Ο Χάινριχ Ρούντολφ Χερτς ή Χερτζ (22 Φεβρουαρίου 1857 – 1 Ιανουαρίου 1894) ήταν Γερμανός φυσικός, ο πρώτος που πέτυχε την εκπομπή, μετάδοση και λήψη ραδιοκυμάτων.
Επιβεβαίωσε την ηλεκτρομαγνητική θεωρία του Τζέιμς Μάξγουελ και κατά τη διάρκεια πειραμάτων (1886-1889) παρήγαγε και μελέτησε ηλεκτρομαγνητικά κύματα (γνωστά επίσης ως ερτζιανά κύματα ή ραδιοκύματα). Κατέδειξε ότι αυτά είναι μακρά, εγκάρσια κύματα που ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός και μπορούν να απεικονιστούν, να διαθλαστούν, και να πολωθούν όπως το φως.
Προσέγγισε το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο. Ανέπτυξε την Ηλεκτροδυναμική κινούμενων σωματιδίων. Η μονάδα της συχνότητας, το Hertz, ονομάστηκε έτσι προς τιμή του. Στα γραπτά του περιλαμβάνονται εργασίες όπως «Τα ηλεκτρικά κύματα» και «Αρχές της μηχανικής».
Πέθανε στη Βόννη σε ηλικία μόλις 37 ετών.
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Χάινριχ Χερτς ήταν τέκνο εύπορης και καλλιεργημένης οικογένειας του Αμβούργου. Γονείς του ήταν ο δικηγόρος και μέλος της γερουσίας του Αμβούργου Γκούσταφ Φέρντιναντ Χερτς (2/8/1827 – 8/9/1914), και μητέρα του η Άννα Ελίζαμπετ Πφέφερκορν.
Ως μαθητής στο γυμνάσιο Gelehrtenschule des Johanneums στο Αμβούργο, ο Χερτς έδειξε ικανότητα τόσο στις φυσικές επιστήμες, όσο και στις ξένες γλώσσες, μαθαίνοντας εξωσχολικά την αραβική και τη σανσκριτική. Αργότερα σπούδασε φυσικομαθηματικά και μηχανική στη Δρέσδη, στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου και στο Πανεπιστήμιο Χούμπολτ του Βερολίνου. Στο τελευταίο είχε καθηγητές τους Γκούσταβ Κίρχοφ και Χέρμαν φον Χέλμχολτς, και εκεί απέκτησε το διδακτορικό του το 1880, παραμένοντας και την επόμενη τριετία ως βοηθός του Χέλμχολτς.
Το 1883 ο Χερτς ανέλαβε μια θέση λέκτορα της θεωρητικής φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Κιέλου. Το 1885 έγινε τακτικός καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καρλσρούης.
Το 1886 ο Χερτς νυμφεύθηκε την Ελίζαμπετ Ντολ (E. Doll, 1864-1941), κόρη του Μαξ Ντολ, λέκτορα της γεωμετρίας στο Πανεπιστήμιο της Καρλσρούης. Απέκτησαν δύο κόρες: τη Γιοχάνα, που γεννήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 1887, και τη Ματίλντε Κάρμεν (1891-1975), η οποία έγινε αξιόλογη βιολόγος. Στην Καρλσρούη ο Χερτς διεξήγαγε τις έρευνές του στα ηλεκτρομαγνητικά κύματα, ορόσημο στην ιστορία του ηλεκτρομαγνητισμού και θεμέλιο για την ανάπτυξη της ραδιοφωνίας.
Στις 3 Απριλίου 1889 ο Χερτς δέχθηκε τη διπλή θέση του καθηγητή της Φυσικής και του διευθυντή του Ινστιτούτου Φυσικής στη Βόννη, την οποία και διετήρησε μέχρι τον θάνατό του. Στη Βόννη ερεύνησε θέματα της θεωρητικής μηχανικής και δημοσίευσε τις έρευνές του στο βιβλίο Die Prinzipien der Mechanik in neuem Zusammenhange dargestellt (= «Οι αρχές της Μηχανικής παρουσιασμένες σε μια νέα μορφή»), το οποίο εκδόθηκε μετά τον θάνατό του.
Θάνατος
Το 1892 διαγνώσθηκε στον Χερτς μια μόλυνση (μετά από εξετάσεις που έκανε εξαιτίας ημικρανιών που είχε) και χειρουργήθηκε για τη θεραπεία του. Πέθανε από κοκκιωματώδη αγγειίτιδα σε ηλικία 36 ετών στη Βόννη, και τάφηκε στο Κοιμητήριο Όλσντορφ του Αμβούργου.
Η σύζυγος του Χερτς Ελίζαμπετ δεν ξαναπαντρεύτηκε ποτέ. Ούτε και οι κόρες τους παντρεύτηκαν, οπότε δεν υπάρχουν πλέον απόγονοι του Χερτς.