H πλουμέρια είναι ένα πανέμορφο καλλωπιστικό δέντρο με υπέροχα αρωματικά άνθη που ανθίζουν την περίοδο του καλοκαιριού και διαρκούν μέχρι τα μέσα του φθινοπώρου.
Με καταγωγή από την κεντρική Αμερική, η πλουμέρια είναι ένα εξωτικό φυτό που συναντάμε σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές όλου του κόσμου.
Στη χώρα μας ευδοκιμεί, κυρίως, σε νότιες περιοχές και νησιά, όπως στη Ρόδο, στην Κω και στην Κρήτη, όπου διαθέτει αρκετές τοπικές ονομασίες όπως ινδικό φούλι, αιγυπτιακό φούλι, ροδίτικο φούλι και φραντζιπάνι.
Το πιο γνωστό είδος πλουμέριας είναι η Plumeria alba με τα λευκοκίτρινα λουλούδια, υπάρχουν ωστόσο κι άλλες ποικιλίες όπως η κόκκινη πλουμέρια (Plumeria rubra) που διαθέτουν άνθη σε ροζ, κόκκινες, κίτρινες και λευκές αποχρώσεις.
H πλουμέρια έχει στενόμακρα μεγάλα φύλλα που συνήθως πέφτουν την περίοδο του χειμώνα. Αναπτύσσεται σε ύψος 2-6 μέτρων, προσφέροντας σκιά την περίοδο του καλοκαιριού.
Τα λουλούδια της πλουμέριας, βρίσκονται κατά ομάδες στις άκρες των κλαδιών και αποτελούνται από πέντε χαρακτηριστικά βελούδινα πέταλα.
Ας δούμε αναλυτικά τι φροντίδα χρειάζεται η πλουμέρια για να απολαμβάνουμε το μεθυστικό άρωμα των λουλουδιών της στον κήπο και στο μπαλκόνι μας.
1. Τι συνθήκες χρειάζεται η πλουμέρια για να αναπτυχθεί και να ανθοφορήσει;
Η πλουμέρια αγαπάει πολύ τη ζέστη και την άφθονη υγρασία στην ατμόσφαιρα. Για να μας χαρίσει την πλούσια και ευωδιαστή ανθοφορία της, η πλουμέρια χρειάζεται απευθείας ηλιακό φως για αρκετές ώρες την ημέρα.
Δεν είναι καθόλου ανθεκτική στο κρύο και σε συνθήκες παγετού δύσκολα μπορεί να ξεραθεί. Για το λόγο αυτό, φροντίζουμε να την προστατεύουμε από το κρύο του χειμώνα. Όταν η θερμοκρασία πλησιάζει τους μηδέν βαθμούς Κελσίου είναι καλό να την καλύπτουμε με ειδικό πλαστικό αντιπαγετικής προστασίας.
Η πλουμέρια χρειάζεται πλούσιο και γόνιμο έδαφος με πολύ καλή αποστράγγιση για να αναπτυχθεί. Όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές, η ανάπτυξη της πλουμέριας είναι πολύ γρήγορη και μπαίνει ταχύτατα σε ανθοφορία.
2. Μπορούμε να φυτέψουμε πλουμέρια σε γλάστρα;
Η πλουμέρια μπορεί να φυτευτεί σε γλάστρα στο μπαλκόνι και να φτάσει σε ύψος 1,5-2 μέτρων, αρκεί να την προστατέψουμε από το κρύο και τους ψυχρούς ανέμους.
Για τη φύτευση της πλουμέριας, επιλέγουμε μεγάλες γλάστρες με διαστάσεις πλάτους και ύψους τουλάχιστον 40 εκατοστών, ώστε να αναπτυχθεί ικανοποιητικά το ριζικό της σύστημα.
Χρησιμοποιούμε ελαφρύ γόνιμο φυτόχωμα που να εξασφαλίζει καλή αποστράγγιση για να αποφύγουμε σαπίσματα στη ρίζα του φυτού.
Στη συνέχεια, τοποθετούμε τη γλάστρα σε προστατευμένα σημεία με νότιο ή δυτικό προσανατολισμό και αρκετή ηλιοφάνεια.
3. Πόσο συχνά χρειάζεται πότισμα η πλουμέρια;
Η πλουμέρια θέλει συχνό πότισμα, ειδικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ενδεικτικά, την περίοδο της άνοιξης και του φθινοπώρου ποτίζουμε την πλουμέρια μία φορά την εβδομάδα και περίπου 2 φορές την εβδομάδα κατά τη ζεστή περίοδο του καλοκαιριού. Μέσα στον χειμώνα το φυτό της πλουμέριας μπαίνει σε φάση ληθάργου, οπότε σταματάμε το πότισμα.
Για φυτά πλουμέριας που έχουμε φυτέψει σε γλάστρα, ελέγχουμε το χώμα πριν ποτίσουμε και επαναλαμβάνουμε το πότισμα μόνο όταν στεγνώνει το χώμα της.
Το υπερβολικό πότισμα της πλουμέριας μπορεί να προκαλέσει σάπισμα στις ρίζες και τους βλαστούς της πλουμέριας.
4. Κάθε πότε θέλει λίπασμα η πλουμέρια;
Η πλουμέρια χρειάζεται λίπασμα κατά την περίοδο ανάπτυξης της για να διατηρήσουμε το φύλλωμα της καταπράσινο και να μας δώσει πλούσια ανθοφορία με μεγάλη διάρκεια.
Από τις αρχές της άνοιξης μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, προσθέτουμε κάθε μήνα πλήρες κοκκώδες λίπασμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φώσφορο.
Αποφεύγουμε την προσθήκη λιπάσματος με υψηλή περιεκτικότητα σε άζωτο, όπως τα αμμωνιακά λιπάσματα, τα οποία ενισχύουν την ανάπτυξη πλούσιας βλάστησης του φυτού εις βάρος της εμφάνισης ανθοφορίας.
Για φυτά πλουμέριας σε γλάστρα, προσθέτουμε υγρό λίπασμα ανθοφορίας κάθε 3 εβδομάδες από τις αρχές της άνοιξης μέχρι τα μέσα του φθινοπώρου.
5. Ποιες ασθένειες και ποια έντομα προσβάλλουν την πλουμέρια;
Η πλουμέρια προσβάλλεται από το έντομο του ψευδόκοκου (βαμβακάδας), που εμφανίζεται σαν βαμβάκι πάνω στα φύλλα και στους βλαστούς. Επίσης, η πλουμέρια συχνά την περίοδο του καλοκαιριού προσβάλλεται και από τον τετράνυχο που κάνει το φύλλο της πλουμέριας να φαίνεται θαμπό.
Για την αντιμετώπιση της βαμβακάδας (ψευδόκοκκος) και του τετράνυχου, ψεκάζουμε με βιολογικά σκευάσματα θερινού πολτού ή αλάτων καλίου που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.
Εναλλακτικά, σε προληπτικό επίπεδο, μπορούμε να ψεκάσουμε με αυτοσχέδιο σκεύασμα που φτιάχνουμε διαλύοντας 1 κουταλιά της σούπας τριμμένο πράσινο σαπούνι σε ένα λίτρο νερό.
Επιπλέον, η πλουμέρια μπορεί να προσβληθεί από τη μυκητολογική ασθένεια της σκωρίασης που προκαλεί πορτοκαλί στίγματα στην κάτω μεριά του φυλλώματος.
Για την αντιμετώπιση της σκωρίασης μπορούμε να ψεκάσουμε με βρέξιμο θειάφι. Εναλλακτικά, μπορούμε να κάνουμε προληπτικό ψεκασμό με αυτοσχέδιο σκεύασμα που φτιάχνουμε διαλύοντας 1 κουταλιά του γλυκού μαγειρική σόδα σε ένα λίτρο νερό.
Aποφεύγουμε την υπερβολική υγρασία στο χώμα καθώς μπορεί να παρουσιαστεί σάπισμα των βλαστών και της ρίζας λόγω ανάπτυξης μυκητολογικής ασθένειας.
6. Ποια εποχή και πώς γίνεται το κλάδεμα της πλουμέριας;
Το κλάδεμα της πλουμέριας γίνεται στο τέλος του χειμώνα ή στις αρχές της άνοιξης, αφού περάσουν οι τελευταίες παγωνιές και πριν ξεκινήσει η ανάπτυξη της νέας βλάστησης του φυτού.
Με το κλάδεμα προσπαθούμε να ελέγξουμε το σχήμα και τον όγκο του δέντρου και κλαδεύουμε με τέτοιο τρόπο ώστε να εξασφαλίσουμε περισσότερο φωτισμό και αερισμό.
Αφαιρούμε αδύναμα και ξερά κλαδιά, εσωτερικά κλαδιά που αλληλοκαλύπτονται, καθώς και άρρωστους βλαστούς.
Προσέχουμε να μην κλαδεύουμε πολύ αυστηρά την πλουμέρια και αποφεύγουμε να χαμηλώνουμε πολύ το ύψος της, καθώς υπάρχει κίνδυνος μειωμένης ανθοφορίας.
7. Πώς γίνεται ο πολλαπλασιασμός της πλουμέριας;
Μπορούμε να δημιουργήσουμε νέα φυτά πλουμέριας με δύο τρόπους, κάνοντας: α) πολλαπλασιασμό με σπόρο και β) πολλαπλασιασμό με μοσχεύματα.
α) Πολλαπλασιασμός της πλουμέριας με σπόρο
Μπορούμε να δημιουργήσουμε νέα φυτά πλουμέριας με σπόρο στις αρχές της άνοιξης.
Πριν τη φύτευση, βάζουμε τον σπόρο της πλουμέριας σε ένα βρεγμένο πανί για 24 ώρες, προκειμένου να φουσκώσει.
Στη συνέχεια τον φυτεύουμε σε γλάστρα φυτωρίου που περιέχει φυτόχωμα εξωτερικού χώρου και άμμο σε αναλογία 2:1.
Μετά από 2-3 εβδομάδες, σε συνθήκες θερμοκρασίας 20°C και σχετικής υγρασίας, ο σπόρος της πλουμέριας θα έχει βλαστήσει.
Διατηρούμε το γλαστράκι σε δροσερό φωτεινό περιβάλλον και μετά από 2 μήνες το μεταφυτεύουμε σε μεγαλύτερη γλάστρα.
Την επόμενη άνοιξη μπορούμε να φυτέψουμε την πλουμέρια απευθείας στο χώμα.
β) Πολλαπλασιασμός της πλουμέριας με μοσχεύματα
Μπορούμε να δημιουργήσουμε νέα φυτά πλουμέριας την περίοδο της άνοιξης και του καλοκαιριού, χρησιμοποιώντας κλαδάκια, μικρά τμήματα βλαστών που ονομάζονται μοσχεύματα.
Κόβουμε βλαστούς μήκους 30-40 εκατοστών και τους αφήνουμε για μία βδομάδα μέχρι να στεγνώσουν οι τομές τους.
Αφαιρούμε τα φύλλα των μοσχευμάτων και στη συνέχεια εμβαπτίζουμε τις τομές σε ορμόνη ριζοβολίας για να αυξήσουμε τις πιθανότητες επιτυχίας του πολλαπλασιασμού.
Φυτεύουμε τα μοσχεύματα της πλουμέριας σε γλάστρες με μίγμα φυτοχώματος και άμμου σε αναλογία 2:1 και τα διατηρούμε σε δροσερό σκιερό περιβάλλον μέχρι να ριζοβολήσουν και να βλαστήσουν.
Μετά από 2-3 μήνες τα φυτά θα έχουν ριζώσει και μπορούμε να τα μεταφυτεύσουμε σε μεγαλύτερη γλάστρα ή στην οριστική τους θέση.
8. Κι ένα μυστικό για την πλουμέρια
Η πλουμέρια είναι ιδιαίτερα δημοφιλές φυτό στη Χαβάη και σε άλλα νησιά του Ειρηνικού, καθώς τα άνθη της χρησιμοποιούνται για να στολίσουν τις περίφημες χαβανέζικες γιρλάντες. Επιπλέον, το λουλούδι της πλουμέρια φοριέται από τις γυναίκες για να δείξουν την κατάσταση της σχέσης τους – πάνω από το αριστερό αυτί εάν βρίσκονται σε σχέση και πάνω από το δεξί εάν είναι ελεύθερες.