Εκτός από τις ετήσιες αναφορές, η φετινή μας καταφυγή στην ανεξάντλητη πηγή του Αλεξανδρινού φιλοσόφου. Γραμμένο στα 1921 το «Πάρθεν» (στα ανέκδοτα ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη). Προφανώς, ο Ποιητής ψυχανεμίστηκε τον επερχόμενο ξεριζωμό των Ελλήνων από την τουρκική βαρβαρότητα, καθώς:
«Αυτές τες μέρες διάβαζα δημοτικά τραγούδια», «δικά μας, Γραικικά… και πένθιμα για τον χαμό της Πόλης». Όμως, «πιο πολύ με άγγιξεν το άσμα το Τραπεζούντιον με την λύπη των Γραικών, των μακρινών εκείνων», καθώς «μοιραίον πουλί απαί την Πόλιν έρται, με στο φτερούλιν χαρτίν περιγραμμένον, επήγεν και εκόνεψεν στου κυπαρίσ’ την ρίζαν», κι ενώ:
Οι αρχιερείς δεν δύνανται (ή δεν θέλουν) να τό διαβάσουν,
«χήρας υιός, Γιαννίκας έν» αυτός το παίρνει το χαρτί,
και τό διαβάζει κι ολοφύρεται.
«Σίτ’ αναγνώθ’ σίτ’ ανακλαίγ’ σιτ’ ανακρούγ’ την κάρδιαν.
Ν’ αοιλλή εμάς, να βάϊ εμάς, η Ρωμανία πάρθεν».
Τον θρήνο για την Άλωση συνόδευε η ελπίδα του θρύλου. Τέσσερις αιώνες δουλείας δεν έσβησαν τον πόθο των υπόδουλων Ελλήνων για Απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό.
Ό,τι δεν πέτυχε η βαναυσότητα της Α’ Τουρκοκρατίας, συντελέστηκε στην περίοδο της Νέας Τουρκοκρατίας, με συνεργούς τους… εκσυγχρονιστές του λεκανοπεδίου της Αττικής -του συνδρόμου των Ιμίων- και της κοίτης του Πεδιαίου -των ηττημένων μυαλών.
Ξανά:
Σε περίοδο -σύνολης- χρεοκοπίας απαγορευμένη λέξη η Απελευθέρωση και… υψηλή πολιτική τα δείπνα και τα απόδειπνα, οι τουρκο-κουμπαριές και τα τουρκο-καρτασιηλίκια.
Έτσι που οι εραστές της Ελευθερίας, ανήμερα της 29ης Μαΐου, να αποκρούουν τις διαρκείς και επίμονες απόπειρες -ποικίλων- αλώσεων από τις πρόθυμες -στον επαίσχυντο ρόλο τους- πέμπτες φάλαγγες.