Του Παντελή Καρύκα
Συγγραφέα
Το ισχυρότερο ελληνικό πολεμικό πλοίο που πληρώθηκε αλλά δεν παραδόθηκε ποτέ!
Μετά το ευτυχές πέρας των Βαλκανικών Πολέμων το Πολεμικό Ναυτικό ήταν ο κυρίαρχος του Αιγαίου μας. Ωστόσο οι Τούρκοι δεν είχαν σκοπό να αποδεχτούν την ήττα τους και αποφάσισαν να αγοράσουν ένα πανίσχυρο θωρηκτό, το οποίο κατασκευάζονταν στη Βρετανία, για λογαριασμό της Βραζιλίας, με την οποία είχαν έρθει σε συμφωνία οι Τούρκοι για να το αγοράσουν.
Ενόψει αυτού του ενδεχομένου ήταν φανερό πως το Ελληνικό Ναυτικό έπρεπε να ενισχυθεί, αναλόγως. Έτσι αποφασίστηκε η παραγγελία, στη Γερμανία, στα ναυπηγεία Vulcan του Αμβούργου. Η ελληνική κυβέρνηση όμως δεν είχε αποφασίσει τι ακριβώς ήθελε. Οι πρώτες προδιαγραφές τέθηκαν τον Ιούλιου του 1912. Αρχικά οι ελληνικές προδιαγραφές αφορούσαν ένα μικρό θωρηκτό παράκτιας άμυνας, μήκους 139,6 μ. εκτοπίσματος 13.500t. οπλισμένο με 6 πυροβόλα των 14in (356 χλστ.), 8 των 6in (152χλστ.), 8 των 76χλστ., 4 αντιαεροπορικά των 37χλστ. και 4 τορπιλοβλητικούς σωλήνες και μέγιστης ταχύτητας 21 κόμβων. Ωστόσο η ελληνική πλευρά άλλαξε τις προδιαγραφές και τελικά αποφασίστηκε το σκάφος, το οποίο θα ονομαζόταν «Σαλαμίς», να είναι ένα κανονικό και ισχυρό θωρηκτό, μήκους 173,3μ. και εκτοπίσματος 19.500t. Το πλοίο θα έφερε, ως πρωτεύον οπλισμό, 8 βαριά πυροβόλα των 14in. κατανεμημένα σε τέσσερις δίδυμους πύργους, ως δευτερεύον 12 πυροβόλα των 6in, τοποθετημένα κατά μήκος της υπερκατασκευής, και ως τριτεύον12 ταχυβόλα των 75 χλστ. και 5 τορπιλοβλητικούς σωλήνες των 500 χλστ. Το σκάφος θα κινούσαν ατμοστρόβιλοι AEG, συνολικής ιπποδύναμης 40.000 Ίππων, οι οποίοι θα έδινα στο σκάφος μέγιστη ταχύτητα 23 κόμβων. Η θωράκιση του θα ήταν επίσης ισχυρή, ικανή να αντέχει σε πλήγματα από τα πυροβόλα των 12in. με τα οποία θα ήταν εξοπλισμένο το νέο τουρκικό θωρηκτό. Έφτασε σε μέγιστο πάχος, στη θωρηκτή ζώνη, τους πύργους και τις βάσεις τους και στα διαμερίσματα πυρομαχικών τα 250 χλστ.
Το πλοίο έπρεπε να παραδοθεί τον Μάρτιο του 1915. Ωστόσο οι εργασίες σταμάτησαν στις 31 Δεκεμβρίου 1914, καθώς είχε ξεσπάσει ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και εξαιτίας του βρετανικού ναυτικού αποκλεισμού στη Γερμανία, τα αμερικανικά πυροβόλα που θα εξόπλιζαν το σκάφος δεν μπορούσαν να παραδοθούν. Η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε να παραλάβει το ημιτελές πλοίο, όπως ήθελαν οι Γερμανοί. Το ζήτημα επιλύθηκε μόλις το 1932, με την Ελλάδα να καταβάλει, τελικά, 480.000 στερλίνες – το 37% περίπου του συνολικού κόστους αγορά του πλοίου – στα γερμανικά ναυπηγεία, χωρίς φυσικά να παραλάβει ποτέ το πλοίο, το οποίο οδηγήθηκε στα διαλυτήρια της Βρέμης, όπου πωλήθηκε για παλιοσίδερο.