθερμαίνεται στους 40 βαθμούς Κελσίου και συνοδεύεται από ένα ποτήρι νερό. Όταν ετοιμάζεται, δημιουργείται για λίγη ώρα μια ελαφριά κρέμα και γι’ αυτό πρέπει να καταναλωθεί αμέσως. Έτσι ο παραδοσιακός εσπρέσο δεν ενδείκνυται για να τον πάρει κανείς μαζί του και να τον πιεί μετά από ώρα. Ο διευθυντής της εταιρείας Illy, κολοσσός στον κλάδο του καφέ, προτείνει γι’ αυτές τις περιπτώσεις τον καφέ αμερικάνο, που διατηρεί τη γεύση του για περισσότερη ώρα. Ο Μασιμιλιάνο Πολιάνι τονίζει ότι παίζει ρόλο ακόμη και το φλιτζάνι μέσα στο οποίο σερβίρεται ο καφές. Πρέπει να είναι «βελούδινη-μεταξένια πορσελάνη» και όχι υλικό με τραχιά επιφάνεια. Ωστόσο και ο ίδιος παρατηρεί την τάση του καφέ σε πλαστικό και εκτιμά ότι «στο μέλλον θα υπάρξει αυξανόμενη ζήτηση».
Starbucks στην Ιταλία
Ενδεικτική αυτής της τάσης στην Ιταλία είναι και η δραστηριότητα της αλυσίδας Starbucks. Του χρόνου αναμένεται να ανοίξει το πρώτο κατάστημα στη χώρα, στο Μιλάνο. Σε άλλες χώρες η φιλοσοφία του coffee to go υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια. Μάλιστα προβληματίζει πλέον ο όγκος των σκουπιδιών που δημιουργείται από τα πλαστικά και χάρτινα ποτήρια. Στην Ιταλία δεν υπάρχει ακόμη αυτή η ευαισθητοποίηση, αν και εκπρόσωποι της Greenpeace Italia πραγματοποιούν ήδη ενημερωτικές εκστρατείες.
Τα σκουπίδια δεν είναι αυτό που ενοχλεί τους Ιταλούς περισσότερο, αλλά η ιδέα του να μην απολαμβάνουν τον εσπρέσο με την ησυχία τους. «Το να πιεις έναν εσπρέσο διαρκεί 30 δευτερόλεπτα» λέει χαρακτηριστικά ο φοιτητής Ντάριο Αμπρόσιο. «Το να τον πουλάς σε κυπελλάκι είναι το ίδιο περιττό με το να πουλάς πάγο στο Βόρειο Πόλο».
DW