"Χτύπησα δυο…. ποτά": Πόσο…. "αρχαίο" και πόσο "νέο" είναι;
“Χτύπησα δυο…. ποτά”: Πόσο…. “αρχαίο” και πόσο “νέο” είναι;
.
Οι διαδρομές και η θαυμαστή Συνοχή και Συνέχεια της Ενιαίας Ελληνικής μας Γλώσσας.
.
Η γλώσσα “σήμερα” και παλαιότερα (σύμφωνα με τον Αδαμάντιο Κοραή)
.
η κερδώ= η αλεπού (γνωστή και…. ως αλώπηξ) στο…. παζάρι (κύριος χώρος.. κέρδους κάποτε)
.
τσώφλι= ξώφλοιον (έξω… φλοιός)
.
ξυπόλητος= εξυπόλητος
(υποδείται= δένει, φοράει τα παπούτσια
(εξ-) υπολύεται= λύνει, βγάζει τα παπούτσια= ξυπόλητος)
.
ανασκουμπώνομαι= ανακομβόνομαι: λύνω-διευθετώ τα… κομβία (κουμπιά) έτσι, ώστε να έχω ώμους, χέρια ελεύθερα για…. δουλειά. (να… ανασκουμπωθούμε).
.
πιάνω= πιέζω, πιάζω (σφίγγω δυνατά, ελέγχω, διασφαλίζω, κρατώ, σταματώ).
Εκφράσεις:
Πιάνω λιμάνι= διασφαλίζομαι, σταματώ, αράζω σε λιμάνι.
Μ’ έπιασε θυμός= με κρατάει, με ελέγχει αίσθημα θυμού,
Πιάνω τον εαυτό μου να…..= αποτέλεσμα αυτο- ελέγχου, αυτοκριτικής
έπιασε (το φυτό)= ρίζωσε / έπιασε παιδί….. κλπ
.
Αλλά:
Πιασμένος= ανήμπορος με (από) πυρετό / πιασμός (= πυρετός)
.
Κουτσός- κουτσαίνω= κοτταίνω (=κόβω, κολοβώνω, ακρωτηριάζω). Από όπου και
Κούτσουρο= ημιτελές, άχρηστο κομμάτι κορμού
Μεταφορικά: Κούτσουρο= απαίδευτος, μη αξιοποιήσιμος κάπου
.
γερός= υγιηρός- γ(ι)ερός- γερός (δυνατός- δυνάμενος)
.
Στοίχημα= στοιχίζω- στοιχώ (= διακινδυνεύω- ρισκάρω την πιθανότητα νίκης- κέρδους, με κάποιον άλλον, κατόπιν αμοιβαίας συμφωνίας: “βάζουμε στοίχημα”)
.
μερτικό= μερίδιον- μεριδικό- μερτικό
.
Αιγαίο= Αιγαί Ευβοιας (= θάλασσα Αιγών Ευβοίας= Αιγαίο.. κεντρικό και μετά και το…. υπόλοιπο).
.
Χτύπησα έναν…. πιτόγυρο= Τύπτω, κρούω (χτυπώ) αντί “εσθίω” (Αριστοφανικό λογοπαίγνιο που σατιρίζει το…. μάσημα). Άρα έχει παλιές καταβολές. “αρχαίες” που λένε ακόμη οι…. κολημμένοι.
Σήμερα… επεκτάθηκε και στο ποτό: “χτύπησα τρεις… μπύρες, δύο
ουισκάκια” κλπ
.
Φτιάχνω= ευθειάζω (αποκαθιστώ, φέρνω στα ίσα)- εφθιάχνω- φτιάχνω κλπ
.
ξώφαλτσα= επιπόλαια, ελάχιστα / Από την… έξω μεριά του… φαλσώματος. (φάλσωμα= λεπτός σανιδένιος τοίχος- ψευδότοιχος)
.
Και…. δεκάδες δεκάδες άλλα παρόμοια, θα μπορούσαμε να γράψουμε
(κοινωνική…. προσφορά του ΚΟΡΑΗ).
.
Ο λόγος που έγραψα έστω τα παραπάνω, δηλώνεται στην αρχή.
Σκοπός: Να αντιληφθούμε την ΣΥΝΕΧΕΙΑ και ΣΥΝΟΧΗ της ΕΝΙΑΙΑΣ Ελληνικής μας Γλώσσας και να…. ΠΙΣΤΕΨΟΥΜΕ επιτέλους στην πληρότητα και την αυτάρκειά της. ΤΙΠΟΤΕ δεν…. καταργείται.
.
(Συνεχίζεται)
.
Χρυσόστομος Τσιρίδης