30 Νοεμβρίου 1822 ανήμερα του Αγίου Ανδρέα οι Τούρκοι του Ναυπλίου ξυπνούν από σειρά ανεξήγητων πανηγυρικών πυροβολισμών και έντρομοι βλέπουν πως από το ισχυρό άνω κάστρο της πόλης, το περίφημο Παλαμήδι, ανεμίζουν περήφανα Ελληνικές σημαίες.
Τι είχε όμως συμβεί; Μετά από την κοφτή απάντηση του Κολοκοτρώνη πως η Ελληνική πλευρά μονό μια λύση δέχεται, να μπουν στα πλοία και να γυρίσουν πίσω στην Ασία, στο Τουρκικό στρατόπεδο επικρατεί κατήφεια και διχογνωμία.
Οι απλοί Τούρκοι και οι περισσότεροι από τους αγάδες τείνουν στο να δεχτούν την Ελληνική πρόταση μιας και φοβούνται για τη ζωή των οικογενειών τους.
Οι τοπικές Τουρκικές αρχές όμως φοβούνται περισσότερο την οργή του Σουλτάνου ο όποιος το είχε ξεκαθαρίσει «το Ανάπλι ή το κεφάλι σας».
Έτσι αντιπροτείνουν να αποτραβηχτούν με όσα τρόφιμα και πυρομαχικά τους στο Παλαμήδι περιμένοντας βοήθεια.
Αυτό βεβαία σημαίνε ότι θα αφήσουν τις οικογένειες τους στα χέρια των επαναστατών.
Ξεσπούν λοιπόν έντονες διαφωνίες και οι αρχηγοί δεν κατορθώνουν να πείσουν τους υφιστάμενους τους οι οποίοι σπεύδουν μαζικά στην κάτω πόλη για να πιέσουν ο καθένας υπέρ της άποψης του.
Όταν μάλιστα οι συζητήσεις αποδεικνύονται άκαρπες και διακόπτονται για την επόμενη ημέρα αυτοί αποφασίζουν να διανυκτερεύσουν εκεί.
Δυο Αλβανοί όμως βλέποντας πως το Παλαμήδι έχει πρακτικά αδειάσει βγαίνουν έξω από τα τείχη και ζητούν να δουν τον Σταϊκόπουλο θέλοντας να κλείσουν την προσωπική τους συμφωνία με τους Έλληνες.
Τον ενημερώνουν λοιπόν πως τα τείχη δεν είναι επαρκώς επανδρωμένα.
Ο Σταϊκόπουλος δεν χάνει καιρό.
Ο ίδιος τίθεται επικεφαλής λιγοστών επίλεκτων ανδρών και με κάθε επιφύλαξη-διότι κάλλιστα θα μπορούσε να είναι παγίδα- υπό την κάλυψη του σκότους της βροχερής εκείνης νύχτας , αφού πρώτα κάνει τον σταυρό του, ανεβαίνει στα τείχη.
Στη συνέχεια αυτός και οι άνδρες του εξουδετερώνουν εντελώς αθόρυβα τους φύλακες του πρώτου πύργου και ανοίγουν την πύλη.
Έπειτα σιωπηλά καταλαμβάνουν τον ένα μετά τον άλλο όλους τους πύργους έκτος από έναν, τον μοναδικό που είχε ισχυρή φρουρά.
Το Παλαμήδι ήταν πλέον σε Ελληνικά χέρια…
Οι Έλληνες υψώνουν τις σημαίες τους, ειδοποιούν τον Κολοκοτρώνη, και αρχίζουν τις μπαλοθιές.
Σε λίγο φτάνει και ο αρχηγός.
Ο Κολοκοτρώνης αφήνει τους Τουρκαλβανούς του τελευταίου πύργου να φύγουν, λέγοντας τους να σύρουν να πουν στους αγάδες πως αν δεν παραδοθούν από μονοί τους, θα μιλήσουν τα κανόνια και δεν το θέλει…
Όταν οι Τούρκοι πλέον κατάλαβαν πως κάθε αντίσταση ήταν μάταιη και έσπευσαν να παρακαλέσουν τον φυλακισμένο Θεοδώρητο Βρεσθένης να μεσολαβήσει στους επαναστάτες για να δείξουν έλεος (τον είχαν φυλακίσει λίγους μήνες νωρίτερα όταν αθετήσαν την προηγούμενη συμφωνία παράδοσης τους).
Στην αρχή οι Τουρκικές αρχές προσπάθησαν να πιέσουν ώστε να επιβιβαστούν στα πλοία με τα όπλα τους αλλά αυτή τους η πρόταση απερρίφθη ασυζητητί.
Τελικά μη έχοντας άλλη επιλογή δέχτηκαν να παραδώσουν τα όπλα τους και να μπουν στα πλοία με μονό δυο αλλαξιές ρούχα.
Τότε ο φρούραρχος παρέδωσε τα κλειδιά λέγοντας:
«Πάρτε τα κλειδιά και δώστε τα του Αρχηγού σας και πέστε του να λυπηθεί του Θεού τα πλάσματα».
Οι απεσταλμένοι πήγαν τα κλειδιά στον Κολοκοτρώνη ο οποίος δακρυσμένος τα πήρε και τα φίλησε.
Τώρα πια οι υπερόπτες κατακτητές ήταν στο έλεος των ραγιάδων και η μόνη τους ελπίδα ήταν οι κατακτημένοι να τους συμπεριφερθούν καλύτερα από ότι θα τους συμπεριφέρονταν εκείνοι σε περίπτωση Τουρκικής νίκης.
Οι Τούρκοι είχαν άλλωστε πολλούς λόγους να αγωνιούν για τη ζωή τους…
Αυτοί δεν ήταν που καταδυνάστευαν για γενιές ολόκληρες τους Έλληνες;
Αυτοί δεν είχαν εκτελέσει δημόσια τους Έλληνες αιχμάλωτους πριν ενάμιση χρόνο;
Αυτοί δεν ήταν που αθέτησαν τη συμφωνία παράδοσης της πόλης πριν λίγους μήνες με τον ερχομό του Δράμαλη, πιάνοντας μάλιστα αιχμάλωτους τα μέλη της επιτροπής παράδοσης;
Πως μπορούσαν να ήταν λοιπόν σίγουροι πως και οι Έλληνες δεν θα κάνουν τα ίδια;
Οι Έλληνες όμως έδειξαν ανωτερότητα και πάνω από τρεις χιλιάδες Τούρκοι επιβιβάστηκαν ανενόχλητοι στα πλοία για Μικρά Ασία.
Το Ναύπλιο θα ήταν πλέον για πάντα ελεύθερο…
https://twitter.com/elenasparta1/status/1597898798076157953?s=61&t=UiU2l_5VYAsW1Ta5fjqm9A