Παλιότερη συνεντευξη του Βασίλη Βασιλικού στην τηλεοραση του Αχελωου

Κυρίες και κύριοι στη σημερινή μας εκπομπή έχουμε την χαρά και την τιμή να βρίσκεται μαζί μας ο διάσημος Έλληνας συγγραφέας κύριος Βασίλης Βασιλικός. Σας καλωσορίζουμε στην εκπομπή μας και πήραμε αφορμή γι’ αυτή τη συνέντευξη από το βιβλίο σας το καινούργιο ” Το φανταστικό ντοκιμαντέρ ενός σκανδάλου”. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτό το βιβλίο…
Β: Το ”Κάπα”. Είναι λίγο μετά το ”Ζήτα” που λεγόταν ”Το φανταστικό ντοκιμαντέρ ενός εγκλήματος. Θέλησα να κάνω ένα αντίστοιχο βιβλίο πάλι με ένα γράμμα που διαπραγματεύεται το θέμα του εικονικού χρήματος όπως αυτό σήμερα με τα χρηματιστήρια κι αυτά έχει ταλαιπωρήσει τον κόσμο.
ΑΧ: Για μιλήστε μας λίγο για το εικονικό χρήμα ή μάλλον την εικονική πραγματικότητα.
Β: ακριβώς, την εικονική πραγματικότητα και απ’ τη στιγμή που έχουμε πλαστικές κάρτες ουσιαστικά το χρήμα δεν υπάρχει, το καταλαβαίνουμε μόνο στο τέλος του μήνα που πρέπει να το εξοφλήσουμε. Εγώ προσωπικά στο ρευστό είμαι πολύ τσιγκούνης δηλ όχι τσιγκούνης αλλά το υπολογίζω. Με την πλαστική κάρτα είναι σαν να μην ξοδεύω τίποτα.
ΑΧ: Έτσι νομίζουμε αλλά όταν έρθει ο λογαριασμός..
Β: Ναι έτσι νομίζουμε, λεει ”Κ” όπως κλεφτοκοτάς, κορυδαλλός, κρετίνος, κουσούρι, καλόγερος, κύμινο, κρυφή κάμερα, καρφί, κάγκελο, κερατάς, κάλυψη, κλικαδόρος, κόμμα, κενό, κηφήνας, κομήτης, καρεκλοκένταυρος, κοριός, κολυμπηθρόξυλο, καταθέσεις, κεφαλαία, κόλπο, κορόιδο, κοσμάκης..
– μην ξεχνάς την κάθαρση παππού
– Καλά κρασιά εγγονέ μου..
Είναι η ιστορία που ένας παππούς αφηγείται στο παιδί του, είναι η ιστορία του Κοσκοτά, αυτό διαπραγματεύεται, το σκάνδαλο που ταλαιπώρησε την Ελλάδα εκείνα τα χρόνια .
ΑΧ; Και πιστεύετε ότι μόνο αυτό το σκάνδαλο είναι ή γίνονται συνέχεια σκάνδαλα;
Β: Όχι συνέχεια γίνονται σκάνδαλα αλλά είναι κάτι με το οποίο εγώ ασχολήθηκα, να διαβάσω όλες τις δικογραφίες, το ένα το άλλο και θέλησα να δώσω μια άλλη διάσταση πέρα απ’ το συγκεκριμένο το πώς το χρήμα.. αναφέρεται πια μόνο στο χρήμα.. παλιά το χρήμα είχε μια ιδεολογική σάλτσα, γινόταν σταυροφορίες για να κερδίσουν χρήματα και μετά στη βιομηχανική επανάσταση έγινε το χρήμα σε σχέση με την παραγωγή . Παράγεις ας πούμε, όμως τα τελευταία χρόνια το χρήμα αυτοαναφέρεται, αυτοπολλαπλασιάζεται ας πούμε χωρίς να έχει σχέση με την παραγωγή και την ιδεολογία και αυτό με ενδιέφερε πάρα πολύ.
ΑΧ: Δηλ όταν λετε χωρίς σχέση με την παραγωγή και την ιδεολογία;
Β: Παραγωγή, πλούσιος παλιά ήταν αυτός που παρήγαγε πράγματα, τα πουλούσε και κέρδιζε. Σήμερα πλούσιος είναι αυτός που παίζει στο δευτερόλεπτο μεταξύ του ανοίγματος του χρηματιστηρίου του Τόκιο, της Νέας Υόρκης, έχουν μια διαφορά των δέκα δευτερολέπτων και στην κίνηση που μπορεί να κάνει εκείνη τη στιγμή μπορεί να κερδίσει όσα δεν μπορεί να κερδίσει ένας βιομήχανος.
ΑΧ; Εκεί μήπως είναι γνωστό ότι θα κερδίσει εκείνη τη μέρα; γιατί αν πάμε απ’ την άλλη μπορεί και ο πλούσιος να γίνει φτωχός. Μήπως το γνωρίζει πότε θα παίξει και πότε όχι;
Β: Μα εκεί είναι η inside information, η εσωτερική πληροφορία η οποία διώκεται απ’ το νόμο.
ΑΧ: Δεν έχουμε δει κανέναν να έχει εκδιωχθεί μέχρι σήμερα πάντως.
Β: Όχι, και το σκάνδαλο του χρηματιστηρίου ας πούμε που οι Έλληνες έχασαν τα αποθέματά τους ακόμα είναι υπό..
ΑΧ: Θα θέλαμε να μας πείτε από πότε αποφασίσατε να γίνεται συγγραφέας και τι ήταν αυτό που σας ώθησε, που σας κίνησε το ενδιαφέρον γι’ αυτό;
Β: Ερώτηση που συχνά μου την κάνουν και είναι και η πιο δύσκολη να απαντηθεί διότι συμπίπτει με την περίοδο της εφηβείας που γίνεσαι από εξωστρεφής.. εσωστρεφής και υπάρχει και ένα γονίδιο που προέρχεται από τον παππού μου απ’ την πλευρά του πατέρα μου απ’ τη Θάσο, που δεν τον γνώρισα, που ήταν ποιητής και γιατρός του χωριού, ο πατέρας μου ήταν των γραμμάτων, είχε γράψει άρθρα και ένα ημερολόγιο της μικρασιατικής εκστρατείας πάρα πολύ σημαντικό που κυκλοφόρησε πρόσφατα..
ΑΧ: Απ’ ότι ξέρω ήταν πολιτικός ο πατέρας σας.
Β: Ήταν βουλευτής του ’36 και μετά τη δικτατορία του Μεταξά σταμάτησε να είναι, και χρόνια κοντά στον Γεώργιο Παπανδρέου-παππού, τον Γέρο του Μοριά χωρίς όμως να εκλέγεται για πέντε ή δέκα ψήφους πάντα. Από μικρός 13 χρονών άρχισαν να πέφτουν τα μαλλιά μου, ήταν μια πρόωρη ψωρίαση και επειδή στην Καβάλα δεν υπήρχε ακτινολογικό κέντρο με πήγαν στη γειτονική την πόλη την Δράμα όπου με ακτινοβολήσανε και σταμάτησε η ψωρίαση. Τελικά σταμάτησε να μου πέφτουν τα μαλλιά αλλά φαίνεται ότι χάλασε η ακτινοβολία ορισμένα εγκεφαλικά κέντρα διότι ενώ ήμουν παιδί της φύσης, εξωστρεφές, του ποδοσφαίρου, μετά απ’ αυτό άρχισα και κλεινόμουν στον εαυτό μου. Όταν το είπα αυτό σε διάφορες εκδηλώσεις έρχεται μια μαμά και μου λέει : ”που να πάω για να γίνει ο γιος μου έτσι;” αυτή είναι μια δική μου ερμηνεία λίγο αστεία….
ΑΧ; Θα θέλανε πολλές μαμάδες..
Β: Λίγο συγγραφική αλλά νομίζω ότι έχει σχέση με την οδυνηρή εμπειρία του εμφυλίου που σαν έφηβος, εμείς στη βόρεια Ελλάδα τη βιώσαμε πολύ δραματικά όπως και στην Πελοπόννησο βέβαια και όλα αυτά έπαιξαν κάποιο ρόλο.
ΑΧ; Στην λογοτεχνία πότε πρωτοεμφανιστήκατε, με ποιο έργο και ποιο ήταν το μήνυμα του έργου αυτού;
Β: Εμφανίζομαι καταρχήν με ποιήματα στην τοπική εφημερίδα ”Μακεδονία” της Θεσσαλονίκης αλλά το πρώτο μου βιβλίο βγαίνει σε ηλικία 18 χρονών που είναι ”Η διήγηση του Ιάσονα”. Είναι η ιστορία του μυθικού Ιάσονα και το μήνυμα ήταν.. τότε νέος εγώ ήθελα να φύγω απ’ το σπίτι μου και ‘όπως κάθε νέος θέλει να ανοίξει τους ορίζοντές του και κάπου υποδύθηκα, μπήκα μέσα στο πετσί του Ιάσονα και αυτό το βιβλίο είχε κάνει πολύ εντύπωση, πήρε το βραβείο των Δώδεκα αλλά μου το πήραν πίσω γιατί πίστευαν ότι είναι μια λογοτεχνική μπλόφα, ότι κάποιος πολύ επώνυμος βρίσκεται πίσω από ένα άγνωστο όνομα και ενώ τα πρακτικά του συνεδρίου που δημοσιεύτηκαν στην ”Εστία” με γραμματέα τον Μιχάλη Στασινόπουλο τον πρόεδρο της Δημοκρατίας στην μεταπολίτευση, τον σπουδαίο ποιητή και νομικό, φάνηκε ότι μου έλειπε μια ψήφος και η άλλη ήταν μοιρασμένη στα πέντε κάποιος συγκέντρωσε τους 5 συν έναν και εγώ δεν το πήρα αλλά εντάξει, έκανε εντύπωση.
ΑΧ; Ποια βιβλία εν συνεχεία αν και είναι τόσα πολλά και σημαντικά αλλά ποια είναι κατά την άποψή σας τα πιο σημαντικά ;
Β: Κοιτάξτε, μέσα στα 110 που έχω γράψει αυτά που ξεχώρισαν για τους άλλους και όχι για μένα γιατί εγώ μπορεί να αγαπώ κάποια που δεν ξεχώρισαν, είναι η τριλογία ” Το φύλλο-το πηγάδι-τα’ αγγέλιασμα, το ”Ζήτα” και μετά υπήρχαν βιβλία σαν τον Γλαύκο Θρασάκη, ”Το τελευταίο αντίο” κ.α
ΑΧ: Πείτε μας λίγο για το ”Ζ” και για ”Το τελευταίο αντίο”
Β: Το ”Ζ” είναι η πολύ γνωστή υπόθεση Λαμπράκη. Όταν σκοτώσανε τον Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη και που όπως και στο ”Κ” έκανα μια έρευνα παράλληλα με την έρευνα που γινόταν απ’ τους δημοσιογράφους και κάποια στιγμή μπόρεσα και είχα πρόσβαση στο ανακριτικό υλικό του κυρίου Σαμιωτάκη χωρίς εκείνος να το ξέρει και από εκεί έγραψα το βιβλίο με τρόπο λογοτεχνικό γιατί το περισσότερο είναι λυρικό.
ΑΧ: Ποιο ήταν το μήνυμα αυτού του βιβλίου;
Β: Τότε θυμάμαι το ’66 που με ρωτήσανε τότε που βγήκε το βιβλίο ποιο είναι το μήνυμα του βιβλίου είπα κάτι πολύ τολμηρό.. θέλω να επηρεάσει τους δικαστές γιατί παράλληλα γινόταν η δίκη αυτών των ανθρώπων που είχαν συνεργήσει στο έγκλημα αλλά βέβαια το μήνυμα μετά βγήκε πολύ πιο τραγικό διότι μετά είχαμε τη δικτατορία και το βιβλίο σαν να προφήτευε αυτό που ερχόταν αλλά δεν ήταν στις προθέσεις μου αυτό.
ΑΧ; Τελικά δεν είχε βγει απόφαση για το ποιοι σκότωσαν τον Λαμπράκη;
Β: Βέβαια, νομίζω απ’ όλες τις έρευνες που έγιναν ο εντολέας ήταν η βασίλισσα Φρειδερίκη ή οποία είχε θυμώσει μαζί του γιατί όταν ήταν στο Λονδίνο ζήτησε η κυρία Μπατιέλο που ήταν αγγλίδα υπήκοος, σύζυγος του Αντώνιο Μπατιέλο που ήταν στις φυλακές, ζήτησε ακρόαση απ’ τη βασίλισσα. Δεν της την έδωσε η βασίλισσα και της τη ζήτησε μέσω του βουλευτή Λαμπράκη ο οποίος βρισκόταν για άλλο λόγο στο ”Olden Maston” για μια πορεία ειρήνης. Τη ζήτησε μέσω ενός κοινοβουλευτικού εκπροσώπου και αυτή στάθηκε έξω από το ξενοδοχείο η κυρία Μπατιέλο και όταν βγήκε αυτή της όρμησε λίγο και της έσκισε το φουστάνι. Αυτή το χρέωσε στο Λαμπράκη και ένα μήνα μετά είχαμε τη γνωστή απόπειρα και δολοφονία στη Θεσσαλονίκη. Δεν λέγεται αυτή η ιστορία στο βιβλίο, δεν μπορούσε να γραφτεί τότε και ούτε επίσημα ποτέ είχε βγει αλλά νομίζω ότι εκεί είναι το θέμα.
ΑΧ: Ένα άλλο το οποίο θα έχει και νόημα και αυτό είναι παντοτινό πιστεύω ότι είναι το βιβλίο σας ”Τα καμάκια”. Αυτό είναι επίκαιρο πάντα..
Β: Όχι πια, με το AIDS τελείωσε. Αυτό ήταν 5-6 χρόνια πρίν το AIDS. Ήταν το βιβλίο που καθιέρωσε και τον όρο, δεν υπήρχε πριν, εγώ πως το κατάλαβα.. εγώ πήγαινα στο Ναύπλιο και ήμουν με μια παρέα αγοριών εκεί οι οποίοι μου μιλούσαν αλλά έλεγαν μια λέξη κρυφά μεταξύ τους την οποία δεν την άκουγα εγώ και τους λεω ”καλά βρε παιδιά τι λετε;” και μου λεν ”είναι μυστική, είναι κωδικός” και τους λεω ”ποια είναι;” και μου λένε ”καμάκι”.. ”τι είναι καμάκι;” ”είναι αυτός που την τουρίστρια την καμακώνει.. και από εκεί μου ήρθε η έμπνευση και έγραψα το βιβλίο.
ΑΧ: Για πείτε μας λίγο για το νόημα αυτού του βιβλίου.
Β: Το νόημα είναι ότι μετά τη μεταπολίτευση ένας μαζικός τουρισμός που κατεβαίνει κυρίως από βόρειες περιοχές και που τα υποσιτιζόμενα αρσενικά της ελληνικής επικράτειας εκείνη την εποχή λόγω των συνθηκών που υπήρχαν κάπου ας πούμε το κάνουν και σαν επάγγελμα να διασκεδάζουν με τις ξένες και καθιερώθηκε μετά το βιβλίο και έγινε ο όρος κοινός.
ΑΧ: Και γράφετε και μια φράση στο βιβλίο απ’ ότι είδα η οποία λεει ” ενώ η αγάπη πουλιέται με το κιλό η πραγματική είναι πολύ λίγη”. Αυτό λεει πάρα πολλά και θα θέλαμε την άποψή σας γι’ αυτό που λετε.
Β: Ε βέβαια, εδώ δεν υπήρχε αγάπη, υπήρχε καθαρή ανταλλαγή των ορμών και ορμονών, αλλά με το aids τελείωσε.
ΑΧ; Δηλ δεν υπάρχουν καμάκια σήμερα;
Β: Δεν υπάρχουν.. θηλυκά μόνο, οι άντρες τελείωσαν..
ΑΧ: Έχετε καθόλου επιδράσεις στα θέματά σας αυτά που γράφετε στο βιβλίο και από πού;
Β; Κυρίως λογοτεχνικές γιατί όλα τα βιβλία που έχω γράψει έχουν κάποιο πρότυπο ενός βιβλίου που μου άρεσε, ας πούμε ”Η διήγηση του Ιάσονα” ήταν ”Ο Θησέας” του Αντρέ Ιζί, ”το φύλλο-το πηγάδι-τα’ αγγέλιασμα” ήταν ο Κάυκα και ο Ιονέσκο, το ”Ζ” πως το έγραψα; Είχα διαβάσει το ”Εν ψυχρώ” του Τρούμαν Καπότε που διαπραγματεύεται ένα φόνο στην Αμερική αλλά καθαρά ντοκουμενταλίστικα αυτό, εγώ δεν πιστεύω ότι στην τέχνη υπάρχει παρθενογένεση.
ΑΧ; Διάβασα κάπου ότι το βασικό θέμα σας τα τελευταία χρόνια είναι ο εσωτερικός αγώνας του ανθρώπου έναντι των κοινωνικών συμβάσεων αρχών και αξιών. Θα θέλαμε να μας μιλήσετε λίγο γι’ αυτό.
Β: Είναι πολύ σωστό αυτό που διαβάσατε γιατί εγώ σ’ όλη μου την προσπάθεια ήταν να κάνω μια κοινωνική τοιχογραφία της πατρίδας μας την τελευταία πεντηκονταετία από το ’50 εως το 2000 και όλα τα γεγονότα που σαν ευαίσθητο κοινωνικά άτομο που είμαι με αγγίξανε και έχω γράψει πολλά βιβλία για θέματα που απασχόλησαν πολύ την κοινωνία μας όπως με το νερό του Καματερού, έχω γράψει ένα βιβλίο που λεγόταν ”Το Ίλιον της Κω”, ”Η μορφή του Ιατροδικαστή” που είναι μια ανώτερη εξουσία που ανάλογα με το πόρισμα κατευθύνει τα πράγματα. Έχουμε τον Ιατροδικαστή στον Λαμπράκη, τον ιατροδικαστή στην υπόθεση Ευγενίας Νιάρχου στο θάνατό της και γενικά είναι ένα κοινωνικό περιεχόμενο και το μόνο που με έχει αναγνωρίσει στην Ελλάδα, το μόνο ίδρυμα πνευματικό είναι το πανεπιστήμιο Πατρών που εδώ και 3 χρόνια το 2002 επί πρυτανείας Σταμάτη Αναχιώτη, η Φιλοσοφική Σχολή του πανεπιστημίου Πατρών με ανακήρυξε επίτιμο διδάκτορα και αυτό είναι πολύ σπουδαίο για μένα.
ΑΧ: Η πολιτική σας συνείδηση και σκέψη πόσο έχουν παίξει ρόλο στο έργο σας;
Β: Πολύ μεγάλο γιατί με τη δημοσιογραφία νέος ήρθα αντιμέτωπος με το κοινωνικό περιβάλλον και αυτό με άλλαξε ριζικά και ήταν η εποχή αρχές δεκαετίας του ’60 που ο Γιώργος Παπανδρέου ήρθε στην εξουσία, απελευθερώθηκαν τα πράγματα κάπως για μας και εκεί προσχώρησα στο μαρξισμό, δεν έγινα ποτέ μέλος κάποιου κόμματος αλλά ήμουν επηρεασμένος απ’ όλη την ιστορία του Μαρξ, του Λένιν και του Τρόσκιν πάντα βέβαια εναντίον του σοβιετικού καθεστώτος.
ΑΧ; Πως γίνεται αυτό;
Β: Γιατί εμείς ήμασταν τότε οι αριστεροί που δεν δεχόταν την ηγεμονία του ενός κράτους που επιβάλλει όπως θέλει η σοβιετική ένωση και μέσα σ’ αυτό το χώρο κινήθηκα.
ΑΧ: Πως βλέπετε ότι επηρέασε τον κόσμο η πτώση του σοβιετικού μπλοκ;
Β: Πολύ άσχημα, ήρθε ανάποδα ο κόσμος και έχουμε τώρα τον κύριο Μπούς μονοκράτορα και παντοκράτορα να υποβαθμίζει μια τόσο σπουδαία χώρα όπως η Η.Π.Α με τέτοια παράδοση και στους συνδικαλιστικούς αγώνες και στην ιδέα της ελευθερίας και σε πολλά άλλα θετικά που έχει και βλέπουμε ότι αυτή η Αμερική δεν υπάρχει.. Δε4ν υπάρχει προς τα έξω, μέσα υπάρχει, προς τα έξω είναι μια θλιβερή εικόνα και αυτό έγινε διότι κατέρρευσε το αντίπαλο μέρος.
ΑΧ: Πως είδατε τον ρόλο του Κορμπατσώφ; γιατί άλλοι λένε ότι το έκανε επίτηδες και άλλοι λένε ότι πήγαινε για κάτι καλύτερο;
Β: Εκεί υπάρχει πρόβλημα. Εγώ δεν είμαι της άποψης ότι το έκανε επίτηδες απλώς δεν είχε υπολογίσει το μένος των αντιπάλων του και έπρεπε να ήταν πιο προσεκτικός όχι στη φιλελευθεροποίηση που ερχόταν σταδιακά αλλά έπρεπε ως πρώην της Ca Ce Be να λάβει όλα τα προστατευτικά μέτρα για να μην γίνει το ντελαπάρισμα που έγινε.
ΑΧ: Δηλ έφυγαν από το ένα άκρο και πήγαν στο άλλο.
Β: Ναι δηλ κατέρρευσε χωρίς καν.. ο άνθρωπος δεν το έκανε επίτηδες, ήθελε μια φιλελευθεροποίηση η οποία όμως δεν τον προστάτευσε αρκετά..
ΑΧ: Θα ήθελα να μας πείτε την εμπειρία σας απ’ την κρατική τηλεόραση που είχατε κάνει αναπληρωτής γενικός διευθυντής και γενικά πως βλέπετε την τηλεόραση σήμερα.
Β: Καλά για την ιδιωτική μιλάμε για κατάσταση ζούγκλας, δεν βλέπω ιδιωτική τηλεόραση διότι με καταθλίβει βαθύτατα αλλά εγώ σαν αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής πρίν φύγω πήγα στον πρόεδρο τον Ανδρέα Παπανδρέου και του είπα ”πρέπει πρόεδρε να φέρετε την ιδιωτική τηλεόραση με δεοντολογία και νομοθεσία” και μάλιστα προθυμοποιήθηκα να του μεταφράσω το σχετικό νόμο της Γαλλίας που ο Μιτεράν ήταν το πρώτο που έκανε.. την έφερε αλλά με δεοντολογία. Μέχρι της 7 απαγορεύεται αυτό, απ’ τις 7-9 επιτρέπεται εκείνο, 9-12 εκείνο και μετά της 12 ότι θέλετε γιατί εκεί πλέον το παιδί δεν κινδυνεύει. Δεν εισακούστηκα δυστυχώς, σηκώθηκα και έφυγα και ήρθε με τον τρόπο που όλοι ξέρουμε, άναρχα, αυθαίρετα και βίαια πολύ. Εγώ πιστεύω ότι ο κοινωνικός ιστός καταστράφηκε απ’ αυτή την ιστορία και βέβαια τα κρατικά κανάλια έχουν ανέβει πολύ στη συνείδηση του κόσμου. Μιλάμε τώρα για την τεράστια ζούγκλα των 5 καναλιών αυτών που επηρεάζουν όλη την Ελλάδα και ο συναγωνισμός μεταξύ τους είναι χωρίς δεοντολογία.
ΑΧ: Όμως αναβαίνουν τα κρατικά στη συνείδηση αλλά το πρόβλημα είναι ότι οι άλλοι έχουν μεγαλύτερη ακροαματικότητα.
Β: Η ακροαματικότητα είναι ένα μεγάλο ψέμα, ένα οργανωμένο ψέμα από τα γραφεία των μετρήσεων και απ’ τους διαφημιστές. Δεν υπάρχει ακροαματικότητα. Η ακροαματικότητα είναι ο καρκίνος της τηλεόρασης και δυστυχώς δεν είναι ελληνικό το φαινόμενο. Βγαίνουν οι ακροαματικότητες με τρόπο.. όλοι ξέρουμε τον τρόπο που δεν είναι.. ποιος επιλέγει το νοικοκυριό στο που θα βάλει τον μετρητή, με τι μέτρο και γιατί πρέπει ο κάθε που αποτελεί ψηφοφόρο ενός προγράμματος να πατήσει πρώτα τον κωδικό του για να εγγραφεί η προτίμησή του; άρα καταλαβαίνεται ότι υπάρχει μια ασάφεια στην ακροαματικότητα και οι ακροαματικότητες δίνονται βάσει των επιθυμιών των διαφημιστικών γραφείων.
ΑΧ: Δηλ όλες οι μετρήσεις εσείς πιστεύετε ότι δεν είναι σωστές;
Β: Όχι ότι δεν είναι σωστές, είναι το θέμα του πως βάζεις την ερώτηση. Εγώ όταν ήμουν στην ΕΡΤ κάλεσα τους .. τότε ήταν δυο κανάλια, λεω κοιτάξτε μονοπώλιο είμαστε, δεν θέλω τη μέτρηση αλλά επειδή είμαστε και σοσιαλιστές τους λεω δεν θα χάσετε τη δουλειά σας, να κάνετε τη μέτρηση αλλά με τους όρους που θέλουμε εμείς. Ποιοι είναι οι όροι; αλλαγή στις ερωτήσεις, π.χ έχετε μια ερώτηση που λεει ”ταινία της Κυριακής” και βγάζει 40% ακροαματικότητα. Αν βάλετε τον τίτλο της συγκεκριμένης ταινίας, της συγκεκριμένης Κυριακής έβγαζε 3% δηλ ανάλογα με την ερώτηση εισπράττεις και την απάντηση..
ΑΧ: Αυτό πιστεύετε ότι επηρεάζει τον κόσμο ή τις διαφημίσεις;
Β: Η τηλεόραση έχει γίνει ιδιωτική για τις διαφημίσεις, δεν υπάρχει για το πρόγραμμα. Το είπε ωμά πριν 6 μήνες και έγινα σάλος στη Γαλλία ο διευθυντής του ιδιωτικού καναλιού TFN, είπε ότι το πρόγραμμα πρέπει να ξεκουράζει έτσι τον τηλεθεατή για να περάσει ατόφιο το μήνυμα της Coca-Cola άρα δηλ ότι προηγείται του διαφημιστικού μηνύματος και ότι έπεται είναι αυτό που θα σε κάνει πρόβατο για να περάσει το διαφημιστικό μήνυμα.. γιατί από πού θα επιζήσουν αν δεν έχουν διαφημίσεις; Πρέπει να έχουν διαφημίσεις όμως είναι δυνατόν ένα έργο να διακόπτεται 7 φορές; στην Γαλλία δεν μπορεί να διακοπεί πάνω από μια φορά, δεν επιτρέπεται γιατί υπάρχει δεοντολογία.
ΑΧ: Εδώ γιατί δεν επεμβαίνει η ενωμένη Ευρώπη όπως επεμβαίνει σε άλλα;
Β: Γιατί σου λεει ότι αυτό είναι χρέος της κάθε χώρας να το ορίσει, κάποια στιγμή μπορεί και εκεί να ενοποιηθούν
ΑΧ; Γιατί πιστεύετε ότι δεν εισακουστήκατε από τον Ανδρέα Παπανδρέου τότε για την κρατική τηλεόραση;
Β: Γιατί δεν ήθελε κριτική, μου το είπε. Λεει τα ιδιωτικά κανάλια θα με βρίζουν και του λεω ναι θα σε βρίζουν αλλά θα σας το χρωστάνε, τη στιγμή που θα τους χρειαστείτε , που θα είναι οι εκλογές εκεί θα δείτε ότι θα είναι μαζί σας. Έτσι έγινε με τον Μιτεράν, βεβαίως θα κάνουν κριτική, δεν είναι κρατικό να τα βρίσκουν όλα άγια και ιερά και όλα θαυμάσια, εκεί επειδή ήταν ευαίσθητος στην κριτική.
ΑΧ: Πιστεύετε δηλ ότι ένας πολιτικός δεν θέλει την κριτική; πιστεύετε ότι ο κόσμος, ο κάθε ψηφοφόρος περιμένει τα κανάλια να ακούσει τι θα πουν για να ψηφίσει ή όχι;
Β: Εγώ όταν σπούδαζα τηλεόραση στην Αμερική συνέπεσε που τα πρώτα debates ήταν το ’60 σε εκλογές ήταν το Νοέμβρη μεταξύ Νίξον και Κέννεντυ. Ήταν 4 ζωντανά δεν υπήρχε βίντεο και εκεί πλέον κατάλαβα ότι τελείωσε η πολιτική απ’ το μπαλκόνι, απ’ το πρόγραμμα είναι ποιος περνάει και τι έχει δηλώσει. Ο Κέννεντυ ξεκίνησε το πρώτο debate ως παναμερικανικά άγνωστος, ήταν ένας γερουσιαστής νέος της Μασαχουσέτης ενώ ο άλλος ήταν πρόεδρος και στις 4 συναντήσεις που είχανε ανέβαινε, ανέβαινε και τελικά τον κέρδισε με 300.000 ψήφους διαφορά και αυτούς τους 300.000 ψήφους είπαν τότε οι αναλυτές τους οφείλουνε στο μακιγιέρ του Νίξον. Ο μακιγιέρ του έκανε τρεις ρυτίδες παραπάνω, ήταν δημοκρατικός μετά πήγε δίκη, και μόλις τον έδειξε λίγο πιο γερασμένο τον κέρδισε ο άλλος. Εκεί εγώ έβγαλα το συμπέρασμα. Τελείωσε η πολιτική όπως την ξέρουμε, είναι πλέον μέσα απ’ την τηλεόραση. Και ξανάγινε αυτό το ’80 όταν ήμουν στην Αμερική μεταξύ Κάρτερ και Ρέιγκαν. Ο Ρέιγκαν ως ηθοποιός ήξερε πολύ καλά την κάμερα, ο άλλος ήταν κέρινος δεν ανταποκρινόταν στη μηχανή και με αυτή την έννοια ο Ρέιγκαν λεει ξέροντας ότι τον παίρνει η αριστερή κάμερα ”Υπάρχει ελπίδα κύριε;” και του λεω ”υπάρχει” και εκεί αφήνει ένα δάκρυ να πέσει… έτσι τελείωσε, κέρδισε.
ΑΧ: Έχετε και μια θέση στην UNESCO είστε πρεσβευτής.
Β: Ήμουν μέχρι πρότινος
ΑΧ: Τι αποτελεί για σας και για τη χώρα μας αυτό και τι είναι η UNESCO; ποια είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει;
Β; Η UNESCO είναι ένας οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών που τα αρχικά του σημαίνουν united nafance educational scientific cultural organization το ”s” το προσθέσανε οι άγγλοι στην ίδρυση επάνω το ’45 επειδή ήταν τότε με τη βόμβα στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι είπαν ότι πρέπει να υπάρχει ένας οργανισμός διεθνής που να ασχολείται με τις επιστήμες οι οποίες μπορούν να καταλήξουν σε ατομικές βόμβες και τώρα το τμήμα αυτό της UNESCO ασχολείται με την κλωνοποίηση, με την βιοηθική και σαν τέτοιος οργανισμός, όλα τα κράτη που ανήκουν στον ΟΗΕ ανήκουν και στην UNESCO και ως εκεί καλά. Η χώρα μας είναι παρούσα απ’ την αρχή αλλά ποτέ δεν είχε εκλεγεί μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου διότι το εκτελεστικό συμβούλιο που απαρτίζεται από πέντε κράτη είναι η καρδιά και επί θητείας δικής μου καταφέραμε να εκλεγούμε σε εκτελεστικό συμβούλιο για 4 χρόνια και εκεί κάναμε πολλά και ένα που ενδιαφέρει όλη την αγροτική Ελλάδα είναι οι δρόμοι της ελιάς, είναι ο 3ος διεθνής δρόμος της UNESCO. Ο 1ος είναι ο δρόμος του μεταξιού που τον έκαναν οι Ασιάτες, ο 2ος δρόμος των σκλάβων που τον έκαναν οι αφρικανικές χώρες για να δείξουν τα σκλαβοπάζαρα που γινόταν επί αιώνες και να ζητήσουν συγνώμη οι χώρες που τα κάνανε και εμείς η Ελλάδα περάσαμε τον δρόμο της ελιάς που εκπροσωπεί όλη την Μεσόγειο που ήταν μεγάλη επιτυχία της χώρας μας. Άνοιξε ένας νέος δρόμος και ελπίζω ο καινούργιος που πήγε να τον συνεχίσει.
ΑΧ; Εσείς είχατε αγωνιστεί και για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα.
Β: Ναι μέσα στο πλαίσιο του Υπουργείου πολιτισμού που είχε ξεκινήσει η Μελίνα.
ΑΧ: Και τι έγινε μ’ αυτό;
Β: Έχει προχωρήσει..
ΑΧ: Κάποτε είχε γίνει σάλος για ένα βιβλίο που πήγατε να βγάλετε για τον αείμνηστο Στέλιο Καζαντζίδη. Γιατί έτσι;
Β: Έγινε τηλεοπτικός σάλος, δεν έχει σχέση με το βιβλίο. Αλλά άντε να ξεμπλέξεις.. όταν μπλέκεται η τηλεόραση χάνεται το έντυπο. Το βιβλίο δεν είχε τίποτα από αυτά για τα οποία κατηγορήθηκα. Ο Στέλιος τα είχε πει σε μια συνέντευξή του και το εκμεταλλεύτηκαν αυτό τα αρπακτικά της τηλεόρασης και μπλέξαμε. Πάντως το βιβλίο είναι καταπληκτικό, λέγεται ”Υπάρχω” και πιστεύω ότι αυτό θα μείνει για το Στέλιο σαν μαρτυρία δική του.
ΑΧ: Πως βλέπατε εσείς τον Στέλιο Καζαντζίδη και τι είναι αυτό που σας έδενε μαζί του;
Β: Τον γνώρισα στο καζίνο το ’76. Αυτό που μας έδεσε ήταν ότι εκείνος δεν διάβαζε ποτέ κανένα βιβλίο και εγώ μέσω αυτού – αλλά κάνοντας παρέα με μένα του άρεσαν οι κουβέντες που κάναμε- ανακάλυψα έναν μεγάλο βιόσοφο, όχι φιλόσοφο, ένας δηλ που είχε φιλοσοφήσει τη ζωή μέσα απ’ την πράξη, απ’ τη ζωή του την ίδια γιατί ήταν ένας άνθρωπος που καταρχήν μου άνοιξε τις πόρτες της Ελλάδος και ξέρετε τι ήταν να ταξιδεύεις στην Ελλάδα με το Στέλιο; Ανοίγουν σπίτια, σταματάνε νταλίκες δηλ μια λατρεία και όσοι με έβλεπαν δίπλα τους ήμουν φίλος δικός τους αμέσως αφού ήμουν φίλος του Στέλιου και είδα και μια άλλη Ελλάδα που δεν μπορούσα μόνος μου να ανακαλύψω και εκείνο που μου άρεσε ήταν η φιλοσοφική του ματιά πάνω στη ζωή.
ΑΧ: Πως την έβλεπε δηλ;
Β: Καταρχήν αγαπούσε τα ζώα πάρα πολύ και εκείνο που τον ενοχλούσε ήταν οι θαυμαστές, αυτό το γεια σου Στελάρα αλλά και η επιμονή τους να ξανατραγουδήσει που ο ίδιος είχε πει το ’65 δεν ξανατραγουδώ και ως το τέλος δεν ξανατραγούδησε. Δεν ξέρετε τι πίεση του έκαναν, πολλά λεφτά αλλά τίποτα..
ΑΧ: Γιατί επέμενε τόσο πολύ; τι ήταν αυτό που τον είχε πειράξει;
Β: Γιατί κατά βάθος ντρεπόταν που ήταν τραγουδιστής, το επάγγελμα του τραγουδιστή γι’ αυτόν τον πόντιο.. όταν τραγουδούσε στις παρέες του πριν γίνει βεντέτα ήταν πολύ ωραία, έπαιρνε την κιθαρίτσα του.. όταν βγήκε στα πάλκα και ερχόταν και του κολλούσαν κατοστάρικα κοκκίνιζε και όταν πλέον χαλούσε ο κόσμος τα μαγαζιά που ήταν και άρχισε η μαφία της νύχτας να τον απειλεί σου λεει που έμπλεξα; αυτό είναι το επάγγελμα του τραγουδιστή; τα παράτησε και έφυγε.
ΑΧ: Πάντως οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε αυτό ότι έλεγε όχι στα χρήματα..
Β: Ναι, εγώ ήμουν παρών σε συζητήσεις επιχειρηματιών για δυο συναυλίες στην Αυστραλία του δίνανε γύρω στα 400.000.000
ΑΧ: Μεγάλο πράγμα αυτό και έζησε και φτωχικά ας πούμε..
Β; Βέβαια, με τα απαραίτητα, δεν ήταν άνθρωπος που ούτε ξόδευε, ούτε έπινε, τα ψαράκια του τα έβγαζε ο ίδιος
ΑΧ: Δεν τον ένοιαζε το χρήμα
Β: Είχε ένα πάθος με το καζίνο, το σταμάτησε.
ΑΧ: Ποια πιστεύετε ότι είναι η αξία του βιβλίου για τον άνθρωπο και ειδικά για τα παιδιά.
Β: Η αξία του βιβλίου είναι ότι επιτρέπει τη φαντασία. Δηλ βλέπουμε μια ταινία π.χ την Άννα Καρένινα του Τολστόι. Όταν βλέπεις την ταινία η Άννα Καρένινα είναι η ηθοποιός που παίζει στην ταινία, όταν διαβάζεις το βιβλίο φτιάχνεις εσύ μέσα στο νου σου την εικόνα της ανάλογα με του τι σου προσφέρει ο συγγραφέας και αυτό το ότι καλλιεργείται η φαντασία μέσα από το βιβλίο είναι πολύ σημαντικό, δεν είσαι παθητικός δέκτης αλλά ενεργητικός διότι φαντάζεσαι.. Το βιβλίο δεν βλάπτει σαν αντικείμενο.. το πιάνεις και ούτε δερματίτιδα σου προκαλείται ούτε τίποτα. Όταν είσαι στημένος στην τηλεόραση δεν ξέρετε η ακτινοβολία τι επικίνδυνο πράγμα που είναι. Πιστεύω ότι το βιβλίο παραμένει μέσα στις πιο φθηνές, ευχάριστες και ανώδυνες απολαύσεις που έχουν μείνει στον άνθρωπο.
ΑΧ: Υπάρχει στήριξη του κράτους στο βιβλίο;
Β: Ναι υπάρχει
ΑΧ: Ποια είναι η στήριξη;
Β: Το Εθνικό Κέντρο βιβλίου, οι αγορές βιβλίων που γίνονται, υπάρχει αλλά είναι κυρίως η ιδιωτική πρωτοβουλία που βλέπουμε αυτή την άνθιση τα τελευταία δέκα χρόνια, εκδοτικούς οίκους και υπάρχει και στην Πάτρα ένα καλό το Περί Τεχνών..
ΑΧ: Τι είναι αυτό που πιστεύεται ότι κάνει τα έργα των συγγραφέων αιώνια;
Β: Η αντοχή τους στο χρόνο.
ΑΧ: Τι θα συμβουλεύατε κάποιο νέο που θέλει να ασχοληθεί με τη συγγραφή;
Β: Να ασχοληθεί διότι έτσι θα γλιτώσει από την ψυχανάλυση γιατί είναι κάτι που δεν κοστίζει ενώ για να κάνεις μια ταινία ή ακόμα φωτογραφίες.. είναι το πιο φθηνό είδος ενασχόλησης μπορείς μετά να το δώσεις στους φίλους σου..
ΑΧ: Πως βλέπετε την πολιτική και κοινωνική κατάσταση σήμερα;
Β: Παγκόσμια νομίζω ότι είμαστε σε ένα μεσαίωνα, εικονικό μεσαίωνα, ηλεκτρονικό μεσαίωνα. Απ’ την άλλη πλευρά μέσα απ’ αυτό το μεσαίωνα υπάρχουν τα αντισώματα τα οποία τον πολεμούν όπως είναι το διαδίκτυο γιατί υπάρχει μια απελευθέρωση όπως μέσα στην παγκοσμιοποίηση το κίνημα της αντί- παγκοσμιοποίησης που αν δεν συνέβαινε αυτό στις 11 Σεπτεμβρίου στην Αμερική το κίνημα της αντί-παγκοσμιοποίησης θα είχε φουντώσει. Εκείνο που δεν έχει προκύψει ακόμα αλλά δεν μπορεί κανείς να το προβλέψει είναι η νέα ουτοπία. Ξέρετε ο κόσμος, ο πολιτισμός, επειδή ο άνθρωπος δεν είναι αυτοκτονικό ον τι τον συγκινεί; η νέα ουτοπία την οποία πιστεύει, αγωνίζεται και όταν γίνει πράξη σαπίζει και καταρρέει. Λοιπόν είμαστε τώρα στα πρόθυρα της καινούργιας ουτοπίας που θα κινήσει τον κόσμο να παει μπροστά.