Στις 6 Νοεμβρίου 2022 συνομίλησαν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας οι υπουργοί Αμυνας ΗΠΑ Λόιντ Οστιν και Ρωσίας Σεργκέι Σοϊγκού, βολιδοσκοπώντας ο ένας τον άλλον για τις προθέσεις και τους τρόπους πιθανού τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία.
- Από την Κύρα Αδάμ
Στη συνομιλία αυτή ο Ρώσος υπουργός Αμυνας έθεσε τους εξής όρους: Στην περίπτωση κατά την οποία ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι δεν συμφωνήσει να παραδώσει τα ρωσόφωνα εδάφη της Ουκρανίας, τα οποία έχουν ήδη ενταχθεί στη Ρωσία, και η Δύση δεν σταματήσει τη ροή οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία για χρήση εναντίον των ρωσικών δυνάμεων, τότε η Ρωσία θα κηρύξει ADIZ (Ζώνη Αναγνώρισης Αεράμυνας) 200 ν.μ. από το FIR Μόσχας και θα καταρρίπτει κάθε ιπτάμενο στόχο που εισέρχεται στα 200 ν.μ. της ΑDΙΖ με πορεία προς Ουκρανία και Ρωσία. Παράλληλα, στην ίδια απόσταση θα καταστρέφει όλους τους στόχους εδάφους που κινούνται προς την Ουκρανία για εξοπλισμό της.
Ο Ρώσος υπουργός Αμυνας δεν προσδιόρισε την ημερομηνία έναρξης εφαρμογής της ΑDΙΖ, αλλά έτσι δήλωσε καθαρά την πρόθεση της Μόσχας να καθηλώσει σε έδαφος, αέρα και θάλασσα όλες τις δυνάμεις της Δύσης που θα εξακολουθήσουν να υποστηρίζουν και τροφοδοτούν με οπλικά συστήματα τις ουκρανικές δυνάμεις, καθώς και τα αεροσκάφη AWACS και τα αεροσκάφη ανεφοδιασμού εν πτήσει, στη Μαύρη Θάλασσα. Στην ακραία περίπτωση εμπλοκής του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, τότε η Ρωσία θα χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα, είπε ο Ρώσος υπουργός Αμυνας.
Η σκληρή αυτή συνομιλία των δύο υπουργών Αμυνας προκάλεσε ακόμα μία συνομιλία, μακράν της δημοσιότητας, και μία συνάντηση στην Αγκυρα μεταξύ ανώτατων αξιωματούχων των ΗΠΑ και Ρωσίας, σε διάστημα περίπου μίας εβδομάδας. Η πρώτη συνομιλία έγινε στην αρχή της περασμένης εβδομάδας ανάμεσα στον Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας του προέδρου Μπάιντεν, και τον Ρώσο πρώην πρέσβη στην Ουάσινγκτον Γιούρι Γιουστάκοφ και τον πρώην επικεφαλής της FSB (σ.σ.: διάδοχος της KGB) Νικόλα Πατρούσοφ. Οι συνομιλίες αυτές διέρρευσαν στον Τύπο χωρίς ούτε η Ουάσινγκτον ούτε η Μόσχα να τις επιβεβαιώσουν ή να τις διαψεύσουν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας, ο κ. Σάλιβαν υπενθύμισε στους συνομιλητές του την παρουσία σε πλήρη πολεμική ετοιμότητα δύναμης 90.000 ανδρών σε Πολωνία και Ρουμανία (40.000 Αμερικανοί, 30.000 Πολωνοί και 20.000 Ρουμάνοι), για να λάβει τη σταθερή ρωσική απάντηση ότι, αν παραβιαστεί η κόκκινη γραμμή της Μόσχας, αυτή θα κάνει χρήση πυρηνικών όπλων, με την αμερικανική πλευρά να επιδεικνύει τη δική της «κόκκινη» γραμμή ότι δεν επιθυμεί τον διαμελισμό της Ουκρανίας.
Η άκαρπη αυτή συνομιλία προκάλεσε την Τρίτη, διά ζώσης αυτή τη φορά, συνάντηση στην Αγκυρα -με πρωτοβουλία της Ουάσινγκτον- ανάμεσα στον διευθυντή της CIA Ουίλιαμ Μπερνς και τον Ρώσο ομόλογό του της αντίστοιχης ρωσικής υπηρεσίας SVR Σεργκέι Ναρούσκιν στις 14 Νοεμβρίου. Η συνάντηση αυτή ήταν η πρώτη σε τόσο υψηλό υπηρεσιακό επίπεδο από τον περασμένο Φεβρουάριο.
Σύμφωνα με δηλώσεις ανώνυμων εκπροσώπων του Λευκού Οίκου σε αμερικανικά ΜΜΕ, η συνάντηση αυτή δεν συνιστούσε έναρξη διαπραγματεύσεων για τη λήξη του πολέμου, αλλά μεταφορά μηνυμάτων για τις συνέπειες χρήσης πυρηνικών όπλων από τη Ρωσία (η οποία διαθέτει το μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο του πλανήτη)… Στις ίδιες δηλώσεις αναφερόταν ότι τίποτα δεν θα γίνει αντικείμενο διαπραγμάτευσης για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία.
Παρά ταύτα ο κ. Σάλιβαν, αμέσως μετά τη συνάντηση της Αγκυρας, μετέβη στο Κίεβο για συνομιλίες με τον πρόεδρο Ζελένσκι, ο οποίος, αμέσως μετά, σταμάτησε τις δηλώσεις του περί διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία με όρο την απομάκρυνση του Βλ. Πούτιν.
Επισημαίνεται ακόμα ότι, μετά την προβολή των ρωσικών θέσεων στις αμερικανορωσικές αυτές επαφές υψηλού επιπέδου, ξαφνικά σταμάτησαν οι πτήσεις δυτικών αεροσκαφών ηλεκτρονικού πολέμου στη Μαύρη Θάλασσακαι των AWACS και των αμερικανικών STARS και των βρετανικών αεροσκαφών ανεφοδιασμού εν πτήσει, που σε καθημερινή βάση περνούσαν κοκορέτσι όλο το FIR Αθηνών, χωρίς κατάθεση σχεδίων πτήσης, και πετούσαν μέχρι τη Μαύρη θάλασσα και τη Ρουμανία. To γεγονός αυτό ενισχύεται και από την καθαρή άρνηση του αμερικανικού Πενταγώνου να παραδώσει προηγμένα αμερικανικά UAVs στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, καίτοι ο πρόεδρος Ζελένσκι τα απαιτούσε πιεστικά.
Ζωηρές διχογνωμίες στους κόλπους της αμερικανικής κυβέρνησης
Ο αμερικανικός Τύπος όλο και περισσότερο διαπιστώνει και αποτυπώνει ζωηρές διχογνωμίες στους κόλπους της αμερικανικής κυβέρνησης για το αν έχει έρθει η ώρα να πιεστεί η Ουκρανία να βαδίσει σε διπλωματική λήξη του πολέμου με τη Ρωσία ή είναι ακόμα πολύ νωρίς για κάτι τέτοιο. Ανεξαρτήτως ποια τακτική θα ακολουθηθεί στο τέλος, στο αμερικανικό λεξιλόγιο για την κατάσταση στην Ουκρανία έχει εισαχθεί πλέον η λέξη «διαπραγμάτευση» με τη Ρωσία.
Ηχηρή περίπτωση υπέρ των πολιτικών διαπραγματεύσεων για τη λήξη του πολέμου στην Ουκρανία αποτελεί η γνώμη του αρχηγού του αμερικανικού γενικού επιτελείου, στρατηγού Μαρκ Μίλερ. Ο στρατηγός Μίλερ το τελευταίο διάστημα τοποθετείται σε ομιλίες και σε συνεντεύξεις του υπέρ της πιθανότητας διαπραγματεύσεων: «Οταν υπάρχει μια ευκαιρία διαπραγματεύσεων, όταν μπορεί να επιτευχθεί η ειρήνη, η ευκαιρία πρέπει να αδραχτεί…Αυτή τη στιγμή, που δεν είναι γνωστό με βεβαιότητα τι επιφυλάσσει το μέλλον, νομίζουμε ότι δημιουργούνται κάποιες πιθανότητες για διπλωματικές λύσεις», είπε στο CNBC, αλλά και στο Οικονομικό Κλαμπ της Νέας Υόρκης.
Ο πιθανότερος λόγος που στρέφει τον Αμερικανό αρχιστράτηγο υπέρ της αναζήτησης λύσης μέσω διαπραγματεύσεων είναι, σύμφωνα με επίσημους υπολογισμούς, ότι το αμερικανικό Πεντάγωνο θα χρειαστεί 12 χρόνια για να αναπληρώσει, για χρήση των αμερικανικών Ε.Δ., τους εξοπλισμούς που έχουν προσφέρει μέχρι στιγμής αφειδώς η κυβέρνηση Μπάιντεν και το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία. Ωστόσο, οι θέσεις αυτές δεν υποστηρίζονται από τους πολιτικούς συμβούλους του προέδρου Μπάιντεν, οι οποίοι παραμένουν διστακτικοί να αποφασίσουν ότι ήρθε η ώρα των διαπραγματεύσεων, παραμένοντας πολύ ευαίσθητοι στο να μη δημιουργηθεί η εικόνα τώρα ότι πιέζεται σε διαπραγματεύσεις ο πρόεδρος Ζελένσκι.
Ωστόσο η αμερικανική «βελούδινη πίεση» για την ώρα αρχίζει να ασκείται εκ του γεγονότος ότι μετά την αστραπιαία επίσκεψη του αρχηγού της CIA στο Κίεβο, στην αρχή της εβδομάδας ο κ. Ζελένσκι πέταξε τους προηγούμενους όρους του περί διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία μετά την απομάκρυνση Πούτιν στην τηλεοπτική παρουσία του στη Διάσκεψη του G20 στο Μπαλί. Πάντως είναι κοινό μυστικό στον Λευκό Οίκο ο βαθύς εκνευρισμός του προέδρου Μπάιντεν από την αρχική και αστήριχτη αλλά θορυβώδη προσπάθεια του κ. Ζελένσκι να υποστηρίξει ότι οι δύο πύραυλοι στην Πολωνία είχαν ριχτεί από τους Ρώσους, αναγκάζοντας το ΝΑΤΟ να κινήσει διαδικασίες του άρθρου 4 και 5 της Συμμαχίας περί εξωτερικής επίθεσης σε νατοϊκή χώρα, δηλαδή έναρξη νατοϊκών επιχειρήσεων εναντίον της Ρωσίας, όπως διακαώς αλλά ματαίως προσδοκά ο κ. Ζελένσκι.
Η αμερικανική αβεβαιότητα για τις εξελίξεις στην Ουκρανία τροφοδοτείται και από το ξαφνικό γεγονός της πλήρους εκκένωσης των ρωσικών Ε.Δ. από την περιοχή της Χερσώνας και της δυτικής όχθης του ποταμού Δνείπερου, που δεν κατόρθωσαν να κρατήσουν.
Τα μυστήρια της Χερσώνας – Τι κρύβει η ανεξήγητη οπισθοχώρηση Πούτιν
Στις 11 Νοεμβρίου ο Ρώσος υπουργός Αμυνας Σεργκέι Σοϊγκού και ο σκληρός στρατηγός Σουροβίκιν διέταξαν την πλήρη στρατιωτική εκκένωση στη δυτική όχθη του ποταμού Δνείπερου, στην περιοχή της Χερσώνας. Ολος ο άμαχος πληθυσμός, ρωσόφωνοι στην πλειονότητα, είχαν προηγουμένως μεταφερθεί στην ανατολική όχθη του ποταμού σε ασφαλείς περιοχές.
Η εκκένωση της Χερσώνας από τις ρωσικές δυνάμεις και η είσοδος των ουκρανικών δυνάμεων έγινε χωρίς να πέσει ούτε σφαίρα, σαν οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί στρατιώτες να είχαν πάει κινηματογράφο να παρακολουθήσουν διαδοχικές προβολές ταινίας.
Η ρωσική αποχώρηση από τη Χερσώνα, την οποία μόλις πριν από λίγο η Μόσχα είχε προσαρτήσει και αυτήν στη Ρωσική Ομοσπονδία ως ρωσικό έδαφος, καταρχάς πάγωσε και στη συνέχεια προβλημάτισε βαθιά τις δυτικές δυνάμεις, που δεν έχουν ακόμα καταλάβει τι ακριβώς έγινε και κυρίως τι προτίθεται να κάνει η Μόσχα όχι μόνον στην περιοχή της Χερσώνας αλλά και σε ολόκληρη την Ουκρανία. Εξαίρεση, όπως πάντα, ο πρόεδρος Ζελένσκι, που πανηγύρισε στο κέντρο της έρημης Χερσώνας τη «νίκη του», που ουδείς άλλος την αναγνωρίζει…
Η ρωσική εγκατάλειψη της Χερσώνας σε πολιτικό επίπεδο αποτελεί μια μεγάλη ήττα για τον Βλ. Πούτιν, ο οποίος ουδέποτε εξήγησε στον ρωσικό λαό τους λόγους της βαριάς κίνησης αυτής. Σε στρατιωτικό επίπεδο όμως η εκκένωση της Χερσώνας έχει βαθιά προβληματίσει και μπερδέψει τις δυτικές δυνάμεις και κυρίως την Ουάσινγκτον, η οποία δεν θριαμβολόγησε για «ήττα» της Ρωσίας.
Αντιθέτως, οι γνώμες στρατιωτικών, πολιτικών και αναλυτών που έχουν εκφραστεί για την εκκένωση της Χερσώνας αναφέρονται είτε σε «δευτερεύουσα τακτική απώλεια» είτε σε «παγίδα του Πούτιν» για τις ουκρανικές δυνάμεις στην περιοχή ή σε ανασυγκρότηση και αναδιάταξη ρωσικών δυνάμεων για «τη χειμερινή επίθεση» με στόχο τη διάλυση της Ουκρανίας με χτυπήματα ακριβείας σε βασικές υποδομές όλων των ουκρανικών πόλεων, γεγονός που συμβαίνει ήδη συστηματικά.
Κατάρρευση της Ουκρανίας
Σύμφωνα, μάλιστα, με ορισμένους ειδικούς του αμερικανικού Πενταγώνου, η κατάρρευση της Ουκρανίας είναι ζήτημα το μέγιστο 60 ημερών στα χέρια του «στρατηγού χειμώνα» με οδηγό τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις.
Ουδείς όμως μπορεί να παραλείψει -αν και δεν υπάρχει πειστική απάντηση και κυρίως αποδείξεις- το γεγονός ότι η συντεταγμένη και αναίμακτη εκκένωση της Χερσώνας έγινε ακριβώς το ίδιο διάστημα με τις αμερικανορωσικές επαφές σε ανώτατο επίπεδο. Και ουδείς μπορεί να γνωρίζει αν υπάρχει ή όχι στα σκαριά εδαφική συμφωνία κορυφής για την άνευ όρων, από πλευράς Δύσης, παράδοση στη Ρωσία των εδαφών στην ανατολική όχθη του Δνείπερου, με τη Χερσώνα μπαλαντέρ των διαπραγματεύσεων.
Στην περίπτωση όμως που επαναληφθούν οι ροές δυτικών οπλικών συστημάτων προς τις παγιδευμένες ουκρανικές δυνάμεις στην περιοχή της Χερσώνας, η Μόσχα δεν θα έχει κανένα πρόβλημα να βομβαρδίσει ανηλεώς την περιοχή, να χτυπήσει όλες τις γέφυρες ώστε να σταματήσει ο ανεφοδιασμός, και οι ουκρανικές δυνάμεις να μείνουν αντιμέτωπες μόνες τους με τον «στρατηγό χειμώνα»…