Τα τραγικά γεγονότα που προκάλεσαν οι καταστροφικοί σεισμοί έθεσαν υπό αμφισβήτηση τη δημιουργία κόμβου φυσικού αερίου στην Τουρκία, γράφει η προσκείμενη στην κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν «Haqqin».
«Υπενθυμίζουμε ότι μέχρι πρόσφατα η δημιουργία ενός ενεργειακού αυτοκινητόδρομου ήταν ένας από τους πιο φιλόδοξους στόχους της χώρας στον τομέα της διεθνούς συνεργασίας. Τώρα, έχουν αρχίσει να εμφανίζονται εικασίες ότι η Άγκυρα πιθανότατα θα τους εγκαταλείψει εντελώς», γράφει το δημοσίευμα και συνεχίζει:
Άγκυρα και Μόσχα θα επιστρέψουν σε μια ενεργό συζήτηση αυτής της ιδέας στο άμεσο μέλλον. Οι ισχυροί σεισμοί που συγκλόνισαν την Τουρκία και την παγκόσμια κοινότητα, φυσικά, έκαναν ορισμένες προσαρμογές, αλλά σε γενικές γραμμές δεν άλλαξαν σχέδια.
Τώρα πρέπει να συμφωνήσουν για το κόστος του έργου, και για αυτό είναι απαραίτητο να διευκρινιστούν όλες οι λεπτομέρειες του, να αξιολογηθεί η προσφορά και η ζήτηση, καθώς και ο όγκος των εργασιών υποδομής.
Πλεονεκτική η γεωγραφική θέση του κόμβου
Η Τουρκία, φυσικά, έχει όλα τα απαραίτητα για τη δημιουργία ενός κόμβου φυσικού αερίου, κάτι που εξηγείται όχι μόνο από τη γεωγραφική θέση της χώρας, αλλά και από μια ανεπτυγμένη ενεργειακή υποδομή.
Η χώρα περιλαμβάνει αγωγούς από τη Ρωσία, το Αζερμπαϊτζάν και το Ιράν και οδηγούν στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία.
Υπάρχουν τερματικοί σταθμοί λήψης LNG εδώ και δημιουργείται η ίδια παραγωγή στη λεκάνη της Μαύρης Θάλασσας, οι όγκοι της οποίας θα συνεπάγονται καινοτομίες στον τομέα των υποδομών.
Μόνο πέρυσι, περίπου 13 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ρωσικού και περισσότερα από 11 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν διοχετεύθηκαν μέσω της Τουρκίας στην Ευρώπη.
Επιπλέον, η Βουλγαρία έχει συνάψει συμφωνία με την Τουρκία για τη χρήση των τερματικών της LNG για εισαγωγές φυσικού αερίου. Επιπρόσθετα, υπάρχουν προοπτικές για τη δημιουργία μιας εικονικής τοποθεσία στα σύνορα με τη Βουλγαρία.
Σύμφωνα με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είναι λογικό να τοποθετηθεί κόμβος φυσικού αερίου στην περιοχή της Ανατολικής Θράκης στο ευρωπαϊκό τμήμα της χώρας.
Από εδώ, το φυσικό αέριο μπορεί να αποσταλεί κατά μήκος τριών διακλαδώσεων ταυτόχρονα: το νότιο – στην Ιταλία, το μεσαίο – στη Βουλγαρία, την Αλβανία, το Κοσσυφοπέδιο, τη Μακεδονία, τη Σερβία και άλλες χώρες, το βόρειο – στη Ρουμανία, τη Σλοβενία, την Ουγγαρία και περαιτέρω στην Γερμανία.
Με μια λέξη, ο μελλοντικός κόμβος έχει σημαντικές προοπτικές και ο εφοδιασμός του με φυσικό αέριο είναι αναμφισβήτητος.
Παρόλα αυτά, στη διαδικασία δημιουργίας του υπάρχουν πολλές παγίδες
Η Άγκυρα θέλει να δημιουργήσει έναν κόμβο φυσικού αερίου πανευρωπαϊκής σημασίας και κατά μία έννοια, η Τουρκία έχει ήδη γίνει κόμβος μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω του οποίου ρέει φυσικό αέριο από πολλούς προμηθευτές.
Εκτός από τα καθαρά οργανωτικά ζητήματα, υπάρχουν μεγάλες αμφιβολίες για τις αγορές των πωλήσεων.
Όπως είναι φυσικό, οι προμηθευτές φυσικού αερίου είναι έτοιμοι να ψηφίσουν το έργο και με τα δύο χέρια.
Η κατάσταση είναι διαφορετική με τους ευρωπαίους αγοραστές φυσικού αερίου: δεν έχουν ακόμη δηλώσει ότι είναι έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν τον κόμβο για να οργανώσουν τον εφοδιασμό τους με φυσικό αέριο και δεν έχουν εκφράσει προτάσεις όσον αφορά την τιμολόγηση.
Εν τω μεταξύ, η δημιουργία ενός κόμβου απαιτεί τη σύναψη μακροπρόθεσμων συμβάσεων με ευρωπαίους αγοραστές, καθώς και με εργολάβους που θα κατασκευάσουν τις απαραίτητες υποδομές. Επιπλέον, το ρωσικό αέριο, που παρέχεται ακόμη και μέσω Τουρκίας, μπορεί να αποδειχθεί απαράδεκτο για την Ευρώπη για πολιτικούς λόγους.
Είναι αλήθεια ότι μπορεί να αναμιχθεί με αέριο από το Αζερμπαϊτζάν και το Ιράν, αλλά εδώ είναι σημαντικό να λάβουμε μια σαφή απάντηση από την Ευρώπη: θα είναι έτοιμη να πάρει τέτοιους όγκους; Αυτό θα αποφασιστεί από τις Βρυξέλλες.
Θα κριθεί γεωπολιτικά…
Ρώσοι ειδικοί πιστεύουν ότι η τύχη του κέντρου διανομής στην Τουρκία θα κριθεί θετικά εάν δεν υπάρξουν δραστικές αλλαγές στην τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση.
Ένας τέτοιος κόμβος είναι επιτακτική ανάγκη στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης μεταξύ Ρωσίας και Ευρώπης, καθώς και όσον αφορά την ανάπτυξη της τουρκικής βιομηχανίας φυσικού αερίου.
Η Άγκυρα θέλει να δημιουργήσει έναν κόμβο φυσικού αερίου πανευρωπαϊκής σημασίας και κατά μία έννοια, η Τουρκία έχει ήδη γίνει κόμβος μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω του οποίου ρέει φυσικό αέριο από πολλούς προμηθευτές.
Τώρα μπορεί να δημιουργήσει χρηματοοικονομικά μέσα που να της επιτρέπουν να μετατρέψει αυτόν τον κόμβο σε κέντρο συναλλαγών.
Και αν για την ίδια την Τουρκία η δημιουργία ενός κόμβου θα οδηγήσει σε αύξηση της θέσης της ως δύναμης, τότε για τη Ρωσία θα οδηγήσει στην επέκταση των χρηματοπιστωτικών μέσων που επιτρέπουν τον επηρεασμό της αγοράς φυσικού αερίου.
Καλές οι προοπτικές για Αζερμπαϊτζάν
Το έργο του κόμβου φυσικού αερίου υπόσχεται πολλές προοπτικές και για το Αζερμπαϊτζάν. Συγκεκριμένα, το Μπακού θα έχει μια καλή ευκαιρία να αναπτύξει πράξεις ανταλλαγής.
Φυσικά, η δημιουργία ενός κόμβου φυσικού αερίου στην Τουρκία μπορεί να αποπολιτικοποιήσει τις σχέσεις φυσικού αερίου μεταξύ της Ρωσίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς η αγορά φυσικού αερίου στην Τουρκία μέσω της πλατφόρμας ανταλλαγής θα επιτρέψει να κρύψει τον πραγματικό προμηθευτή καυσίμων.
Αλλά αυτό το έργο υπόσχεται πολλές προοπτικές και για το Αζερμπαϊτζάν. Συγκεκριμένα, το Μπακού θα έχει μια καλή ευκαιρία να αναπτύξει πράξεις ανταλλαγής. Και αυτό όχι μόνο θα επεκτείνει τη γεωγραφία των προμηθειών φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν, αλλά θα οδηγήσει επίσης σε πιο κερδοφόρα πώλησή του.
Αλλά αν το έργο του κόμβου φυσικού αερίου θα εφαρμοστεί στην Τουρκία είναι ένα μεγάλο ερώτημα. Ωστόσο, θα μάθουμε την απάντηση σε αυτό πολύ σύντομα.
—
© Βαλκανικό Περισκόπιο –Γιῶργος Ἐχέδωρος