Η εθνική μας αυτοχειρία φαίνεται ότι συνεχίζεται με αμείωτη ένταση. Εάν υπήρχε ένας τομέας στον οποίο η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι παγκόσμια πρωταγωνίστρια, είναι αυτός του αγροτουρισμού. Φαίνεται όμως ότι παρά την έκρηξη της τουριστικής ανάπτυξης στους γνωστούς προορισμούς, επιμένουμε να αφήνουμε αναξιοποίητο αυτό το μεγάλο κομμάτι της τουριστικής βιομηχανίας που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μία πραγματική βαριά βιομηχανία για την Ελλάδα. Με μεγάλη συμβολή στην ανατροπή του ελλείμματος του αρνητικού ισοζυγίου εμπορικών συναλλαγών που μαστίζει την οικονομία.
Ο αγροτουρισμός άλλωστε είναι μία αμιγώς πρωτογενής παραγωγική διαδικασία, αφού σχεδόν το σύνολο των παρεχομένων υπηρεσιών και προϊόντων παράγονται στην Ελλάδα και δεν αποτελούν προϊόν εισαγωγικής δραστηριότητας, όπως μεγάλο μέρος του συμβατικού τουρισμό. Επιμένουμε όμως να αφήνουμε αναξιοποίητο αυτό το εθνικό κεφάλαιο.
Το νέο υποέργο Πράσινος Αγροτουρισμός του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που άνοιξε μέσα στο καλοκαίρι, γεννά πολλές απορίες και κενά στις επιχειρήσεις του αγροτουρισμού της Ελλάδας. Το εν λόγω έργο, χαρακτηρίστηκε «εξ ολοκλήρου λάθος» από τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ενώσεων Αγροτουρισμού Ελλάδας- Αγροξενία (ΣΕΑΓΕ), κύριο Φραντζεσκάκη, ενώ ο ίδιος επισήμανε ότι η Ελλάδα αποτελεί τη μόνη ευρωπαϊκή χώρα που ο Αγροτουρισμός δεν λαμβάνει κρατική υποστήριξη.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη όπως δημοσιεύτηκε στο Euractiv
1.Ποιος ο ρόλος του ΣΕΑΓΕ/ Αγροξενία στον ελληνικό αγροτουρισμό;
Ο ΣΕΑΓΕ δημιουργήθηκε το 2008 και ήρθε να ενώσει τις προσπάθειες των μικρών αγροτουριστικών επιχειρήσεων όλης της Ελλάδας με στόχο να δημιουργηθεί θεσμικό πλαίσιο που έως τότε δεν υπήρχε, αλλά και να προωθήσει το αγρουτουριστικό προϊόν στο εξωτερικό. Το 2018 το σχετικό θεσμικό πλαίσιο για το Ειδικό Σήμα Αγροτουρισμού ψηφίσθηκε και έτσι δημιουργήθηκε η Αγροξενία. Στόχος του ανανεωμένου πλέον οργανισμού ήταν να συμπεριλάβει στις τάξεις της εκείνες τις επιχειρήσεις που θα είχαν λάβει την σχετική πιστοποίηση με βάση το ψηφισθέν θεσμικό πλαίσιο. Ο οργανισμός τώρα βρίσκεται σε μια φάση πανελλαδικής συγκρότησης και ευελπιστεί μετά τη σεζόν να έχουμε κάποιες εξελίξεις στο κομμάτι αυτό.
Η Αγροοξενία συμμετέχει επίσης Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Τουρισμού Υπαίθρου EUROGITES. Η συμμετοχή της έφερε στο φως την εξής διαπίστωση: Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που δεν έχει κρατική στήριξη στο κομμάτι του αγροτουρισμού /τουρισμού υπαίθρου. Έτσι, στόχος μας είναι πλέον με συγκροτημένες πανελλαδικές προσπάθειες να διεκδικήσουμε τα εξής: ενιαία προώθηση του εθνικού αγροτουριστικού προϊόντος (καθώς μιλάμε για μικρές επιχειρήσεις που χρειάζονται ουσιαστική στήριξη), στελέχωση του οργανισμού με επιστημονικό προσωπικό καθώς και την απόκτηση συγκεκριμένης δομής όπως κάθε επίσημος οργανισμός.
2.Ποια η άποψή σας για το νέο υποέργο Πράσινος Αγροτουρισμός; Θα ενισχύσει, πιστεύετε τις αγροτικές περιοχές της Ελλάδας έμπρακτα;
Η άποψη του οργανισμού, η οποία κατατέθηκε επίσημα και στο υπουργείο, είναι ότι αιφνιδιαστήκαμε για αυτό το project διότι διαπιστώσαμε ότι δεν αναφέρεται ουσιαστικά στον αγροτουρισμό πέρα από τον τίτλο. Δηλαδή, το εν λόγω έργο δεν λαμβάνει υπόψιν το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει, καθώς μιλάει για πολύ μεγάλες επενδύσεις 500.000 έως 7,5 εκατομμύρια ευρώ. Έτσι, δεν δίνεται η δυνατότητα στις μικρές επιχειρήσεις της υπαίθρου και τους συνεταιρισμούς να λάβουν μέρος ώστε να επωφεληθούν από αυτό. Και μιλάμε για μικρές επιχειρήσεις καθώς το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο προσδιορίζει τις αγροτουριστικές επιχειρήσεις ως τέτοιες (πχ. καταλύματα έως 40 κλίνες, πολυλειτουργικά αγροκτήματα κ.ά.) Είναι, λοιπόν, ό,τι χειρότερο να χρησιμοποιεί κανείς και να εκμεταλλεύεται με αυτόν τον τρόπο τον όρο «αγροτουρισμός» και το θεωρούμε εξ ολοκλήρου λάθος το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
3.Εντοπίζετε κάποια προβλήματα ή ελλείψεις στο νέο πρόγραμμα Πράσινος Αγροτουρισμός;
Αυτές οι ενισχύσεις είναι εκτός αγροτουρισμού. Σαφώς και θα θέλαμε ενισχύσεις που θα μπροούσαν να είχαν σαν βάση την πράσινη ανάπτυξη και τον αγροτουρισμό, όμως να είναι μικρότερα επενδυτικά σχέδια, δηλ. από 50.000 ευρώ μέχρι 500.000 ευρώ maximum και οπωσδήποτε να λαμβάνουν υπόψιν του το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει.
4.Ποια η πορεία του αγροτουρισμού στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια;
Με εξαίρεση την περίοδο της πανδημίας, υπάρχει μια δυναμική άνοδο στους επισκέπτες και αυτό είναι μια παγκόσμια και ευρωπαϊκή τάση, καθώς οι επισκέπτες αναζητούν όλο και περισσότερο εναλλακτικές δραστηριότητες στις διακοπές τους. Πέρα από τον ήλιο και τη θάλασσα τους καλοκαιρινούς μήνες, όλους τους υπόλοιπους μήνες –άνοιξη και φθινόπωρο- υπάρχει πολύ αυξημένη ζήτηση σε επιχειρήσεις του τουρισμού της υπαίθρου. Πέρα από τη διαμονή στην ύπαιθρο οι επισκέπτες θέλουν να βιώσουν εμπειρίες και δραστηριότητες που προσφέρονται από αυτές τις επιχειρήσεις. Οι δραστηριότητες των αγροτουριστικών επιχειρήσεων ποικίλουν, αλλά επικεντρώνονται κυρίως στο κομμάτι του πολιτισμού, την γαστρονομία και ειδικές διαδρομές και είμαστε πολύ χαρούμενοι για την ευρεία συμμετοχή των επιχειρήσεων αυτών στο έργο μας.
5.Οι Έλληνες ή οι ξένοι τουρίστες παρουσιάζουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον προς
εναλλακτικές μορφές τουρισμού;
Με μεγάλη διαφορά οι ξένοι τουρίστες είναι αυτοί που παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον για εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Έχουν και μια συγκεκριμένη κουλτούρα που τείνει προς αυτές τις μορφές τουρισμού με αποτέλεσμα το 80% των επισκεπτών στις ελληνικές επιχειρήσεις αγροτουρισμού ιδίως σε νησιωτικές περιοχές (π.χ. Κρήτη, Πελοπόννησο) να είναι ξένοι. Εξαίρεση αποτελεί ο χειμώνας που έχουμε τους λεγόμενους «διήμερους επισκέπτες» στην ηπειρωτική Ελλάδα, όπου οι Έλληνες επιλέγουν χειμερινούς προορισμούς για τα σαββατοκύριακά τους.
6.Επηρέασε την πορεία του αγροτουρισμού στην Ελλάδα ο Covid-19 και αν ναι, με ποιο τρόπο;
Η πανδημία επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τον αγροτουριστικό τομέα της χώρας μας καθώς για μεγάλο διάστημα είχαμε τα lockdowns και οι επιχειρήσεις μας συνηθίζουν να δουλεύουν όλο το χρόνο. Τα περιοριστικά μέτρα δημιούργησαν κάποιες επιφυλάξεις στους επισκέπτες με γενικότερες αλλαγές στις ημερομηνίες των ταξιδιών τους. Οι αναταραχές όμως στον τομέα γενικότερα δεν ήταν τόσο σημαντικές όσο αυτές που είχε να αντιμετωπίσει ο μαζικός τουρισμός στην Ελλάδα. Καθώς, οι επιχειρήσεις μας είναι μικρά καταλύματα ανεξάρτητα, οι επισκέπτες ένιωθαν μεγαλύτερη ασφάλεια για διαμονή. Υπήρχε δηλαδή ζήτηση και ενδιαφέρον απλώς τα περιοριστικά μέτρα ανακόψαν την ανοδική πορεία του αγροτουρισμού.