«Οι Τούρκοι έχουν επιλέξει την πλευρά και υποστηρίζουν ανοιχτά τον Ντμπέιμπα. Έχουν εκλογές το 2023 και δεν θέλουν να βρεθούν σε θυελλώδη νερά στη Λιβύη, κρίνοντας την κυβέρνηση Μπασάγκα ως όλο και πιο αδύναμη», γράφει η ιταλική «Nova»
Οκτώβριος 27, 2022. Ελλάδα.
Η Τουρκία ενισχύει τη στρατιωτική της συμμαχία με τη λιβυκή κυβέρνηση στην Τρίπολη συνάπτοντας μια εμπιστευτική συμφωνία για την παροχή εκπαίδευσης, όπλων και επιθετικών drones, παρά το γεγονός ότι η Λιβύη εξακολουθεί να υπόκειται στο εμπάργκο του ΟΗΕ για φονικά όπλα.
Ο πρωθυπουργός και υπουργός Άμυνας «ad interim» της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας με έδρα την Τρίπολη της Λιβύης, Αμπντουλαχίμιντ Ντμπέιμπα, υπέγραψαν κατά την επίσκεψή του στην Κωνσταντινούπολη δύο στρατιωτικές συμφωνίες με τον Τούρκο υπουργό Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ.
Η πρώτη συμφωνία αφορά «την αύξηση της αποτελεσματικότητας των δυνατοτήτων της στρατιωτικής αεροπορίας στη Λιβύη», ενώ η δεύτερη αποτελεί συνέχεια του τουρκικού-λιβυκού στρατιωτικού μνημονίου συνεννόησης που υπογράφηκε το 2019, σύμφωνα με σημείωμα της κυβέρνησης της Τρίπολης.
Λιβυκές πηγές ανέφεραν στην «Agenzia Nova» ότι η πρώτη συμφωνία -το περιεχόμενο της οποίας παραμένει μυστικό- προβλέπει την προμήθεια drones, εκπαίδευσης και όπλων.
Αυτή η τελευταία περίσταση θα παραβίαζε το εμπάργκο στο οποίο εποπτεύει η επιχείρηση EuNavFor Med – Ειρήνη, με διοικητή τον Ιταλό ναύαρχο Stefano Turchetto.
Η Τουρκία έχει αρνηθεί ένα αίτημα για συναίνεση από την Ειρήνη τρεις φορές φέτος για επιθεώρηση πλοίων με τουρκική σημαία στην κεντρική Μεσόγειο που είναι ύποπτα ότι μετέφεραν όπλα στη Λιβύη.
Για το λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση πάγωσε τα περιουσιακά στοιχεία της τουρκικής εταιρείας Avrasya Shipping, εξαπολύοντας την οργή της Άγκυρας.
Όμως οι συμφωνίες που υπογράφηκαν σηματοδοτούν ένα νέο, περαιτέρω βήμα προς τα εμπρός για την τουρκο-λιβυκή συμμαχία: η κυβέρνηση της Τρίπολης θα λάβει νέα drones και τη δυνατότητα να τα πετάει εξ αποστάσεως, κάτι που μέχρι τώρα ήταν προνόμιο μόνο των Τούρκων.
Μια πολιτική απόφαση επίσης ισχυρής υποστήριξης προς τον Πρωθυπουργό Ντμπέιμπα, εις βάρος της παράλληλης κυβέρνησης υπό την ηγεσία του Φατί Μπασάγκα, που τώρα υποστηρίζεται μόνο από την Αίγυπτο. «Οι Τούρκοι έχουν κάνει μια επιλογή πλευράς και υποστηρίζουν ανοιχτά τον Ντμπέιμπα.
Δεν είναι τυχαίο ότι στην τακτική άσκηση «Tornado 1» που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα κοντά στο Μπάνι Ουαλίντ συμμετείχε και ο διοικητής της τουρκικής στρατιωτικής αποστολής στη Λιβύη, στρατηγός Οσμάν Αϊτάς,
Παρόντες ήταν και Ιταλοί στρατιώτες, μεταξύ των οποίων και ο νέος Αξιωματικός Άμυνας της Ιταλικής Πρεσβείας στην Τρίπολη, Φραντσέσκο Μαρίνο. Η Ιταλία παρείχε (και συνεχίζει να εγγυάται) την εκπαίδευση των Λιβύων τόσο στον τομέα της αποναρκοθέτησης όσο και σε ό,τι αφορά τον στρατό και τις δυνάμεις που δημιούργησαν οι Καραμπινιέροι.
Αλλά, εάν η ιταλική κυβέρνηση περάσει την επιτροπή κυρώσεων του ΟΗΕ όποτε θέλει να προσφέρει στρατιωτικό εξοπλισμό, τότε η Τουρκία απλώς αξιοποιεί το Μνημόνιο του 2019, αγνοώντας τις διατάξεις της έδρας του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Η συμφωνία Τρίπολης-Άγκυρας έγινε ανεκτή από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ επειδή χρησίμευσε για να κερδίσει τον πόλεμο αντιπροσώπων κατά της Ρωσίας κατά τη σύγκρουση 2019-2020, αλλά σήμερα φαίνεται νομικά απαράδεκτη: είναι ενάντια στο εμπάργκο του ΟΗΕ και επίσης παραβιάζει τη μεταβατική φύση του τις εθνικές αρχές της Λιβύης.
Και ΟΧΙ μόνο.
Ενισχύει την αντίπαλη θέση της Αιγύπτου και της Ελλάδας και περιπλέκει τη μόνη πραγματική συμφωνία που είναι δυνατή στη Λιβύη: αυτή μεταξύ του Ντμπέιμπα και του στρατηγού Χαφτάρ.
«Οι γιοι του στρατηγού κινούνται προς δύο διαφορετικές κατευθύνσεις: ο Μπελγκάσεμ ακολουθεί την αδιάλλακτη θέση της Αιγύπτου, ενώ ο Σαντάμ είναι πιο διατεθειμένος να συμβιβαστεί.
Ο πατέρας δεν έχει πάρει ακόμη ξεκάθαρη θέση, αλλά είναι όλο και πιο επιφυλακτικός μετά τις συμφωνίες που υπογράφηκαν μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης», προσθέτουν οι λιβυκές πηγές.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Αλί Μπακίρ, ανώτερος ερευνητής μη κάτοικος του Ατλαντικού Συμβουλίου και ειδικός για την Τουρκία, οι δύο στρατιωτικές συμφωνίες που υπογράφηκαν στην Κωνσταντινούπολη θα επιτρέψουν στους Λίβυους να ενισχύσουν τις αμυντικές τους ικανότητες.
«Η κατανόησή μας για τις συμφωνίες μεταξύ Ντμπέιμπα και Τουρκίας είναι ότι έχουν εκτελεστικό χαρακτήρα, πράγμα που σημαίνει ότι δεν είναι εντελώς νέες, αλλά μάλλον μια εφαρμογή αυτού που συμφώνησαν τα μέρη στην αρχική συμφωνία του 2019», σχολιάζει ο Μπακίρ.
Σύμφωνα με τον Λίβυο δημοσιογράφο Μαχμούντ Χασάν, που θεωρείται κοντά στα αιτήματα του στρατηγού Χαφτάρ, η Τουρκία προσπαθεί να πουλήσει στρατιωτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Baykar, Bayraktar Akinci συνολικής εκτιμώμενης αξίας 250 εκατομμυρίων δολαρίων στη Λιβύη.
Ένα μοντέλο που σύμφωνα με τον δημοσιογράφο θα παρουσίαζε προβλήματα και που θα αντιμετώπιζε εύκολα τα αντιαεροπορικά.
Ο Μπακίρ, ωστόσο, πιστεύει ότι οι συμφωνίες που υπογράφηκαν χθες δεν αφορούν καθόλου την προμήθεια του Ακιντζί:
«Εάν το απαιτεί επείγουσα ανάγκη, πιθανότατα αυτά τα drones θα πιλοτάρουν οι ίδιοι οι Τούρκοι».
Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, η συμφωνία που υπογράφηκε χθες θα μπορούσε να περιλαμβάνει «την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων των Λιβύων στο έδαφος και στον αέρα, για να τους επιτρέψει να αμυνθούν και να αντιμετωπίσουν την τρομοκρατία. Αυτό πιθανώς περιλαμβάνει ανάπτυξη δεξιοτήτων, εκπαίδευση και εξοπλισμό. Ένα τέτοιο πρόγραμμα δεν πρέπει να θεωρείται ως παραβίαση του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη», καταλήγει ο Μπακίρ.
Alessandro Scipione- «Agenzia Nova»
© Βαλκανικό Περισκόπιο –Γιῶργος Ἐχέδωρος