Η «βόμβα» του σκανδάλου υποκλοπών σκάει με τόσο κρότο, που η φασαρία ξεπερνά τα σύνορα. Σε όλες τις μέχρι τώρα τρανταχτές αποτυχίες της κυβέρνησής του, ο Μητσοτάκης κατάφερνε να «οριοθετεί» τη ζημιά στο εσωτερικό, διατηρώντας πάντα δύο πρόσωπα: το «αμακιγιάριστο», που φανερώνεται στους πολίτες της Ελλάδας, και το άλλο, του πάνω απ’ όλα φιλελεύθερου και «δυτικού» πολιτικού, που προορίζεται αποκλειστικά για εξωτερική κατανάλωση.
Ξύπνησαν μνήμες του 2015: Ο Μητσοτάκης διασύρει τη χώρα!
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Όμως, όχι αυτή τη φορά. Όλο το «βαρύ πυροβολικό» των διεθνών ΜΜΕ, που δίνουν τον τόνο στα γραφεία των ηγετών ανά τον κόσμο για το τι συμβαίνει στην Ελλάδα, ασχολείται ενδελεχώς με τις υποκλοπές της πρωθυπουργικής ΕΥΠ. Τα διεθνή ρεπορτάζ αποτυπώνουν την έκπληξή τους για το πώς η ΕΥΠ υπάγεται αποκλειστικά στον πρωθυπουργό, πρακτική εντελώς ασυνήθιστη για ευρωπαϊκές δημοκρατίες.
Τα σχόλια των δημοσιογράφων διέπονται από καυστικότητα, αποδοκιμασία και χλευαστικές αναφορές για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, ειδικά για τη δήλωση του πρωθυπουργού ότι δεν γνώριζε, ενώ συνοδεύονται από πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Υπάρχουν επίσης αναλυτικές αναφορές για τις κυβερνητικές διαρροές περί «παραγγελίας» των υποκλοπών από τρίτες χώρες, όπως οι Ουκρανία και Αρμενία, αλλά και οι σκληρές διαψεύσεις των διπλωματών τους.
Το Ευρωκοινοβούλιο ζητά απαντήσεις, έχοντας ήδη βάλει στο στόχαστρο τη χώρα μας για το κράτος δικαίου και την ελευθερία του Τύπου. Η Κομισιόν έκανε χθες μια εξευτελιστική αναφορά, ύστερα απ’ όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα: «Τα κράτη-μέλη πρέπει να ελέγχουν τις υπηρεσίες ασφαλείας τους». Και, όπως γράφει το «Politico», «φωνές καλούν την Εισαγγελία της Ε.Ε. και τη Europol να παρέμβουν».
Η παρακολούθηση ηγετικού πολιτικού της αντιπολίτευσης από την ΕΥΠ και η μη πειστική «άγνοια» Μητσοτάκη για τις ενέργειες μιας υπηρεσίας που αναφέρεται αποκλειστικά στο γραφείο του δεν καταπίνονται εύκολα στον έξω κόσμο. Κι ας πασχίζουν καθημερινά στο εσωτερικό τα συστημικά φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ να «θάβουν», έστω άτεχνα, τη διάσταση του σκανδάλου, παπαγαλίζοντας τα πανικόβλητα non papers του Μαξίμου.
Το μέγεθος της ζημιάς
Όποιος διαβάσει τα σχόλια στα ξένα δημοσιεύματα αντιλαμβάνεται το μέγεθος της ζημιάς. Οι Γερμανοί αναγνώστες της «Zeit», για παράδειγμα, σπαζοκεφαλιάζουν -και κοροϊδεύουν ταυτόχρονα– δύο μέρες τώρα, προσπαθώντας να βγάλουν άκρη με τα λεγόμενα Μητσοτάκη: «Περίεργες και αντικρουόμενες δηλώσεις – δεν καταλαβαίνω τι θέλει να πει». «Αν η μυστική υπηρεσία ενήργησε νόμιμα, ποιο είναι το πρόβλημα ακριβώς;» «Εκπληκτικός ο Μητσοτάκης. Όλοι ακούνε τους πάντες τελικά. Έτσι λειτουργεί η δημοκρατία στην Ελλάδα».
Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι ακριβώς ότι πλήττονται η αξιοπιστία και η καριέρα του Μητσοτάκη, κάτι που αφορά τον ίδιο. Ούτε ότι στραπατσάρεται το διεθνές προφίλ του, που με τόση ενδοτικότητα στις ΗΠΑ και στην Κομισιόν ήθελε να χτίσει. Το μείζον πολιτικό πρόβλημα είναι ότι η ίδια η χώρα ζημιώνεται πλέον ευθέως από τη δράση Μητσοτάκη.
Το πλήγμα από τη δράση της πρωθυπουργικής ΕΥΠ και την ευθυνοφοβίαΜητσοτάκη δεν αφορά μόνο την κυβέρνησή του, αλλά πάνω απ’ όλα τη χώρα. Οι διεθνείς διαστάσεις που έχει πάρει το σκάνδαλο με τις υποκλοπές φέρνουν για μια ακόμα φορά την Ελλάδα στο επίκεντρο, αρνητικά. Με αναφορές απαξίωσης και χλευασμού, που θυμίζουν το «μαύρο» πρώτο εξάμηνο της εποχής Τσίπρα– Βαρουφάκη, το 2015.
Σε ένα απόλυτα ευαίσθητο διπλωματικό τάιμινγκ, με την Τουρκία να βγάζει πλωτό γεωτρύπανο και να απειλεί, τη Ρωσία να έχει θέσει επανειλημμένα στο στόχαστρο τις επιλογές Μητσοτάκη, την Ε.Ε. να θέλει να επιβάλει κοινή γραμμή στις χώρες για περικοπές εν όψει του ενεργειακού κυκεώνα και την Κομισιόν να περνά δυσοίωνα μηνύματα προς την Αθήνα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποσυντίθεται σε κοινή θέα και προκαλεί, αναπόφευκτα, μεγάλη ζημιά στη χώρα.
Βαναυσότητα
Ποιος ξένος ηγέτης θα θεωρήσει αξιόπιστο έναν Έλληνα πρωθυπουργό, όταν αυτός κατασκοπεύει τους πολιτικούς αντιπάλους του; Ποιος αρχηγός κράτους θα δεχτεί να «ποντάρει» πάνω σε μια συνεργασία με τον κ. Μητσοτάκη και να στηρίξει τη χώρα μας, όταν ο Έλληνας πρωθυπουργός εκθέτει την ποιότητα της δημοκρατίας με τέτοια βαναυσότητα;
Και πώς θα επιτραπεί να «φύγουν» τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης από την Ε.Ε. προς ένα συγκεντρωτικό Μαξίμου, με λάβαρο την αδιαφάνεια για τα 7,5 δισ. ευρώ απευθείας αναθέσεων, με όλες τις εξουσίες σε ένα πρόσωπο και με τόσο σκοτεινές πρακτικές που προκαλούν σάλο διεθνώς;
Στην πιο ευαίσθητη συγκυρία για τη διπλωματική ισχύ και εικόνα της Ελλάδας, ο Έλληνας πρωθυπουργός, με δική του ευθύνη και τη δική του υπογραφή, έβαλε τη χώρα στη «γωνιά» του δακτυλοδεικτούμενου. Οι ολοκληρωτικού τύπου χειρισμοί του στην ΕΥΠ και οι φτηνές δικαιολογίες του τραυματίζουν την εικόνα της χώρας ως σταθερής δυτικής δημοκρατίας.
1. Al Jazeera, Κατάρ: «Ο ίδιος πήρε την ΕΥΠ στα χέρια του»
«Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών της Ελλάδας λογοδοτεί απευθείας στο πρωθυπουργικό γραφείο, μια αλλαγή που επέφερε ο ίδιος ο Μητσοτάκης μετά τη νίκη του στις εκλογές του 2019» αναφέρει σε ρεπορτάζ του το Al Jazeera.
Για τον παρακολουθούμενο Ανδρουλάκη γράφει πως «ως επικεφαλής τώρα του τρίτου μεγαλύτερου κόμματος της Ελλάδας, είναι πιθανό να κρατά την ισορροπία δυνάμεων στις επόμενες εκλογές, που θα πραγματοποιηθούν το αργότερο μέχρι τα μέσα του 2023, εάν κανένα κόμμα δεν κερδίσει αρκετές έδρες για να σχηματίσει κυβέρνηση χωρίς να χρειάζεται εταίρο».
2. «Die Zeit», Γερμανία: «Είπε ότι δεν ήξερε…»
Η γερμανική «Die Zeit» είχε τίτλο τη Δευτέρα, «Ο πρωθυπουργός αρνείται την ευθύνη για τις υποκλοπές».
Σημειώνει στο άρθρο της: «Ο Μητσοτάκης είπε σε τηλεοπτική ομιλία του προς το έθνος ότι αγνοούσε τις υποκλοπές του ηγέτη της αντιπολίτευσης των Σοσιαλιστών Νίκου Ανδρουλάκη πέρυσι και ότι δεν θα επέτρεπε ποτέ ένα τέτοιο μέτρο. Είπε ότι έμαθε για τις υποκλοπές μόλις πριν από λίγες μέρες. (…) Η ελληνική μυστική υπηρεσία ΕΥΠ αναφέρεται απευθείας στο γραφείο του πρωθυπουργού, όπως διέταξε ο Μητσοτάκης μετά την εκλογική του νίκη το 2019».
3. «Guardian», Βρετανία: «Πολύ λίγο, πολύ αργά, κύριε Μητσοτάκη»
Από την Κυριακή, ο βρετανικός «Guardian» ασχολείται εκτενώς με τις υποκλοπές στην Ελλάδα. Χαρακτήρισε το σκάνδαλο «μια κατασκοπευτική κρίση που παρομοιάζεται με το Γουότεργκεϊτ» και θυμίζει χούντα. «Το σκάνδαλο φέρνει στη μνήμη τις πιο σκοτεινές μέρες της στρατιωτικής διακυβέρνησης, όταν οι αντίπαλοι του καθεστώτος των συνταγματαρχών του 1967-1974 κατασκοπεύονταν τακτικά».
Ο «Guardian» έδωσε συνέχεια με νέο άρθρο του, μετά το διάγγελμα Μητσοτάκη: «Πηγές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σηματοδοτώντας ότι το σκάνδαλο απέχει πολύ από το να έχει τελειώσει, ανέφεραν ότι η υπόθεση σχεδόν σίγουρα θα τεθεί όταν οι 705 ευρωβουλευτές επιστρέψουν από τις καλοκαιρινές διακοπές τους».
Διευκρινίζει ότι «ο Μητσοτάκης, ο οποίος αντιμετωπίζει εκλογές το επόμενο έτος, ανέλαβε τον έλεγχο της ΕΥΠ εβδομάδες από την ανάληψη των καθηκόντων του. Εν μέσω αυξανόμενων εκκλήσεων για την παραίτησή του, πολλοί περιέγραψαν την προσπάθειά του για τον έλεγχο των ζημιών ως “πολύ λίγο, πολύ αργά”».
Η εφημερίδα παραθέτει και τις διπλωματικές αντιδράσεις που προκάλεσαν αναφορές «αξιωματούχων της κυβέρνησης ότι οι υποκλοπές είχαν παραγγελθεί από τις υπηρεσίες πληροφοριών της Ουκρανίας και της Αρμενίας». «Οι διπλωμάτες αντέδρασαν με οργή, με τον απεσταλμένο του Κιέβου, Σέργκι Σουτένκο, να περιγράφει τους ισχυρισμούς ως “διαζευγμένους από την πραγματικότητα”. Ο Αρμένιος πρέσβης προχώρησε παραπέρα, αποκαλώντας τον ισχυρισμό “ξεδιάντροπο ψέμα“».
4.«Le Monde», Γαλλία: «Υποτίμηση από την κυβέρνηση»
Σκληρή γλώσσα χρησιμοποιεί και η γαλλική «Le Monde», που κάνει λόγο για «σκάνδαλο κατασκοπίας που κλονίζει την κυβέρνηση Μητσοτάκη». Η «Le Monde» σημειώνει: «Στην αρχή ήταν απλώς μια είδηση, την οποία η ελληνική κυβέρνηση προσπάθησε να υποτιμήσει τους τελευταίους μήνες».
Με εκτενές άρθρο αναφέρεται στις αποκαλύψεις των τελευταίων ημερών και τις παρακολουθήσεις δημοσιογράφων και πολιτικών προσώπων, που ανάγκασε τους Δημητριάδη και Κοντολέοντα να παραιτηθούν από τα πόστα τους.
5. «Handelsblatt», Γερμανία: «Πώς δεν γνώριζε, όταν η ΕΥΠ αναφέρεται σε αυτόν;»
Στις 07/08/22, με τίτλο «Μια υπόθεση υποκλοπών βάζει σε μπελάδες τον Έλληνα πρωθυπουργό Μητσοτάκη – Τώρα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης πρέπει να εξηγήσει τους λόγους», η γερμανική «Handelsblatt» αναφέρει: «Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης λέει ότι δεν γνώριζε τίποτα γι’ αυτό, παρόλο που οι μυστικές υπηρεσίες αναφέρονται απευθείας σε αυτόν (…) Ο Μητσοτάκης εξαναγκάζεται όλο και περισσότερο να δίνει εξηγήσεις (…) Αν και έθεσε τη μυστική υπηρεσία υπό τον εαυτό του, προφανώς δεν την είχε υπό έλεγχο».
Σχετικά με τις πληροφορίες που κυκλοφόρησαν από διαρροές της Ν.Δ. περί παραγγελίας των υποκλοπών από τρίτες χώρες, η «Handelsblatt» ρωτά: «Αυτό εγείρει νέα ερωτήματα: Πώς οι ελληνικές μυστικές υπηρεσίες και το δικαστικό σώμα κατασκόπευαν έναν ευρωβουλευτή και εξέχοντα πολιτικό της αντιπολίτευσης μόνο και μόνο επειδή το θέλουν δύο ξένες μυστικές υπηρεσίες; Το Υπουργείο Εξωτερικών της Αθήνας το γνώριζε;»
6. «Politico», ΗΠΑ: «Αν όχι ο Μητσοτάκης, τότε ποιος διέταξε την υποκλοπή;»
Σε προχθεσινό άρθρο του το αμερικανικό «Politico» έγραψε ότι στο τηλεοπτικό του διάγγελμα ο Μητσοτάκης «ταυτόχρονα υπερασπίστηκε και επέκρινε την παρακολούθηση, λέγοντας ότι όλα έγιναν σύμφωνα με το γράμμα του νόμου, αλλά ήταν λάθος…».
Το «Politico», όμως, επανήλθε χθες με νέο -σκληρότερο- άρθρο, που μεταξύ άλλων αναφέρει: «Διαλεκτική μετατόπισης ευθυνών: Ο Μητσοτάκης κατηγόρησε την υπηρεσία πληροφοριών για κατασκοπία αρχηγού της αντιπολίτευσης, υποστηρίζοντας ότι η υπόθεση υπονόμευσε την εμπιστοσύνη των πολιτών στην υπηρεσία, αλλά όχι, φυσικά, στον πρωθυπουργό τους (…) Ποιος όμως έχει υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στην υπηρεσία, αν όχι εκείνοι που διέταξαν την υποκλοπή; (…) Αν όχι ο Μητσοτάκης, τότε ποιος διέταξε την υποκλοπή; Και ποιος διέταξε μια ξεχωριστή απόπειρα χακαρίσματος του τηλεφώνου του Ανδρουλάκη με το λογισμικό παρακολούθησης Predator;»
Επίσης, το «Politico» γράφει ότι φωνές καλούν την Εισαγγελία της Ε.Ε. και τη Europol να παρέμβουν: «Απαντώντας στα σχόλια του κυβερνητικού εκπροσώπου της Ελλάδας, ο οποίος υποστήριξε την περασμένη εβδομάδα ότι η κατασκοπία της ΕΥΠ ήταν διεθνές πρόβλημα, η Ολλανδή ευρωβουλευτής Σόφι ιν’τ Βελντ (εισηγήτρια της αρμόδιας επιτροπής για τις υποθέσεις υποκλοπών στην Ε.Ε.) είπε: “Αν, όπως ισχυρίζεται η ελληνική κυβέρνηση, πρόκειται για διεθνές πρόβλημα, πιστεύω ότι η Europol και η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία πρέπει να κινητοποιηθούν για να το διερευνήσουν. Θα ετοιμάσω μια σύσταση σχετικά με αυτό”».
Γράφτηκαν κι άλλα
- Euronews: «Το ελληνικό Γουότεργκεϊτ κλονίζει την Αθήνα: Ο Μητσοτάκης λέει ότι δεν ξέρει τίποτα και αρνήθηκε εκ νέου κάθε ευθύνη σε τηλεοπτική του ομιλία τη Δευτέρα».
- «The Irish Times», Ιρλανδία: «Ο πρωθυπουργός είπε ότι η ΕΥΠ προέβη σε λανθασμένες ενέργειες σε μια διαδικασία νόμιμης επισύνδεσης. Δεν διευκρίνισε, όμως, ποια διαδικασία ακολουθήθηκε εσφαλμένα».
- «El Mundo», Ισπανία: «Αυτή είναι η τρίτη περίπτωση φερόμενης κατασκοπίας στην Ελλάδα μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο μέσω του προγράμματος Predator».
- «Financial Times», Βρετανία: «Ο Έλληνας πρωθυπουργός “αγνοούσε” ότι είχε τοποθετηθεί κοριός στο τηλέφωνο πολιτικού της αντιπολίτευσης».
- France 24, Γαλλία: «Σε μια από τις πρώτες του πράξεις κατά την ανάληψη της εξουσίας το 2019, ο Μητσοτάκης προκάλεσε δυσάρεστα σχόλια κι έκπληξη προσαρτώντας την ΕΥΠ στο γραφείο του».