Στις 25 Ιανουαρίου 2015 η Ελλάδα γύρισε σελίδα. Οι ψηφοφόροι ζήτησαν να μπει ένα τέλος στο μαρτύριο της “διαρκούς σωτηρίας”, ένα τέλος στη γερμανικής έμπνευσης λιτότητα, που τσακίζει όλο τον Ευρωπαϊκό Νότο κι όχι μόνο την Ελλάδα.
Έγραφα στις 11/2, πριν τη σύνοδο του Eurogroup, πως “Υπάρχουν μπροστά μας δυο δρόμοι, του …
συμβιβασμού ή της ρήξης. Ρήξη σημαίνει Grexit, έξοδος απ’ το ευρώ, και θα είναι μια πολιτική με όλους χαμένους (loose-loose). Grexit για την Ελλάδα θα μπορούσε ίσως να έχει νόημα στην προ PSI εποχή, με το PSI και τη μετατροπή των ομολόγων απ’ το Ελληνικό στο Αγγλικό Δίκαιο έγινε απαγορευτική ακόμα και η σκέψη ενός Grexit. Γι αυτό κι έχει μεγάλη σημασία να δούμε επιτέλους μια Εξεταστική Επιτροπή στη Βουλή για το PSI, που όμως να αποδώσει τις βαρύτατες ιστορικές ευθύνες κι όχι να κουκουλώσει οριστικά την υπόθεση.
Αν μια ρήξη είναι πολιτική loose-loose, πρέπει να βρεθεί ένας δρόμος που να οδηγεί σε πολιτικές κοινού οφέλους (win-win) ή τουλάχιστον να μπορούν να τον “πουλήσουν” ως win-win οι πολιτικοί στους δικούς τους ψηφοφόρους. Μην ξεχνούμε πως η όποια συμφωνία πρέπει να επικυρωθεί από όλα τα Κοινοβούλια της Ευρωζώνης. Στην πρώτη φάση λοιπόν των διαπραγματεύσεων όλοι εμφανίζονται “σκληροί” κι “ανυποχώρητοι”, σηκώνοντας “κουρνιαχτό” για την ικανοποίηση της κάθε “κοινής γνώμης”. Σε δεύτερη φάση θα αρχίσουν οι ελιγμοί και μάλλον έναν τέτοιο είδαμε στις δηλώσεις της Μέρκελ απ’ τις ΗΠΑ, πως “περιμένει τις Ελληνικές προτάσεις είτε στο Eurogroup είτε λίγο αργότερα“. Και σε τρίτη φάση, θα μας πείσουν όλοι για το πόσο καλός είναι ο συμβιβασμός στον οποίο κατέληξαν, πως “δεν υπήρχε εναλλακτική λύση”, πως όλα έγιναν “για να σωθεί το ευρώ”. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν προς το παρόν να “φιλτράρουμε τον κουρνιαχτό” και να διαβάσουμε “πίσω απ’ τις γραμμές”, δίνοντας προσοχή στις ακριβείς διατυπώσεις που χρησιμοποιούνται.”
Μετά τη συμφωνία στο Eurgroup της 20ης Φεβρουαρίου έχουμε φτάσει στην τρίτη φάση: βρέθηκε μια συμφωνία, που αποτελεί όμως μόνο το πρώτο βήμα μιας μακράς εξελικτικής διαδικασίας. Και πολλοί ίσως διάβασαν τις δυο σελίδες της συμφωνίας. Ωστόσο η δισέλιδη συμφωνία εκδόθηκε μετά από ένα 68 σελίδων κείμενο αίτησης της Ελληνικής κυβέρνησης για παράταση της δανειακής συμφωνίας (και όχι του μνημονίου-“προγράμματος”). Πόσοι διάβασαν άραγε τις 68 σελίδες της αίτησης, γεμάτες με δυσνόητους τεχνικοικονομικούς όρους, που επιπλέον σχετίζεται με τη δανειακή σύμβαση που είχε συναφθεί από προηγούμενες κυβερνήσεις; Και πόσοι κατάλαβαν τι ακριβώς περιγράφεται εκεί μέσα; Ας μην ξαναγυρίσουμε σε παραδοχές του τύπου “ψήφισα το μνημόνιο χωρίς να το διαβάσω επειδή δεν είχα χρόνο, είχα άλλες δουλειές να κάνω”.
Δεν ξέρω λοιπόν αν ο Μανώλης Γλέζος έκανε πλήρη ανάλυση της αίτησης παράτασης της δανειακής σύμβασης πριν ζητήσει “συγγνώμη που μας παρέσυρε σε ψευδαίσθηση“. Ας κρατήσουμε την ψυχραιμία μας, ας στηρίξουμε την κυβέρνηση (των ούτε 2 εβδομάδων!, στις 10/2 πήρε ψήφο εμπιστοσύνης) στη διαπραγμάτευση που κάνει κι ας μην αφήσουμε τα φερέφωνα του πάλαι ποτέ δικομματισμού να μας “ζυμώνουν”, πώς τάχα “όλοι ίδιοι είναι” ή “ο Σύριζα θα φέρει τρίτο μνημόνιο, ενώ με τη ΝΔ θα βγαίναμε τώρα στις αγορές”. Κι ας θυμηθούμε τη μεγάλη απάτη της εξόδου στις αγορές με την παρουσία της Μέρκελ παραμονές των Ευρωεκλογών 2014 με ομόλογο στο Αγγλικό Δίκαιο. Ας θυμηθούμε πως αυτοί που μας χρεοκόπησαν σε καιρό ειρήνης δεν δικαιούνται “δια να ομιλούν”, όπως έλεγε ο Κουτσόγιωργας. Ας θυμηθούμε πως το έργο με την τρόικα το είχαμε ξαναδεί το 1898, όταν η “αλληλεγγύη” των δανειστών κρατούσε τη χώρα δέσμια για δεκαετίες με το Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο.
Το πλήρες άρθρο με τα λινκς τεκμηρίωσης (με μπλε) βρίσκεται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2015/02/blog-post_23.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!
Δεν ξέρω πώς έχει στο μυαλό του ο Μανώλης Γλέζος σχηματοποιημένη τη διαδικασία αποδέσμευσης απ’ τα μνημόνια, αλλά αυτό είτε μας αρέσει είτε όχι δεν γίνεται σε μια νύχτα, παρά μόνο με Grexit. Απ’ τη στιγμή που θέλουμε ν’ αποφύγουμε το Grexit, θα είναι μια πορεία δύσκολη, γεμάτη σκαμπανεβάσματα, γεμάτη τρικλοποδιές τόσο απ’ την Ευρωπαϊκή Δεξιά και την ηθικά χρεοκοπημένη Σοσιαλδημοκρατία όσο και από τους ντόπιους συνεργάτες τους.
Καλό θα είναι ν’ αποφύγουμε το “ένα βήμα εμπρός, δυο βήματα πίσω“. Απ’ τη στιγμή που η χώρα δεν έχει και δεν μπορεί ν’ αποκτήσει δικό της νόμισμα, απ’ τη στιγμή που είναι μέλος της Ευρωζώνης, τα περιθώρια ελιγμών είναι στενά κι εκείνο που μετράει στην παρούσα φάση είναι η αλλαγή των πολιτικών: όχι άλλες μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, όχι άλλο κυνηγητό στους πολλούς για να τη βγάζουν “καθαρή” οι ολιγάρχες, αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, σταθεροποίηση της χώρας, παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας, οικοδόμηση ενός σύγχρονου κράτους, απαλλαγμένου απ’ την πελατειακή λογική.
Αν ο Μανώλης Γλέζος δεν συμφωνεί με τη διαδικασία συζήτησης με τα άλλα κράτη-μέλη για την παράταση της δανειακής σύμβασης κι επιθυμεί τη ρήξη και το Grexit, τότε ίσως έχει παρερμηνεύσει το νόημα της λαϊκής ψήφου της 25ης Ιανουαρίου. Ασφαλώς κι έχει το δικαίωμα να κάνει λάθος εκτίμηση, αλλά ασφαλώς κι όσοι δεν συμφωνούμε έχουμε το δικαίωμα να του το πούμε.
Ψυχραιμία! Και υπομονή!