Και ο κλήρος έπεσε στον Smiley

Γράφει ο Δρ. Γιώργος Βαφειάδης
Οικονομολόγος
Αγαπητή Ολυμπία ο τίτλος αυτού του άρθρου έχει ληφθεί από τη γνωστή κατασκοπευτική ταινία του John Le Carre και θα εξηγήσω παρακάτω γιατί θεωρώ ότι ο κλήρος έπεσε στον Αλέξη Τσίπρα να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά.
Μέσα στον ορυμαγδό των κενών δηλώσεων, των εκβιασμών και των πλαστών διλημμάτων πρέπει διακρίνουμε το αίτιο από το αιτιατό. Πρώτον, η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 ανέδειξε τις χρόνιες παθογένειες της ελληνικής οικονομίας και του πολιτικού συστήματος. Ανέδειξε, επίσης, το
γεγονός ότι η χώρα μας ήταν ανέτοιμη να εισέλθει στην ευρωζώνη και μάλιστα με πλαστά στοιχεία και με λάθος ισοτιμία με αποτέλεσμα να συνεχιστεί η αποσύνθεση και διάλυση του παραγωγικού της ιστού. Δεύτερον, έφερε στην επιφάνεια τα δομικά προβλήματα της ευρωζώνης, προβλήματα που, όπως έχουν αναλύσει πολλοί οικονομολόγοι, ισχυροποίησαν τις ισχυρές οικονομίες (Γερμανία) και αποδυνάμωσαν τις οικονομίες του ευρωπαϊκού νότου. Η κρίση ή μάλλον η υπερβολική μόχλευση των ευρωπαϊκών τραπεζών μεταφέρθηκε στα κράτη και, συνεπώς, στους ώμους των φορολογουμένων.
Το βασικό πρόβλημα της χώρας μας ήταν το ότι από την εποχή του Καποδίστρια δε λειτούργησαν ποτέ οι θεσμοί γιατί δεν υπήρξε μία εθνική αστική τάξη για να τους προωθήσει. Η χώρα ήταν πάντα ένα προτεκτοράτο ξένων δυνάμεων με μία παρασιτική-μεταπρατική αστική τάξη χωρίς εθνική συνείδηση η οποία δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για τα εθνικά συμφέροντα και τη δημιουργία κοινωνικής συλλογικότητας. Έτσι η χώρα βρέθηκε στη σημερινή κατάσταση μετά τις απαράδεκτες ενέργειες του ΓΑΠ, ο οποίος εκτέλεσε εντεταλμένη υπηρεσία με άνωθεν οδηγίες. Η ουσία είναι ότι με τα σημερινά δεδομένα είτε η χώρα παραμείνει στο ευρώ είτε επανέλθει σε εθνικό νόμισμα εάν δεν αλλάξουν δραστικά οι θεσμοί δεν υπάρχει μέλλον και η πατρίδα μας θα παραμείνει failed state. Εκ των πραγμάτων το παλιό πολιτικό κατεστημένο, η Νέα Δημοκρατία, δεν μπορεί να συνεισφέρει σε αυτό γιατί είναι συνυπεύθυνη για το παρελθόν και η όποια απόπειρα για αναδιαπραγμάτευση των μνημονίων αποτελεί απλή ασπιρίνη. Είναι τραγική ειρωνεία το ότι οι εταίροι μας ζητούν μεταρρυθμίσεις και συγχρόνως υποστηρίζουν τη μνημονιακή ΝΔ η οποία είναι συνυπεύθυνη μαζί με το ΠΑΣΟΚ για τη διάλυση των θεσμών και του κράτους. Επομένως ο κλήρος πέφτει στο Σύριζα για να προωθήσει τις απαιτούμενες θεσμικές τομές και, σε συνεργασία με άλλες δυνάμεις στην ΕΕ, να επιχειρήσει να αλλάξει την αρχιτεκτονική της ευρωζώνης.
Δυστυχώς δεν είμαι σίγουρος ότι σε αυτή τη φάση μία οποιαδήποτε νέα κυβέρνηση θα μπορέσει να υλοποιήσει τα παραπάνω λαμβάνοντας υπόψη τα σημερινά γεωπολιτικά δεδομένα και την έλλειψη ετοιμότητας και προετοιμασίας του πολιτικού προσωπικού. Πάντως εκείνα που θα περίμενα από τη νέα κυβέρνηση και για τα οποία δεν υπάρχει καμία δέσμευση από τα κόμματα είναι τα παρακάτω:
• Αναθεώρηση του συντάγματος με συγκεκριμένες προτάσεις. Ανασυγκρότηση του κράτους από την αρχή και αλλαγή του πολιτεύματος με αύξηση των αρμοδιοτήτων του προέδρου της δημοκρατίας και άμεση εκλογή του από το λαό. Απλή αναλογική, την οποία πράγματι έχει εισηγηθεί ο Σύριζα.
• Επακριβής προσδιορισμός των κόκκινων γραμμών στην επαναδιαπραγμάτευση των μνημονίων, δεν υπάρχει καμία λογική στην πολιτική του ευρώ πάση θυσία με κατεστραμμένη την πατρίδα μας.
• Ανακοινώσιμο ή μη πρέπει να υπάρχει σχέδιο Β στην περίπτωση που οι δανειστές μας δε δείξουν την απαιτούμενη κατανόηση και ελαστικότητα στο γεγονός ότι τα μνημόνια έχουν καταστρέψει την ελληνική οικονομία και έχουν δημιουργήσει ανθρωπιστική κρίση. Χωρίς σχέδιο Β δεν μπορούν να υπάρξουν κόκκινες γραμμές ή καταγγελία των μνημονίων.
• Κρατικοποίηση της ΤτΕ και εθνικός έλεγχος στην πιθανή έκδοση εθνικού νομίσματος εάν χρειαστεί.
• Ανακήρυξη ΑΟΖ και κατάργηση του τουρκικού προξενείου της Κομοτηνής, η περίπτωση της Θράκης δε φαίνεται να προβληματίζει τα περισσότερα κόμματα. Καταγγελία της συνθήκης Δουβλίνο ΙΙ για λόγους εθνικής ασφάλειας. Επαναπροώθηση των λαθρομεταναστών είτε στην Τουρκία είτε στις άλλες χώρες της ΕΕ, φύλαξη των συνόρων από τον στρατό.
Δεν ευελπιστώ ότι όλα τα παραπάνω θα υλοποιηθούν αλλά η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Τουλάχιστον ας μου επιτραπεί να ονειρεύομαι.
Με εκτίμηση