Η Σερβία δεν σημείωσε καμία πρόοδο στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας και το επίπεδο εναρμόνισής της με την ΕΕ παρέμεινε αμετάβλητο, όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στην ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στον τομέα μάλιστα της εξωτερικής πολιτικής ιδιαίτερη μνεία από την Κομισιόν γίνεται στις σχέσεις του Βελιγραδίου με την Μόσχα αλλά και με το Πεκίνο. Η Σερβία σημειωτέον, διατηρεί σχέσεις υψηλού επιπέδου με την Ρωσική Ομοσπονδία, γεγονός που «εγείρει ερωτήματα για τον στρατηγικό της προσανατολισμό».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά συγκεκριμένα από την Σερβία να βελτιώσει την συμμόρφωσή της με την κοινή εξωτερική πολιτική αλλά ομοίως και με την πολιτική ασφάλειας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων όλων των περιοριστικών μέτρων. Σχετικά δε με την Κίνα, τονίζεται η εντατικοποίηση των σχέσεων με το Πεκίνο που εκφράστηκε εξάλλου με την Συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, η οποία τέθηκε τον περασμένο Ιούλιο σε πλήρη ισχύ. Η Επιτροπή εκτιμά ότι αυτό «προκαλεί σοβαρή ανησυχία».
Καμία πρόοδος όμως δεν έγινε και στο θέμα της ελευθερίας της έκφρασης, όπου αναφέρεται ότι δημοσιογράφοι και γενικότερα ΜΜΕ γίνονται συχνά στόχος φραστικών επιθέσεων, στιγματισμού και διακρίσεων από αξιωματούχους της κυβέρνησης.
Για το μείζον ζήτημα άλλωστε του Κοσόβου η Επιτροπή αναμένει από το Βελιγράδι όπως και την πλευρά της Πρίστινα «να εφαρμόσουν τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τη Συμφωνία για την πορεία εξομάλυνσης των σχέσεων, που επιτεύχθηκε το 2023 στην Οχρίδα». Στην έκθεση, ιδιαίτερο ενδιαφέρον επιπροσθέτως παρουσιάζει το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταρρίπτει τους ισχυρισμούς της σερβικής πολιτικής ηγεσίας περί μη δεσμευτικής συμφωνίας.
«Η συμφωνία είναι έγκυρη και νομικά δεσμευτική και για τα δύο μέρη και η μη εκκίνηση των τυπικών διαδικασιών της έγκρισης ή της επισημοποίησής της δεν πρέπει να εμποδίζουν την πρόοδο στην εφαρμογή της», τονίζεται ειδικότερα, στην έκθεση προόδου για την Σερβία. Η επιτροπή ζητά συμπληρωματικά από την Πρίστινα να εφαρμόσει το σχέδιο για την σύσταση της Ένωσης Σερβικών Δήμων, όπως αυτό παρουσιάστηκε τον Οκτώβριο του 2023 από την ΕΕ.
Όσον αφορά το ένοπλο επεισόδιο στο βόρειο Κόσοβο, στις 24 Σεπτεμβρίου 2023, ασκείται κριτική στην Σερβία διότι «δεν έκανε βήματα για να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαμηνύει σε Βελιγράδι και Πρίστινα ότι η πλήρης εξομάλυνση των σχέσεων «παραμένει ουσιαστική προϋπόθεση στην ευρωπαϊκή πορεία και των δύο πλευρών».
Στασιμότητα πάντως παρατηρεί η Επιτροπή στην πορεία εκδημοκρατισμού της Σερβίας και διαπιστώνεται ότι δεν εφαρμόστηκαν όλες οι συστάσεις του ΟΑΣΕ (Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη), για την διασφάλιση δημοκρατικών, ελεύθερων εκλογών στο εγγύς μέλλον. Ασκείται συν τοις άλλοις, κριτική στον τρόπο λειτουργίας του κοινοβουλίου και γενικότερα των κρατικών θεσμικών οργάνων. Σοβαρά προβλήματα όπως τονίστηκε, διαπιστώνονται στην οργάνωση και λειτουργία του δικαστικού συστήματος, στην πάταξη της διαφθοράς αλλά και του οργανωμένου εγκλήματος!