Οι διάτρητοι νόμοι για το ξέπλυμα χρήματος, η εύκολη απόκτηση ιθαγένειας ή οι ανεπαρκείς έρευνες έχουν μετατρέψει την Τουρκία σε μια ελκυστική χώρα για τη διεθνή εγκληματικότητα, μεταξύ των οποίων και τις εγκληματικές ομάδες από την Αλβανία και τα Βαλκάνια.
Από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Ιούνιο, ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλικάγια δεν περνάει μέρα χωρίς να ανακοινώσει τη σύλληψη ενός επικίνδυνου εγκληματία.
Μεταξύ των συλληφθέντων είναι όσοι ασχολούνται με το εμπόριο ναρκωτικών, που δίνουν χρήματα με τεράστιο κέρδος, εμπορία ανθρώπων, απατεώνες και κλέφτες, αλλά και σημαντικοί επικεφαλής διεθνών συμμοριών που έχουν ριζώσει στην Τουρκία τα τελευταία χρόνια.
Ο Κάβατς και ο Σκαλτζάρι, δύο φατρίες ναρκωτικών από το λιμάνι του Κότορ του Μαυροβουνίου, διεξάγουν έναν πραγματικό πόλεμο σε όλη την Ευρώπη εδώ και περίπου δέκα χρόνια.
Από την αιματηρή τους σύγκρουση, 50 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί σε πολλές διαφορετικές χώρες.
Σύμφωνα με την Deutsche Welle, το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Γραφείο Εγκληματικών Ερευνών, BKA, ανακοίνωσε ότι εδώ και αρκετό καιρό η Τουρκία έχει γίνει αγαπημένο μέρος για εγκληματικές ομάδες από τα Δυτικά Βαλκάνια.
Οι έλεγχοι από τις τουρκικές αρχές έδειξαν πώς αυτές οι ομάδες ασκούν τις δραστηριότητές τους από την Ισπανία στην Τουρκία. Κατασχεμένες φωτογραφίες και έγγραφα δείχνουν απαγωγές, βασανιστήρια και δολοφονίες.
Διάτρητοι νόμοι και χρυσά διαβατήρια
Για τους ειδικούς, υπάρχουν αρκετοί λόγοι για τους οποίους η Τουρκία έχει γίνει δεύτερη πατρίδα για πολλούς εγκληματίες τα τελευταία χρόνια. Πρώτον, οι νόμοι κατά του ξεπλύματος χρήματος είναι διάτρητοι.
Δεύτερον, η κυβέρνηση φυλακίζει πολιτικούς κρατούμενους, ωστόσο, χορηγεί αμνηστία σε οικονομικούς εγκληματίες κάθε χρόνο.
Τρίτον, τα ταξίδια χωρίς βίζα είναι διαθέσιμα για πολλές χώρες.
Και τέταρτον, οι πλούσιοι μπορούν να πάρουν την τουρκική υπηκοότητα χωρίς να χάσουν χρόνο.
Όποιος επενδύσει 500.000 δολάρια στην Τουρκία ή μπλοκάρει αυτά τα χρήματα για τρία χρόνια σε τραπεζικό λογαριασμό ή αγοράζει ακίνητη περιουσία αξίας 400.000 δολαρίων, μπορεί να ζητήσει τουρκική υπηκοότητα.
Σύμφωνα με την Κριστίν Σουράκ, από τη Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου, η οποία έχει γράψει ένα νέο βιβλίο για τα λεγόμενα «χρυσά διαβατήρια», περίπου 50.000 άνθρωποι σε όλο τον κόσμο αποκτούν την υπηκοότητα άλλης χώρας με αυτόν τον τρόπο κάθε χρόνο.
Και σχεδόν τα μισά από αυτά τα «χρυσά διαβατήρια» εκδίδονται από την Τουρκία.
Ακόμη και αρχηγοί διεθνών συμμοριών μπορούν να λάβουν την τουρκική υπηκοότητα, εάν πληρούν τις συνήθεις προϋποθέσεις και αν δεν έχει εκδοθεί ένταλμα σύλληψης εναντίον τους από την Ιντερπόλ, μέχρι τη στιγμή της απόκτησης της υπηκοότητας.
Ο Φουρκάν Σεζέρ, πρώην επικεφαλής του τομέα του οικονομικού εγκλήματος στην αστυνομία της Κωνσταντινούπολης, παρατηρεί αυτή τη σκηνή εδώ και χρόνια.
Σύμφωνα με τον ίδιο, πολλοί εγκληματίες παίρνουν την υπηκοότητα μία φορά, εγκαθίστανται στη χώρα και μετά φέρνουν μαζί τους τον πλούτο τους.
Χάρη στην ετήσια αμνηστία, αυτό απλοποιείται πολύ. Αυτό δημιουργεί τη δυνατότητα σε άτομα ή νομικά πρόσωπα, να δηλώνουν στις οικονομικές αρχές, τον μη καταγεγραμμένο πλούτο που φέρνουν από το εξωτερικό ή το εσωτερικό και να το πράξουν εν μέρει χωρίς να πληρώσουν φόρους.
Με αυτόν τον τρόπο τίθενται σε κυκλοφορία στο νόμιμο χρηματοοικονομικό δίκτυο πολλά χρήματα, των οποίων η προέλευση είναι άγνωστη.
Ο Οζάν Μπινγκόλ, φοροτεχνικός, επικρίνει αυτήν την πρακτική. «Συνήθως οι εγκληματίες πληρώνουν το 15 με 20 τοις εκατό της αξίας για να ξεπλύνουν χρήματα», λέει.
Και η τουρκική κυβέρνηση τους προσφέρει αφορολόγητη νομιμοποίηση. Αυτό ανοίγει πόρτες και παράθυρα για τους εγκληματίες, λέει.
Ο Μπιγκόλ παραπονιέται ότι οι αρχές δεν έχουν τη δύναμη να καταπολεμήσουν το ξέπλυμα χρήματος. «Αν κάποιος έρθει ξαφνικά σήμερα με ένα εκατομμύριο δολάρια, οι αρχές δεν επιτρέπεται να ρωτήσουν από πού προέρχονται αυτά τα χρήματα», συνεχίζει.
Ένα από τα πρώτα πράγματα που έκανε η σημερινή κυβέρνηση του AKP όταν ανέλαβε την εξουσία το 2002 ήταν να εφαρμόσει αυτόν τον νόμο, λέει ο Μπιγκόλ.
Ακόμη και για επενδύσεις σε ψηφιακά κρυπτονομίσματα υπάρχει μεγάλη έλλειψη νόμων, που σύμφωνα με τον Μπιγκόλ δελεάζει διεθνείς συμμορίες να εγκατασταθούν στην Τουρκία. Κατά τη γνώμη του, αυτές οι επενδύσεις θα πρέπει να προσαρμοστούν το συντομότερο δυνατό.
Η Τουρκία μέρος της γκρίζας λίστας
Το Διεθνές Ινστιτούτο για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, FAFT (Ομάδα Οικονομικής Δράσης), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Άγκυρα πρέπει να καταπολεμήσει πιο αυστηρά το ξέπλυμα χρήματος.
Πριν από δύο χρόνια, το FAFT έβαλε την Τουρκία στη λεγόμενη γκρίζα λίστα.
Έκτοτε, η Τουρκία βρίσκεται υπό προσεκτική παρακολούθηση. Όταν έρθει η επόμενη προθεσμία επιθεώρησης, τον ερχόμενο Ιούνιο, η Άγκυρα ελπίζει να βγει από τη γκρίζα λίστα επειδή η οικονομία της είναι ήδη τόσο κουρασμένη.
Μέσω της αντισυμβατικής πολιτικής των επιτοκίων, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει βυθίσει τη χώρα σε βαθιά κρίση.
Η τουρκική λίρα χάνει εδώ και χρόνια αξία και ο πληθωρισμός αυξάνεται καθημερινά. Πρόσφατα, ο πληθωρισμός ήταν 61 τοις εκατό. Η ανάμειξη του Ερντογάν με την πολιτική για το χρήμα και τη δικαιοσύνη έχει επίσης φοβίσει τους ξένους επενδυτές.
Αλλά η χώρα τους χρειάζεται. Ο νέος υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σίμσεκ, ο οποίος ανέλαβε τα οικονομικά μετά τις εκλογές του Μαΐου, προσπαθεί να προσελκύσει διεθνείς δωρητές στην Τουρκία.
Είναι συχνά παρών σε διεθνείς πλατφόρμες και προσπαθεί να προωθήσει την εισαγωγή φρέσκου χρήματος στην Τουρκία και την αύξηση της εμπιστοσύνης προς την Τουρκία.
Αλλά για να το εξασφαλίσουν αυτό, πρέπει να κάνουν όλη τους την εργασία. Όχι μόνο ο υπουργός Οικονομικών, αλλά και ο Υπουργός Εσωτερικών για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος.
DW
—