Παρασκευή, 15 Νοεμβρίου, 2024

Ισιδώρα Ντάνκαν – Η «ξυπόλητη χορεύτρια» με ζωή σαν αρχαιοελληνική τραγωδία

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Η Ισιδώρα Ντάνκαν (27 Μαΐου 1877 – 14 Σεπτεμβρίου 1927) υπήρξε χορεύτρια και θεωρείται από πολλούς σαν η μητέρα του σύγχρονου χορού.

Υπήρξε γνωστή και σαν «ξυπόλητη χορεύτρια». Η χορογραφία της είναι εμπνευσμένη από την αρχαία ελληνική χορογραφία. Η χορευτική της εικόνα ήταν εμπνευσμένη από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Χορεύοντας ξυπόλητη, με λυτά μαλλιά, αέρινα φορέματα, και χρησιμοποιώντας ολόκληρο το σώμα της για να εκφραστεί, η Duncan ανέβασε τον χορό σε ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο, αλλάζοντας την πορεία του για πάντα.

Η Ισιδώρα, μετά τα 22, έζησε κυρίως στην Ευρώπη. Ήρθε στην Ελλάδα. Το 1903 έχτισε στο Βύρωνα μία κατοικία όπου τώρα έχει μετατραπεί σε σχολή χορού με το όνομα της φυσικά,»Ντάνκαν», με σχέδια του αδελφού της Ραϋμόνδου, βασισμένη σε αρχαιοελληνικά πρότυπα.

Απέκτησε μία κόρη (1906) με τον Γκόρντον Γκρεγκ και έναν γιό (1910) με τον Πάρις Σίνγκερ (έναν από τους απογόνους του Ισαάκ Σίνγκερ). Τα δύο παιδιά πέθαναν νωρίς, το 1913, και με τραγικό τρόπο. Καθώς γυρνούσαν με την νταντά τους ο οδηγός αναγκάστηκε να σταματήσει για να αποφύγει ένα τρακάρισμα. Όταν βγήκε για να βάλει μπροστά με τη μανιβέλα ξέχασε να βάλει χειρόφρενο και το αμάξι κινήθηκε και έπεσε στο Σηκουάνα.

Μετά το δυστύχημα πήγε στην Κέρκυρα, όπου έζησε αρκετούς μήνες με την Ιταλίδα ομοφυλόφιλη ηθοποιό Ελεονώρα Ντούζε.

Το 1922 παντρεύτηκε τον Σεργκέι Γιεσένιν, έναν πολύ μικρότερό της Ρώσο ποιητή.

Την πολυτάραχη, παραβατική και τραγική ζωή της, ακολούθησε ένας τραγικός θάνατος. Αποκεφαλίστηκε όταν το φουλάρι της πιάστηκε σε μία από τις πίσω ρόδες του σπορ αυτοκινήτου όπου επέβαινε και της έσπασε τον αυχένα.

wikipedia

duncan isadora1

Αφιέρωμα: Ισιδώρα Ντάνκαν (Isadora Duncan)

Θυελλώδης και αντιφατική φυσιογνωμία, μαχητική και επαναστάτρια, αντιστάθηκε στο κατεστημένο της κοινωνίας αλλά και της τέχνης, η ρομαντική χορεύτρια που άλλαξε τα δεδομένα στη τέχνη της, απελευθερώνοντας τη κίνηση και αποφυλακίζοντας μια για πάντα το γυμνό σώμα.

Η Ισιδώρα Ντάνκαν (Isadora Duncan), γεννήθηκε το 1877 στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας. Η πρώτη της επαφή με τον χορό έγινε στα παιδικά της χρόνια όπου από πολύ νωρίς παρουσίασε δείγματα του «παραβατικού» χαρακτήρα της δηλώνοντας στη δασκάλα της πόσο «άσχημες» έβρισκε τις στάσεις του μπαλέτου.

Το επαγγελματικό της ντεμπούτο έγινε το 1896 στο Σικάγο όπου γνώρισε τον θεατρικό παραγωγό Ογκυστέν Νταλί. Λίγο αργότερα, η Ντάνκαν έγινε μέλος του περιοδεύοντος συγκροτήματός του ερμηνεύοντας διάφορους ρόλους. Εναν χρόνο αργότερα, με το ίδιο σχήμα πάντα, ταξίδεψε στο Λονδίνο όπου παράλληλα έκανε και κάποιες ατομικές χορευτικές εμφανίσεις.

Υστερα από μια σύντομη επιστροφή στη Νέα Υόρκη, όπου απογοητεύτηκε από την έλλειψη ενθουσιασμού απέναντι στην τέχνη της, το 1899 την βρίσκει και πάλι στη Βρετανία. Από τότε και για τα αμέσως επόμενα χρόνια η Ισιδώρα Ντάνκαν έζησε και δούλεψε σε πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Στο Λονδίνο μάλιστα συνδέθηκε με τους πρωτοπόρους πνευματικούς κύκλους της εποχής μέσω των οποίων μυήθηκε στην αρχαιοελληνική γλυπτική, στην ιταλική ζωγραφική της αναγεννησιακής περιόδου αλλά και στη συμφωνική μουσική. Εκείνη περίπου την περίοδο άρχισε να αναζητεί την έμπνευση στις νότες του Σοπέν και του Μπετόβεν.

Λίγο αργότερα η Ισιδώρα Ντάνκαν βρέθηκε στη Γερμανία, όπου γνώρισε τη φιλοσοφία του Φρειδερίκου Νίτσε για τον οποίο ο χορός αποτελούσε τρόπο σκέψης: πολύ σύντομα διαμόρφωνε τη δική της φιλοσοφία για την τέχνη της. Το 1903, στο Βερολίνο, διατύπωνε τον περίφημο λόγο που έμεινε γνωστός ως «χορός του μέλλοντος». Σύμφωνα με την Ντάνκαν, η τέχνη της θα έπρεπε στο εξής να προσανατολιστεί στα αρχαιοελληνικά της πρότυπα: φυσικότητα και ελευθερία.

Κατηγορούσε το μπαλέτο ότι «κατέστρεφε τη φυσική ομορφιά του σώματος» και πίστευε ότι ο χορευτής έπρεπε να νιώθει ότι βρίσκεται σε αρμονία με τη φύση. Γι’ αυτό και οι κινήσεις που διάλεξε ήταν εξαιρετικά απλές: τρεξίματα, χοροπηδητά, πηδήματα κι όλα αυτά με τα χέρια ελεύθερα να κυματίζουν. «Η τέχνη μου δεν είναι παρά μια προσπάθεια να εκφράσω την ύπαρξή μου» συνήθιζε να λέει. Αναζητούσε τη «θεία έκφραση του ανθρώπινου πνεύματος» περισσότερο στην έμπνευση παρά στην τεχνική.

Από το 1904 ως το 1907 η Ντάνκαν έζησε και δούλεψε στην Ελλάδα, στη Γερμανία, στη Ρωσία και στη Σκανδιναβία. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου συνεργάστηκε με πάμπολλους διάσημους καλλιτέχνες της εποχής, ανάμεσά τους ο περίφημος ρώσος σκηνοθέτης Κωνσταντίν Στανισλάφσκι.

Το 1904 ίδρυσε την πρώτη της σχολή χορού λίγο έξω από το Βερολίνο, όπου άρχισε να εξελίσσει τη θεωρία της γύρω από τη χορευτική εκπαίδευση. Παρά το ότι ο μεγάλος της θρίαμβος προκλήθηκε στην Ευρώπη, η Ντάνκαν κατάφερε να κερδίσει και την Αμερική όπου επέστρεψε για λίγο το 1908.

Παρά τις τραγωδίες που έπληξαν τη ζωή της (ο θάνατος των δύο παιδιών της και η γέννηση ενός τρίτου, νεκρού ωστόσο, παιδιού) η Ντάνκαν στάθηκε στα πόδια της και συνέχισε να μαγεύει το κοινό που έμενε εκστατικό σε κάθε της εμφάνιση. Ίδρυσε σχολές στη Γαλλία, στη Γερμανία, στη Ρωσία, έκανε διάφορες περιοδείες στις ΗΠΑ αλλά ουδέποτε έζησε ξανά εκεί….

Το 1903 η οικογένεια κτίζει την κατοικία της στο λόφο του Κοπανά στο Βύρωνα. Το 1980 ο Δήμος Βύρωνα μετά από αίτημα διεθνών οργανισμών για το χορό ανέλαβε την ανακατασκευή του κτιρίου, αφιερώνοντάς το ξανά στην τέχνη του χορού. Αν και η ίδια ταξίδεψε πολύ, έζησε μια πολυτάραχη ζωή και είχε ένα τραγικό τέλος. το 1927. Το σπίτι της, το δικό της «Αγαμέμνονος Μέλαθρον», άλλοτε στέκι των ανθρώπων του πνεύματος της εποχής, παραμένει χώρος ιερός κάτω απ΄ τον άγρυπνο ίσκιο της.

vironas.gr

ΔΗΜΟΦΙΛΗ