Ο Λεύκιος Μόμμιος (λατινικά: Lucius Mummius) ήταν Ρωμαίος πολιτικός και στρατιωτικός, που έζησε κατά τον 2ο αιώνα π.Χ. Έλαβε το προσωνύμιο «ο Αχαϊκός», επειδή ήταν εκείνος που προσάρτησε το 146 π.Χ. στη ρωμαϊκή επικράτεια μεγάλο μέρος των ελληνικών εδαφών, σχηματίζοντας έτσι την Επαρχία της Αχαΐας.
Φωτογραφία: Θέση της επαρχίας της Αχαΐας στο χάρτη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας το 116.
Ύπατος το 146 π.Χ., ο Μόμμιος ανέλαβε την υποχρέωση να αναλάβει την αρχιστρατηγία του πολέμου στην Πελοπόννησο. Έχοντας επιτύχει εύκολη νίκη απέναντι στο Διαίο, στρατηγό της Αχαϊκής Συμπολιτείας, εισήλθε στην Κόρινθο. Όλοι οι άρρενες πολίτες της πόλης θανατώθηκαν, ενώ οι γυναίκες και τα παιδιά οδηγήθηκαν στη σκλαβιά. Όλα τα αγάλματα, έργα τέχνης και ζωγραφικής κατασχέθηκαν και μεταφέρθηκαν στην πόλη της Ρώμης, ενώ η Κόρινθος έγινε στάχτη. Ωστόσο υπάρχουν τουλάχιστον δύο αρχαίες πηγές που δεν μιλούν για ολοκληρωτική καταστροφή της πόλης.
Η φαινομενικά άσκοπη σκληρότητα που επέδειξε ο Μόμμιος στην Κόρινθο, σε καμιά περίπτωση χαρακτηριστική του συμπεριφορά, εξηγείται από τον Τέοντορ Mόμσεν ως διαταγή της Συγκλήτου, η οποία με τη σειρά της πιεζόταν από την παράταξη των εμπόρων, η οποία επιθυμούσε να εξουδετερώσει έναν σημαντικό ανταγωνιστή. Σύμφωνα με τον Πολύβιο, για την καταστροφή της πόλης, ευθυνόταν η αδυναμία του να αντισταθεί στις πιέσεις των γύρω του.
Την επόμενη περίοδο ο Μόμμιος επέδειξε αξιόλογες διοικητικές ικανότητες, μεγάλη αίσθηση δικαίου και προσωπική ακεραιότητα, η οποία του εξασφάλισε το σεβασμό των κατοίκων της περιοχής. Μάλιστα προσπάθησε σκληρά να μην προσβάλλει το θρησκευτικό τους συναίσθημα.
Επιστρέφοντας στη Ρώμη, ανταμείφθηκε με διεξαγωγή θριάμβου. Το 142 π.Χ. εκλέχτηκε Τιμητής με τον Σκιπίωνα Αιμιλιανό τον Αφρικανό, του οποίου η αυστηρότητα ήρθε πολλές φορές σε σύγκρουση με τη διαλλακτικότητα του συνεργάτη του.
Ο Μόμμιος ήταν ο πρώτος «novus homo» καταγόμενος από την τάξη των πληβείων που κέρδισε επώνυμο για τις στρατιωτικές του υπηρεσίες. Η αδιαφορία που επέδειξε προς τα έργα τέχνης και η άγνοιά του αναφορικά με την αξία τους φανερώνεται από τη διάσημη ρήση του προς τους ναυτικούς που ανέλαβαν τη μεταφορά των θησαυρών από την Κόρινθο στη Ρώμη: «Αν τα χάσετε ή τα καταστρέψετε, οφείλετε να τα αντικαταστήσετε».
Τέλος ανήγειρε ένα θέατρο με βελτιωμένη ακουστική και καθίσματα, σύμφωνα με το ελληνικό μοντέλο, κάνοντας ένα σημαντικό βήμα στον τομέα κατασκευής οικοδομημάτων αναψυχής.
[wikipedia]