Τσουκνίδα ένας θησαυρός στον κήπο μας με πολλές θεραπευτικές ιδιότητες και οφέλη για την υγεία μας. Όταν σκεφτόμαστε τσουκνίδα μας έρχεται στο νου το τσίμπημα της κάθε φορά που την ακουμπάμε. Κι όμως χωρίς αυτό το ιδιαίτερο τσίμπημα της θα είχε καταστραφεί από τα έντομα και τα ζώα. Είναι η δική της ασπίδα προστασίας. Η τσουκνίδα χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα για τις θεραπευτικές της ιδιότητες, για τα τρόφιμα και για την παραγωγή υφάσματος. Η χρήση της ως φαρμακευτικό φυτό χρονολογείται από την Αρχαία Ελλάδα όπου χρησιμοποιήθηκε ως διουρητικό και καθαρτικό.
Ο ίδιος ο πατέρας της ιατρικής ο Ιπποκράτης την είχε χαρακτηρίσει πριν από 2500 χρόνια, «πανάκεια» δηλαδή την είχε εντάξει στα φυτά που κάνουν για όλες τις ασθένειες. Ο Έλληνας ιατρός Γαληνός συνιστούσε την τσουκνίδα ως διουρητικό, καθαρτικό και για τη θεραπεία των δαγκωμάτων από τους σκύλους, της γάγγραινας, των οιδημάτων, της ρινορραγίας, της υπερβολικής εμμηνόρροιας, για τις ασθένειες που σχετίζονται με την σπλήνα, της πλευρίτιδας, της πνευμονίας, του άσθματος, των έλκων στο στόμα και στην αντιμετώπιση της τριχοφυΐας. Διακόσια χρόνια μετά τον Γαληνό ο Αππούλήιος Πλατόνικους αναφέρει την τσουκνίδα σε συνδυασμό με την κάνναβη για την θεραπεία των συμπτωμάτων ρίγους μετά από έγκαυμα. Τον Μεσαίωνα η τσουκνίδα χρησιμοποιήθηκε για την θεραπεία του έρπητα ζωστήρα, της δυσκοιλιότητας κοκ. Είναι γεγονός ότι η τσουκνίδα πέρα από τις ευεργετικές της ιδιότητες δεν προκαλεί καμία παρενέργεια. Δικαίως μπορεί να θεωρηθεί σαν ένα φαρμακευτικό φυτό. Η τσουκνίδα έχει στυπτικές, διουρητικές και τονωτικές ιδιότητες, καθαρίζει τον οργανισμό από τις τοξίνες, ελέγχει τις αιμορραγίες, αυξάνει την αιμογλομπίνη, ελέγχει τα ερυθρά αιμοσφαίρια και τις πηκτικές ουσίες του αίματος, και σαν ρόφημα μπορεί να κατεβάσει την πίεση αλλά και το σάκχαρο στο αίμα. Χάρη σε αυτές τις ιδιότητες, η τσουκνίδα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μια μεγάλη γκάμα παθήσεων και ασθενειών.
Έτσι από τα παλιά χρόνια μέχρι σήμερα έδιναν αφέψημα τσουκνίδας όταν κάποιος είχε αιμορραγία, διάρροια (ακόμη και εάν είχε διάρροια από χολέρα), όταν οι γυναίκες κατά την περίοδο πονούσαν ή είχαν υπερβολικά έμμηνα, για να ανακουφίσουν από τις αιμορροΐδες, από τα εκζέματα στο δέρμα και πολλά άλλα. Την έδιναν επίσης σαν ελαφρύ διουρητικό, για τα προβλήματα στα νεφρά αλλά και για τους ρευματισμούς. Οι βρασμένοι σπόροι τσουκνίδας κάνουν καλό στο συκώτι στη χολή, στην αρτηριοσκλήρυνση, βοηθούν στη δυσκοιλιότητα ενώ λειτουργούν και σαν καθαρτικό. Επίσης όταν πονάει το στομάχι μας από γαστρίτιδα ή από υπερέκκριση πεπτικών υγρών το αφέψημα αυτό βοηθάει και ανακουφίζει. Στην τσουκνίδα έχουν ανακαλυφθεί δραστικές βιολογικές ουσίες παρόμοιες με τις θηλυκές ορμόνες των γυναικών. Έτσι η τσουκνίδα, είναι ένα από τα καλύτερα φυσικά μέσα για την αντιμετώπιση των γυναικολογικών ασθενειών ή προβλημάτων. (από την περίοδο μέχρι τις αιμορραγίες μετά τον τοκετό), είναι πλούσιο σε μεταλλικά άλατα σε ασβέστιο, χαλκό, χλώριο, κάλιο, πυρίτιο, νάτριο και σίδηρο.
Στην Αρχαία Αίγυπτο χρησιμοποιήθηκε για τις θεραπευτικές της ιδιότητες για την ανακούφιση από τους πόνους της αρθρίτιδας και της οσφυαλγίας. Μια πρακτική που την συναντούμε σε πολλούς πολιτισμούς για χιλιάδες χρόνια είναι το αυτομαστίγωμα με φρέσκια τσουκνίδα γνωστή ως “urtification”. Την πρακτική αυτή την συνιστούσαν σε άτομα που αντιμετώπιζαν χρόνιους ρευματισμούς, παράλυση, τύφο και χολέρα. Οι Ρωμαίοι έφεραν τα δικά τους φυτά τσουκνίδας στα βρετανικά νησιά για την αντιμετώπιση της κόπωσης και την τόνωση της κυκλοφορίας των ποδιών. Οι Ινδιάνοι χρησιμοποιούσαν την τσουκνίδα για την θεραπεία της ακμής, της διάρροια και για τις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Σήμερα κοινώς χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των αλλεργιών, του πυρετού, του λύκου και της αρθρίτιδας. Τον δέκατο έκτο αιώνα χρησιμοποίησαν την τσουκνίδα ως αντίδοτο για δηλητηριάσεις, επήσεις εκαναν γαργάρες με τσάι τσουκνίδας με μέλι για την θεραπεία των λοιμώξεων του στόματος. Βοηθάει στην απομάκρυνση της πέτρας από την ουροδόχο κύστη, λειτουργεί ως αντισηπτικό στις δερματικές παθήσεις, βοηθάει στη θεραπεία της ουρικής αρθρίτιδα, της ισχιαλγίας, στην μείωση των πόνων στις αρθρώσεις και χρησιμεύει ως αντίδοτο σε δηλητηριώδη τσιμπήματα. Τον δέκατο ένατο αιώνα λόγω στις διουρητικές και τονωτικές της ιδιότητες την συνιστούσαν την για την θεραπεία της δυσεντερίας, των αιμορροΐδων, των πετρών στα νεφρά, την θεραπεία της βρεφικής διάρροιας, του εκζέματος και στη αντιμετώπιση του πυρετού. Η τσουκνίδα έχει αναγνωριστεί για τις τονωτικές της ιδιότητες και την πλούσια περιεκτικότητα της σε βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία. Παραδοσιακά χρησιμοποιούνταν για τη θεραπεία του σκορβούτου, της αναιμίας και της κόπωσης. Το αφέψημα τσουκνίδας έχει βρεθεί ότι βοηθάει στην αύξηση του γάλακτος τόσο στους ανθρώπους όσο και στα ζώα. Οι γυναίκες στη Βόρεια Αμερική κατά την διάρκεια του τοκετού μασούσαν κλωναράκια τσουκνίδας και έπιναν αφέψημα τσουκνίδας για να χαλαρώσουν τους μύες.
Οι μίσχοι και τα φύλλα της τσουκνίδας εμποτισμένα σε νερό χρησιμοποιείται ως οργανικό παρασιτοκτόνο και εφαρμόζεται σε φυτά για την αντιμετώπιση των ακάρεων και των αφίδων. Επίσης χρησιμοποιείται και ως φυσικό λίπασμα καθώς αναζωογονεί και βελτιστοποιεί τις συνθήκες του εδάφους και βελτιώνει την υγεία και την ευρωστία των φυτών. Το είδος που συναντούμε στο νησί μας θεωρείται εξαιρετικό, δεν είναι δηλητηριώδες και λειτουργεί εξαιρετικά σαν σύμμαχος κατά πολλών ασθενειών.
Ντίνος Ορφανός ΤΡιμίκλινη
Email: [email protected]
