Περισσότερο από μισό αιώνα ζωής συμπληρώνει η Κυπριακή Δημοκρατία, χώρα μέλος των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της οποίας μεγάλο τμήμα της επικράτειας βρίσκεται εδώ και 40 χρόνια υπό την κατοχή στρατευμάτων της Τουρκίας.
Το 1960, μετά τον αγώνα κατά της Βρετανικής αποικιοκρατίας με αίτημα την Ένωση με την Ελλάδα, η Κύπρος έγινε ανεξάρτητο κράτος, βάσει των συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου, οι οποίες απέκλειαν την ένωση ή τη διχοτόμηση. Στη βάση των συμφωνιών συντάχθηκε το κυπριακό Σύνταγμα του 1960. Το νέο κράτος ήταν δικοινοτικό (Ελληνοκύπριοι 82% Τουρκοκύπριοι 18%), αλλά προέβλεπε ενιαίο σύστημα διακυβέρνησης ολόκληρης της επικράτειας. Δεν υπήρχε de jure γεωγραφικός διαχωρισμός των δύο κοινοτήτων, εκτός από την ειδική περίπτωση των χωριστών δήμων.
Η επίσημη ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας έγινε στις 16 Αυγούστου 1960, αλλά λίγο αργότερα καθιερώθηκε ως Ημέρα της Κυπριακής Δημοκρατίας η 1η Οκτωβρίου. Πρώτος πρόεδρος της Κύπρου ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ με αντιπρόεδρο τον Τουρκοκύπριο δρ. Φαζίλ Κιουτσούκ. Τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο διαδέχθηκαν μετά τον θανατο του ο Σπύρος Κυπριανού (1977-1988), ο Γιώργος Βασιλείου (1988-1993), ο Γλαύκος Κληρίδης (1993-2003), ο Μεγάλος Τάσσος Παπαδόπουλος (2003-2008). Τον Φεβρουάριο του 2008 πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας εξελέγη ο Δημήτρης Χριστόφιας (2008 – 2013) και τον Φεβρουάριο του 2013 ο Νίκος Αναστασιάδης.
Πολύχρονοι, γεμάτοι θυσίες, αγώνες του λαού μας οδήγησαν στη δημιουργία της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ανεξαρτησία, έστω και κουτσουρεμένη, ήταν μια μεγάλη κατάκτηση των Ελλήνων της Κύπρου και μαζί με τους Τουρκοκύπριους δεν την αξιοποιήσαμε ως λαός για την πρόοδο και την προκοπή της χώρας μας. Δυστυχώς οι ξένες συνομωσίες και επεμβάσεις, ο εθνικισμός-σοβινισμός και η υπονομευτική προδοτική δράση της ακροδεξιάς, έφεραν νέα δεινά και καινούργιες περιπέτειες. Αποκορύφωμα των ξένων συνωμοσιών και της προδοσίας ήταν το πραξικόπημα της χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄ και η τουρκική εισβολή και κατοχή, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Το θλιβερό κατάντημα της προσφιλούς μας πατρίδας δεν οφείλεται μόνο στους εξωτερικούς εχθρούς της Κυπριακής Δημοκρατίας (Τούρκοι και σύμμαχοι / συνοδοιπόροι / πάτρωνές τους) αλλά και σε όσους κυβέρνησαν αυτό τον τόπο, είτε στο προσκήνιο είτε στο παρασκήνιο, είτε ως συμπολίτευση είτε ως αντιπολίτευση, τόσο στην περίοδο πριν από το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή όσο και κατά τη μεταπολεμική περίοδο μέχρι των ημερών μας. Μέχρι το Μάρτιο του 2013, που σημάδεψε με τον πιο κραυγαλέο τρόπο την οικονομική κατάρρευση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η επίπλαστη ευμάρεια, ο εύκολος πλουτισμός, το ανώδυνο βόλεμα των ημετέρων και υμετέρων έκλεινε τα στόματα, νάρκωνε τις συνειδήσεις, νέκρωνε το πνεύμα και αποπυροδοτούσε τις αντιστάσεις του κυπριακού λαού που σχεδόν στο σύνολό του ζούσε μέσα σε λήθαργο. Η κατάρρευση του πρόσκαιρου και κάλπικου οικοδομήματος, που χτίστηκε μέσα στις ψευδαισθήσεις μας, κατέληξε στο τέλειο ξεγύμνωμα όλης της δημόσιας ζωής του τόπου μας. Αποκάλυψε τα λαμόγια, τους απατεώνες, τους καιροσκόπους, τους αδίστακτους, τις μετριότητες, τους ανεπαρκείς και ηλίθιους, που κατέλαβαν όλα τα πόστα της διαχείρισης αυτού του νεοσύστατου κράτους και δημιούργησαν ένα αόρατο συνδικάτο εξουσιαζόντων, που νέμονταν χωρίς κορεσμό όλο τον ψυχικό, πνευματικό και υλικό πλούτο αυτής της χώρας. Είχαν δημιουργήσει, οι άφρονες, ένα αδιαπέραστο δίκτυο εξουσίας όπου η συναλλαγή, το αλληλοβόλεμα και η αλληλοϋποστήριξη, τους διαιώνιζαν σε όλα τα πόστα της πολιτικής, της κοινωνικής και της οικονομικής ζωής του τόπου.
Ουδείς μέχρι των ημερών μας κλήθηκε να λογοδοτήσει στον λαό, και σπάνια το χέρι της Δικαιοσύνης υπήρξε αρκετά μακρύ και δυνατό για να τους αποκαλύψει και να τους τιμωρήσει. Αυτή η ατιμωρησία εξέθρεψε το θράσος τους και τους άφησε ανενόχλητους να περιφρονούν τους θεσμούς, να βιάζουν τις αξίες, να ασελγούν στους απλούς πολίτες και να μένουν πάντα ατιμώρητοι. Μεγαλόσχημοι και περιώνυμοι, κυκλοφορούσαν με τα ακριβά τους κοστούμια και τις πολυτελείς λιμουζίνες τους ανάμεσά μας. Μας προκαλούσαν και μέναμε αδρανείς. Μας εξευτέλιζαν και τους θωπεύαμε. Μας ταπείνωναν και τους ανεχόμασταν.
Βιώσαμε πενήντα-τέσσερα συναπτά έτη «ελεύθερου δημοκρατικού βίου» μέσα από τα οποία χάσαμε την εθνική μας αξιοπρέπεια, την οικονομική μας αυτοτέλεια, τις αντοχές και τις αντιστάσεις μας. Από κυρίαρχοι του κράτους μας καταντήσαμε υποτελείς της μειοψηφίας του 18%. Από περήφανοι νοικοκυραίοι καταντήσαμε επαίτες της Τρόικας. Από ανεξάρτητοι πολίτες καταντήσαμε ένας λαός απογοητευμένων, αποδυναμωμένων και εξαθλιωμένων απομειναριών μιας ολόκληρης ζωής κόπων, μόχθων και πάλης για ένα καλύτερο μέλλον.
Στα 54 χρόνια ανεξάρτητου βίου και παρά τις αντιξοότητες και τις τραγικές περιπέτειες η Κύπρος έχει επιτύχει άλματα σε όλους τους τομείς της οικονομίας, της ανάπτυξης, του κοινωνικού κράτους και του πολιτισμού. Άλματα που οφείλονται κατά κύριο λόγο στην εργατικότητα και τους αγώνες του λαού μας. Από το 1974 παλεύουμε για να ανατρέψουμε τα δεδομένα της κατοχής, να απελευθερώσουμε και να επανενώσουμε την χώρα μας και να οικοδομήσουμε ένα ευτυχισμένο και ασφαλές μέλλον για όλους τους Κυπρίους, Ε/κύπριους, Τ/κύπριους, Μαρωνίτες, Αρμένιους και Λατίνους. Ο στόχος παραμένει αμετάθετος. Παλεύουμε για λύση στα πλαίσια των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών και των συμφωνιών Υψηλού Επιπέδου που να συνάδει με το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο. Λύση με σωστό περιεχόμενο και με πολιτική ισότητα όπως αυτή καθορίζεται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Λύση ενός κράτους με μια και μόνη κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια. Λύση που να αποκαθιστά και να διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες όλων των κυπρίων.
Η φετινή Ημέρα της Ανεξαρτησίας μάς βρίσκει στα πρόθυρα μιας καινούργιας προσπάθειας επίλυσης του Κυπριακού. Απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας είναι να αλλάξει πολιτική η Τουρκία. Και προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να στραφούν όσοι στον διεθνή χώρο διακηρύττουν ότι έφτασε η ώρα της λύσης. Ο Γενικός γραμματέας των ΟΗΕ πρέπει να σταθεί στο ύψος του και να μην αναβαθμίζει το ψευδοκράτος και τον ψευδοπρόεδρο του, και να έρχονται κατόπιν εορτής να ανασκευάζουν τα «ανδραγαθήματα τους».
Η Ημέρα της Ανεξαρτησίας βρίσκει για ακόμα μια χρονιά την Κύπρο στη δίνη της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης. Τα εγκληματικά λάθη των τέως και νην κυβερνώντων, του τραπεζιτικού συστήματος και της εποπτικής αρχής επιδείνωσαν στον ανώτατο βαθμό την κρίση και τις επιπτώσεις της στο λαό. Οι αποφάσεις Γιούρογκρουπ – Αναστασιάδη δεν έσωσαν την κυπριακή οικονομία. Αντίθετα την οδήγησαν στο χείλος της καταστροφής. Η ύφεση βαθαίνει, η ανεργία αυξάνεται με πολύ γοργούς ρυθμούς, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις καταστρέφονται, η φτωχοποίηση του λαού προχωρεί μέρα με την μέρα, οι κοινωνικές κατακτήσεις των εργαζομένων και ευρύτερα του λαού καταργούνται, το κοινωνικό κράτος εκθεμελιώνεται. Τεράστιες είναι οι ευθύνες της κυβέρνησης Αναστασιάδη και των συγκυβερνώντων που επιμένουν στον μονόδρομο του μνημονίου.
Υπάρχει ακόμα ελπίδα;
Πριν ακόμα η ελπίδα πεθάνει τελευταία, οφείλουν πρωτίστως όλοι οι ηγέτες μας, σε οποιοδήποτε πόστο και ιεραρχία και αν ανήκουν, να ανανήψουν. Να παραμερίσουν τα πάθη, τις μικρότητες και τις αδυναμίες τους. Να χτίσουν την ενότητα του λαού μας πάνω στις δυνάμεις και όχι τις αδυναμίες μας. Να επιβάλουν το νόμο, την τάξη και τη δικαιοσύνη σε όλους τους εγκληματίες που οδήγησαν τον τόπο στην καταστροφή. Να επαναφέρουν το σεβασμό στις αρχές και τις αξίες που χαρακτηρίζουν μια ευνομούμενη σύγχρονη Δημοκρατία. Να αποτελέσουν οι ίδιοι με το παράδειγμά τους τα πρότυπα που θα εμπνεύσουν και θα καθοδηγήσουν το χειμαζόμενο λαό τους.
Διαφορετικά, θα αφήσουν την ελπίδα να πεθάνει, έστω και τελευταία.
Ντίνος Ορφανός Τριμίκλινη