Ο Στυλιανός Γαλερός (Καλονύκτης Ρεθύμνου, 5 Ιανουαρίου 1878 – Καλονύκτης Ρεθύμνου, 21 Φεβρουαρίου 1934) υπήρξε Έλληνας έφεδρος αξιωματικός και οπλαρχηγός της Κρήτης.
Πατέρας του ήταν ο Ανδρέας Γαλερός (Γαλεραντρέας), γόνος της μεγάλης αγωνιστικής και πολεμικής οικογένειας των Γαλερών και από τους Καλονυχτιανούς υπογράψαντες το ψήφισμα του Δήμου Ρουστίκων για ένωση με την Ελλάδα, στις 16 Μαρτίου 1905. Μητέρα του η Καλλιρόη (Καλλιρή) ή Πηνελόπη Ηλιομαρκάκη από τα Ρούστικα Ρεθύμνης, κόρη του Βασιλείου ή Αναγνώστη Ηλιομαρκάκη, αρχηγού των επαναστάσεων 1866 και 1878 στη περιοχή του Ρεθύμνου, από τον οποίο πήρε και τα πρώτα πατριωτικά διδάγματα.
Κρητικές Επαναστάσεις
Παρότι η στρατολογική του κλάση ήταν το 1899, έχοντας το πάθος της ελευθερίας του τόπου του, συμμετείχε ως ενήλικος από τις 18 Μαίου 1896 στην Κρητική Επανάσταση (1895-1898) και στις μάχες του Αρμού του Πάνω Βαλσαμονέρου, του Βιολή το Χαράκι τον Φεβρουάριο του 1897 και στο Σωμαθιανό φαράγγι στις 4 Αυγούστου 1897.
Συμμετείχε επίσης στην Επανάσταση του Θερίσου, όπου ο Ελευθέριος Βενιζέλος τον χρησιμοποίησε σε εμπιστευτικές αποστολές.
Aπελευθέρωση Επαρχίας Χειμάρρας Βορείου Ηπείρου
Ως ταμίας του Σκοπευτικού συλλόγου Ρεθύμνης «Το Αρκάδι», συνέβαλε στην εκπαίδευση των Ρεθύμνιων στα όπλα, ώστε να λάβουν μέρος στις επερχόμενες πολεμικές περιπέτειες του Έθνους.
Στους Βαλκανικούς πολέμους, συγκρότησε και εξόπλισε τον Οκτώβριο του 1912 με δικά του έξοδα, αντάρτικο και άτακτο σώμα 44 ανδρών από Κρήτες και άλλους Έλληνες εθελοντές. Το σώμα των εθελοντών, το οποίο ήταν ένα από τα 77 σώματα Κρητών των Βαλκανικών Πολέμων, συμμετείχε στο Αποβατικό σώμα Χειμάρρας που συγκροτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 1912, μαζί με τμήματα του Ελληνικού Στρατού και συνολικά 200 Κρήτες κατά πλειοψηφία (μετά των επίσης Κρητών οπλαρχηγών Παπαγιαννάκη, Τζουλάκη και Πολυξίγγη) υπό τις διαταγές τις οποίες έδιδε ο Ταγματάρχης Σπύρος Σπυρομήλιος.
Όλοι αυτοί μαζί με μικρή δύναμη Χειμαρριωτών, επιχειρούν για την κατάληψη της Χειμάρρας και την απελευθέρωσή της από τους Τούρκους στις 5 Νοεμβρίου 1912 και ο Σημαιοφόρος Κωνσταντίνος Αγγελάκης από το καπετανάτο Κυρβιτσάκη του σώματος Γαλερού υψώνει την ελληνική σημαία στην Χειμάρρα.
Πέραν της Χειμάρρας απελευθερώνουν και τα χωριά του καζά της Χειμάρρας, Βούνο, Λιάτες, Δρυμάδες και Παλάσα, φθάνοντας ως την διάβαση του Λογαρά και διακρίθηκε με το σώμα του και τους λοιπούς Κρήτες στη νικηφόρα μάχη της Παλάσσης στις 27 και 28 Δεκεμβρίου 1912.
Συνολικά με το σώμα του, έμεινε 5 μήνες στην περιοχή της επαρχίας Χειμάρρας.
Λοιπή Πολεμική Δράση
Β’ Βαλκανικός Πόλεμος: ο Γαλερός προτείνει στον Βενιζέλο να λάβει μέρος στον πόλεμο με το σώμα του.
Κίνημα Εθνικής Αμύνης: Ο Στυλιανός Γαλερός ήταν από τα κορυφαία στελέχη του κινήματος Εθνικής Αμύνης στο Ρέθυμνο.
Mακεδονικό Μέτωπο: Διεκρίθη στην μάχη της Δοϊράνης στις 5/18 Σεπτεμβρίου 1918.
Μικρασιατική Εκστρατεία: Διακρίθηκε στην υπεράσπιση των Λύγδων Οδεμησίου από τους Τσέτες. Στις 29/4/1921 ή στις 28/5/1921 παραιτείται από το στράτευμα, κατόπιν αιτήσεως του, οπότε και επιστρέφει στο Ρέθυμνο.
Κίνημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1922: Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή ήταν από τους Ρεθεμνιώτες που κατάφεραν να μην εκτραπεί σε εμφύλιο η κατάσταση στο Ρέθυμνο. Mε τον αδερφό του Ιωάννη και τον ξάδερφο του Χαράλαμπο Γαλερό συγχαίρουν την Επαναστατική Κυβέρνηση Αθηνών για την εκτέλεσι των έξι στις 15/11/1922, που καταδικάστηκαν ως υπαίτιοι της Μικρασιατικής Καταστροφής. Παραταύτα θεωρεί την οργάνωση εφεδρικού σωματείου στον νομό Ρεθύμνης ως απαραίτητη, προκειμένου να ελεγθούν όσοι από τους συνοπαδούς του ενήργησαν για τα δικά τους συμφέροντα, αντί να αποτρέψουν την Μικρασιατική Καταστροφή.
Μεταπολεμική Δράση
Στο Ρέθυμνο όπου και διέμενε και εργαζόταν ως εμπορομελισσουργός υπάρχει οδός που φέρει το όνομά του, μεταξύ της συμβολής των οδών Κονδυλάκη και Ετεάρχου, καθώς και της οδού Μάρκελλου, στον Μασταμπά (ταχυδρομικός κώδικας 741 32), καθώς είχε υπηρετήσει και τον Δήμο Πόλεως Ρεθύμνης (δημαρχία του συγγενή του Μενέλαου Παπαδάκη), από τη θέση του αντιδημάρχου (δημαρχιακού ή δημάρχοντος παρέδρου δήμου πόλεως Ρεθύμνης και του συνεργάτη στην υπηρεσία πρασίνου, από την 5η Δεκεμβρίου 1922 έως τον Οκτώβριο ή 1η Δεκεμβρίου του 1925.
Θεωρούνταν ακραιφνής φίλος του Κόμματος των Φιλελευθέρων. To 1928 με τον χωριανό του Ιωάννη Βούρβαχη και άλλους οπλαρχηγούς έθεσαν στην Βουλή εκκρεμή ζητήματα όπως την μέριμνα που έπρεπε να δείξει το Κράτος για τις υπηρεσίες τους στα πολεμικά μέτωπα.
Θάνατος
Πέθανε στις 21 Φεβρουαρίου του 1934, ημέρα Τετάρτη, από ανακοπή καρδιάς, εν μέσω πρωτοφανούς χιονιάς που είχε καταστρέψει ελαιόδεντρα και η νεκρώσιμος ακολουθία εψάλη την ίδια μέρα στον Ναό των Εισοδείων Ρεθύμνης χοροστατούντος του Μητροπολίτη Κρήτης Τιμοθέου Β΄ Βενέρη, ο οποίος και τον νεκρολόγησε.
Επίσης επικήδειους γι’ αυτόν δημοσίευσαν και εκφώνησαν ο γιατρός Μιχάλης Ευκλείδης, ο Επίσκοπος Ρεθύμνου και Αυλοποτάμου Τιμόθεος Βενέρης, από την εφημερίδα «Τύπος» ο διευθυντής Μάνος Τσάκωνας και ο προϊστάμενος τυπογραφείου Γεώργιος Γεωρβασάκης, ο αρχηγός του Πανεφεδρικού Συλλόγου Νομού Ρεθύμνου Αντρέας Παπαδάκης, ο Νομάρχης Ρεθύμνης Γ. Σήφακας, ο Ατσιπουλιανός οπλαρχηγός Μάρκος Αβάτζος και ο πρόεδρος της λεγεώνας αγωνιστών Στυλιανός Μαρκιανός. Στεφάνια κατατέθηκαν από τον Γενικό Διοικητή Κρήτης Ιωάννη Μουτζουρίδη δια του Μάρκου Παχουλού, Δήμαρχο Ρεθύμνης Τίτο Πετυχάκη, Πανεφεδρικό Σύνδεσμο Νομού Ρεθύμνης, Ταμείο Ελαίας, Οικογένεια αδερφού του Ιωάννου Ανδρ. Γαλερού, συμπολεμιστές οπλαρχηγούς Ρεθύμνης, Ταμείο Εφέδρων πολεμιστών, Γεωργική Υπηρεσία και Γεωργικό Επιμελλητήριο Ρεθύμνης, του οποίου υπήρξε ταμίας.
O θάνατος του προκάλεσε αίσθηση και στο Πανελλήνιο, καθώς σε συνεδρίαση της Βουλής των Ελλήνων, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή εις μνήμην του.
wikipedia
φωτογραφία: https://archive.patris.gr/articles/160343/97349