O Γουίλιαμ Σόμερσετ Μομ (William Somerset Maugham, 25 Ιανουαρίου 1874 – 16 Δεκεμβρίου 1965) ήταν Άγγλος θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος και διηγηματογράφος.
Ήταν από τους πιο δημοφιλείς συγγραφείς της εποχής του και λέγεται ότι ήταν ο πιο ακριβοπληρωμένος συγγραφέας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930. Πολλά έργα του έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο.
Γεννήθηκε στο Παρίσι και ήταν ιρλανδικής καταγωγής. Ήταν το τέταρτο απ’ τα έξι παιδιά του νομικού συμβούλου της βρετανικής πρεσβείας. Όταν σε ηλικία δέκα χρονών έχασε τους γονείς του πήγε στην Αγγλία. Σπούδασε ανθρωπιστικές σπουδές για ένα χρόνο στη Χαϊδελβέργη και ύστερα ιατρική, την οποία όμως εγκατέλειψε μετά την επιτυχία των μυθιστορημάτων του.
Το 1903 έγραψε το πρώτο του θεατρικό (A man of honour) κι ακολούθησαν κι άλλα. Το 1917 βρέθηκε στη Ρωσία ως Βρετανός πράκτορας και κάλυψε τα γεγονότα της Οκτωβριανής επανάστασης ως ρεπόρτερ. Πέθανε στη Νίκαια της Γαλλίας σε ηλικία 91 χρονών.
Ο Σόμερσετ Μομ ήταν ένας από τους δημοφιλέστερους (και καλύτερα αμειβόμενους) συγγραφείς της εποχής του. Παρά την τεράστια όμως επιτυχία της πρόζας του και των θεατρικών του έργων, ποτέ δεν κέρδισε την ανεπιφύλακτη αναγνώριση των κριτικών και των ομότεχνών του.
Έγραψε σε ύφος παραδοσιακό και απολύτως κατανοητό σε εποχή κατά την οποία άρχισε να εμφανίζεται η μοντέρνα μορφή λογοτεχνίας των Ουίλιαμ Φόκνερ, Τζέιμς Τζόις, Βιρτζίνια Γουλφ κ.λ.. Ο ίδιος έλεγε για τον εαυτό του: «Είμαι στην πρώτη σειρά των δευτέρας τάξεως συγγραφέων».
Πρωτότυπος, φλεγματικός και κοσμοπολίτης, ταξίδευε και παρατηρούσε (διακρίνεται για τη βαθιά γνώση της ανθρώπινης φύσης), σατίριζε κυνικά και ανάλαφρα τα ήθη της ανώτερης αγγλικής τάξης καθώς και τις σχέσεις των δύο φύλων του.
Το ημιαυτοβιογραφικό μυθιστόρημά του Ανθρώπινη Δουλεία και το Στην Κόψη του Ξυραφιού είναι από τα γνωστότερα έργα του. Πέθανε πλήρης ημερών στις 16 Δεκεμβρίου του 1965 σε ηλικία 91 ετών.
Έργα
Μυθιστορήματα
Liza of Lambeth (Η Λίζα από το Λάμπεθ, 1897)
—μτφ. Σπ. Γεροδήμου (εκδ. «Γαλαξίας»)
Mrs Craddock (Η κυρία Κράντοκ, 1902)
The Magician (Ο μάγος, 1908)
Of Human Bondage (Ανθρώπινη Δουλεία, 1915)
—μτφ. Γιάννης Λάμψας (εκδ. «Μπεργαδής»)
The moon and the sixpence (Το φεγγάρι και μια πεντάρα, 1919)
—μτφ. Μ. Πολίτη (εκδ. «Γκοβόστης») 1969
The painted veil (Το βαμμένο πέπλο, 1925)
—μτφ. Μαν. Κορνήλιος (εκδ. «Κραναός»)
—μτφ. Γ. Ανδρικόπουλος ως Επικίνδυνο πέρασμα (εκδ. «Κ.Μ.»)
Ashenden οr Τhe British Agent (Ασέντεν ή Ο Βρετανός πράκτορας, 1928)
—μτφ. Γιώργος Ασπροποταμίτης (εκδ. «Αργώ»)
Cakes and ale (Κέικ και μπύρα, 1930)
—μτφ. Δ. Κωνσταντινίδης, ως Οικογενειακός φίλος (εκδ. «Ορφεύς»)
The Narrow Corner (Η μικρή γωνιά, 1932)
—μτφ. Κοσμάς Πολίτης, ως Σε μια γωνιά της γης (εκδ. «Θεωρία»)
Christmas Holiday (Χριστουγεννιάτικες διακοπές, 1939)
—μτφ. Στέλλα Βουρδουμπά, ως Διακοπές στο Παρίσι (εκδ. «Γκοβόστης»)
The razor’s edge (Στην κόψη του ξυραφιού, 1944)
—μτφ. Πολύβιος Ιωαννίδης (εκδ. «Φίλοι του Βιβλίου») 1947
—μτφ. Άννυ Φερτάκη (εκδ. «Άγκυρα»)
Συλλογές διηγημάτων
Quartet (Kουαρτέττο)
—μτφ. Άρης Δικταίος (εκδ. (;), 1955 και εκδ. «Σ.Ι.Ζαχαρόπουλος»)
Trio
—μτφ. Δ.Κωνσταντινίδης (εκδ. «Δαμιανού»)
Επιλογές διηγημάτων του Μομ μεταφράστηκαν από τους Γιάννη Λο Σκόκο (εκδ. «Άγκυρα»), Αλ.Παναγή (εκδ. «Πατάκη»), Παλμύρα Ισμυρίδου (εκδ. «Άγρα»).
Θεατρικά
Lady Frederik (Λαίδη Φρέντερικ, 1907)
The explorer (Ο εξερευνήτης, 1908)
The Tenth Man (Ο δέκατος άνθρωπος, 1913)
The Land of Promise (Η Γη της Επαγγελίας, 1913)
Our betters (Οι καλύτεροί μας, 1917)
The Circle (Ο κύκλος, 1921)
East of Suez (Ανατολικά του Σουέζ, 1922)
Caesar’s Wife (Η γυναίκα του Καίσαρα, 1922)
Rain (Η βροχή, 1923)
The letter (Το γράμμα, 1927)
The constant wife (Η σταθερή σύζυγος, 1927)
The sacred flame (Η ιερή φλόγα, 1928)
For Services Rendered (Διά παρασχεθείσας υπηρεσίας, 1932)
Actress (Η Θεατρίνα, σε συνεργασία με τον Guy Bolton)
—μτφ.(;) («Θέατρο 57»)