Λίγα λόγια για τον διαβήτη 2:
Ο διαβήτης τύπου 2 είναι μια προοδευτική ασθένεια στην οποία οι κίνδυνοι εμφράγματος του μυοκαρδίου, εγκεφαλικού επεισοδίου, μικροαγγειακών επεισοδίων και θνησιμότητας συνδέονται στενά με την υπεργλυκαιμία (1).
Η αύξηση της συχνότητας του διαβήτη τύπου 2 παγκοσμίως κατατάσσει αυτήν την ασθένεια ως παγκόσμια πανδημία. Αυτή η αύξηση γενικά πιστεύεται ότι οφείλεται στην αύξηση του ποσοστού των υπέρβαρων ανθρώπων και των ανθρώπων με καθιστικό τρόπο ζωής (2).
Το 10% των ενήλικων (20-79 ετών) ζουν με διαβήτη. Ο αριθμός αυτός προβλέπεται να αυξηθεί δραματικά έως το 2030 (3).
Τζιτζιφιά Οι θαυμαστές ιδιότητές της που την έχουν κάνει γνωστή σαν δέντρο γιατρός
Στην Ελλάδα, μια χώρα με ανησυχητικά ποσοστά παχυσαρκίας, ο ταυτόχρονος επιπολασμός του διαβήτη στον ενήλικο πληθυσμό ανέρχεται στο 8,6% (4) και αυτός ο αριθμός εξακολουθεί να αυξάνεται.
Ως εκ τούτου, η πρόληψη και η θεραπεία του διαβήτη είναι επιτακτική ώστε να αντιμετωπιστεί ο αντίκτυπος αυτής της νόσου.
Λίγα λόγια για τα τζίτζιφα:
Η χρήση λειτουργικών τροφίμων στην διαχείριση του διαβήτη κερδίζει δημοτικότητα λόγω της δυνατότητας τους :
– να βελτιώνουν τον γλυκαιμικό έλεγχο,
– να μειώνουν τον κίνδυνο επιπλοκών, και
– να βελτιώνουν τα συνολικά αποτελέσματα υγείας (5).
Τα τζίτζιφα είναι ένα πολλά υποσχόμενο συστατικό τροφίμων για την ανάπτυξη λειτουργικών προϊόντων διατροφής (6).
Τα τζίτζιφα είναι ένα φρούτο με ιστορία άνω των 4.000 ετών (7).
Τα κύρια βιολογικά συστατικά του είναι :
Λόγω της πλούσιας περιεκτικότητας σε φυτοχημικά και βιοενεργές ενώσεις, τα τζίτζιφα έχουν θεωρηθεί ως ένα πλούσιο αντιοξειδωτικό φρούτο (9).
Τζίτζιφα και διαβήτης – μελέτες:
Αρκετές προκαταρκτικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα τζίτζιφα δρουν ευεργετικά στον διαβήτη.
Ενδεικτικά, αναφέρονται 2, οι οποίες έδειξαν :
– προστατευτικό ρόλο στις βιοχημικές και ιστοπαθολογικές ανωμαλίες που προκαλούνται από τον διαβήτη (10).
– πρόληψη της φλεγμονής που οφείλεται στον διαβήτη και στην αντιμετώπιση του διαβήτη (11).
Υπάρχει, όμως, μελέτη σε ανθρώπους που να επιβεβαιώνει αυτά τα οφέλη ;
Η απάντηση είναι θετική.
Το 2021, στο επιστημονικό περιοδικό “Βιοχημεία Τροφίμων”, δημοσιεύθηκε μία μελέτη, η οποία έθεσε ως στόχο να αξιολογήσει την επίδραση από αποξηραμένα τζίτζιφα σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 (12).
Χρησιμοποίησαν αποξηραμένα τζίτζιφα γιατί τα φρέσκα τζίτζιφα δεν είναι διαθέσιμα όλες τις εποχές (συνήθως είναι διαθέσιμα για λιγότερο από 1 μήνα το χρόνο).
76 διαβητικοί συμμετέχοντες (ηλικίας 20-65 ετών) χωρίστηκαν τυχαία σε 2 ομάδες :
– ομάδα με τα τζίτζιφα (38 ασθενείς), και
– ομάδα με το εικονικό φάρμακο (38 ασθενείς).
Η ομάδα με τα τζίτζιφα έλαβε ανά ημέρα 30 γραμμάρια, δηλαδή 4-7 τεμάχια (ανάλογα την ποικιλία).
Η διάρκεια της μελέτης ήταν 12 εβδομάδες.
Οι ασθενείς ενημερώθηκαν να μην τα λαμβάνουν μόνο μία φορά την ημέρα (εφάπαξ) αλλά η λήψη να είναι κατά την διάρκεια όλης της ημέρας. Για να εξασφαλίσουν ότι θα τηρηθεί αυτή η οδηγία, η επιστημονική ομάδα ζήτησε να τα καταναλώνουν 2 φορές την ημέρα:
– στην ινσουλίνη,
– στην ποσοστιαία μεταβολή του σωματικούς βάρους και του Δείκτη Μάζας Σώματος,
– στην απολιποπρωτεΐνη B και στην C-αντιδρώσα πρωτεΐνη υψηλής ευαισθησίας (hsCRP)
Επίσης, παρατηρήθηκε βελτίωση και σε άλλους δείκτες (HOMA-IR, QUICKI, ApoA-I].
συμπέρασμα:
Η κατανάλωση αποξηραμένων φρούτων τζίτζιφα θα μπορούσε να έχει ευεργετικές επιδράσεις στην βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου και στην μείωση των παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου σε ασθενείς με διαβήτη.
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ:
Στην παρούσα μελέτη διαπιστώθηκε ότι η κατανάλωση 30 γραμμάρια ανά ημέρα αποξηραμένων φρούτων τζίτζιφα σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 για 12 εβδομάδες είχε ευεργετικές αντιφλεγμονώδεις, αντι-υπεργλυκαιμικές και αντι-υπερλιπιδαιμικές επιδράσεις σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.
Η φαρμακευτική αγωγή συνδυαστικά με αυτό το δημοφιλές φρούτο ως συστατικό θα μπορούσε να γίνει εύκολα αποδεκτή από διαβητικούς/ες ασθενείς και ίσως μπορεί να μειώσει την εξάρτηση και την δοσολογία ορισμένων αντι-φαρμάκων, τα οποία συχνά έχουν ορισμένες παρενέργειες.
λοιπές μελέτες:
Το αξιοσημείωτο είναι ότι η εν λόγω μελέτη δεν είναι η μοναδική.
Υπάρχουν 2 ακόμα μελέτες σε διαβητικούς/ες ασθενείς που έδειξαν ότι τα τζίτζιφα έδρασαν ευεργετικά (13, 14).
χαμηλός γλυκαιμικός δείκτης:
Τα τζίτζιφα έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη: 26,5 (15).
Προσοχή, όμως, διότι ορισμένα καταστήματα προσθέτουν ζάχαρη (ή άλλες επιβλαβείς γλυκαντικές ουσίες).
Σε κάθε περίπτωση, πριν ξεκινήσετε να λαμβάνετε τα τζίτζιφα για την συμπληρωματική αντιμετώπιση του διαβήτη, συμβουλευτείτε Ιατρό ή Διαιτολόγο-Διατροφολόγο.
Ιωάννης Κιούσης,
Στέλεχος Διατροφής και Διαιτολογίας.