Διαβάστε τι έγραφε η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις 31 Οκτ.04, για τα συστήματα TOR M1Tον Ακη Τσοχατζόπουλο «δείχνει» ως προσωπικά υπεύθυνο για όλες τις αποφάσεις που ελήφθησαν και τους χειρισμούς που ακολούθησαν, σχετικά με την προμήθεια των TOR-M1, ο πρώην γενικός διευθυντής εξοπλισμών κ. Ι. Σμπώκος, μέσα από τις καταθέσεις του στην Εισαγγελία, οι οποίες εμπεριέχονται στον ογκώδη φάκελο που έχουν στην κατοχή τους οι βουλευτές-μέλη της Εξεταστικής Επιτροπής. Oπως όμως προκύπτει –από την πέμπτη και τελευταία κατάθεσή του, που αποκαλύπτει η «Κ»– ο πρώην υπουργός και κορυφαίο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ κατέχει σε προσωπικό του αρχείο αντίγραφα απόρρητων εγγράφων που τα «δανείζει» στον πρώην συνεργάτη του κ. Σμπώκο, ο οποίος εν συνεχεία τα καταθέτει στους εισαγγελείς! Πλην του πρώην υπουργού Εθνικής Αμύνης, παρόμοια έγγραφα διαθέτουν και μέλη των πάσης φύσεως εμπλεκομένων επιτροπών, τα οποία επίσης τα «δανείζουν» στον κ. Σμπώκο!
Ο πρώην βουλευτής και στενός συνεργάτης του κ. Τσοχατζόπουλου δηλώνει ξεκάθαρα πως για τα Αντισταθμιστικά Oφέλη (Α.O.) –και παρά τις εισηγήσεις της σχετικής επιτροπής διαπραγμάτευσης– ο πρώην υπουργός Εθνικής Αμύνης αποφάσισε να μην ζητηθεί (ως όφειλε) εγγυητική επιστολή τραπέζης, και περιγράφει με γλαφυρότητα τη «χαλαρότητα» –όπως ο ίδιος λέει– που επικρατούσε στις συμβάσεις για τα Α.O. Ο κ. Σμπώκος καταθέτει εξαρχής στην Εισαγγελία, συνοδευόμενος από τον δικηγόρο του κ. Αντώνη Βγόντζα, και υποβάλλει συν τοις άλλοις ένα πολυσέλιδο υπόμνημα, με το οποίο εκθέτει τις θέσεις του υπερασπιζόμενος –πολύ «προσεκτικά»,, είναι η αλήθεια– τόσο την επιλογή του συγκεκριμένου συστήματος, όσο και τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν. Ο πρώην διευθυντής εξοπλισμών (1997-2000) δηλώνει ότι συμμετείχε μεν σε συσκέψεις του ΚΥΣΕΑ και του ΣΑΜ (Συμβούλιο Αμυνας), αλλά δεν αποφάσιζε.
H τελευταία κατάθεση
«ΕΡ: Η βαθμολογία που συγκέντρωσε το TOR-Μ1 κατά τη διάρκεια αξιολόγησης Α/Α βραχίων βεληνεκούς ήταν υψηλότερη ή χαμηλότερη;
ΑΠ: Απ’ ό,τι ενθυμούμαι, στο πρακτικό της αξιολόγησης των συστημάτων δεν υπήρχαν βαθμολογίες διότι κάτι τέτοιο δεν προβλεπόταν από την εγκεκριμένη διαδικασία από τον υπουργό. Απλώς παρουσιάστηκαν για το κάθε σύστημα αναλυτικά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα. Η διαδικασία κατάταξης των συστημάτων ήταν μια εσωτερική διαδικασία του ΓΕΣ.
ΕΡ: Ζητήθηκε από την προμηθεύτρια ρωσική εταιρεία ΑΝΤΕΥ η κατάθεση τραπεζικής εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης της σύμβασης, όπως προβλέπεται από τον νόμο περί προμηθειών Eνόπλων Δυνάμεων; Τι απάντησε η εταιρεία; Υπάρχει επίσημη αλληλογραφία για το θέμα αυτό;
ΑΠ: Η διαδικασία αυτή της κάλυψης του προγράμματος σε ό,τι αφορά την καλή εκτέλεσή του με κρατική-κυβερνητική εγγυητική επιστολή για ειδικά μείζονος σημασίας προγράμματα είναι μια δόκιμη διαδικασία, και δεδομένου ότι οι προτάσεις που αξιολογήθηκαν ήταν κυβερνητικές προτάσεις, ο υπουργός Εθνικής Αμύνης αποφάσισε να ζητήσει εγγύηση από την κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Το ίδιο ισχύει και για όλες τις συμβάσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Aρμόδιος ο υπουργός
ΕΡ: Σύμφωνα με το άρθρο 21 των Κατευθυντηρίων Εντολών, κατά την υπογραφή της σύμβασης προμήθειας, ο προμηθευτής πρέπει να καταθέσει σαν εγγύηση για την πιστή εκτέλεση των υποχρεώσεων του σε Αντισταθμιστικά Oφέλη στο ΥΕΘΑ αμετάκλητη εγγυητική επιστολή από τράπεζα που έχει υποκατάστημα στην Ελλάδα (κατά προτίμηση στη Γενική Τράπεζα) ύψους τουλάχιστον 10% της συνολικής πιστωτικής αξίας των Α.O., που καλύπτει το σύνολο των ποινικών ρητρών. Στην προκειμένη περίπτωση, παρά τα οριζόμενα, δεν ζητήθηκε από την εταιρεία ΑΝΤΕΥ η κατάθεση εγγυητικής επιστολής, ώστε να μπορέσουμε στη συνέχεια να πιέσουμε να προβεί στην υλοποίηση των υποχρεώσεών της. Αρκεστήκαμε στην επίσημη εγγύηση της ρωσικής κυβέρνησης για την κύρια σύμβαση προμήθειας. Γιατί έγινε αυτό; Πιστεύετε ότι διασφαλίστηκαν τα συμφέροντα του Δημοσίου;
ΑΠ: Η Επιτροπή Διαπραγματεύσεων για τα Α.O. επέμεινε στην έκδοση εγγυητικής επιστολής τραπέζης, πλην όμως η ρωσική εταιρεία δεν το αποδέχτηκε και αντιπρότεινε εγγυητική επιστολή εταιρείας ή κυβέρνησης. Υστερα από αυτό, ο μόνος αρμόδιος για να αποφασίσει είναι ο υπουργός Εθνικής Αμύνης (σ.σ. Ακης Τσοχατζόπουλος), ο οποίος και αποφάσισε να δοθεί και για τη σύμβαση Α.O. εγγύηση της κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Εξάλλου οι Κατευθυντήριες Οδηγίες είναι εγκεκριμένες με υπουργική απόφαση και άρα μια νέα υπουργική απόφαση είναι πιο ισχυρή.
ΕΡ: Μέχρι σήμερα, και μετά από 5 χρόνια από την υπογραφή της σύμβασης, έχει υλοποιηθεί μόλις το 2% των Α.O. Θα ωφελείτο ή όχι το Ελληνικό Δημόσιο σε περίπτωση που υπήρχε τραπεζική εγγυητική επιστολή από την κατάπτωσή της;
ΑΠ: Συμπληρωματικά με την προηγούμενη απάντησή μου προσθέτω ότι (σ.σ. μετά την άρνηση της ρωσικής εταιρείας για τη χορήγηση εγγυητικής επιστολής τραπέζης) η επιτροπή μας επέμεινε στην αρχική της θέση, δηλαδή στην έκδοση εγγυητικής επιστολής τραπέζης και της προκαταβολής καλής εκτέλεσης, όμως η ρωσική εταιρεία δεν τη δέχτηκε. Επειδή η Επιτροπή δεν έχει αρμοδιότητες επί του ανωτέρου θέματος, πρότεινε στη συγκεκριμένη περίπτωση να εφαρμοσθούν τα διαλαμβανόμενα σε άρθρα της κείμενης νομοθεσίας. Υστερα από αυτό, η Διεύθυνση Προγραμμάτων Εξοπλισμών της Γενικής Διεύθυνσης Εξοπλισμών, στο Φύλλο Ενημέρωσης και Εισήγησης για την κατοχύρωση του προγράμματος, αναφέρει ακριβώς το θέμα προς τον υπουργό. Η κατακυρωτική απόφαση υπουργού καλύπτει το θέμα.
Oπως προκύπτει από την εμπειρία μου στη ΓΔΕ, η προσπάθεια του υπουργείου Εθνικής Αμύνης στις συμβάσεις Α.O. ήταν να ανταποκριθούν οι εταιρείες στα προγράμματα που είχαν υποβάλει, μέσα από την εκ των πραγμάτων χαλαρή σύμβαση, όπως είναι η σύμβαση Α.O., και όχι τόσο να εκπέσει η εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης.