Η αμαρυλλίδα ή αμαρυλλίς είναι ένας από τους πιο όμορφους και ανθεκτικούς βολβούς λουλουδιών που φυτεύουμε την εποχή του φθινοπώρου.
Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα δημοφιλές φυτό με μεγάλα εντυπωσιακά λουλούδια σε διάφορα χρώματα που θυμίζουν κρίνα και προβάλλουν πάνω σε μακριούς ανθοφόρους βλαστούς.
Μπορούμε να απολαύσουμε τη μοναδική ομορφιά της αμαρυλλίδας στον κήπο σε παρτέρια, καθώς και σε γλάστρες στην αυλή και στο μπαλκόνι.
Επιπλέον, τα κομμένα λουλούδια της αμαρυλλίδας σε βάζο αποτελούν εξαιρετική επιλογή για να προσθέσουμε χρώμα μέσα στο σπίτι.
Κι αν θέλουμε κάτι ξεχωριστό για το σαλόνι μας, οι αμαρυλλίδες έχουν την ικανότητα να βγάζουν ρίζες και να αναπτύσσονται χωρίς χώμα, χαρίζοντάς μας την εντυπωσιακή ανθοφορία τους σε νερό, αρκεί να χρησιμοποιήσουμε ένα ειδικό βάζο με στενό στόμιο για να τοποθετήσουμε τον βολβό.
Ας δούμε αναλυτικά τι φροντίδα χρειάζεται η αμαρυλλίδα για να μας δώσει πολλά εντυπωσιακά λουλούδια γεμάτα χρώμα και πώς μπορούμε να παρατείνουμε τη διάρκεια της ανθοφορίας της.
1. Ποιες είναι οι πιο γνωστές ποικιλίες αμαρυλλίδας;
Υπάρχουν εκατοντάδες ποικιλίες αμαρυλλίδας που ανήκουν στο γένος Hippeastrum, γι’ αυτό πολλές φορές η αμαρυλλίδα αναφέρεται με την ονομασία ιππίαστρο.
Τα συγκεκριμένα είδη αμαρυλλίδας είναι γνωστά και ως αμερικάνικες αμαρυλλίδες, καθώς κατάγονται από τη νότια Αμερική. Συνήθως, διαθέτουν κόκκινα ή λευκά λουλούδια, ενώ πλέον συναντάμε και ποικιλίες με πορτοκαλί, κίτρινα, πράσινα και ροζ άνθη.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ποικιλίες αμαρυλλίδας που έχουν εντυπωσιακά δίχρωμα άνθη με χαρακτηριστικές ραβδώσεις.
Μία παραδοσιακή ποικιλία αμαρυλλίδας με υπέροχα ροζ λουλούδια συναντάμε στις αυλές των γιαγιάδων και των παππούδων μας. Η συγκεκριμένη άγρια ποικιλία είναι γνωστή ως μπελαντόνα ή ως γνήσια αμαρυλλίδα και ανήκει στο γένος Amaryllis.
Η μπελαντόνα έχει καταγωγή από τη Νότια Αφρική και ανήκει στις αφρικάνικες αμαρυλλίδες. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η αμαρυλλίδα Belladonna φυτεύεται την περίοδο της άνοιξης και ανθίζει στα τέλη του καλοκαιριού σε αντίθεση με τις αμαρυλλίδες του γένους Hippeastrum που φυτεύονται φθινόπωρο και ανθίζουν από τα τέλη του χειμώνα μέχρι τα μέσα της άνοιξης.
2. Τι προσέχουμε κατά τη φύτευση της αμαρυλλίδας;
Για να απολαύσουμε πλούσια ανθοφορία, φυτεύουμε τους βολβούς της αμαρυλλίδας σε ένα ζεστό, απάνεμο και ηλιόλουστο μέρος του κήπου μας.
Κατά τη φύτευση, προσέχουμε ώστε ένα μικρό μέρος του βολβού της αμαρυλλίδας να βρίσκεται πάνω από το χώμα.
Αφού αναπτυχθεί ο βολβός και λόγω του μεγάλου μεγέθους των λουλουδιών του, υποστυλώνουμε την αμαρυλλίδα με ένα πασσαλάκι για να κρατήσει τον μίσχο του λουλουδιού σε όρθια θέση και να τον προφυλάξει από τους έντονους ανέμους.
3. Πώς φυτεύουμε τις αμαρυλλίδες σε γλάστρα;
Για τη φύτευση της αμαρυλλίδας σε γλάστρα, επιλέγουμε γλάστρες με ύψος και πλάτος 20 εκατοστών.
Χρησιμοποιούμε εμπλουτισμένο φυτόχωμα με περλίτη, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, που να στραγγίζει καλά το νερό και τοποθετούμε τον βολβό της αμαρυλλίδας με τέτοιο τρόπο, ώστε να καλύπτει περίπου τα 2/3 του όγκου του μέσα στο χώμα της γλάστρας.
Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι η αμαρυλλίδα χρειάζεται φως και ζέστη για να αναπτυχθεί, επομένως είναι σημαντικό να τοποθετούμε τη γλάστρα σε σημείο του μπαλκονιού με ήλιο.
Επιπλέον, είναι καλό 2 φορές την εβδομάδα να περιστρέφουμε τη γλάστρα κατά 180 μοίρες, ώστε ο ανθοφόρος βλαστός της αμαρυλλίδας να αναπτύσσεται κατακόρυφα και να μην αποκτά κλίση προς το φως.
4. Πόσο συχνά χρειάζεται πότισμα η αμαρυλλίδα;
Η αμαρυλλίδα έχει μέτριες απαιτήσεις σε πότισμα στα αρχικά στάδια μετά τη φύτευση και μεγαλύτερες ανάγκες σε νερό μόλις αναπτυχθεί το ριζικό της σύστημα και ξεκινήσει να σχηματίζεται ο ανθοφόρος βλαστός.
Συνήθως, ποτίζουμε 2 φορές την εβδομάδα την αμαρυλλίδα, φροντίζοντας να επαναλαμβάνουμε το πότισμα μόνο όταν στεγνώνει το χώμα.
Χρειάζεται προσοχή κατά το πότισμα, καθώς η υπερβολική υγρασία ενδέχεται να δημιουργήσει σαπίσματα στον βολβό και στον ανθοφόρο βλαστό του φυτού.
5. Κάθε πότε βάζουμε λίπασμα στην αμαρυλλίδα;
H αμαρυλλίδα δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία και μας δίνει ανθοφορία, ακόμα και χωρίς να βάλουμε λίπασμα. Ωστόσο, η προσθήκη λιπάσματος βοηθά στο σχηματισμό πολλών και εντυπωσιακών λουλουδιών.
Για αμαρυλλίδες με πλούσια ανθοφορία, ξεκινάμε τη λίπανσή συνήθως ένα μήνα μετά την φύτευση του βολβού, προσθέτοντας πλήρες κοκκώδες λίπασμα και επαναλαμβάνουμε κάθε μήνα.
Αν έχουμε φυτέψει την αμαρυλλίδα σε γλάστρα, προτιμούμε να χρησιμοποιήσουμε υγρό λίπασμα ανθοροφορίας κάθε 3 εβδομάδες.
6. Ποιες ασθένειες και ποια έντομα προσβάλλουν την αμαρυλλίδα;
H αμαρυλλίδα είναι ένα από τα πιο ανθεκτικά βολβώδη λουλούδια και δεν πρoσβάλλεται εύκολα από έντομα και ασθένειες. Για την προστασία της αμαρυλλίδας από το έντομο του θρίπα και τον τετράνυχο, ψεκάζουμε το φύλλωμα της αμαρυλλίδας με βιολογικό σκεύασμα θερινού πολτού ή φυσικής πυρεθρίνης που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.
Εναλλακτικά, μπορούμε να φτιάξουμε μία οικολογική συνταγή αναμιγνύοντας σκόρδο, κρεμμύδι και καυτερή πιπεριά, όπως έχουμε περιγράψει αναλυτικά στο άρθρο για την προστασία των φυτών με φυσικά υλικά και ψεκάζουμε προληπτικά τις αμαρυλλίδες κάθε δύο εβδομάδες.
Για την προστασία από μυκητολογικές ασθένειες που σαπίζουν τον βολβό της αμαρυλλίδας, ποτίζουμε το χώμα διαλύοντας μία κουταλιά του γλυκού γαλαζόπετρα (θειικός χαλκός) σε ένα λίτρο νερό. Ο θειικός χαλκός είναι οικολογικό σκεύασμα που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.
7. Πώς διατηρούμε τους βολβούς της αμαρυλλίδας για την επόμενη χρονιά;
Μόλις ξεραθεί το άνθος της αμαρυλλίδας μέσα στην άνοιξη, διακόπτουμε το πότισμα και βγάζουμε τους βολβούς από το χώμα.
Στη συνέχεια τους καθαρίζουμε, απομακρύνοντας τα χώματα και τους τοποθετούμε σε σκιερό αεριζόμενο μέρος.
Αφού στεγνώσουν οι βολβοί της αμαρυλλίδας, τους αποθηκεύουμε σε ξηρό μέρος μέσα σε χάρτινα κουτιά.
Για να μην μαζευτεί υγρασία και βλαστήσουν οι βολβοί μας πρόωρα, ανοίγουμε μικρές τρύπες στα κουτιά ή βάζουμε μέσα λίγο περλίτη που απορροφά την υγρασία.
Με αυτό τον τρόπο, είμαστε έτοιμοι να διατηρήσουμε τους βολβούς της αμαρυλλίδας μέχρι το φθινόπωρο που θα τους ξαναφυτέψουμε.
8. Με ποιους τρόπους γίνεται ο πολλαπλασιασμός της αμαρυλλίδας;
Μπορούμε να δημιουργήσουμε νέα φυτά αμαρυλλίδας με 2 τρόπους: α) χρησιμοποιώντας σπόρο και β) με μικρούς βολβούς (βολβίδια) που αναπτύσσονται σταδιακά δίπλα στον μητρικό βολβό κατά την περίοδο ανάπτυξης του φυτού.
α) Πολλαπλασιασμός αμαρυλλίδας με σπόρο
Από τα ώριμα άνθη της αμαρυλλίδας, παίρνουμε τους μικρούς μαύρους σπόρους από το κίτρινα στίγματα του άνθους. Αφού αφήσουμε τους σπόρους της αμαρυλλίδας να στεγνώσουν για λίγες μέρες, τους φυτεύουμε μέσα σε γλαστράκια φυτωρίου που έχουμε προσθέσει φυτόχωμα. Πρέπει να σημειώσουμε ότι αρκετές ποικιλίες αμαρυλλίδας δεν δίνουν γόνιμους σπόρους. Επιπλέον, πολλά φυτά αμαρυλλίδας είναι υβρίδια, με αποτελέσμα ο σπόρος να δίνει αμαρυλλίδες με διαφορετικά χαρακτηριστικά σε σχέση με το λουλούδι από το οποίο πήραμε σπόρους.
β) Πολλαπλασιασμός αμαρυλλίδας με βολβίδια
Η πιο εύκολη και ασφαλής μέθοδος πολλαπλασιασμού της αμαρυλλίδας είναι με την μέθοδο των βολβιδίων. Συγκεκριμένα, αποκόπτουμε με κοπτερό μαχαίρι τα βολβιδία της αμαρυλλίδας μετά το τέλος της ανθοφορίας της, κατά την περίοδο που το φυτό μπαίνει σε λήθαργο. Επιλέγουμε μόνο τα βολβίδια της αμαρυλλίδας που έχουν φτάσει σε μέγεθος το 1/3 του μητρικού βολβού και τα φυτεύουμε σε νέα γλαστράκια για να δώσουν την ανθοφορία τους την επόμενη άνοιξη.
9. Αναπτύσσεται η αμαρυλλίδα σε νερό;
Η αμαρυλλίδα, όπως και ο υάκινθος, μπορεί να καλλιεργηθεί χωρίς χώμα και να αναπτυχθεί μέσα στο νερό για να μας χαρίσει τα εντυπωσιακά λουλούδια της.
Για να το πετύχουμε, χρησιμοποιούμε ειδικό βάζο το οποίο έχει ένα στενό στόμιο για να τοποθετήσουμε τον βολβό της αμαρυλλίδας.
Το στόμιο βρίσκεται σε πολύ μικρή απόσταση από το νερό και, σταδιακά, ο βολβός της αμαρυλλίδας εμφανίζει ριζίδια που εισέρχονται στο νερό.
Στη συνέχεια, αναπτύσσεται ο ανθοφόρος βλαστός της αμαρυλλίδας και το υπέροχο λουλούδι της χαρίζοντας μας ένα μοναδικό αισθητικό αποτέλεσμα.
10. Κι ένα τελευταίο μυστικό για τη φροντίδα της αμαρυλλίδας
Μπορούμε να παρατείνουμε την ανθοφορία της αμαρυλλίδας για αρκετές μέρες, αφαιρώντας με ένα τσιμπιδάκι τους κίτρινους ανθήρες από τους στήμονες του λουλουδιού, πριν σκορπίσουν τη γύρη τους.