Το αρνί εκτός πολιτικού µαντριού δεν έχει καµία τύχη κατά τον Ευάγγελο Αβέρωφ. Θα µου πείτε «παλιές ρήσεις, άλλων εποχών». Να όµως που η Ιστορία είναι γεµάτη από ονόµατα κοµµάτων και πολιτικών προσωπικοτήτων που κατέληξαν σαρακοφαγωµένα κουφάρια, θύµατα του λύκου της πολιτικής φυσικής επιλογής. Αν κάτι δεν χρειάζεται, αν δεν εξυπηρετεί ανάγκες, τότε εξαφανίζεται και στη φύση και στην πολιτική. Ανάγκες στην πολιτική δεν είναι οι φιλοδοξίες ή η δυσφορία από τις προσωπικές συγκρούσεις ούτε η αξία που αποδίδει ο καθένας στον εαυτό του.
Στο πολιτικό νεκροταφείο έχουν ενταφιαστεί προσωπικότητες από όλο το πολιτικό φάσµα, οι οποίες έκαναν το άλµα χωρίς να µετρήσουν το χάος από κάτω τους. Η λήθη σκέπασε κόµµατα που δηµιούργησαν πολιτικοί µε µεγαλύτερη υπόσταση από την Πέτη Πέρκα, τον Πάνο Λάµπρου ή την Τασία Χριστοδουλοπούλου.
Οι διασπάσεις στην Αριστερά έχουν τη δική τους ιστορία και κυρίως πολιτικό και ιδεολογικό στίγµα. Από την αιµατηρή διάσπαση του ΚΚΕ στην Τασκένδη το 1955 έως και αυτές του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 η αιτία µπορούσε να προσδιοριστεί στις έντονες ιδεολογικές διαφωνίες που αναπτύσσονταν. Η διάσπαση του Κοµµουνιστικού Κόµµατος το 1968, από την οποία προέκυψε το ΚΚΕ Εσωτερικού, επήλθε µετά την ανάπτυξη της θεωρίας για «σοσιαλισµό µε ανθρώπινο πρόσωπο». Οι διασπάσεις στη δεκαετία του 1970 είχαν επίσης αντικείµενο αντιπαράθεσης τη σχέση µε τη Σοβιετική Ενωση και τον υπαρκτό σοσιαλισµό. Η πτώση του Τείχους του Βερολίνου στα τέλη της δεκαετίας του 1980 λειτούργησε διαλυτικά για το ΚΚΕ αλλά και για άλλα κοµµουνιστικά κόµµατα σε όλο τον κόσµο. Το 2015 ο κύριος εκφραστής της Αριστεράς στην Ελλάδα, ο ΣΥΡΙΖΑ, παρότι στην εξουσία, γνώρισε τη διάσπαση στη βάση διαφωνιών για την πολιτική απέναντι στα µνηµόνια.
Φυσικά, σε κάθε διάσπαση, όπως συµβαίνει και µε τους πολέµους, γίνονται προσωπικές εκκαθαρίσεις και λύνονται και δευτερεύοντες λογαριασµοί. Το φαινόµενο του πολιτικού γυρολόγου, από τον ∆ηµήτρη Παπασπύρου της ΕΡΕ (γνωστού µε το προσωνύµιο «Παλάντζας») έως τον Νίκο Μπίστη, ήταν πάντα σύµφυτο µε την πολιτική. Το πλαίσιο όµως της διαφωνίας ήταν πάντα και σε γενικές γραµµές πολιτικό και ιδεολογικό.
Η διάσπαση που συντελέστηκε πριν από µερικές µέρες στον ΣΥΡΙΖΑ είναι ίσως η πρώτη σε κόµµα της Αριστεράς που δεν έχει πολιτική αιτία. Αντιθέτως, την έχουν εφεύρει εκ των υστέρων για να δικαιολογήσουν τη διαλυτική τακτική που υπαγόρευσαν αποκλειστικά και µόνο προσωπικές βλέψεις και προβλέψεις.
Ο ΣΥΡΙΖΑ επί Αλέξη Τσίπρα κατάφερε να κατακτήσει την εξουσία και κατέστησε τον πρώην πρόεδρο φαινοµενικά αδιαµφισβήτητο αρχηγό. Κάτω από αυτόν, µε χρήση χαλαρών κοµµατικών λειτουργιών, οµάδες που δεν αµφισβητούσαν απλώς τον Τσίπρα αλλά τον µισούσαν, προσπαθούσαν να τον χειραγωγήσουν. ∆εν ήταν εύκολο να στραφούν απευθείας εναντίον του γιατί έχαιρε αναγνώρισης και λαϊκής στήριξης. Λειτουργούσαν ωστόσο σαν Προκρούστες στο κόµµα τους. Στην πραγµατικότητα τους διακατείχε η ίδια οργή που διαπερνούσε το αντίπαλο σύστηµα, για τον «τύπο από το πουθενά που πήρε το κόµµα και έγινε και πρωθυπουργός». Αυτό το κοινό νήµα πλεγµένο από τοξικό µίσος, συµπλέγµατα και απωθηµένα συνέδεε το εξωτερικό αντιΣΥΡΙΖΑ µέτωπο µε το εσωκοµµατικό ενάντια στον Τσίπρα.
Τον σαµποτάριζαν, τον απειλούσαν, τον περιόριζαν, περιµένοντας στη γωνία τη στιγµή για να επιτεθούν.
Σε αυτή την εξίσωση προστέθηκε πριν από µερικά χρόνια η σχέση µε επιχειρηµατικά συµφέροντα που ήθελαν να ελέγξουν τον ΣΥΡΙΖΑ και να τον µετατρέψουν σε όπλο οικονοµικής και µιντιακής συναλλαγής. Υπήρξε τµήµα της οικονοµικής ελίτ που οραµατιζόταν έναν ΣΥΡΙΖΑ χωρίς Τσίπρα, συµπαθητικό και χρήσιµο για τους σχεδιασµούς του.
Οταν αποχώρησε από την προεδρία ο Αλέξης Τσίπρας µετά τις εκλογές η επικράτηση της Εφης Αχτσιόγλου εθεωρείτο δεδοµένη. Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο η Αχτσιόγλου σε όλη την προεκλογική της καµπάνια απέναντι στον Νίκο Παππά και τον Ευκλείδη Τσακαλώτο ήταν µια έκφραση πολιτικού λαϊφστάιλ και διαβεβαίωνε στα βίντεό της ότι το «καλοκαίρι έτρωγε πολλά κορόµηλα». Μέχρι που προέκυψε αυτό που ο Νασίµ Τάλεµπ αποκαλεί «µαύρο κύκνο»: ένας αστάθµητος παράγοντας που ανατρέπει τα πάντα. Ο «µαύρος κύκνος» ονοµαζόταν Στέφανος Κασσελάκης. Αγνωστος, ο οποίος εισέβαλε µε τακτική «έξω από το κουτί» και αποτέλεσε απειλή.
Η εσωκοµµατική αντιπαράθεση αγρίεψε. Η Εφη Αχτσιόγλου και τα επιτελεία της µίλησαν για απολιτίκ εµφανίσεις και λαϊφστάιλ τακτικές. Οταν η Αχτσιόγλου και ο Τσακαλώτος έχασαν στον πρώτο γύρο από τον Κασσελάκη απέδωσαν στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ που τον ψήφισαν επιπολαιότητα και έλλειψη πολιτικού κριτηρίου.
Οταν ο Κασσελάκης αναδείχθηκε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ η πρώτη επιχείρηση που έγινε εναντίον του ήταν να εµφανιστεί ως περίεργος και ύποπτος τύπος εξ Αµερικής. Στο δεύτερο στάδιο επήλθε η προσπάθεια καρτουνοποίησης (ένας τύπος µε σκυλάκι που δεν ξέρει τι λέει και είναι επιπόλαιος). Η τρίτη προσπάθεια ήταν να εµφανιστεί ως απειλή για το κόµµα και τις ιδέες της Αριστεράς. Εγινε ένας σούπερµαν του κακού, που όχι µόνο εισέβαλε στο κόµµα και το άλωσε, αλλά µετέστρεψε την πορεία του σε δύο µεσηµέρια.
Κατέστρεψε εν ριπή οφθαλµού ό,τι είχε χτίσει ο Τσακαλώτος µε τις αλλεπάλληλες εµφανίσεις του εναντίον του Μητσοτάκη και των τραπεζιτών. Ο,τι όρθωσαν η ευφράδεια και η νηφαλιότητα του Σταθάκη και οτιδήποτε µε κόπο κατασκεύασε η πολιτική λάµψη του Σκουρλέτη. Ολα έγιναν γης Μαδιάµ, οπότε η αποχώρηση ήταν µονόδροµος για να σωθεί η Αριστερά του παρελθόντος και του µέλλοντος.
Ας σοβαρευτούµε. Σε ποιο θέµα διαφώνησαν µε την πολιτική Κασσελάκη και πότε το συζήτησαν στα κοµµατικά όργανα; Με την οικονοµική πολιτική, την εξωτερική πολιτική, τις απόψεις για την κοινωνική πολιτική που έχει ανάγκη η χώρα; Αλήθεια, το κόµµα είναι ο Κασσελάκης και µόνο ο Κασσελάκης; Και αν κατάφερε ένας Κασσελάκης, που δεν εκπροσωπεί κατ’ αυτούς τίποτε, να ισοπεδώσει το κόµµα που οι ίδιοι έλεγαν ότι µπορεί και πρέπει να κυβερνήσει, τι κόµµα ήταν αυτό και τι ρόλο έπαιζαν οι ίδιοι;
Ο Κασσελάκης απλώς χάλασε σχέδια, είτε συµφωνήσουµε ότι έχει ικανότητες είτε πούµε το αντίθετο. Η πορεία που χάραξε, ενδεχοµένως χωρίς να το έχει προγραµµατίσει, ήταν χωρίς επιστροφή. Επρεπε λοιπόν να έχουν ένα κόµµα για να είναι το κόµµα των σχεδιασµών τους. Και έτσι έφυγαν για το δικό τους κόµµα.
Οσοι αποχώρησαν αποτελούν ένα συνονθύλευµα που αργά ή γρήγορα θα αλληλοεξοντωθεί. Συµφώνησαν όµως στις προβλέψεις του σχεδίου που τους φέρνει στη Βουλή ως κοινοβουλευτική οµάδα. Μόλις συγκέντρωσαν έντεκα βουλευτές έτρεξαν στον πρόεδρο του «αστικού» κοινοβουλίου για να δηλώσουν παρόντες και απόντες από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Για πρώτη φορά οµάδα που αποχώρησε από αριστερό κόµµα δεν πήγε στα όργανα του κόµµατος να το ανακοινώσει και να διεκδικήσει το δίκιο της στην κοµµατική ιστορία. Το αντιΣΥΡΙΖΑ µέτωπο απέκτησε έναν ακόµη πόλο µέσα στη Βουλή και η Αριστερά µία ακόµη διάσπαση.
Το αν πρόκειται για αρνί που θα το φάει ο λύκος –όπως προέβλεπε ο Αβέρωφ– ή όχι είναι κι αυτό προς απόδειξη στο µέλλον. Αλλά για να πάω από τα αρνιά στις γαλοπούλες, όπως λέει µια αραβική παροιµία, η γαλοπούλα είναι 364 µέρες χαρούµενη και καλοταϊσµένη αλλά δεν ξέρει ότι η µέρα που µένει είναι αυτή της σφαγής.