TΙ ΕΙΠΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ
Δ.Σολωμός
« Μήγαρις έχω άλλο στο νού μου,πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;»
Κικέρων (ο ενδοξότερος ρήτωρ τής αρχαίας Ρώμη106-43π.Χ.):
“Ει οι θεοί διαλέγονται, τη των Ελλήνων γλώττι χρώνται”
Huan Azio (Βάσκος γερουσιαστής):
“Διά την διεθνοποίησιν τής Ελληνικής γλώσσης μεγάλην έχομεν ευθύνην, ως ουκ ούσαν άλλην γλώσσαν αυτής ανωτέραν”.
Errieta Valter (Γαλλίδα γλωσσολόγος):
“Η Ελληνική γλώσσα είναι η μόνη στην Ευρώπη που δεν υπέκυψε σε καμία κατοχή”.
Wandruska (καθηγητής Γλωσσολογίας Πανεπ. Βιέννης):
“Οι ευρωπαϊκές γλώσσες φαίνονται ως διάλεκτοι τής Ελληνικής”.
και Puhana (Βάσκοι Ελληνιστές):
“Η Ελληνική γλώσσα και παιδεία αποτελούσι το θεμέλιον τού Δυτικού πολιτισμού. Πάντες δε Ευρωπαίοι οφειλέται τής Ελλάδος εσμέν”.
Sagredo (Βάσκος καθηγητής γλωσσολογίας – Πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας της Βασκονίας)
«Η Ελληνική γλώσσα είναι η καλύτερη κληρονομιά που έχει στη διάθεση του ο άνθρωπος για την ανέλιξη τού εγκεφάλου του. Απέναντι στην Ελληνική όλες, και επιμένω όλες οι γλώσσες είναι ανεπαρκείς.»
«Η αρχαία Ελληνική γλώσσα πρέπει να γίνει η δεύτερη γλώσσα όλων των Ευρωπαίων, ειδικά των καλλιεργημένων ατόμων.»
«Η Ελληνική γλώσσα είναι από ουσία θεϊκή.»
- Ventris (‘Aγγλος επιστήμων που αποκρυπτογράφησε τη Γραμμική γραφή Β’):
“”Η αρχαία Ελληνική γλώσσα είχε ανωτερότητα και εξακολουθεί να έχει απέναντι σε όλες τις νεώτερες γλώσσες και, γιατί όχι, απέναντι σε όλες τις λατινικές, γερμανικές ή σλαβικές. Αυτό το εργαλείο είναι το τελειότερο πνευματικό εργαλείο που σφυρηλάτησε ποτέ η ανθρώπινη νόησις”.
- Wilamowitz (Γερμανός φιλόλογος):
“Η Ελληνική φυλή, ανωτέρα κάθε άλλης, είναι και μητέρα κάθε πολιτισμού”.
Βολταίρος (Γάλλος διανοητής):
“Είθε η Ελληνική γλώσσα να γίνει κοινή όλων των λαών”.
Var. Goeger (Γερμανός σοφός):
“Ο Ευρωπαϊκός πολιτισμός ξεκινά από την Ελλάδα”.
Goethe (ο κορυφαίος Γερμανός ποιητής 1749-1832):
“Η Ελλάδα είναι ο νους και η καρδιά τής οικουμένης”….”‘Aκουσα στον Aγιο Πέτρο της Ρώμης το Ευαγγέλιο σε όλες τις γλώσσες. Η Ελληνική ξεχώρισε, άστρο λαμπερό μέσα στη νύχτα
Διάλογος του Γκαίτε με τους μαθητές του:
Δάσκαλε τι να διαβάσουμε για να γίνουμε σοφοί όπως εσύ;
Τους Έλληνες κλασικούς.
Και όταν τελειώσουμε τους Ελληνες κλασσικούς τι να διαβάσουμε;
Πάλι τους Έλληνες κλασικούς.
Ακαδημία Επιστημών της ΕΣΣΔ, “Παγκόσμια Ιστορία”:
“Χωρίς τα θεμέλια που έθεσαν οι Έλληνες δεν θα υπήρχε ο νεώτερος ευρωπαϊκός πολιτισμός. Η Ελληνική λογοτεχνία είναι η αρχαιότερη τής Ευρώπης”.
Helen Keller (η διάσημη τυφλή Αμερικανίδα συγγραφέας):
Η τυφλή Αμερικανίδα συγγραφέας Έλεν Κελλερ είχε πει «Αν το βιολί είναι το τελειότερο μουσικό όργανο, τότε η Ελληνική γλώσσα είναι το βιολί του ανθρώπινου στοχασμού.»
Irina Kovaleva (Ρωσσίδα καθηγήτρια Πανεπιστημίου Μόσχας):
“Η Ελληνική γλώσσα είναι όμορφη σαν τον ουρανό με τ’ άστρα”.
Maurice Kruaze (Γάλλος Ακαδημαϊκός):
“Οι άνθρωποι θα ανατρέχουν πάντα στις πηγές τής Ελληνικής κλασσικής αρχαιότητας για να δροσιστούν”.
Furtvengler (καθηγήτρια Πανεπιστημίου Βιέννης):
“Η Ρώμη στάθηκε μία αιώνια πόλη, αλλά η Αθήνα είναι κόσμος ολόκληρος”.
Karl Marx (ο θεμελιωτής τού Μαρξισμού):
“Οι αξίες τού Ελληνικού Πολιτισμού παραμένουν άφθαστα πρότυπα”.
Bernard Shaw (Ιρλανδός συγγραφέας-1856-1950):
“Αν στη βιβλιοθήκη σας δεν έχετε έργα των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, τότε μένετε σ’ ένα σπίτι χωρίς φως”.
Martin Heideger (φιλόσοφος):
“Για τους Έλληνες η ύψιστη προίκα τους είναι η γλώσσα τους, στην οποία η παρουσία (φιλοσοφικός όρος) ως τοιαύτη φθάνει στην εκκάλυψη και στην κάλυψη. Όποιος δε μπορεί να δει τη δωρεά ενός τέτοιου δώρου προς τον άνθρωπο και όποιος δε μπορεί ν’ αντιληφθεί τον προορισμό ενός τέτοιου πεπρωμένου, καθόλου δε θ’ αντιληφθεί τον λόγο περί τού προορισμού του ,είναι όπως ο φυσικός τυφλός δε μπορεί ν’ αντιληφθεί τι είναι το φως και το χρώμα.”Τα αρχαία Ελληνικά δεν είναι μία γλώσσα, αλλά “Η Γλώσσα””.
Werner Heιsenberg (Γερμανός φυσικομαθηματικός-φιλόσοφος):
“Η θητεία μου στην Ελληνική γλώσσα υπήρξε η σπουδαιότερη πνευματική μου άσκησις. Στη γλώσσα αυτή υπάρχει η πληρέστερη αντιστοιχία μεταξύ τής λέξεως και τού εννοιολογικού της περιεχόμενου”.
T.L. Heath (Βρετανός μαθηματικός):
“Η Ελληνική γλώσσα προσφερόταν κατά εξαιρετικό τρόπο ως όχημα τής επιστημονικής σκέψεως. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά τής γλώσσας τού Ευκλείδη είναι η θαυμαστή ακρίβεια. Η γλώσσα των Ελλήνων είναι επίσης θαυμασίως περιεκτική. Στον Αρχιμήδη, στον Ήρωνα, στον Πτολεμαίο και στον Πάππο θα βρούμε πραγματικά πρότυπα περιεκτικών δηλώσεων”.
Huan Puhana Arza (Βάσκος Ελληνιστής):
Η τής Ελληνικής γλώσσης σαφήνεια, η τελειότης, η ελασιμότης και πλούτος τοσούτοι εισίν ή πάσας άλλας γλώσσας υπερίσχυε και ικανή τού δημιουργείν και αναπτύσσειν τοσούτον πολιτισμόν ή πάσαι άλλαι ήττονές εισίν, αλλ’ αφειλέται αυτής”. Η ……….γλώσσα δεν παρείχε πια αρκετές λέξεις για τον αυξανόμενο αριθμό νέων εννοιών. Παρουσιάστηκε τότε η ιδέα να χρησιμοποιηθούν οι μέθοδοι που εφάρμοζαν οι Έλληνες για να αυξάνουν το λεξιλόγιό τους. Η δομή τής γλώσσας τους τούς επέτρεπε να συνθέτουν λέξεις μ’ έναν τρόπο απλό και αποτελεσματικό. Τους μιμήθηκαν κατασκεύασαν μία νέα λέξη, την οποία μετέτρεψαν στη γλώσσα τους (γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά). Η μίμηση τις πιο πολλές φορές είναι πετυχημένη, διότι οι κατασκευαστές Ελληνικών λέξεων είναι εξαίρετοι Ελληνιστές”.«Στην πραγματικότητα αυτό που μας ενδιέφερε περισσότερο ήταν να δείξουμε πόσο η ελληνική γλώσσα είναι κατάλληλη για να περιγράψει κι άλλους κόσμους εκτός απ’ αυτόν μέσα στον οποίο αναπτύχθηκε. Η κατανόηση τής δικής μας γλώσσας, η εκ νέου ανακάλυψη τής ουσίας της, να ποια είναι η χρησιμότητα τού να γνωρίζει κανείς τις ελληνικές ρίζες. Οι ελληνικές ρίζες δίνουν στη γαλλική το πιο βαθύ στήριγμά της και συγχρόνως τής παρέχουν την πιο υψηλή δυνατότητα για αφαίρεση. Μακρινή πηγή τού πολιτισμού μας, η Ελλάδα βρίσκεται ζωντανή μέσα στις λέξεις που λέμε. Σχηματίζει κάθε μέρα τη γλώσσα μας».
Jean Bouffartigue-Anne-Marie Delrieu: (Tresors des racines grecques)
“Μακρινή πηγή τού πολιτισμού μας η Ελλάδα, βρίσκεται ζωντανή μέσα στις λέξεις που λέμε. Σχηματίζει κάθε μέρα τη γλώσσα μας. Οι βάσεις και ο εξοπλισμός τού επιστημονικού λεξιλογίου ήρθαν από την Ελλάδα, ακόμα και στην αρχαιότητα. Τα δάνεια όμως εξακολούθησαν, και όχι μόνο από συνήθεια. Συνέχισαν, διότι η Ελληνική γλώσσα προσφέρεται με αξιοθαύμαστο τρόπο, πολύ περισσότερο από ό,τι η Λατινική, για την δημιουργία των λέξεων ανάλογα με τις ανάγκες.
H.F. Kitto (Βρετανος καθηγητής Πανεπιστημίου Bristol):
“Είναι στη φύση τής Ελληνικής γλώσσας να είναι ακριβής, καθαρή και σαφής. Η ασάφεια και η έλλειψη άμεσης ενοράσεως, που χαρακτηρίζει μερικές φορές τα Αγγλικά, καθώς και τα Γερμανικά, είναι εντελώς ξένες στην Ελληνική γλώσσα. Μαζί με αυτή τη σαφήνεια και τη δημιουργικότητα και τη σοβαρότητα, βρίσκουμε επίσης ευαισθησία και άψογη κομψότητα”. “Όλοι οι κλάδοι τής λογοτεχνίας και τής επιστήμης αρχίζουν με τους Έλληνες. Η Ελληνική γλώσσα είναι η πιο καθαρή και η πιο πλούσια στον κόσμο”.
Albert Zursen:
“Δε μπορεί κανείς ν’ αναφερθεί στα Ελληνικά γράμματα, χωρίς να αναφέρει ότι, και η ίδια η γλώσσα, μία από τις ωραιότερες απ’ όσες μίλησαν πoτέ οι άνθρωποι, εξακολουθεί να ζει και σήμερα στην επιστημονική ορολογία τής εποχής μας, παρέχοντάς μας μία αστείρευτη πηγή νέων όρων”.
- Thompson (καθηγητής Φυσικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο St. Andrews):
“Υπάρχουν άνθρωποι που λένε ότι, τα Ελληνικά δεν χρειάζονται. Πράγματι, υπάρχουν άνθρωποι για τους οποίους τα Ελληνικά δε θα μπορούσαν να κάνουν τίποτα. Υπάρχουν όμως και θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν πολλοί άλλοι, που στην Ελληνική σοφία και στην γλυκιά Ελληνική γλώσσα ανακαλύπτουν κάτι που το έχουν ανάγκη και που χωρίς αυτό θα ένιωθαν στ’ αλήθεια φτωχοί: κάτι που είναι σαν ραβδί στο χέρι, φως στο μονοπάτι, φάρος-οδηγός… Και όταν κάποιος τους ρωτήσει για ποιό λόγο ασχολούνται με την Ελληνική γλώσσα, το πιθανότερο είναι ότι, θα μείνουν άφωνοι μπροστά στην τερατώδη ύβρη τής ερωτήσεως και ο λόγος τής αφοσιώσεώς τους θα μείνει για πάντα κρυμμένος από τον ερωτώντα”.
Edward Gibbon (Βρετανός ιστορικός):
“Οι Βυζαντινοί εξακολουθούσαν να κατέχουν το χρυσό κλειδί που μπορούσε να ξεκλειδώνει τους θησαυρούς τής αρχαιότητος: τη μουσική και την πλούσια Ελληνική γλώσσα που δίνει ψυχή στα αντικείμενα των αισθήσεων και σώμα στις αφηρημένες έννοιες της φιλοσοφίας”.
Mary Shelley:
“Η γλώσσα των Ελλήνων, σε ποικιλία, απλότητα, ευλυγισία και πιστότητα ξεπερνά κάθε άλλη”.
Marriane McDonald (καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και επικεφαλής και πρωτεργάτις τού TLG):
“Η Γλώσσα τής Ελευθερίας, ο Ένδοξος θησαυρός τής Ελλάδος, η Δόξα τής Ελλάδος, ανήκει σε όλους μας και έχει διαμορφώσει την επιστημονική και λογοτεχνική κληρονομιά τού Δυτικού Κόσμου. […] Η ιστορία τής Ελληνικής γλώσσας αποτελεί την ιστορία τής φιλοσοφικής και πολιτιστικής εξέλιξης τού ανθρώπου τής Δύσης. Από όλα τα ανθρώπινα δημιουργήματα, η Ελληνική γλώσσα είναι το καταπληκτικότερο. Η γνώση τής Ελληνικής γλώσσας, τής ζωής και των σχέσεων στις οποίες οι Έλληνες εξέφρασαν τη σκέψη τους και τα αισθήματά τους, είναι ουσιαστικά αντιπροσωπευτικά στοιχεία για έναν υψηλό πολιτισμό. Δεν υπάρχει πιο όμορφη γλώσσα από την Ελληνική. Έχει διατηρήσει την ομορφιά της μέσα στους αιώνες, όχι μόνο με τη μορφή και τους ήχους της, αλλά και με τις ηθικές ιδέες που εκφράζει. […] Οι Έλληνες μάς έδωσαν το χρυσό μέτρο και τη χρυσή τους γλώσσα. […] Η Ελληνική γλώσσα πρέπει να διαιωνιστεί ως πολύτιμος και ωραίος θησαυρός. […] Πρέπει να ξεκινήσουμε μία νέα σταυροφορία για την υπεράσπιση τής Ελληνικής γλώσσας και τη διατήρηση τής ιστορικής μνήμης τού παρελθόντος. Η Ελληνική γλώσσα είναι ένα γερό κτίσμα όσο ο Παρθενώνας. […] Ας εργαστούμε όλοι μαζί για να λαμπρύνουμε το θησαυρό τής Ελληνικής Γλώσσας και να τον κάνουμε κτήμα προσιτό σε όλον τον κόσμο”.”Η γνώση τής Ελληνικής γλώσσας είναι απαραίτητο θεμέλιο υψηλής πολιτιστικής καλλιέργειας”.
- Murray (καθηγητής τής Ελληνικής Γλώσσας στο Πανεπιστήμιο τής Οξφόρδης):
“Η Ελληνική είναι η τελειότερη γλώσσα. Συχνά διαπιστώνει κανείς ότι, μία σκέψη μπορεί να διατυπωθεί με άνεση και χάρη στην Ελληνική, ενώ γίνεται δύσκολη και βαριά στην Λατινική, Αγγλική, Γαλλική ή Γερμανική. Είναι η τελειότερη γλώσσα επειδή εκφράζει τις σκέψεις των τελειότερων ανθρώπων”.
Ο Μax Von Laye (Βραβείο Νόμπελ Φυσικής Γερμανός φυσικός επιστήμων,) «Οφείλω χάριτες στη Θεία Πρόνοια, γιατί ευδόκησε να διδαχθώ τα αρχαία Ελληνικά, που με βοήθησαν να διεισδύσω βαθύτερα στο νόημα των θετικών επιστημών». Τη δήλωση αυτή την έκαμε, όταν διαπιστώνοντας(;) ότι, η ελληνική γλώσσα είναι μια τέλεια μαθηματική δημιουργία, διαπίστωσε και τη μαθηματική δομή της.
Jacquelline de Romilly(Σύγχρανη Γαλλίδα Ακαδημαϊκός και συγγραφεύς Η Ζακλίν ντε Ρομιγί, που πέθανε πρόσφατα, εξέχουσα προσωπικότητα της Γαλλίας, “πρέσβειρα”πνευματική τής Ελλάδας, ακαδημαϊκός και πολυτιμημένη, πολιτογραφημένη Ελληνίδα, αγωνίστηκε για τη διάδοση της ελληνικής νλώσσας και σκέψης, αλλά και για να δείξει ότι, οι αρχές τής ς ΑΘηναικής Δημοκρατίας, προσαρμοζόμενες στις ημέρες μας, μπορεία ακόμη να είναι ζωντανές, ούγχρονες και εφαρμόσιμες.)
Παραθέτουσε αυτούσιο σχετικό απόσπασμα, παρόλο δεν αφορά αποκλειστικώς την αξία της Ελληνικής γλώσσας,αλλά επεκτείνεται στη γενικότερη προσφορά τού Ελληνικού πνεύματος.
Η ελληνική γλώσσα έχει το χάρισμα τής περιεκτικότητητας, τής σαφήνειας, τής βαθύτητας, τής λακωνικότητας και τής καλλιέπειας.
«Η αρχαία Ελλάδα μας προσφέρει μια γλώσσα, για την οποία θα πω ότι είναι οικουμενική.»
«Όλος ο κόσμος πρέπει να μάθει Ελληνικά, επειδή η Ελληνική γλώσσα μας βοηθάει πρώτα από όλα να καταλάβουμε την δική μας γλώσσα.»
«Ο ελληνικός πολιτισμός μάς μαθαίνει να σκεπτόμαστε, να συνδιαλεγόμαστε, να κρίνουμε, να είμαστε ανεκτικοί. Να ζούμε, με άλλα λόγια, σε ένα πλαίσιο ιδανικό και ηθικό, το οποίο διαμορφώνει υπεύθυνους πολίτες. Εχουμε ανάγκη αυτές τις αξίες και τις αρετές και,κυρίως, οι νέοι, που περιτριγυρίζονται από τη βία και είναι απογοητευμένοι και τρομαγμένοι από τις υπάρχουσες συνθήκες».
«Ο ελληνικός πολιτισμός ενδιαφερόταν για τον άνθρωπο και κάθε ιδέα γινόταν θέμα προς συζήτηση και κρίση. Έτεινε προς το σύμπαν, γι’ αυτό και έχει αξία για όλους και η ελληνική σκέψη είναι ακόμη χρήσιμη».
«Η προχωρημένη μορφή Δημοκρατίας που εφαρμόστηκε στην Αθήνα δεν μοιάζει καθόλου με τη σύγχρονη. Αλλά το κυρίαρχο είναι ότι αυτή η μεγάλη ιδέα που στηρίζεται στους νόμους και στα ιδανικά τής ελευθερίας και τής ισότητας μπορεί να ισχύσει σε έναν κόσμο διαφορετικό, που πρέπει να χτίσουμε».
«Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη Δημοκρατία είναι η δημαγωγία. Οι αρχαίοι Έλληνες το είχαν επισημάνει σοφά. Και δημαγωγία υπάρχει εκεί όπου ο κόσμος δεν συνεργάζεται για το κοινό όφελος, αλλά ο καθένας κοιτάζει το δικό του συμφέρον. Πρέπει να είμαστε πάντα σε επικοινωνία και εγρήγορση, ώστε να αποκλείσουμε αυτόν τον κίνδυνο που ελλοχεύει όσον αφορά την κατάλυση της Δημοκρατίας».
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι τεχνοκρατική και ενδιαφέρεται πρωτίστως για τον επαγγελματικό προσανατολισμό των νέων αγοώντας τη σημασία τής επαφής τους με έναν μεγάλο πολιτισμό, όπως είναι ο αρχαίος ελληνικός».
«Σύγχρονοι πολιτικοί προσπαθούν να επαναφέρουν την πειθαρχία και την ευγένεια στο σχολικό σύστημα. Μπορεί αυτή να είναι η καλύτερη και πιο υγιής απάντηση απέναντι στη βία».
Ας διαφυλάξουμε τη σπάνια κληρονομιά της σκέψης της και ας την καλοδεχτούν εκεί που πάει οι αγαπημένοι της τραγωδοί και σοφιστές, αλλά και ο Θουκυδίδης, που του είχε τόση αδυναμία…
Οδυσσέας Ελύτης: Λόγος στην Ακαδημία τής Στοκχόλμης
«Μου δόθηκε να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων.Παρ’ όλα αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμισι χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και με ελάχιστες διαφορές. Η παράλογη αυτή, φαινομενικά, διάσταση αντιστοιχεί και στην υλικοπνευματική οντότητα τής χώρας μου. Που είναι μικρή σε έκταση χώρου και απέραντη σε έκταση χρόνου. Και το αναφέρω όχι διόλου για να υπερηφανευθώ αλλά για να δείξω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ποιητής όταν χρησιμοποιεί για τα πιο αγαπημένα πράγματα, τις ίδιες λέξεις που χρησιμοποιούσαν μια Σαπφώ ή ένας Πίνδαρος . Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι, στο μάκρος τόσων αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μη γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα. Να τι είναι το μεγάλο βάρος παράδοσης που το όργανο αυτό σηκώνει. Το παρουσιάζει ανάγλυφα η νέα ελληνική ποίηση».
Ο ίδιος
«Εγώ δεν ξέρω να υπάρχει παρά μία γλώσσα, η ενιαία γλώσσα, η Ελληνική, όπως εξελίχθηκε από την Αρχαία, που έφτασε να είναι το μεγάλο καμάρι μας και το μεγάλο μας στήριγμα»
Νίκος Δήμου
( διαδίκτυο 14 Ιανουαρίου 2014)
Πότε θα γίνουμε Έλληνες;
Όσο πιο ερωτευμένος είσαι με αυτή τη χώρα – τόσο πιο εύκολα γίνεσαι ανθέλληνας.
Έλληνας για μένα είναι αυτός που ζει σε αυτό τον τόπο και κατέχει την ελληνική γλώσσα. Ο χώρος και η γλώσσα είναι τα συστατικά τού έθνους – όχι το αίμα και τα γονίδια. Ο μύθος τής «συνέχειας» και των προγόνων είναι διάτρητος και ύποπτος. Άλλωστε η αξία δεν κληρονομιέται. Δεν είναι καλύτερος ένας άνθρωπος, επειδή είχε σπουδαίο παππού. Εκτός αν αρχίσουμε τώρα να πιστεύουμε στους γαλαζοαίματους.
Αλλά δεν αρκεί κάποιος να ζει εδώ και να μιλάει Ελληνικά για να είναι πραγματικός Έλληνας. Πρέπει να σέβεται τον τόπο και την γλώσσα. Πρέπει δηλαδή να του αξίζει να ζει σε ένα τέτοιο τόπο και να χρησιμοποιεί μία τέτοια γλώσσα.
Χωρίς εθνικιστικές υπερβολές, αυτή η χώρα είναι πανέμορφη. Κι αν στα τοπία προσθέσει κανείς και τα μνημεία (κι αυτά πια μέρος τού τοπίου αποτελούν) είναι πραγματικά ξεχωριστή.
Κι επίσης χωρίς υπερβολές η ελληνική γλώσσα, με ένα βάθος χρόνου τριών χιλιάδων ετών, είναι σπάνια σε πλούτο, δύναμη και ήθος. Και δεν είναι τυχαίο που σε αυτή τη γλώσσα έγραψαν μερικοί από τους μεγαλύτερους ποιητές του εικοστού αιώνα.
Εδώ έρχεται το ερώτημα: άραγε μάς αξίζει να ζούμε σε ένα τέτοιο τόπο και να μιλάμε μία τέτοια γλώσσα;
Το σκεπτόμουνα τις τελευταίες ηλιόλουστες Αλκυονίδες ημέρες, όπου διέσχισα τη χώρα, οδηγώντας. Σκουπίδια όπου και να κοιτάξεις, χωματερές, σπίτια-κύβοι από μπετόν με όρθιες τρίχες στην ταράτσα, βάρβαρες επιγραφές κι ακόμα πιο βάρβαρα γκράφιτι. Κάτω από κάθε πέτρα, μία απάτη. Χυδαία κείμενα κρέμονται στα περίπτερα.
Αγανάκτηση φούντωνε μέσα μου σε κάθε στροφή τού δρόμου. Όχι, δεν μας αξίζει μία τέτοια χώρα. Φέρτε άλλους, φέρτε Ελβετούς, Σουηδούς, Ιάπωνες, να την διαχειριστούν και να αναδείξουν τις ομορφιές της.Βρωμάει αυτή η υπέροχη πατρίδα, από σκουπίδια και διαφθορά, φθόνο και μικροψυχία. Και η μιλιά μας γίνεται όργανο διαστρέβλωσης και διαστροφής.
Άραγε θα γίνουμε ποτέ άξιοι της χώρας και τής γλώσσας μας;
Γιάννης Ψυχάρης: Το Ταξίδι μου
«Πρέπει να σπουδάσουμε «Γράφω τήν κοινή γλωσσά τού λαού… όταν η δημοτική μας δέν έχει μια λέξη πού μας χρειάζεται, για να καταλάβουμε τήν ιστορική παίρνω τη λέξη από την αρχαία και προσπαθώ νά την ταιριάξω με τη γραμματική τού λαού.».
Robert Browning: Η Ελληνική Γλώσσα, Μεσαιωνική και Νέα
«Από τότε [7ο π.Χ αιώνα] η ελληνική γλώσσα αποκτά μια συνεχή παράδοση που φθάνει ώς την εποχή μας. Υπήρχαν βέβαια αλλαγές, αλλά δεν δημιουργήθηκε κάποιο ρήγμα στη συνέχεια,όπως έγινε ανάμεσα στα Λατινικά και τις ρομανικές γλώσσες.
Τα Αρχαία Ελληνικά δεν αποτελούν ξένη γλώσσα για τον σημερινό Έλληνα, όπως συμβαίνει με τα Αγγλοσαξονικά για τον σύγχρονο Άγγλο …Η συνέχεια τού λεξιλογικού της αποθέματος [τής Ελληνικής] είναι εντυπωσιακή …Και παρά το γεγονός ότι, υπήρξαν πολλές ανακατατάξεις των μορφολογικών σχημάτων, υπήρξε και μεγάλη συνοχή-έτσι τα Ελληνικά αποτελούν, ακόμα και σήμερα, αρκετά εμφανώς έναν αρχαϊκό, ινδοευρωπαϊκό τύπο γλώσσας, όπως τα Λατινικά ή τα Ρωσικά»
Κάρολος Φωριέλ (Γάλλος καθηγητής τού Πανεπιστημίου τής Σορβόνης)
«Η Ελληνική έχει ομοιογένεια σαν την Γερμανική, είναι όμως πιο πλούσια από αυτήν. Έχει την σαφήνεια της Γαλλικής, έχει όμως μεγαλύτερη ακριβολογία. Είναι πιο ευλύγιστη από την Ιταλική και πολύ πιο αρμονική από την Ισπανική. Εχει δηλαδή ό,τι χρειάζεται για να θεωρηθεί η ωραιότερη γλώσσα τής Ευρώπης.»
Γεώργιος Χατζιδάκις:
«Ή ελληνική γλώσσα, o άνθρωπος, η θάλασσα… «Η όλη ελληνική γλώσσα κοιτάξετε πόσο θαυμάσιο πράγμα είναι να λογαριάζει…. παραβάλλεται προς αρχαίον …… από τήν εποχή πού μίλησε o Όμηρος ώς τα πολυσύνθετον μέγαρον όπερ,σήμερα, μιλούμε, ανασαίνουμε, καί τραγουδούμε με την από τών αρχαίων χρόνων ίδια γλώσσα. Κι αυτό δε σταμάτησε ποτέ, είτε σκεφτούμε όρθιον ίστάμενον, τήν Κλυταιμνήστρα πού μιλά στον Αγαμέμνονα, είτε μεταρρυθμίσεις μόνον τινάς Καινής Διαθήκης, είτε τους ύμνους τού Ρωμανού και τον κατά τας εκάστοτε ανάγκας Διγενή Ακρίτα, είτε τό Κρητικό Θέατρο και .. Ερωτόκριτο, είτε το δημοτικό τραγούδι. Και όλοι αυτοί, το αρχαίον σχέδιον ήτοι ol μεγάλοι και oι μικροί, πού σκέφτηκαν, μίλησαν, κλίσις καί αι λέξεις, διετηρήθη μέτρησαν ελληνικά, δεν πρέπει να νομίσετε πώς είναι σάν καλώς. Πάσα δή άρα μελέτη ένας δρόμος, μιά σειρά Ιστορική, πού χάνεται στξ νύχτα αυτού δεν δύναται νά γένηται τών περασμένων καί βρίσκεται έξω από σάς. Πρέπει άλλως ή ώς σύνολον καί πάσα σκεφτείτε πώς όλα αυτά βρίσκουνται μέσα σας, τώρα, άλλη εξέτασις δεν δύναται βρίσκουνται μέσα σας όλα μαζί, πώς είναι τό μεδούλι τών άλλως ή ώς μεθοδικόν σφάλμα κοκάλων σας, καί πώς θά τά βρείτε άν σκάψετε αρκετά νά χαρακτηρισθη«. βαθιά τόν εαυτό σας»
Karl Krumbacher: «Η Ελληνική γλώσσα επισύρει την ευγνωμοσύνη και τον θαυμασμό μας«.
R.Η.Robins (Σύγχρονος Άγγλος γλωσσολόγος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο τού Λονδίνου)
«Φυσικά δεν είναι μόνο στη γλωσσολογία όπου οι Έλληνες υπήρξαν πρωτοπόροι για την Ευρώπη. Στο σύνολο της η πνευματική ζωή τής Ευρώπης ανάγεται στο έργο των Ελλήνων στοχαστών. Ακόμα και σήμερα επιστρέφουμε αδιάκοπα στην Ελληνική κληρονομιά για να βρούμε ερεθίσματα και ενθάρρυνση.»
Ερρίκος Σλίμαν (Διάσημος ερασιτέχνης αρχαιολόγος, 1822-1890)
«Επιθυμούσα πάντα με πάθος να μάθω Ελληνικά. Δεν το είχα κάνει γιατί φοβόμουν πως η βαθειά γοητεία αυτής τής υπέροχης γλώσσας θα με απορροφούσε τόσο πολύ που θα με απομάκρυνε από τις άλλες μου δραστηριότητες.» (Ο Σλίμαν μίλαγε άψογα 18 γλώσσες. Για 2 χρόνια δεν έκανε τίποτα άλλο από το να μελετάει τα 2 έπη τού Ομήρου).
Τζέιμς Τζόις (Διάσημος Ιρλανδός συγγραφέας, 1882-1941)
«Σχεδόν φοβάμαι να αγγίξω την Οδύσσεια, τόσο καταπιεστικά αφόρητη είναι η ομορφιά.»
Ίμπν Χαλντούν (Ο μεγαλύτερος Άραβας ιστορικός)
«Που είναι η γραμματεία των Ασσυρίων, των Χαλδαίων, των Αιγυπτίων; Όλη η ανθρωπότητα έχει κληρονομήσει την γραμματεία των Ελλήνων μόνον.»
Will Durant (Αμερικανός ιστορικός και φιλόσοφος, καθηγητής του Πανεπιστημίου τής Columbia)
“Το αλφάβητον μας προήλθε εξ Ελλάδος δια τής Κύμης και τής Ρώμης. Η Γλώσσα μας βρίθει Ελληνικών λέξεων. Η επιστήμη μας σφυρηλάτησε μίαν διεθνή γλώσσα διά των Ελληνικών όρων. Η γραμματική μας και η ρητορική μας, ακόμα και η στίξις και η διαίρεσις εις παραγράφους… είναι Ελληνικές εφευρέσεις.Τα λογοτεχνικά μας είδη είναι Ελληνικά – το λυρικόν, η ωδή,το ειδύλλιον,το μυθιστόρημα, η πραγματεία, η προσφώνησις, η βιογραφία, η ιστορία και προ πάντων το όρομα. Και όλες σχεδόν αυτές οi λέξεις είναι Ελληνικές.”
Μπρούνο Σνελ (Διαπρεπής καθηγητής του Πανεπιστήμιου του Αμβούργου)
«Η Ελληνική γλώσσα είναι το παρελθόν των Ευρωπαίων.»
Φραγκίσκος Λιγκόρα (Σύγχρονος Ιταλός καθηγητής Πανεπιστημίου και Πρόεδρος τής Διεθνούς Ακαδημίας προς διάδοση τού πολιτισμού)
«Έλληνες να είστε περήφανοι που μιλάτε την Ελληνική γλώσσα ζωντανή και μητέρα όλων των άλλων γλωσσών. Μην την παραμελείτε, αφού αυτή είναι ένα από τα λίγα αγαθά που μας έχουν απομείνει και ταυτόχρονα το διαβατήριο σας για τον παγκόσμιο πολιτισμό.»
Ο. Βαντρούσκα (Καθηγητής Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο τής Βιέννης)
«Για έναν Ιάπωνα ή Τούρκο, όλες οι Ευρωπαϊκές γλώσσες δεν φαίνονται ως ξεχωριστές, αλλά ως διάλεκτοι μιας και τής αυτής γλώσσας, τής Ελληνικής.»
Peter Jones (Διδάκτωρ – καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης ο οποίος συνέταξε μαθήματα αρχαίων Ελληνικών προς το αναγνωστικό κοινό, για δημοσίευση στην εφημερίδα «Daily Telegraph)
Οι Έλληνες τής Αθήνας του 5ου και τού 4ου αιώνος είχαν φθάσει την γλώσσα σε τέτοιο σημείο ώστε με αυτήν να εξερευνούν ιδέες,όπως η δημοκρατία και οι απαρχές τού σύμπαντος,έννοιες όπως το θείο και το δίκαιο. Είναι μια θαυμαοια και εξαιρετική γλώσσα
Webster’s New International Dictionary
«Η Λατινική και η Ελληνική, ιδίως η Ελληνική, αποτελούν ανεξάντλητη πηγή υλικών για τη δημιουργία επιστημονικών όρων«.
Ο Ζακ Λακαρριέρ σπουδαίος Γάλλος συγγραφέας είχε δηλώσει: «Στην Ελληνική υπάρχει ένας ίλιγγος λέξεων, διότι μόνο αυτή εξερεύνησε, κατέγραψε και ανέλυσε τις ενδότατες διαδικασίες τής ομιλίας και τής γλώσσης, όσο καμία άλλη γλώσσα.»
Ο Βολτέρος μεγάλος Γάλλος διαφωτιστής είχε πει «Είθε η Ελληνική γλώσσα να γίνει κοινή όλων των λαών…..””ο ελληνικος πολιτισμός μας μαθαινει να σκεφτόμαστε”
` -Μια προσθηκούλα:
-Στην Ιαπωνία ανήγειραν ένα μνημείο για τα θύματα τής ατομικής βόμβας τής Χιροσίμα, που επισκέπτονται εκατομμύρια άνθρωποι από όλον το κόσμο, ενώ κάθε χρόνο στην επέτειο ,τής μεγάλης καταστροφής,πηγαίνει εκεί ο Ιάπωνας αυτοκράτορας και όλη η κυβέρνηση.
Στη μέση τού μνημείου υπάρχει η περίφημη “καμπάνα τής Ειρήνης”.
Η οποία έχει μια φράση, σε τρείς (3) γλώσσες.
Η μία είναι τα σανσκριτικά,
η δεύτερη τα Ιαπωνικά και
η τρίτη στα Ελληνικά”ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ”
-Στη κεντρική γέφυρα τού ποταμού Μάιν,στην Φρανκφούρτη τής Γερμανίας υπάρχει η επιγραφή, με μετάφραση στη γερμανική γλώσσα, στο πλαϊνό τής αψίδας:
«Πλέων επί οίνοπα πόντον επ’ αλλόθροους ανθρώπους» (‘Ομηρος, Οδύσσεια, Α.183)
(Ταξιδεύοντας σε ξένες θάλασσες με ανθρώπους που μιλούν άλλες γλώσσες)
-Στην είσοδο τού Πανεπιστημίου στο Yale, που έχει ιστορία 310 ετών, υπάρχει η επιγραφή ΛΑΜΠΑΔΙΑ ΕΧΟΝΤΕΣ ΔΙΑΔΩΣΟΥΣΙΝ ΑΛΛΗΛΛΟΥΣ
Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ,Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΟΥ ΤΗΝ ΑΠΕΙΛΟΥΝ .
Η Ελληνική γλώσσα δέχεται άγρια εισβολή.Εχει γραφεί ότι,μέχρι σήμερα έχουν ενσωματωθεί στην Ελληνική γλώσσα,περίπου 7.000 λέξεις,κυρίως αγγλικές,εισβολή που δεν είναι αμελητέα,παρόλη τη παρήγορη διαπίστωση τού Thomson, ότι, η εισροή αυτή,για περίοδο 2.700 ετών, είναι μικρότερη από τις αλλαγές ,που έγιναν στην αγγλική μέσα τα τελευταία 600 χρόνια!
-Ο Αδαμάντιος Κοραής είπε: «Τό θέμα τής γλώσσας είναι εθνικό θέμα. Η γλώσσα είναι ένα από τα πλέον αναπαλλοτρίωτα τού έθνους κτήματα. Από το κτήμα τούτο μετέχουν όλα τα μέλη τού έθνους με δημοκρατικήν, να είπω ούτως, ισότιμα, κανείς, όσον ήθελεν, είσθαι σοφός, ουτ’ έχει, ούτε δύναται πόθεν να λάβει το δίκαιον να λέγει προς το έθνος:Όύτω θέλω να λαλείς, ούτω να γράφεις.. Μόνος ο καιρός έχει την εξουσίαν να μεταβάλλει των εθνών τας διαλέκτους, καθώς μεταβάλλει και τα έθνη.…… Ποτέ έθνος δεν διαστρέφει την γλώοοαν του χωρίς να διαστρέψειι ενταυτώ και την παιδείαν του. Η ασυνταξία τής γλώσσης συνοδεύει πάντοτε την ασυνταξίαν των εννοιών διότι,όστις συνηθίζει να καταφρονεί τους κανόνας τής Γραμματικής, γρήγορα θέλει καταφρονήσει και τους κανόνας τής Λογικής….Ο κακά συλλογιζόμενος κακά λαλεί και ο κακά λαλών εμποδίζει τον νουν να ανακαλύψει τας πηγάς τής πλάνης, και τού διαστρέφει ολονέν την δυναμιν τού συλλογίζεσθαι, ή και παντάπασιν την καταργεί … Η από ξένους δάνεισις, ή να το πώ καθαρώτερα, ψωμοζήτησις λέξεων και φράσεων, από τας οποίας γέμουσιν αι αποθήκαι τής γλώσσης, σιμά τής ατιμίας,δίδει και παντελούς απαιδευσίας, ή και ηλιθιότητος, υπόληψιν… Τι ωφελεί των αλλοτρί -ων γλωσσών η είδησις, όταν λαμβάνει τις απ’ αυτάς όχι ό,τι δύναται να διορθώσει, αλλ’ ό,τι διαστρέφει και ασχημίζει την γλώσσαν του; Η χρεία τής οποίας από τας άλλας έχει η ημετέρα είναι πολλά ολίγη,επειδή παραστέκει σιμά της η υπέρπλουτος αυτής μήτηρ, ετοίμη να δώσει εις αυτήν ό,τι τής λείπει».
Αδ. Κοραής (Προλεγόμενα)
Και ίδιος επίσης:
«Χωρίς την ακριβεστάτην είδησιν τής (αρχαίας) Ελληνικής,όστις καταγίνε- ται εις το να διορθώσει την κοινήν ή να δώσει εις αυτήν κανόνας ή να κρίνει καθ’ οιονδήποτε άλλον τρόπον,περιπατεί, εις την σκοτίαν και δεν εξεύρει μήτε πού υπάγει μήτε τι κάμνει».
Αδ. Κοραής (Αλληλογραφία)
Ο μεγάλος μας γλωσσολόγος,Γ.Χατηδάκις λέγει«..μέχρι μεν τού Διοκλητιανού, ότε το έθνος μας είχεν ακόμη συνείδησιν ισχυράν τού εαυτού του, ότε εθεώρει εαυτό υπέρτερον των αλλοφύλων και αλλό- γλωσσων ως τον κατ’ εξοχήν πεπολιτισμένον λαόν, έως τότε εν τη δικαία υπερηφάνεια του, ενόμιζεν ανάξιον εαυτού να παραλαμβάνη και ν’ αναμειγνύη εις την γλώσσαν του ξένας λέξεις, καθήκον δε προς τον εαυτόν του και τον πολιτισμόν του εθεώρει να διατηρή την γλώσσαν του καθαράν από ξένα στοιχεία. Ότε όμως μετά τον Διοκλητιανόν, από Έλληνες έγιναν απλώς Χριστιανοί, και πατέρας είχον τους Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ αντί τους ειδωλολάτρας Περικλέα, Λεωνίδαν, κ.λπ. τουτέστιν ότε διεκόπη το νήμα τής ιστορικής παραδόσεως και οι τότε Έλληνες και ως προς την γλώσσαν και ως προς την καταγωγήν δεν ανεγνώριζον πλέον την ελληνική ιστορίαν ως ίδιον αυτών παρελθόν ουδ’ ονόμαζον εαυτούς διά τού εθνικού των ονόματος, αλλά δια μόνον τού πολιτισμού: Ρωμαίοι και δια τού θρησκευτικού: Χριστιανοί, τότε κατεκλύσθη η γλώσσα μας υπό λατινικών και άλλων λέξεων».
Ασφαλώς τη φθορά αυτή, τής γλώσσας επαύξησε και η τουρκική κατοχή.
Ο καθηγητής, Αντώνιος Κουνάδης,μέλος τής Ακαδημίας Αθηνών σε ημερίδα για την ελληνική γλώσσα ,που έγινε τον Μάρτιο του 2013,είπε μεταξύ άλλων( απευθυνόμενος προς τον Πρόεδρο τής Δημοκρατίας):
Εξοχώτατε Κύριε Πρόεδρε τής Δημοκρατίας,
Η αποψινή εκδήλωση με θέμα «Η Ελληνική Γλώσσα: χθες, σήμερα, αύριο»
για την Ελληνική Γλωσσική Κληρονομιά (ΕΓΚ)………. Η σημερινή εκδήλωση δεν απευθύνεται σε γλωσσολόγους………………. διότι δεν έχει ως αντικείμενο την επιστήμη τής γλωσσολογίας. Απευθύνεται σε κάθε Έλληνα πατριώτη, διότι σκοπός της είναι η διαφύλαξη ενός ύψιστης σημασίας αγαθού τής πολιτισμικής μας κληρονομιάς, τής Ελληνικής Γλώσσας,θεμελιακού στοιχείου τής εθνικής μας οντότητας. Η γλώσσα μας είναι εθνική υπόθεση που αφορά όλους μας, ιδιαίτερα μάλιστα μετά τα πλήγματα που αυτή δέχθηκε τις τελευταίες δεκαετίες με αποτέλεσμα την πανθομολογουμένη λεξιπενία και αδυναμία εκφράσεως τής νέας γενιάς. Σήμερα η διαφύλαξη αυτή είναι περισσότερο επιτακτική, λόγω τής βαθειάς και πολύπλευρης κρίσης: πολιτικής,κοινωνικής και ιδιαίτερα οικονομικής. Κρίσης οφειλομένης όχι μόνο σε κακοδιαχείριση τής χώρας, αλλά και στο σοβαρό έλλειμμα Ανθρωπιστικής Παιδείας με όλα τα παρεπόμενα απαξίωσης θεσμών,ιδανικών και εθνικών παραδόσεων επί των οποίων στηρίχθηκε η συνέχεια, η επιβίωση και η μεγαλουργία τού Ελληνικού Έθνους ………….Πράγματι, η γλώσσα μας με τα τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά της, την διαχρονικότητά της, τον πλούτο τού λεξιλογίου της, την τελειότητα τής Γραμματικής τής δομής και την ποικιλία των εκφάνσεών της, καλλιεργούμενη εδώ και 3.500 χρόνια από τον ίδιο λαό, στον ίδιο τόπο συνεχώς και αδιασπάστως, αποτελεί φαινόμενο συνέχειας και ακτινοβολίας…………….. Ωστόσο, το 1976 ξεκίνησε μία φθίνουσα πορεία τής γλώσσας μας με την κατάργηση τής διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών από το πρωτότυπο, συνεχίστηκε με την επιβολή τού μονοτονικού συστήματος γραφής το 1982, και την δεκαετία τού 90, με την συρρίκνωση των ωρών διδασκαλίας των γλωσσικών μαθημάτων. Επακόλουθο τής αποκοπής τής Νεοελληνικής από τις ρίζες της – τα Αρχαία Ελληνικά – ήταν η υποβάθμιση τής Γραμματικής, τού Συντακτικου, τής Ετυμολογίας, ο κακός τονισμός των λέξεων, οι βαρβαρισμοί,οι σολοικισμοί και η παραμορφωτική εκφορά λόγου πού ακούμε κόμη καί από παρουσιαστές ειδήσεων.Ο Παπαδιαμάντης διδάσκεται πλέον από μετάφραση. Ανησυχητική είναι επίσης η αδικαιολόγητη εισδοχή στο καθημερινό μας λεξιλόγιο ξένων (κυρίως αγγλικών) λέξεων. Από διενεργηθείσα έρευνα προέκυψε ότι, ξενόφερτες λέξεις χρησιμοποιεί το 64,8% των κατοίκων τής Αττικής, το 60,9% των αναγνωστών αθλητικών εφημερίδων, το 55,8% των ιδιωτικών υπάλληλων και το 51,4% ατόμων που παρακολουθούν καθημερινώς 4 έως 5 ώρες τηλεόραση. Χαρακτηριστική είναι εν προκειμένω η ρήση τού Γ. Σεφέρη : «Ο Θεός μας χάρισε μια γλώσσα ζωντανή, εύρωστη, πεισματάρα , χαριτωμένη που αντέχει, μολονότι έχουμε εξαπολύσει όλα τα θεριά να την φάνε». Ο μεγάλος και μαχητικός δημοτικιστής Ιωάννης Κακριδής το 1986( 10 χρόνια μετά την μεταρρύθμιση τού 1976) εδήλωσε: « Η γλώσσα μας αργοπεθαίνει, τής λείπει το οξυγόνο (δηλαδή τα αρχαία)» και συμπλήρωσε ο Ελύτης « και μόνο όποιοι γνωρίζουν Αρχαία Ελληνικά μπορούν να χρησιμοποιούν σωστά την Νεοελληνική Δημοτική» .Ο Ελύτης είχε επίσης πει: «Εγώ δεν ξέρω να υπάρχει παρά μόνο μια γλώσσα, η ενιαία ελληνική γλώσσα , όπως εξελιχθηκε από την αρχαία ,που έπρεπε να είναι το μεγάλο καμάρι μας και το μεγάλοστήριγμα . Οι ρίζες μας βρίσκονται εκεί, στα αρχαία, και λυπάμαι που καταργήθηκαν από τα γυμνάσια.»
Και όλα αυτά θα είχαν αποφευχθεί αν υπήρχε συνταγματική προστασία τής γλώσσας μας, όπως σε άλλες χώρες, χωρίς μάλιστα αυτές να έχουν τέτοια γλωσσική κληρονομιά. Π.χ. Γαλλία , Ρωσία, Γερμανία, Ισπανία, Ιαπωνία, Κορέα, Κίνα ,Αίγυπτος κλπ. Προ 25ετιας περίπου ανετέθη σε επιτροπές από ειδικούς στην Ιαπωνία και στην Κορέα να εισηγηθούν το ενδεχόμενο εκσυγχρονισμού τής παραδοσιακής τους γραφής. Το πόρισμα στο οποίο κατέληξαν σύντομα άρχιζε ως εξής : «Κάτω τα χέρια από την ιστορική μας γραφή, αναγνωρίζουμε τις δυσχέρειες που έχουν οι νέοι στην εκμάθηση των ιδεογραμμάτων αλλά η προσπάθεια που καταβάλλουν αποτελεί πνευματική άσκηση, η οποία οξύνει το νου .Με αυτή τη γραφή επιβιώσαμε Με αυτή την γραφή επιτύχαμε το οικονομικό θαύμα τής άπω ανατολής». Η Ισπανία, προ 20ετίας περίπου,εσείετο επί δύο χρόνια από λαϊκές αντιδράσεις προκειμένου να περιληφθεί στο πληκτρολόγιο των Η/Υ που τής είχαν προμηθεύσει πολυεθνικές εταιρείες ένα και μόνο σύμβολο. Και το επέτυχαν ! Στην Ρωσία επιβάλλονται μεγάλα χρηματικά πρόστιμα σε περίπτωση αλλαγής, ακόμη και ενός γράμματος τού Κυριλλικού αλφαβήτου. Η κακοποίηση τής ελληνικής είχε φθάσει στα πρόθυρα καθιερώσεως τής φωνητικής ορθογραφίας, αφού Φιλόλογοι, Καθηγητές Πανεπιστημίων, εισηγούντο προς το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο την κατάργη ση των διπλών συμφώνων ως και το ω καί τον ει, η, υ οι. Σε Τμήμα μάλιστα τού Πανεπιστημίου Αθηνών εδιδάσκετο τρόπος μεταβάσεως από την φωνητική ορθογραφία στην λατινοποίηση τής ελληνικής γραφής. Σ αυτόν τον ολισθηρό κατήφορο ευρίσκετο η γλώσσα μας στα τέλη τής δεκαετίας τού 90. Ακολούθησε τον Ιανουάριο του 2001 με την έντονη αντίδραση με την διακήρυξη των 40 ακαδημαϊκών, κατά της λατινοποίησης τής ελληνικής γραφής, η οποία έτυχε εξαιρετικά μεγάλης δημοσιότητας. Στην συνέχεια η ΕΓΚ σε πέντε μόνο χρόνια από τής ιδρύσεώς της επέτυχε, πριν απ΄ολα, την ευαισθητοποίηση τής Κοινής Γνώμης για την ανάγκη ανάσχεσης τής φθίνουσας πορείας τής γλώσσας μας. Η πρώτη απόπειρα εκλατινισμού τής ελληνικής γραφής έγινε στις αρχές τής Μεταπολίτευσης, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ερώτησε τους αείμνηστους Κωνσταντίνο Τσάτσο και Ευάγγελο Παπανούτσο αν συμφωνούσαν με εισηγήσεις που είχε δεχθεί για την υιοθέτηση τού λατινικού αλφαβήτου, εν όψει της επικείμε -νης εντάξεως της χώρας μας στην τότε ΕΟΚ. Η αντίδραση και των δύο αυτών σοφών ανδρών υπήρξε έντονη και ακαριαία . Η Ελληνική γλώσσα αποτελεί φαινόμενο συνέχειας, αφού από τις 6300 λέξεις τού ομηρικού λεξιλογίου επιβιώνουν μέχρι σήμερα 1800, από τις οποίες σχετικά μικρό μέρος έχει αλλάξει έννοια. Ο επιφανής Γλωσσολόγος Γ.Χατζηδάκης απέδειξε ότι, από τις 4900 περίπου λέξεις τής Καινής Διαθήκης 2280 (σχεδόν οι μισές)χρησιμοποιούνται και σήμερα, οι υπόλοιπες 2220 κατανοούνται και μόνο 400 είναι ακατανόητες. Για την διαχρονικότητα τής ελληνικής η ΕΓΚ οργάνωσε ενώπιον πολυπληθών ακροατηρίων μεγάλες εκδηλώσεις. Την πρώτη εκδήλωση, πού έγινε στην Παλαιά Βουλή στις 11 Ιουνίου 2002 με θέμα «Η γλώσσα τού Ομήρου καί η εποχή μας»,εχαιρέτησαν η τότε επίτροπος τής Ε.Ε. για τις γλώσσες και θέματα Παιδείας κα Viviane Reding και ο τότε Πρόεδρος τής ΕΓΚ καί νυν Πρόεδρος τής Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας, ο οποίος, μεταξύ άλλων, είπε: «Δυστυχώς, εδώ και δύο δεκαετίες, παριστάμεθα μάρτυρες μιάς προοδευτικής κακοποίησης τής γλώσσας μας με τις κατά καιρούς άστοχες παρεμβάσεις πού υποβάθμισαν την γλωσσική μας Παιδεία», συνέχι σε δε με την εξής εκτίμηση καί πρόβλεψη: «Η υπάρχουσα χρονική απόσταση από κάποια γεγονότα, πού σημάδεψαν αρνητικά την πορεία τής γλώσσας μας, επιτρέπει σήμερα πιο νηφάλια να μελετήσουμε βαθύτερα τις δυσμενείς συνέπειες και επιπτώσεις καί να προχωρήσουμε στις αναγκαίες διορθωτικές παρεμβάσεις». Παρεμβάσεις πού ξεκίνησαν με την αξιέπαινη απόφαση τής τότε υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και νύν ευρωβουλευτού κας Μαριέττας Γιαννάκου για την αύξηση στην Β/θμια εκπαίδευση> των ωρών διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικων από το πρωτότυπο κατά έξι ώρες εβδομαδιαίως. Η απόφαση αυτή συνοδεύτηκε με την επαναφορά τής υποχρεωτικής εξέτασης στό μάθημα των αρχαίων ελληνικών δια των μέσω ΑΣΕΠ διοριζομένων φιλολόγων, διότι διαπιστώθηκε ότι, δεν υπήρχαν επαρκώς κατηρτισμένοι φιλόλογοι για να διδάξουν αρχαία ελληνικά στην Μέση Εκπαίδευση! Σε πανελλαδική έρευνα, που διενήργησε το 2006 το Υπουργείο Παιδείας με θέμα «το μάθημα των αρχαίων ελληνικών στο γυμνάσιο», μετείχαν 345 καθηγητές Φιλόλογοι. Το 95% αυτών ετονισε την πολλαπλή ωφελιμότητα του μαθήματος αυτού υπογραμμίζοντας, μεταξύ άλλων, την συμβολή των αρχαίων ελληνικών στην σωστότερη χρήση τής νέας ελληνικής γλώσσας.Η δεύτερη μεγάλη εκδήλωση με θέμα «Από την Αττική διάλεκτο στή γλώσσα των Ευαγγελίων» έγινε τον Νοέμβριο τού 2003 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ,παρουσία τού τότε αρχηγού τής Ν.Δ καί μετέπειτα Πρωθυπουργού κ. Κώστα Καραμανλή,τού τότε Προέδρου τής Βουλής κ. Απόστολου Κακλαμάνη, υπουργών, Βουλευτών καί άλλων προσωπικοτήτων. Την εκδήλωση αυτή εχαιρέτησε με μήνυμα του και ο πρώην Πρόεδρος τής Γαλλικής Δημοκρατίας κ. Valery Giscard d’ Estaing. Η τρίτη εκδήλωση, την οποία εχαιρέτησε ο Πρόεδρος τής Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας έγινε επίσης στό Μέγαρο Μουσικής Αιθηνών στις Δεκεμβρίου τού 2005 και ανεφέρετο στην βυζαντινή περίοδο. Μία περίοδο επίσης αδιάσπαστης συνέχειας τής ελληνικής γλώσσας. Η τετάρτη εκδήλωση έγινε στο φιλολογικό σύλλογο «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ» στις 8 Δεκεμβρίου του 2006 με θέμα «Η ελληνική γλώσσα από την Άλωση μέχρι την ίδρυση τού ελληνικού κράτους». Την εκδήλωση εχαιρέτησε ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος. Η ΕΓΚ οργάνωσε δύο ακόμα μεγάλες εκδηλώσεις στην Πνύκα , εκ των οποίων τελευταία με θέμα «Ελληνική γλώσσα και Ευρωπαϊκός Πολιτισμός» έγινε παρουσία των εθνικών εκπροσώπων των χωρών τής Ε.Ε. με την ευκαιρία τής Ελληνικής Προεδρίας το 2003 Και ενώ από το έτος 2001 τα πλήγματα κατά τής γλώσσας μας είχαν κοπάσει για κάμποσα χρόνια, τον περασμένο Ιούνιο νέος σάλος ξέσπασε με το περιβόητο βιβλίο τής Νέας Γραμματικής τής Ε’ και ΣΤ’ Δημοτικού, που απασχόλησε για πολλούς μήνες τον τύπο. Στο πλαίσιο, όμως, τού παρόντος χαιρετισμού δεν μου επιτρέπεται να αναφερθώ περισσότερο στο βιβλίο αυτό, το οποίο προδήλως απευθύνεται σε μαθητές των οποίων η Ελληνική δεν είναι η μητρική γλώσσα. Όπως δε απέδειξαν έγκριτοι Πανεπιστημιακοί δάσκαλοι η γραμματική αυτή είναι ακατάλληλη από παιδαγωγικής απόψεως,διότι προκαλεί σύγχυση όχι μόνο σε παιδιά αλλά και σε μεγάλους. Το προβληθέν προς υποστήριξη τού βιβλίου επιχείρημα ότι ,μόνον γλωσσολόγοι μπορεί να έχουν γνώμη για την γλώσσα μας είναι έωλο και άστοχο, διότι η διαφύλαξη τής γλώσσας μας είναι υπόθεση όλων μας με διάφορο βέβαια βαθμό ευθύνης τού κάθε ενός μας. Η σωστή εκφορά λόγου δεν ενδιαφέρει μόνο τις θεωρητικές, αλλά και τις θετικές επιστήμες (τις λεγόμενες «ακριβείς»), οι οποίες απαιτούν στον γραπτό λόγο σαφήνεια,ορθότητα και ακρίβεια. Άλλωστε υπάρχουν περιπτώσεις επιστημόνων με σημαίνουσα συμβολή σε εκτός ειδικότητος των θέματα, ως π.χ. σε γλωσσικά τού Βρετανού δικαστή William Jones, πρωτεργάτη τής «συγκριτικής γλωσσολογίας» το 1776, τού Βρετανού αρχιτέκτονα Michael Ventris, που επέτυχε την αποκρυπτο γράφηση τής Γραμμικής Β κ.ά. Η πρωτόγνωρη κρίση που διέρχεται η χώρα μας αλλά και ολόκληρη η Οικουμένη είναι κρίση προεχόντως πνευματι -κών, ηθικών και πολιτισμικών αξιών λόγω τής συρρικνώσεως τής Κλασσικής και Ανθρωπιστικής Παιδείας. Η Οικονομική και η Τεχνολογική ανάπτυξη που είναι κυρίαρχη επιδίωξη στα προγράμματα όλων των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων, έγινε αυτοσκοπός και όχι ένα μέσο για την πνευματική , ηθική και πολιτισμική ανέλιξη του πολίτου Μια κοινωνία, όμως , υλικώς ευημερούσα αλλά με πολίτες που στερούνται ιδανικών και αρχών, μοιραίως γίνεται ευάλωτη στις μάστιγες τού σημερινού κόσμου. Ο ανθρωπιστικός χαρακτήρας τής Εκπαίδευσης είναι αναγκαίος για την ηθική εξυγίανση και την ηθική συνοχή τής σημερινής κοινωνίας αλλά και την διαφύλαξη τής Ιστορίας μας, τής εθνικής μας παραδόσεως και οντότητος. Στο πλαίσιο αυτό είναι αναγκαία η χάραξη μιας εθνικής πολιτικής για την Παιδεία από ένα συνταγματικά κατοχυρωμένο Συμβούλιο προσωπικοτήτων. Μεταξύ δε των μέτρων που θα πρέπει να θεωρηθούν ως επείγοντα είναι: α)Αναμόρφωση των Αναλυτικών Προγραμμάτων Πρ/βάθμιας και Δευτ/ βαθμιας Εκπαίδευσης με επαναφορά των ωρών διδασκαλίας στα γλωσσικά μαθήματα και την ιστορία, β) ενίσχυση τής διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών από το πρωτότυπο, γ) ίδρυση Κλασσικών Λυκείων, και δ) επανεξέταση όλων των βιβλίων ιστορίας και γλώσσας. Είναι καιρός πλέον τα ανεπανάληπτα εγχειρίδια γραμματικής και συντακτικού τού Αχιλλέα Τζαρτζάνου, που τα τελευταία χρόνια συνεχώς ανατυπώνονται και κυκλοφορούν ακόμη και σε καροτσάκια πλανοδίων πωλητών να επανέλ- θουν στην εκπαίδευση! Αποτελεί χρέος τής Πολιτείας να βοηθήσει την νέα γενιά να γευθεί τα κείμενα τής ανεπανάληπτης ελληνικής γραμματείας μέσω τής ορθής διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών απ’ το πρωτότυπο, ιδιαίτερα μάλιστα όταν τέτοια μέτρα λαμβάνονται από ξένες χώρες. Ενδεικτικώς αναφέρω : Κατά την περίοδο τής Παγκοσμιοποίησης και τής πορείας τής χώρας μας προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι αναγκαία, όσο ποτέ άλλοτε στη νεότερη Ιστορία μας, η θωράκιση και η ενίσχυση τής εθνικής μας οντότητος, των πολιτιστικών και εθνικών παραδόσεων μας , η συνταγματική προστασία τής γλώσσας μας που υπήρχε σε παλαιότερα Συντάγματα. Τα αρχιτεκτονικά και γλωσσικά μνημεία τού ελληνικού πολιτισμού που αποδεικνύουν την συνέχεια και την ταυτότητα μας είναι έργα μοναδικής άξιας και συνεπώς ανεπίδεκτα οποιασδήποτε αλλοιώσεως. Είναι υπέρτατο καθήκον όλων μας να προστατεύσουμε με όλες μας τις δυνάμεις την γλώσσα μας, διότι αν συνεχισθεί ο σημερινός κατήφορος οι κάτοικοι τής χώρας αυτής (την οποίαν μας κληροδότησαν ελεύθερη οι προγονοί μας χύνοντας ποταμούς αίματος) μετά από κάποια χρόνια δεν θα γνωρίζουν ελληνικά, όπως συνέβη με τους Ποσειδωνιάτες στο ανέκδοτο ποίημα τού Καβάφη, που βλέπετε στην οθόνη σας. Η γεωπολιτική θέση τής Ελληνικής Επικράτειας και η Νέα Τάξη πραγμάτων, καθιστούν εθνική επιταγή την συστράτευση των απανταχού τής γης Συνελλήνων και όλων των δυνάμεων τού έθνους, πολιτικών, πνευματικών , κοινωνικών, οικονομικών με στόχο την ενίσχυση τής χώρας μας στους καίριους τομείς τής Παιδείας , τής Άμυνας και τής Οικονομίας. Αυτό το μήνυμα υπαρξιακής σημασίας για την χώρα μας και τον Ελληνισμό, θα πρέπει να εκπέμψει η αποψινή σύναξη. Κύριες και Κύριοι, η εθνική μας κυριαρχία δεν κινδυνεύει τόσο από τους δανειστές μας, όσο από το ενδεχόμενο να χαθεί η Γλώσσα μας, η οποία όπως είπε ο Καζαντζάκης είναι η αληθινή πατρίδα μας! Αν η Γλώσσα μας χαθεί, χάνεται και ο λαός μαζί της!
Ο ελληνιστής-ομότιμος καθηγητής τής Οξφάρδης Peter Mackridge ( “:Γλώσσα και Εθνική ταυτότητα στην Ελλάδα 1766-1976 Εκδόσεις Πατάκη 2013 ») μιλάει για την ελληνική, τη βρίσκει πιο πλούσια από παλιά, δυναμική και ευέλικτη, και τη συνδέει με την εθνική ταυτότητα. Πάντως παρουσιάζει πιο αισιόδοξα τα πράγματα.Είπε:
Οι Ελληνες δεν έχουν να φοβούνται τίποτε σχετικά με τη γλώσσα τους, που είναι ευέλικτη, πλούσια και δυναμική, Στο αναφερόμενο πιο πάνω βιβλίο του εξηγεί γιατί η γλωσσική διαμάχη απέκτησε τέτοια πολιτική βαρύτητα στην Ελλάδα και ποιες αλλαγές επέφεραν οι ιδεολογικές αντιπαραθέσεις στη σημερινή γλώσσα μας. Το θέμα τού βιβλίου είναι ιδιαίτερα επίκαιρο σήμερα που η ανάδυση μιάς πολυπολιτισμικής Ελλάδας θέτει αναπόφευκτα το ζήτημα τής εθνικής ταυτότητας σε μια νέα βάση.
Παραθέτουμε αποσπάσματα από συνέντευξή του.
« Κύριε καθηγητά, τι είναι για εσάς η εθνική ταυτότητα;»
«Είναι σημαντικό ένα έθνος, ένας λαός, να έχει τη δική του ταυτότητα, αρκεί να μη δίνει αυτή η ταυτότητα κάποια αίσθηση ανωτερότητας αυτού τού λαού έναντι των γειτόνων του. Στην Αγγλία έχουμε πικρή πείρα από την “αγγλική ταυτότητα”, όπου ως και πριν από μερικές δεκαετίες, λόγω τής ισχύος τής αποικιοκρατίας, οι Αγγλοι πίστευαν ότι, ήταν ανώτερος λαός. Βέβαια κάτι ανάλογο θα έπρεπε να έχει εκλείψει εδώ και καιρό, αλλά δυστυχώς βλέπουμε να αναβιώνει σε ορισμένες περιοχές. Η εθνική ταυτότητα περιλαμβάνει τις ιστορικές μνήμες από το παρελθόν για τα κατορθώματα ενός λαού. Πρόκειται για ένα υγιές αίσθημα περηφάνιας αλλά και παρηγοριάς για έναν λαό που υποφέρει, όπως υποφέρει σήμερα ο ελληνικός λαός. Αρκεί να μην περιοριστεί αυτή η περηφάνια στο παρελθόν αλλά να είναι μια δύναμη και για το παρόν, πράγμα δύσκολο σε κρίσιμες συνθήκες, αλλά δεν είμαι ο αρμόδιος για να σας δώσω συμβουλές».
« Θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει τη γλωσσική διαμάχη;»
«Η πηγή τής γλωσσικής διαμάχης στην Ελλάδα είχε ως αφορμή την υπερβολική προσκόλληση στο παρελθόν,γι αυτό οι Ελληνες, είχαν την καθαρεύουσα,την αρχαική,και όχι την καθομιλούμενη την δημοτική.Το γλωσσικό ζήτημα,ήταν στις περισσότερες περιπτώσεις ανασταλτικός παράγοντας, καθώς εμπόδισε τους Ελληνες να μπούν στην νεωτερικότητα για πολλές δεκαετίες,ιδίως στην αρχή τού 20ού αιώνα.Αν οι Ελληνες είχαν επιλέξει την δημοτική γλώσσα από την αρχή,τού Ελληνικού κράτους,θα προόδευαν γρηγορότερα και στην οικονομία και στούς κοινωνικούς θεσμούς,αλλά και η πολιτική ζωή θα γινόταν πιο ώριμη πιο νωρίς.Βέβαια το γλωσσικό ζήτημα δεν είναι η αιτία,αλλά ένα σύμπτωμα προσκόλλησης προς το παρελθόν.
«Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ανάγκη γι΄αυτή τη διαμάχη;»
«Στό ξεκίνημα τού ελληνικού κράτους χρειάζονταν πολλές νέες λέξεις και όροι που δεν υπήρχαν στην καθομιλουμένη αλλά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν λέξεις από την αρχαϊκή ή την καθαρεύουσα και να ενσωματωθούν στη γλώσσα, χρησιμοποιώντας όμως το γραμματικό σύστημα τής δημοτικής. Σπαταλήθηκαν πολλές δυνάμεις από τους καλύτερους διανοουμένους σε διαμάχες, άρθρα, βιβλία -χαμένος κόπος κατά κάποιον τρόπο. Επρεπε να δημιουργηθεί λίγο πριν και λίγο μετά την Επανάσταση μια επίσημη γραπτή γλώσσα που θα μπορούσε να χρησιμο -ποιηθεί και επισήμως στον επιστημονικό λόγο. Το μεγάλο λάθος τού Κοραή και των καθαρευουσιάνων ήταν ότι, ναι μεν ήθελαν να εμπλουτίσουν την ελληνική γλώσσα για να καλύψουν τις ανάγκες μιας σύγχρονης γλώσσας, αλλά παράλληλα ήθελαν να επιβάλουν στοιχεία τής γραμματικής από την αρχαία γλώσσα. Η χρήση τής δημοτικής γραμματικής κατάντησε να θεωρείται στοιχείο αμάθειας και χυδαιότητας. Λάθος, ανοησίες».
«Πώς βλέπετε την σημερινή ελληνική γλώσσα με τα μεικτά στοιχεία της;»
«Είναι αξιοθαύμαστο ότι, σήμερα, παρ’ όλη αυτή την ιστορική διαμάχη, η ελληνική γλώσσα είναι υγιέστατη. Είναι ευέλικτη, πλούσια σε λέξεις, μπορεί να καλύψει όλες τις ανάγκες τής χώρας. Πολλοί Ελληνες φοβούνται ότι, απειλείται από δύο παράγοντες: την αγγλική γλώσσα, επειδή θεωρούν ότι, θέλει να παραγκωνίσει την ελληνική, και τις δάνειες λέξεις από τα αγγλικά, επειδή την υπονομεύουν. Δεν ευσταθεί, κατά τη γνώμη μου, κανένας από τους δύο φόβους. Μού κάνει εντύπωση η καλή χρήση τής ελληνικής γλώσσας από τους νέους στο Διαδίκτυο σε σχέση με τη χρήση τής αγγλικής από τα αγγλόπαιδα. Υπάρχουν πολλές απειλές στη χρήση τής γλώσσας σε όλον τον κόσμο, κυρίως από την επίθεση που δέχεται από τον κόσμο τής εικόνας και τού Διαδικτύου. Αλλά είναι ένας κοινός κίνδυνος για όλες τις γλώσσες. Οσο για τις προσμείξεις, δεν τις φοβάμαι. Μην ξεχνάτε ότι, και η αρχαία ελληνική γλώσσα είχε προσμείξεις με ξένες λέξεις. Δεν υπάρχει μια απόλυτα καθαρή γλώσσα, όπως δεν μπορεί να υπάρξει απόλυτα καθαρή φυλή. Αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό. Το πρόβλημα με τα ελληνικά είναι ότι, τα ουσιαστικά που έχουν εισαχθεί από την αγγλική και παλαιότερα από τη γερμανική γλώσσα είναι άκλιτα. Το θέμα είναι ότι, οι δάνειες λέξεις δεν συμπεριφέρονται όπως οι άλλες και οι Ελληνες πρέπει να βρουν έναν τρόπο να επιλύσουν αυτό το ζήτημα. Πιθανόν κάποιες να παραμείνουν άκλιτες. Κάποια πρόοδος έχει σημειωθεί τελευταία, π.χ. τα ονόματα που λήγουν σε “α” κλίνονται στη γενική. Δεν βρίσκω τον λόγο να μην κλίνονται κάποιες ξένες λέξεις αν προσιδιάζουν στις αντίστοιχες ελληνικές».
«Αυτό που φοβούνται οι εθνικιστές στην Ελλάδα είναι ότι ,οι μετανάστες και η πολυπολτισμική Κοινωνία θα αλλοιώσουν και θα διαβρώσουν τη γλώσσα μας.»
«Αυτή η πρόσμειξη τής ελληνικής κοινωνίας με τους μετανάστες έγινε πολύ γρήγορα. Οι μετανάστες μαθαίνουν τα ελληνικά με διάφορους ρυθμούς, αλλά τα παιδιά των μεταναστών που γεννιούνται στην Ελλάδα μαθαίνουν τα ελληνικά σωστά και έχουμε περιπτώσεις παιδιών μεταναστών να αριστεύουν.Οταν μιλάς μια γλώσσα, παίρνεις ταυτόχρονα και τα στοιχεία τού πολιτισμού που αυτή κουβαλάει. Περνώντας τα χρόνια, τα παιδιά των παιδιών των μεταναστών θα είναι ολοκληρωτικά Ελληνες. Η εκμάθηση τής γλώσσας είναι ο ασφαλέστερος τρόπος ένταξης των μεταναστών στον πολιτισμό και την κοινωνία μίας χώρας. Το κράτος πρέπει να ενθαρρύνει τους μετανάστες να μαθαίνουν τη γλώσσα».
«Ενα τμήμα των διανοουμένων και των μικρών εκδοτικών οίκων γοητεύεται ακόμη από το πολυτονικό. Μήπως ήταν λάθος που το εγκαταλείψαμε;»
«Δεν νομίζω. Πιστεύω ότι, ο καθένας θα πρέπει να είναι ελεύθερος, να γράφει με όποιο σύστημα θέλει. Το κράτος δεν μπορεί να επιβάλει κάτι τέτοιο. Το μονοτονικό είναι το πιο βολικό σε σχέση με τους πολύπλοκους κανόνες τού πολυτονικού. Και παλαιότερα λίγα παιδιά μάθαιναν σωστά το πολυτονικό. Για λόγους εκπαίδευσης και συνεννόησης είναι επιβεβλημένο το μονοτονικό. Σας θυμίζω ότι,το πολυτονικό δεν χρησιμοποιούνταν στην αρχαία εποχή. Είναι γέννημα τής βυζαντινής εποχής».
Ο καθηγητής Ρόντρικ Μπίτον έχει γράψει ότι, μερικές φορές «η προσοχή μας μετατίθεται από τη σημασία των λέξεων στην υπόσταση τους». Ο Πίτερ Μάκριτζ συμφωνεί με αυτή την άποψη.Λέγει:
«Αν δείτε στο Διαδίκτυο, σε πολλούς ιστότοπους κάποιοι αντιγράφουν ή επαναλαμβάνουν ορισμένους μύθους για την ελληνική γλώσσα» Οπως ότι “η ελληνική γλώσσα έχει έξι εκατομμύρια λέξεις”, κάτι που είναι φαντασίωση. Υπάρχουν πολλές ανακρίβειες για τη γλώσσα. Σε αυτό φταίνε οι παλιοί δάσκαλοι που δίδασκαν στα παιδιά ότι, η ελληνική γλώσσα είναι η πιο πλούσια, η πρώτη στον κόσμο και άλλες υπερβολές. Η ελληνική γλώσσα είναι οπωσδήποτε πλούσια, αλλά δεν είναι μοναδική. Κάποιος γλωσσολόγος έχει μετρήσει και βρει ότι, η νέα ελληνική νλώσσα περιέχει πολύ περισσότερες λέξεις από την αρχαία ελληνική, δηλαδή είναι πιο πλούσια. Οι Ελληνες μερικές φορές μιλούν για τους αρχαίους και την αρχαία ελληνική γλώσσα και δεν βλέπουν πέρα από τη μύτη τους, δεν βλέπουν τον κόσμο μέσα στον οποίο ζουν, τη νέα ελληνική γλώσσα. Η νέα ελληνική γλώσσα έχει ενσωματώσει τις αρχαίες λέξεις και έχει δημιουργήσει εκατοντάδες καινούργιες λέξεις. Μη φτάνουμε στο ανέκδοτο από την ταινία “Γάμος α λα ελληνικά» με τον έλληνα πατέρα που πίστευε ότι, όλες οι λέξεις τού κόσμου έχουν ελληνική ρίζα και ως παράδειγμα ότι, το “κιμονό» προέρχεται από τον χειμώνα .Αλλά και στην Τουρκία παρατηρείται η ίδια άποψη.Υπάρχουν κάποιοι που θέλουν να αποδείξουν ότι, όλες οι λέξεις τού κόσμου προέρχονται από την τουρκική. Αυτό είναι μια πολιτική, δεν έχει όμως σχέση με τη γλωσσολογία».