Το Ιράν εξέπληξε τη διεθνή κοινότητα με την απροσδόκητη ανακοίνωση του, για την υπογραφή σύμβασης με τη Ρωσία για την προμήθεια 40 τουρμπινών (αεριοστρόβιλων).
Και σε αυτή την περίπτωση, δεν πρόκειται για τουρμπίνες για ρωσικούς αγωγούς φυσικού αερίου, αλλά για τουρμπίνες σε θερμοηλεκτρικούς σταθμούς.
Οι αεριοστρόβιλοι απέχουν πολύ από το να είναι μαζικό εμπόρευμα και ένα συμβόλαιο για τόσο μεγάλο αριθμό τουρμπινών θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι είναι η συμφωνία του αιώνα.
Χρειάζεται η Ρωσία τόσες ιρανικές τουρμπίνες;
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ιρανικής Εταιρείας Μηχανικής και Ανάπτυξης Φυσικού Αερίου (IGEDC) Ρεζά Νοσάντι αναφέρθηκε στην υπογραφή σύμβασης με τη Ρωσία για την προμήθεια 40 αεριοστροβίλων, όπως δημοσιεύει το πρακτορείο IRNA.
«Το Ιράν και η Ρωσία υπέγραψαν εξαγωγική συμφωνία για την αποστολή 40 αεριοστρόβιλων ιρανικής κατασκευής στη Ρωσία», είπε. Σύμφωνα με τον ίδιο, το 85% του εξοπλισμού που χρειάζεται για τη βιομηχανία φυσικού αερίου παράγεται εγχώρια.
Η ιρανική πλευρά δεν παρέχει λεπτομέρειες για το τι είναι αυτοί οι στρόβιλοι και με ποιον ακριβώς συνήφθη η σύμβαση, ενώ δεν υπάρχουν καθόλου δηλώσεις από τη ρωσική πλευρά.
Πρόσφατα, συζητήθηκαν στη Ρωσία οι στρόβιλοι της Siemens, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στον σταθμό συμπίεσης αερίου Nord Stream 1. Χρειάστηκαν επισκευές στο καναδικό εργοστάσιο, αλλά λόγω κυρώσεων, η Gazprom δεν μπόρεσε να επισκευάσει τους στροβίλους. Ως εκ τούτου, τελικά, η λειτουργία του Nord Stream 1 έπρεπε να σταματήσει εντελώς.
Ωστόσο, είναι απίθανο αυτή η ιστορία να αφορά την αντικατάσταση των γερμανικών τουρμπινών με ιρανικούς για αγωγούς φυσικού αερίου.
Πρώτον, οι σωλήνες του Nord Stream καταστράφηκαν από δολιοφθορά και η επισκευή τους δεν είναι, κατ’ αρχήν, προφανής.
Δεύτερον, η Ρωσία έχει τους δικούς της στροβίλους, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν σε όλους τους ακόλουθους αγωγούς φυσικού αερίου – τόσο στους σταθμούς συμπίεσης αερίου της Τουρκικής Ροής (Turkish Stream) όσο και του Nord Stream 2.
Παλαιότερα, ο Nord Stream 1 έλαβε γερμανικούς στροβίλους, πιθανώς επειδή αυτός ο αγωγός φυσικού αερίου κατασκευάστηκε σε συνεργασία με ξένους επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων και Γερμανών. Τρίτον, οι 40 τουρμπίνες είναι πάρα πολλές για αγωγούς αερίου.
Πιθανότατα, μιλάμε για αεριοστρόβιλους από το Ιράν για θερμοηλεκτρικούς σταθμούς στη Ρωσία, αν και 40 αεριοστρόβιλοι φαίνονται πολλοί ακόμα και σε αυτή την περίπτωση.
Η Ρωσία μπορεί να παράγει αεριοστρόβιλους, αλλά μικρής και μεσαίας ισχύος, και οι προσπάθειες να δημιουργήσουν τη δική τους τουρμπίνα χωρητικότητας 100–120 MW δεν έχουν ακόμη αποδειχθεί επιτυχείς.
Αυτή την «τρύπα» έκλεισε το εργοστάσιο συναρμολόγησης της Siemens στη Ρωσία.
Ωστόσο, λόγω γεωπολιτικής, η γερμανική εταιρεία εγκατέλειψε την αγορά χωρίς να αφήσει τις τεχνολογίες της στη Ρωσία.
Ταυτόχρονα, ο εντοπισμός της παραγωγής στη Ρωσία ήταν μικρός, κυρίως ήταν ένα συγκρότημα κατσαβιδιών (όταν ο τελικός εξοπλισμός και τα εξαρτήματα εισάγονται στη Ρωσία και απλώς συναρμολογούνται στο ρωσικό εργοστάσιο, όπως το “Lego”).
Γενικά, οι αεριοστρόβιλοι δεν είναι ένα μαζικό προϊόν, αλλά ένα εξειδικευμένο προϊόν.
«Θα αντιμετώπιζα αυτή τη δήλωση του Ιράν με κάποιο σκεπτικισμό. Δεν είναι σαφές ποιος είναι ο αγοραστής από τη Ρωσία. Οι τουρμπίνες αγοράζονται όχι από το κράτος, αλλά από συγκεκριμένες εταιρείες. Είναι έτοιμοι να συμπληρώσουν 40 αεριοστρόβιλους, πιθανώς με ισχύ 120-150 MW; Αυτός είναι ένας πολύ μεγάλος αριθμός. Συνήθως, μεγάλοι παγκόσμιοι κατασκευαστές – Siemens, Alstom ή General Electric – κατασκευάζουν τουρμπίνες κατόπιν παραγγελίας βάσει συμβολαίου, δεν υπάρχουν πολλές δωρεάν τουρμπίνες στις αποθήκες. Και σπάνια τόσο μεγάλος αριθμός στροβίλων εκτοξεύεται ταυτόχρονα στην παραγωγή. Ως εκ τούτου, πιθανότατα, το Ιράν εξετάζει μόνο τη δυνατότητα υπογραφής συμφωνίας με ρωσικές εταιρείες », λέει ο Σεργκέι Κοντρατιέφ, αναπληρωτής επικεφαλής του οικονομικού τμήματος του Ινστιτούτου Ενέργειας και Οικονομικών.
«Εδώ και τώρα, η Ρωσία δεν χρειάζεται επείγουσα απότομη αύξηση της παραγωγικής ικανότητας», λέει ο ειδικός.
Γενικά, 40 μονάδες είναι ο μέγιστος αριθμός ιρανικών στροβίλων που θα μπορούσαν να εμφανιστούν κατ’ αρχήν στη Ρωσία.
«Νομίζω ότι στην καλύτερη περίπτωση μιλάμε για παραδόσεις στον ορίζοντα 2025-2030. Το Ιράν μπορεί να προμηθεύει το πολύ 6-10 τουρμπίνες ετησίως. Πρέπει να καταλάβετε ότι η ρωσική αγορά είναι μικρή από αυτή την άποψη», λέει ο Κοντρατιέφ.
Δεν υπάρχει τίποτα περίεργο στο γεγονός ότι το Ιράν μπορεί πραγματικά να παράγει αεριοστρόβιλους υψηλής χωρητικότητας, σε αντίθεση με τη Ρωσία. Κάποτε, το Ιράν μπόρεσε να πείσει τη Siemens να διατηρήσει άδεια για την παραγωγή τέτοιων στροβίλων, παρά τις κυρώσεις, αντικαθιστώντας τις εισαγωγές υλικών και ανταλλακτικών.
Γιατί, τελικά, η Ρωσία να χρειάζεται ιρανικούς αεριοστρόβιλους;
Για να δημιουργηθεί ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον στο πλαίσιο του προγράμματος εκσυγχρονισμού των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής Kommod, πιστεύει ο ειδικός. Κατά τη γνώμη του, η αντικατάσταση σχετικά νέων ξένων αεριοστρόβιλων σε ρωσικούς θερμοηλεκτρικούς σταθμούς θα είναι απλώς ασύμφορη οικονομικά.
«Πιστεύω ότι ο εξοπλισμός της Siemens ή της General Electric στους TPP μας δεν θα αγγίξει για τουλάχιστον μερικά χρόνια, γιατί όλος αυτός ο εξοπλισμός είναι νέος, κατασκευασμένος το 2012-2017. Και η μέση διάρκεια ζωής μιας τουρμπίνας σε θερμοηλεκτρικό σταθμό είναι 30 χρόνια με δυνατότητα παράτασης. Η διαγραφή ενός στροβίλου πενταετίας ή ακόμη και δέκα ετών θα δημιουργήσει πολύ υψηλό κόστος για τη γεννήτρια και για τον καταναλωτή», λέει ο Κοντρατιέφ. Ως εκ τούτου, το πρόβλημα της έλλειψης δυτικών ανταλλακτικών και επισκευών πιθανότατα θα λυθεί με την καθιέρωση παράλληλης εισαγωγής ανταλλακτικών και εγχώριας παραγωγής εντός της Ρωσίας.
«Βλέπουμε από το παράδειγμα του Ιράν ότι εξακολουθεί να χρησιμοποιεί δυτικό εξοπλισμό που είχε στη δεκαετία του ’70. Παράλληλα παράγει ανεξάρτητα πολλά ανταλλακτικά για την επισκευή του. Τα αεροπλάνα είναι ένα κλασικό παράδειγμα. Το Ιράν παράγει εξαρτήματα αεροσκαφών για τα Boeing του, διατηρώντας παράλληλα ένα καλό επίπεδο αξιοπλοΐας», λέει ο ειδικός.
Θεωρητικά, οι ιρανικοί αεριοστρόβιλοι μπορεί επίσης να ενδιαφέρουν τη Rosneft ή τη Novatek, οι οποίες κατασκευάζουν μονάδες LNG, καθώς η διαδικασία υγροποίησης αερίου είναι ενεργοβόρα ή για άλλες βιομηχανικές επιχειρήσεις όπου χρειάζεται μεγάλη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καταλήγει ο συνομιλητής.
Vzglyad
—
© Βαλκανικό Περισκόπιο –Γιῶργος Ἐχέδωρος