Προδημοσίευση από τον τρίτο τόμο της συλλογής
Μάθετε τα πάντα για τη συλλογή: drx.gr
Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑΣΟΦΙΑ
Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1453 δημιούργησε άπειρους θρύλους και παραδόσεις, οι περισσότερες με την λαχτάρα να διατηρήσουν ζωντανή την ελπίδα της επιστροφής στα πάτρια. Ανάμεσά τους αυτή που λέει ότι ο ιερέας τη στιγμή που είδε τους μουσουλμάνους να ορμούν, εξαφανίσθηκε κρατώντας τα Τίμια Δώρα μέσα στον τοίχο, πίσω από το Άγιο Βήμα, που άνοιξε μπροστά του κατά τρόπο θαυμαστό. Ο θρύλος καταλήγει πως όταν η Κωνσταντινούπολη θα επανέλθει στα χέρια των Χριστιανών, ο ιερέας θα βγει από τον τοίχο για να συνεχίσει τη λειτουργία.
Το 1919, στις 6 Ιανουαρίου, 466 χρόνια μετά την Άλωση, ο Ελληνικός Στρατός βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη, όχι βέβαια σαν ελευθερωτής…Είναι το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα στο δρόμο για τη Μεσημβρινή Ρωσία για να πολεμήσει στο πλευρό των Γάλλων, που φθάνει στο λιμάνι της Κωνσταντινούπολης για μια ολιγοήμερη στάση. Οι Σύμμαχοι, Άγγλοι και Γάλλοι, μετά την κατάληξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, κατέχουν στρατιωτικά την πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και δίνουν άδεια σε μικρές ομάδες Ελλήνων αξιωματικών να επισκεφτούν την Πόλη. Ανάμεσά τους είναι και ο στρατιωτικός ιερέας αρχιμανδρίτης Ελευθέριος-Παΐσιος Νουφράκης (1872, Αλώνες του Ρεθύμνου- 1941, Αθήνα). Ο οποίος τρέχει στην Αγιασοφιά για να λειτουργήσει! Βεβαίως, πολύ αγρίεψαν οι χοτζάδες, όπως λέει στο ημερολόγιό του, έγινε παρέμβαση των Συμμάχων και η λειτουργία διεκόπη.
Η συμπεριφορά αυτή του Νουφράκη ενόχλησε, λέγεται και τον ίδιο τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος φρόντισε να ανακαλέσει στην τάξη τον ενθουσιώδη πατριώτη Νουφράκη που έβαλε σε κίνδυνο τους Έλληνες της Πόλης αλλά και τις σχέσεις με τους Συμμάχους. Το γεγονός αποσιωπήθηκε με επέμβαση της λογοκρισίας και οι εφημερίδες της εποχής δεν το αναφέρουν. Το έκανε γνωστό στο ευρύ κοινό ο πολεμικός ανταποκριτής Κώστας Μισαηλίδης, ο οποίος στο βιβλίο που εξέδωσε το 1923 με τίτλο Πολεμικά Φύλλα από τη Μικρασιατικήν Εκστρατείαν, αφιέρωσε στον Νουφράκη ένα σύντομο κείμενο με τίτλο Ο πολεμιστής παπάς, όπου σημειώνει:
Όταν μια μέρα κι’ αυτή η προφητευμένη μέρα δε μπορεί παρά νάρθη,- πάρουμε την Πόλη και λειτουργήσουμε στη Αγιά Σοφιά, τη Λειτουργία δε θα την εξακολουθήσουμε απ’ εκεί που την διέκοψεν το πάρσιμο της Πόλης, το Μάη του 1453. ΘΑ ΤΗΝ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΣΟΜΕΝ ΑΠ’ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΤΗΝ ΔΙΕΚΟΨΕΝ Ο ΝΟΥΦΡΑΚΗΣ.
Στο ημερολόγιό του, ο ίδιος ο Νουφράκης καταγράφει έμμετρα τα γεγονότα της ημέρας:
Και μόλις εις την Πόλιν μας εφθάσαμεν αισίως
με μια φωνή ετραβήξαμεν εις τον Ναόν οσίως.
Η ημέρα ήτο βροχερή ως και συννεφιασμένη
μα εμείς απ΄ ενθουσιασμόν όλοι μας θεργιεμένοι.
Έχοντες επί κεφαλής Λάκωνα Γαργαλίδην
ευθυτενείς τραβήξαμεν πεζή και διαρρήδην.
Ναι!! στον Ναόν ετρέξαμεν χριστιανικά αμέσως
και μέσα ευρεθήκαμεν! χωρίς κανένα μέσον.
Κι εψάλαμεν τα θούρεια, ύμνους κι ευχαριστήσεις
στην πανσοφία του Θεού δια τας προτιμήσεις
να πέση ο κλήρος εις ημάς με ξίφη μας να μπούμεν
εις τον Ναόν τον θρυλικόν και να προσευχηθούμεν.
Κι όταν οι Χοτζάδες άρχισαν πολύ να αγριεύουν
εγώ πλειά εβροντοφώνησα ήσυχοι για να μένουν
ώσπου να συμπληρώσωμεν όλην την προσευχήν μας
κι έπειτα θα ζητήσωμεν για Οδησσόν γραμμήν μας.
Αυτά όλα έγιναν προς δόξαν του Σταυρού μου
του απαρχής καλού εμπνευστού για λύπην του εχθρού μου.
[….] Έτσι κι όταν στην κάθοδον τσ΄ άκουσα να μου ψάλλουν!
παράπονα παράλογα και να με διαβάλλουν
πως δήθεν ΄γω δυσχέρανα επίσκεψιν Ναού μας!
εύκολα τσ΄ απεστόμωσα προς δόξαν του Σταυρού μας!
[…] Αυτήν την γλώσσαν εύρηκα να ομιλώ σταράτα
και δεν τα μετανόησα που πήρα αυτήν την στράτα.
https://twitter.com/drxhistory/status/1696608787908419958?s=61&t=69qM24fvfz5o3nkoW_wjtw