Δεν θα πάρουν σύνταξη οι σημερινοί 30άρηδες ασφαλισμένοι

της Χριστίνας Κοψίνης
Εάν, εκτός από τα βραχυπρόθεσμα μέτρα στα Ταμεία για την κάλυψη της «μαύρης τρύπας» του 2009 για το ποσό των 2,5 δισ. ευρώ, δεν ληφθούν πρόνοιες μακράς πνοής, είναι βέβαιο ότι το μετά το 2050 δεν θα υπάρχει κοινωνικό – ασφαλιστικό σύστημα. Οι νέοι που αναζητούν σήμερα ασφαλισμένη εργασία είναι αμφίβολο εάν θα κατορθώσουν να λάβουν συντάξεις έναντι των εισφορών που καταβάλλουν. Πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καταδεικνύει ότι οι δημόσιες συντάξεις οδηγούνται σε κατάρρευση με τη δεκαετία 2020-2030 να αναδεικνύεται σε μία από τις πιο κρίσιμες περιόδους για το συνταξιοδοτικό σύστημα. Στην έκθεση της Ε.Ε. για τα «Συνταξιοδοτικά Ταμεία και τις συνταξιοδοτικές προβολές στην Ε.Ε. των 27 κρατών-μελών τη χρονική περίοδο 2008-2060» που εκδόθηκε στα τέλη Οκτωβρίου, καταγράφονται τα εξής ανησυχητικά στοιχεία: Η Ελλάδα εμφανίζεται προοπτικά να έχει πολύ σοβαρότερο δημογραφικό πρόβλημα από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, αφού ο δείκτης εξάρτησης (πληθυσμός άνω των 65 ετών προς τον πληθυσμό ηλικίας 15 έως 64 ετών) από το 27,8% που ήταν το 2008 θα ανέλθει στο 57,1% το 2060. Ταυτοχρόνως, μειώνεται… η σχέση των εν ενεργεία απασχολουμένων που καταβάλλουν εισφορές στο σύστημα προς τους συνταξιούχους. Μεταβάλλεται στο 1,75 προς 1 από τη σχέση 4 προς 1, η οποία θεωρείται η ιδανική αναλογία για τη βιωσιμότητα των Ταμείων.
Η έκθεση για το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα, ενσωματώνοντας τις επεξεργασίες της κ. Μ. Παπαμιχαήλ (από την Ελληνική Εθνική Αναλογιστική Αρχή) και των κ. Δημ. Παπαοικονόμου και Χαρ. Καρακουλάκη (από το υπουργείο Οικονομικών) καταδεικνύει ότι το σύνολο της δημόσιας συνταξιοδοτικής δαπάνης ως ποσοστό του ΑΕΠ θα συνεχίσει να αυξάνεται κατακόρυφα και από το 11,70% του ΑΕΠ το 2007 θα ανέλθει στο 24% το 2050 με έτος αιχμής το 2055. Η Ελλάδα κατατάσσεται στη δεύτερη θέση, μετά το Λουξεμβούργο, ως προς την αύξηση των συνταξιοδοτικών δαπανών, ενώ σημαντικό μερίδιο αυτής της αύξησης -το σημαντικότερο, σε σύγκριση με τα άλλα κράτη – μέλη της Ε.Ε.- αποσπούν οι συντάξεις αναπηρίας και τα προνοιακά επιδόματα που καταβάλλονται από τα ασφαλιστικά Ταμεία.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των μελετητών, προς τα πάνω οδηγείται η συνταξιοδοτική δαπάνη από τις δυσμενείς δημογραφικές εξελίξεις, με την πληθωριστική συμμετοχή των συνταξιούχων, ενώ η απασχόληση φαίνεται να παίζει εξαιρετικά υποβαθμισμένο ρόλο για την τόνωση του συστήματος μέχρι και το 2020.
Επίσης, από τη μελέτη προκύπτει ότι οι επιδράσεις της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης στις αρχές της δεκαετίας του ’90 θα αρχίσουν να φαίνονται μετά το 2035. Σε όλη την περίοδο που προηγείται οι συνταξιοδοτήσεις των προ του 1993 ασφαλισμένων θα επιβαρύνουν το σύστημα αναδεικνύοντας τη δεκαετία 2020-2030 σε μια από τις πιο κρίσιμες περιόδους για το σύνολο του ασφαλιστικού συστήματος. Το 2020, η συνταξιοδοτική δαπάνη προβλέπεται να αυξηθεί στο 13,2% του ΑΕΠ, ενώ οι συντάξεις γήρατος συμπεριλαμβανομένων και των πρόωρων θα ανέλθουν στο 9,9% του ΑΕΠ.
Σε αυτό το σημείο η έκθεση δεν απέχει πολύ και από παλαιότερα ευρήματα του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας. Ωστόσο, μια άλλη μελέτη, του ΙΝΕ των ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, που θα δοθεί μέχρι το τέλος Νοεμβρίου στη δημοσιότητα, λέγεται ότι προδικάζει πως το κραχ στο ασφαλιστικό σύστημα έρχεται πολύ νωρίτερα, ίσως και πριν από το 2013.