Οι βιταμίνες και τα θρεπτικά συστατικά των τροφών αποτελούν για τον οργανισμό τον «στρατό» που αντιστέκεται στις φθορές και τις ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία. Ο καλύτερος τρόπος για να τον ενισχύσετε είναι μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή.
Κάθε ηλικία έχει τις δικές της διατροφικές ανάγκες, μετά τα 40 ωστόσο, οι ανάγκες του οργανισμού για συγκεκριμένες βιταμίνες και στοιχεία αυξάνονται.
Το σώμα δεν λειτουργεί όπως στην ηλικία των 20, η μυϊκή μάζα συρρικνώνεται, είναι πιθανότερο να πάρετε βάρος και πλησιάζει η εμμηνόπαυση, καθώς και ο κίνδυνος χρόνιων ασθενειών όπως ο καρκίνος, οι καρδιακές παθήσεις και ο διαβήτης.
Ένας από τους καλύτερους τρόπους να παραμείνετε υγιείς, είναι να παίρνετε τις σωστές βιταμίνες και τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Η πρόσληψή τους πρέπει ιδανικά να γίνεται μέσω μιας πλήρους διατροφής, επειδή είναι ευκολότερο για το σώμα να τα απορροφήσει. Αν όμως ακολουθείτε συγκεκριμένη διατροφή ή αντιμετωπίζετε κάποιο θέμα υγείας, μπορείτε να επωφεληθείτε από τη λήψη σχετικών συμπληρωμάτων, πάντα με την καθοδήγηση του γιατρού σας.
Δείτε τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και τους καλύτερους τρόπους πρόσληψής τους:
Βιταμίνη Β12
Μετά τα 40 και ακόμη περισσότερο μετά τα 50, η βιταμίνη Β12 είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του αίματος και του εγκεφάλου. Σε νεότερη ηλικία η πρόσληψη της Β12 γίνεται μέσω των τροφών, κρέας και άλλα ζωικά προϊόντα, όπως κοτόπουλο, ψάρια, γαλακτοκομικά και αυγά. Καθώς μεγαλώνουμε όμως μειώνονται τα στομαχικά οξέα και η απορρόφησή της από τον οργανισμό. Στόχος σας πρέπει να είναι η πρόσληψη 2,4 mg ημερησίως.
Ασβέστιο
Πρόσφατη μεταανάλυση 59 μελετών έδειξε ότι η αύξηση της πρόσληψης ασβεστίου σε άνδρες και γυναίκες μετά τα 50 –είτε μέσω τροφών είτε με συμπληρώματα- μειώνει τον κίνδυνο καταγμάτων. Άλλες έρευνες συνδέουν τα συμπληρώματα ασβεστίου με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου και θανάτου από καρδιοπάθειες για τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.
Παρότι τα οστά απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος του ασβεστίου που χρειάζονται πριν την ηλικία των 30, το θρεπτικό συστατικό παίζει ρόλο στη διατήρηση της υγείας των οστών αργότερα στη ζωή. Το ασβέστιο είναι απαραίτητο για τη συστολή των μυών, η λειτουργία των νεύρων και της καρδιάς, καθώς και άλλες βιοχημικές αντιδράσεις και αν δεν λαμβάνετε αρκετό από τη διατροφή σας, το σώμα το «κλέβει» από τα οστά.
Οι γυναίκες μεταξύ 40 και 50 χρειάζονται 1.000 mg την ημέρα, και 1.200 mg εάν είναι μεγαλύτερες. Εάν τρώτε τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, όπως γαλακτοκομικά, σαρδέλες, μπρόκολο, αμύγδαλα και σπανάκι είστε καλυμμένες. Αν είστε χορτοφάγος ή έχετε δυσανεξία στη λακτόζη συμβουλευτείτε γιατρό για την ανάγκη λήχης συμπληρωμάτων.
Βιταμίνη D
Είναι απαραίτητη, ειδικά μετά τα 40, επειδή βοηθάει στην προστασία από τις αλλαγές που σχετίζονται με τη γήρανση. Η ανεπάρκεια βιταμίνης D έχει συνδεθεί με τον διαβήτη, τις καρδιακές παθήσεις, τη σκλήρυνση κατά πλάκας και τον καρκίνο του μαστού και του παχέος εντέρου. Είναι επίσης απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D είναι τα λιπαρά ψάρια και τα ενισχυμένα γαλακτοκομικά, καθώς και τα δημητριακά, αλλά η απορρόφησή της είναι χαμηλή. Η καλύτερη πηγή είναι ο ήλιος. Αν δεν σας βλέπει αρκετά ο ήλιος, πράγμα δύσκολο στην Ελλάδα, οι ειδικοί συστήνουν συμπλήρωμα βιταμίνης D3, δηλαδή τον τύπο της βιταμίνης D που βρίσκεται πιο κοντά σε αυτή που συνθέτει ο οργανισμός από την ηλιακή ακτινοβολία.
Θα πρέπει να λαμβάνετε τουλάχιστον 600 IU ημερησίως (και 800 IU την ημέρα μετά τα 50), σύμφωνα με τις τρέχουσες συστάσεις των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας. Το ανεκτό ανώτατο όριο (που δεν προκαλεί βλάβη) είναι περίπου 4.000 IU την ημέρα.
Μαγνήσιο
Βασική λειτουργία του μαγνησίου είναι η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις γυναίκες 40 και άνω, που διατρέχουν κίνδυνο υπέρτασης λόγω της φυσιολογικής γήρανσης. Η ανεπάρκεια μαγνησίου συνδέεται με καρδιακές παθήσεις, διαβήτη και φλεγμονή.
Μια άλλη ιδιότητα του μαγνησίου είναι ότι βοηθά το σώμα να απορροφήσει ασβέστιο και παίζει ρόλο στη λειτουργία των μυών, των νεύρων και της καρδιάς, καθώς και στον έλεγχο της γλυκόζης του αίματος.
Μαγνήσιο υπάρχει στα σκούρα πράσινα λαχανικά, τα φασόλια, τους ξηρούς καρπούς και τους σπόρους, αλλά και στο αβοκάντο. Το υπερβολικό μαγνήσιο δεν ενέχει κινδύνους για την υγεία, μπορεί όμως να προκαλέσει διάρροια, ναυτία ή κράμπες.
Κάλιο
Το κάλιο παίζει βασικό ρόλο στην παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης, ανεξάρτητα από την ηλικία. Για τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, η έρευνα έχει συνδέσει την υψηλότερη πρόσληψη καλίου μέσω των τροφών με μειωμένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Η συνιστώμενη ποσότητα είναι τα 4,7 γραμμάρια την ημέρα.
Το κάλιο υπάρχει στις μπανάνες, τις γλυκοπατάτες, τα όσπρια. Προσοχή στην υπερβολική πρόσληψη καλίου, καθώς μπορεί να βλάψει το έντερο και την καρδιά, προκαλώντας αρρυθμίες. Εάν ο γιατρός σας συνταγογραφήσει συμπληρώματα, θα πρέπει να παρακολουθεί προσεκτικά τον τρόπο με τον οποίο σας επηρεάζουν.
Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
Παρότι δεν είναι βιταμίνες, τα ωμέγα-3 έχουν πολλά οφέλη για την υγεία, καθώς συμβάλλουν στην αντιμετώπιση συμπτωμάτων της γήρανσης, όπως ο αυξημένος κίνδυνος καρδιακών παθήσεων και γνωστικής εξασθένησης. Βοηθούν επίσης στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης.
Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι τα άτομα με υψηλότερα επίπεδα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων στο αίμα τους, είχαν μεγαλύτερους εγκεφάλους και καλύτερες επιδόσεις σε τεστ μνήμης. Θα τα βρείτε στα λιπαρά ψάρια, τα καρύδια, τον λιναρόσπορο και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, καθώς και σε μορφή συμπληρωμάτων.
Η συνιστώμενη ημερήσια δόση είναι 500 mg εάν είστε υγιείς, 800 έως 1.000 mg εάν πάσχετε από καρδιακή νόσο και 2.000- 4.000 mg εάν έχετε υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων. Προσοχή στη λήψη τους αν παίρνετε αντιπηκτικά φάρμακα, τα οποία μπορεί να έχουν σοβαρές παρενέργειες.
Προβιοτικά
Τα προβιοτικά παίζουν ρόλο στην υγεία του εντέρου και τη διατήρηση του βάρους, καθώς και στη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης καρδιακών παθήσεων, διαβήτη και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Θα τα βρείτε σε τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση (κεφίρ, σειτάν κλπ.) και σε συμπληρώματα.