Τοῦ Γιώργου Νικολακάκου
Καθηγητοῦ Μέσης Εκπαιδεύσεως
Φόρον τιμῆς καί εὐγνωμοσύνης ἀποτίει σήμερον τό ἔθνος τῶν ἑλλήνων στούς ἀθανάτους ἤρωες τοῦ ὑπέροχου ἔπους πού ἄρχισε νά γράφεται στίς βουνοκορφές τῆς Πίνδου τά ξημερώματα τῆς 28ης Οκτωβρίου 1940.Τήν ἡμέρα αύτήν ὁ Ἐλληνισμός περνά ἰερές στιγμές ἐθνικοῦ ρίγους καί ὑπέροχου ἐνθουσιασμοῦ. Ἡ ψυχή τῶν ἐλλήνων λούζεται στό ἀνέσπερο φῶς τοῦ πατριωτισμοῦ. Σέ ἕνα ούράνιο φῶς μιᾶς ὑπερτάτης ἐθνικῆς ἐξἀρσεως ποῦ καταυγάζει ὀλὀκληρη τήν οἰκουμένη, πού ἀναστυλώνει τό φρόνημα τῶν ἀδυνάτων πού ὐπενθυμίζει σέ ὄλον τόν κόσμον ὄτι Ελληνισμός εἶναι τό σύμβολον γύρω ἀπό τό ὀποῖον θἀ ἀναδιπλώνεται ἡ ἀνθρωπίνη σκέψις καί θά καθοδηγῆται τό πνεῦμα τῶν ἐλευθέρων ἀνθρώπων.
Καινούριες δόξες, καί καινούριες δάφνες ἐκάλυπταν τήν αἰωνία Ελλάδα. Οί μεγαλειώδεις νίκες τοῦ ἐλληνισμοῦ ποὐ γιά μιάν άκόμη φορά ἐμάχετο ὑπέρ βωμῶν καί ἐστιῶν εἶχαν γίνει παγκόσμιος θρῦλος. Τό άκατάβλητο φρόνημα τοῦ ἐλληνικοῦ λαοῦ εἶχαν προκαλέσει τόν θαυμασμόν ἐχθρῶν καί φίλων. Κατάπληκτοι οἰ λαοί τῆς γῆς, ἐλεύθεροι καί σκλάβοι, ἐμπόλεμοι καί μή ἐμπόλεμοι, ἔστρεψαν τά βλέμματα των στήν μικρή ἐκείνη χῶρα, στήν ἔνδοξη ἐλλάδα, στήν ἐλλάδα τήν τόσον γνωστήν σέ ὄλους άπό τήν ἰστορία της, ἀπό τήν πνευματικήν της δημιουργία καί προσφορά, ἀπό τήν παγκόσμια ἀκτινοβολία τοῦ θαυμαστοῦ πολιτισμοῦ της. Μέ πίστη ἀκλόνητη στά ἰδανικά τῆς ἐλευθερίας κιαί μέ πλήρη συναίσθησιν τῆς ἱστορικῆς της ἐυθύνης ὥρθωσε τό ἀνάστημα της γιά μιάν θανάσιμη ἀναμέτρησιν μέ τίς δυνάμεις τῆς βίας καί μέ τήν άνδρεῖα καί τήν αύτοθυσίαν τῶν παιδιῶν της μετέβαλε τήν φρίκη σέ χορό ἠρωικῶν πράξεων καί θριάμβων.
Η Ελλάδα στήν ἰστορικήν της πορεῖα, ἀπό τήν ἀρχαιοτάτην έποχή μέχρι σήμερα, πολλές φορές ἀντιμετώπισε ἐπικίνδυνους κατακτητές πού θέλησαν να ὐποδουλώσουν το λαό της. Όμως πάντα ὀ ἐλληνικός λαός στίς κρίσιμες αὐτές ὧρες, πού ἔρχονταν ἀπειλητικές νά σβήσουν τὀ φῶς τοῦ πολιτισμοῦ του, πού ἐφώτιζε τὀν δρόμο τῆς ἀνθρωπότητος, ἐστέκετο πιστός στό ιστορικόν του χρέος. Με ένα «Μολών λαβέ» και ένα «ΟΧΙ», με τόν λόγον καί τήν λόγχη, πολεμοῦσε γιά τά ίερά ἰδανικά τοῦ ἀνθρώπου, γιά τό δίκαιο καί τήν ἐλευθερία.Τό Μολῶν Λαβέ ἔπεσε στό πρόσωπο τοῦ θρασυτάτου φασισμοῦ σάν ράπισμα ἀνελέητο ἀπό τό ἀδυσώπητο χέρι τῆς Ἱστορίας. Αντίχησε σάν κραυγή ὑπερτάτου χρέους, σάν προσκλητήριο τῆς τιμῆς καί τοῦ καθήκοντος.
Ο Μαραθῶνας, οί Θερμοπῦλες, οἰ Πλαταιές, τό 1821, ἡ Πίνδος, το Αργυρόκαστρο, οἰ ἠρωικοί αγῶνες τοῦ λαοῦ μας στά χρόνια τῆς κατοχῆς, ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν φωτεινά ὀρόσημα πού σημαδεύουν τήν ἀνοδικήν πορεῖα ὄχι μόνον τοῦ λαοῦ μας, ἀλλά ὀλοκλήρου τῆς ἀνθρωπότητος καί δείχνουν στόν σαστισμένον κόσμο ὀράματα χαρᾶς και νέας ζωῆς.Τήν στιγμή πού ἡ ἀνθρωπότης ἤταν βυθισμένη στήν ἀπελπισία ἠ Ἑλλάδα πιστή στήν ἰερά της παράδοσιν, στήν ἔνδοξον ἰστορία της καί στόν ὑπέρτατον ἡθικόν νόμον τῆς ὑπερασπίσεως τοῦ πατρίου ἐδάφους ἐβροντοφώναξε ΟΧΙ στήν ἰταμή καί κατάπτυστη ἀξίωσιν τοῦ φασισμοῦ νά τοῦ παραδώση τά ὄπλα της κα΄την γῆ της. Ἅφθονο χύνεται στά πεδία τῶν μαχῶν τό Ἑλληνικό αἶμα. Χύνεταί γιά νά γραφτοῦν οἱ ἐνδοξότερες σελίδες τῆς παγκοσμίου ἰστορίας. Χύνεται γιά νά νικήση τό ἐλεύθερο πνεὐμα. Χύνεται γιά νά στραφοῦν τἀ βλέμματα τῶν ἀνθρώπων στούς φωτεινούς ὀρίζοντες τῆς ἐλευθέρας ζωῆς καί σκέψεως.
Οποιοσδήποτε ἐχέφρων ἄνθρωπος ἔκρινε αὐτήν τήν άποφασι τοῦ ελληνικοῦ λαοῦ θά ἔλεγε ὄτι οί ἔλληνες παραφρόνησαν. Ο έχθρός διέθετε παλλαπλάσιες δυνάμεις καί τεράστια δύναμιν πυρός πού μόνον τρόμο θά μποροῦσε νά προκαλέση. Όμως, σύσσωμος ό ελληνικός λαός καί ἄδοντας ἔσπευσε νά ὑπερασισθῆ τοῦ πατρίου έδάφους. Όταν ό έχθρός ἐπίχειρησε νά είσβάλη στό πάτριον ἔδαφος εύρέθη πρό μιᾶς όδυνηράς έκπλήξεως. Ο έλληνικός στρατός μέ πολεμικές ἰαχές ὄπως «αέρας» είσῆλθε στήν άντεπίθεσιν. Αύτήν τήν στιγμή άναβίωνε ό άπαράμιλλος ἑλληνικός ήρωισμός καί πατριωτισμός πού οί ἔλληνες εἶχαν δείξει πολλάκις στό παρελθόν ὄπως στόν Μαραθῶνα, στίς Θερμοπῦλες, στήν Σαλαμίνα, Πλαταιές.Οἱ Ἔλληνες μέ τό ἀπαράμιλλο θάρρος καί γενναιότητα τους κατήγαγον λαμπρότατες νίκες καί γιά μιάν ακόμη φορά καί το ἔκπαγλο φῶς τους καταὺγασαν τήν οίκουμένη. Τό ἄπλετο φῶς πού έξέπεμψε ή μεγαλείωδης πράξις τῶν έλλήνων διέλυσε τόν ζόφο πού εἶχε καλύψει τήν Ευρώπη. Στό βιβλίο τῆς λαμπράς έλληνικῆς ίστορίας ἐγράφησαν νέες σελίδες μεγαλείου. Ό έλληνικός λαός ἔδειξε ὄτι μπορεῖ νά εἶναι μέν μικρός στόν άριθμό άλλά ἔχει τεράστιο έθνικό άνάστημα.Τό άποτέλεσμα τοῦ εγχειρήματος τῶν έλλήνων έἶναι γνωστό. Ὄλοι γνωρίζουν ὄτι ό έχθρός ήττήθη κατά κράτος καί όλοι γωρίζουν ποῖα ὑπῆρξε ή στρατιωτική σημασία αὐτῆς τῆς πράξεως γιά τίς συμμαχικές δυνάμεις καί γιά τούς λαούς τῆς Εύρώπης. Μέσα στόν ζόφο ποὖ έπικρατοῦσε σέ όλην τήν Εύρώπη ή Ελληνική νίκη μέ τό φῶς πού έξέπεμπε τό μεγάλο έπίτευγμα τῶν έλλήνων ἤλθε σάν μιά ακτίδα φωτός νά φωτίση τούς Ευρωπαϊκούς λαούς καί νά διαλύση τόν ζόφο ποὖ εἶχε καλύψει όλην τήν Ηπειρο καί σάν ἕνα τρυφερό χέρι νά θωπεύση τίς ψυχές τους καί νά άμβλύνη τόν πόνο τους καί νά άναπτερώση τίς έλπίδες τών λαών γιά τήν ήττα τοὖ Άξονος.
Τό ἔπος τοῦ 40 καθῶς καί τό ἔπος τοῦ 21 εἶναι οί κρίκοι πού συνδέουν τόν νέον ἐλληνισμό μέ τόν ἀρχαῖον γιατί μόνον ἀπόγονοι τῶν ἡρώων τοῦ Μαραθῶνος, τῶν Πλαταιῶν καί τῶν Θερμοπυλῶν θά μποροῦσαν νά ἐπιδείξουν τέτοιο μεγαλεῖο. Οἰ Έλληνες μέ τήν ἐποποιία τους το 1940, ὄχι μόνον ἐφάνησαν άντάξιοι τῶν ἀρχαίων προγόνων τους, ἀλλά καί χάρισαν στούς συμμάχους τῶν τήν πρώτη νίκη κατά τοῦ Ιταλογερμανικοῦ ἄξονος.Ο ἡρωισμός με τόν ὀποῖον ἡ μικρή Ελλάδα ἀντιμετώπισε τούς μεγάλους κινδύνους πέρασε στούς θρύλους καί στά τραγούδια τῶν ἐλεύθερων λαῶν ὄλου τοῦ κόσμου. Μέ τό ἔπος αύτό τό ἐλληνικό ἔθνος ἀνανέωσε τήν ἀρχαῖα ίστορική δόξα του, ὧς σημαιοφόρος τῆς ἐλευθερίας καί τοῦ πολιτισμοῦ.
Η σημερινή γιορτή εἶναι γιορτή τῶν ἐλλήνων. Εἶναι γιορτή τοῦ ἐλευθέρου πνεύματος. Εἶναι γιορτή στήν ἀναλλοίωτην ἀξία τῶν αίωνίων καί ἀκαταλύτων ἰδεῶν τίς ὀποῖες τό ἀθάνατο ἐλληνικό πνεῦμα ὕψωσε διά μέσου τῶν αίώνων σάν πρότυπα καί σάν κανόνες τῆς ἀνθρωπίνης ζωῆς καί τίς ὀποῖες ὑπερασπίζεται καί προστατεύει ἀπό κάθε ἐπιβουλή, ἠ ἐλληνική τόλμη καί ἠ ἐλληνική ἀνδρεῖα.
Οί νεώτερες γενεές, τό λιγώτερο πού μποροῦν νά κάνουν εἶναι νά έντρυφοῦν στήν έλληνική ίστορία καί νά άναβαπτίζωνται στήν δόξα τών ήρώων. Θά πρέπει νά γνωρίζουν ότι ή άνθρώποτητα θά διανύση μιά πολύ μεγάλη άπόστασι ἔως ὄτου φθάσει στό σημεῖο πού θά έχουν έκλείψει οί ἔριδες, τά μίση, οί άνταγωνισμοί καί οί κατακτητικές διαθέσεις τῶν άνθρώπων. Ό Ελληνικός λαός θά κληθῆ καί πάλι νά διεξάγη τιτάνιους άγῶνες. Γιαυτόν τόν λόγο οί σημερινοί Έλληνες θά πρέπει νά σφυραλατοῦν στούς νέους τήν κατάφασιν στά ύψηλά ίδεώδη, στίς ὑψηλόφρονες ἰδέες καί στίς μεγάλες θυσίες.Όπότε τό μόνον τό οποῖον μποροῦν νά κάνουν οί σημερινοί Ἕλληνες εἶναι νά ὑποκλιθοῦν στό Ἐθνικό μας Σύμβολο καί νά δηλώσουν πίστι καί σεβασμό στίς ἀξίες καί τά ίδανικά τοῦ ἔθνους.Κάθε ξύλινος σταυρός στά βουνά τῆς Ηπείρου θά εἶναι τρόπαιον καί σημεῖον ἠρωισμοῦ καί αύτοθυσίας καί σύμβολα πού μαρτυροῦν καί θά διδάσκουν στίς ἐπερχόμενες γενεές τόν ἀγῶναν τοῦ πνεύματος ἐναντίον τῆς ὕλης, τήν ἀντίστασιν τῆς ἀλήθειας ἐναντίον τοῦ ψεύδους, τήν πάλη τῆς ἐλευθερίας ἐναντίον τῆν ὠμῆς βίας.
Σήμερα ἀναπολοῦμε τίς ὥραῖες ἐκεῖνες στιγμές τῆς ἐθνικῆς ἐνότητος καί ἀγάπης, τήν όποῖα σήμερα περισσότερο ἀπό ποτέ ἄλλοτε ἔχει ἀνἀγκη ὁ λαός μας, πού ὄλοι μαζί, μέ μίαν φωνή, μέ μίαν θέλησιν μέ μίαν ψυχή, βροντοφωνήσαμε τό ὑπέροχο ἔκεῖνο ΟΧΙ καί βρεθήκαμε στίς ἐπάλξεις τῆς Πατρίδος ὑπερασπιστές τῆς τιμῆς, τῶν ἰδανικῶν καί τῆς ἱερᾶς γῆς τῶν προγόνων μας. Αναπολοῦμε μέ ὑπερηφάνειαν τά ἡρωικά κατορθώματα τῶν παλληκαριῶν μας. Ξαναζοῦμε τίς ὑπέροχες ἐκεῖνες στιγμές τοῦ ἐθνικοῦ μας μεγαλείου. Στρέφομε τήν σκέψιν μας στούς τιμημένους νεκρούς μας καί κλίνομε εὐλαβικά τό γόνατο μπροστά στήν ὑπέροχη θυσίαν των.