Είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα με την οποία η Κίνα χτίζει μια κοινότητα με κοινό μέλλον – έτσι περιέγραψε τη Σερβία ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπινγκ κατά την επίσκεψή του στο Βελιγράδι στις 8 Μαΐου.
Αυτή είναι η δεύτερη επίσκεψή του στη Σερβία τα τελευταία οκτώ χρόνια, κατά την οποία εστάλησαν μηνύματα για εμβάθυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών – ενώ την ίδια στιγμή η Σερβία αγωνίζεται για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), η οποία είναι επιφυλακτική για συνεργασία με το Πεκίνο.
«Η Σερβία και η Κίνα υποστηρίζουν σταθερά η μία την άλλη για αμοιβαία συμφέροντα και έχουμε ισχυρές πολιτικές σχέσεις που συμβάλλουν σε αυτήν την κοινότητα», δήλωσε ο Σι.
Οι δύο πρόεδροι υπέγραψαν δήλωση για την αύξηση της συνεργασίας – από το επίπεδο της στρατηγικής εταιρικής σχέσης έως την «οικοδόμηση της κοινότητας της Σερβίας και της Κίνας με κοινό μέλλον στη νέα εποχή».
«Είναι η υψηλότερη μορφή συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών», δήλωσε ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς σε ομιλία του στα ΜΜΕ μετά από μια σειρά διμερών συναντήσεων με την κινεζική αντιπροσωπεία.
Η υπεράσπιση «θεμελιωδών και μακροπρόθεσμων συμφερόντων» μαζί με τη Σερβία είναι ένα από τα μηνύματα του Κινέζου προέδρου από το Βελιγράδι.
Όπως είπε, η Κίνα και η Σερβία «θα αντιταχθούν από κοινού στην ηγεμονία και την πολιτική εξουσίας».
Με την εκτίμηση ότι η πολιτική εμπιστοσύνη των δύο χωρών είναι «ισχυρή σαν βράχος» και ότι η πρακτική συνεργασία έχει βελτιωθεί, ο Σι τόνισε ότι το Βελιγράδι και το Πεκίνο έχουν στενό συντονισμό όσον αφορά τα διεθνή ζητήματα.
«Η Κίνα υποστηρίζει τη Σερβία στο σεβασμό της ανεξαρτησίας της και στην αναπτυξιακή πορεία της που ταιριάζει στις συνθήκες της, διατηρώντας την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα στο θέμα του Κοσσυφοπεδίου», δήλωσε ο Κινέζος πρόεδρος σε ομιλία του στα ΜΜΕ.
Η υποστήριξη του επίσημου Πεκίνου προς τη Σερβία αντικατοπτρίζεται στην πρόκληση της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου και στην ένταξη της χώρας σε διεθνείς οργανισμούς.
Βούτσιτς: Η Ταϊβάν είναι μέρος της Κίνας
Και ο Βούτσιτς, σε κοινή δήλωση με τον Σι, επανέλαβε την υποστήριξή του στην «πολιτική της μίας Κίνας», σύμφωνα με την οποία το νησί της Ταϊβάν, που θεωρεί τον εαυτό του κυρίαρχο κράτος, είναι μέρος της κινεζικής επικράτειας.
«Για εμάς, κάθε ερώτηση που κάποιος θα έκανε στην Κίνα είναι η εσωτερική τους ερώτηση. Ταϊβάν, Σιντζιάνγκ, Χονγκ Κονγκ – καθώς η Κίνα θέλει να λύσει αυτά τα πράγματα, θα είναι έτσι και θα έχει πάντα την υποστήριξη της Δημοκρατίας της Σερβίας για κάτι τέτοιο, γιατί στηρίζεται σε αυτό το διεθνές δικαίωμα», πρόσθεσε.
Μέχρι στιγμής, η Σερβία δεν έχει προσχωρήσει σε καμία διεθνή δήλωση κατά της Κίνας, ενώ το επίσημο Πεκίνο είναι στόχος κριτικής για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – με κατηγορίες ότι η κυβέρνηση καταστέλλει τους Ουιγούρους, μια μουσουλμανική μειονότητα που ζει στην επαρχία Xinjiang.
«Έχουμε τη σταθερή υποστήριξη της Κίνας»
(βίντεο)
Ο Βούτσιτς δήλωσε επίσης ότι έλαβε τη «σταθερή υποστήριξη» της Κίνας σε όλα τα σημαντικά πολιτικά ζητήματα για τη Σερβία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που «ξεκίνησαν στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών».
«Παρά το γεγονός ότι μας πιέζουν συχνά πολλές από τις πιο ισχυρές δυνάμεις του κόσμου, είμαστε τυχεροί που έχουμε έναν φίλο στην Κίνα», πρόσθεσε.
Εκτός από την πολιτική συμμαχία, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην οικονομική συνεργασία.
Ο Βούτσιτς δήλωσε ότι τα τελευταία τρία χρόνια, η Κίνα ήταν ο μεγαλύτερος επενδυτής και ο δεύτερος μεγαλύτερος εταίρος στο εμπόριο αγαθών.
«Οι εξαγωγές προς την Κίνα αυξήθηκαν 140 φορές τα τελευταία δέκα χρόνια. Οι εμπορικές συναλλαγές αυξήθηκαν οκτώ φορές τα τελευταία 10 χρόνια, οι επενδύσεις αυξήθηκαν 30 φορές την τελευταία δεκαετία», δήλωσε ο Βούτσιτς.
Ο Βούτσιτς χαρακτήρισε τη συμφωνία για το ελεύθερο εμπόριο μεταξύ της Σερβίας και της Κίνας, που υπογράφηκε τον Οκτώβριο του 2023, η οποία θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ τον Ιούλιο, ως «συμβόλαιο που εγγυάται το μέλλον».
«Στα επόμενα πέντε έως δέκα χρόνια, θα είμαστε σε θέση να εξάγουμε σχεδόν το 95 τοις εκατό των προϊόντων μας χωρίς δασμούς,», πρόσθεσε.
Αυτή η συμφωνία βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Βρυξελλών, καθώς η Σερβία είναι υποψήφια για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Κατά τη διήμερη επίσκεψη του Κινέζου προέδρου στη Σερβία, υπογράφηκαν περίπου 30 διμερείς συμφωνίες και εμπορικές συμβάσεις – από υποδομές, οικονομία, εξόρυξη, οικολογία, δικαιοσύνη, εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, επιστήμη, αθλητισμό, πολιτισμό, πληροφορίες, μέχρι διαστημική τη έρευνα.
Η Κίνα στηρίζει τη Σερβία στη διοργάνωση της διεθνούς έκθεσης EXPO 2027, την οποία η κυβέρνηση περιγράφει ως βασικό κρατικό έργο τα επόμενα χρόνια.
Ο Σι δήλωσε ότι η Κίνα θα υποστηρίξει 50 νέους επιστήμονες από τη Σερβία να συμμετάσχουν σε επιστημονικές και ερευνητικές ανταλλαγές στην Κίνα τα επόμενα τρία χρόνια.
«Η Κίνα θα προσκαλέσει επίσης 300 νέους από τη Σερβία να σπουδάσουν στην Κίνα τα επόμενα τρία χρόνια», είπε ο Σι.
Ο Βούτσιτς ευχαρίστησε την κινεζική αντιπροσωπεία για τη δωρεά των 200 εκατομμυρίων γιουάν (26 εκατομμύρια ευρώ).
Όπως είπε, η Σερβία αγόρασε πέντε τρένα υψηλής ταχύτητας από την Κίνα και άλλα εννέα για τους τοπικούς σιδηροδρόμους. Ο Βούτσιτς ζήτησε επίσης το άνοιγμα εγκαταστάσεων για τους Κινέζους κατασκευαστές τρένων και ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Σήμερα, οι δύο χώρες, εκτός από άλλες συμφωνίες, υπέγραψαν συμφωνία έκδοσης και δικαστικής συνδρομής, ενώ την ίδια ώρα οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπλοκάρουν τα κινεζικά αιτήματα για έκδοση, λόγω του κινδύνου καταστολής από τις αρχές του Πεκίνου εναντίον αντιφρονούντων.
«Ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις»
Εκτός από την κατ’ ιδίαν συνάντηση μεταξύ Βούτσιτς και Σι, οι δύο αντιπροσωπείες είχαν συναντήσεις σε στενότερη και ευρύτερη μορφή.
Κατά τη συνάντηση των αντιπροσωπειών, ο Βούτσιτς είπε ότι οι δύο χώρες έχουν «εξαιρετικές σχέσεις» και ότι η Σερβία είναι «πιστός φίλος» της Κίνας.
«Ως μικρή χώρα, όταν έχουμε προβλήματα λόγω των πιέσεων που αντιμετωπίζουμε από διαφορετικές πλευρές…καλούμε τους Κινέζους φίλους μας, εσάς, Πρόεδρε Σι, και ζητάμε βοήθεια», πρόσθεσε ο Βούτσιτς.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Συμφωνία Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης με την Κίνα από το 2016 συνέβαλε σημαντικά στην οικονομική πρόοδο.
Πρόσθεσε ότι τρεις κινεζικές εταιρείες – η σιδηρουργία Hbis και τα ορυχεία χαλκού και χρυσού Zijin – είναι οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς από τη Σερβία.
«Χάρη στη βιομηχανική συνεργασία και τη συνεργασία στην ανάπτυξη των υποδομών, ανύψωσε και ανανέωσε τη χώρα μας», δήλωσε.
Το μήνυμα του Σι από τη συνάντηση των αντιπροσωπειών είναι ότι «η σιδερένια φιλία των δύο χωρών έχει μόνο ενισχυθεί, ακόμη και στη μεταβαλλόμενη διεθνή δυναμική».
Ο Κινέζος πρόεδρος έρχεται στη Σερβία από τη Γαλλία και θα πάει στην Ουγγαρία από το Βελιγράδι.
Αυτή είναι η πρώτη επίσκεψη του Σι στην Ευρώπη εδώ και πέντε χρόνια.
—