Η βύθιση του Κουρσκ, ενός ρωσικού υποβρυχίου κλάσης «Όσκαρ ΙΙ», συνέβη στις 12 Αυγούστου του 2000, ανοιχτά της θάλασσας του Μπάρεντς κατά την διάρκεια άσκησης.
Φωτογραφία: By Source, Fair use, https://en.wikipedia.org/w/index.php?curid=22826709
Η βύθιση επήλθε, σύμφωνα με τις επίσημες πηγές της Ρωσικής κυβέρνησης, όταν προκλήθηκε έκρηξη εξαιτίας διαρροής καυσίμων υπεροξείδιου του υδρογόνου από μια ελαττωματική τορπίλη, που έφερε το υποβρύχιο.
Μία απόπειρα διάσωσης των 118 μελών του πληρώματος που βρίσκονταν εγκλωβισμένοι στο υποβρύχιο και η οποία επιχειρήθηκε από Νορβηγούς και Βρετανούς δύτες λίγες μέρες μετά το συμβάν που οδήγησε στη βύθιση, δεν απέδωσε καρπούς.
Δεκατέσσερις μήνες αργότερα το Ρωσικό Ναυτικό, σε συνεργασία με την Ολλανδική κοινοπραξία των εταιρειών Smit Internationale και Μαμούτ, ανέσυρε την πλειονότητα των σορών των επιβαινόντων στο υποβρύχιο.
Το Κουρσκ ήταν ένα πυρηνοκίνητο υποβρύχιο του Βορείου Στόλου του Ρωσικού Ναυτικού. Το όνομά του δόθηκε από τη Μάχη του Κουρσκ, που έγινε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην περιοχή του Κουρσκ της Ρωσίας.
Το υποβρύχιο, που τέθηκε σε υπηρεσία τον Δεκέμβριο του 1994, είχε μήκος 154 m, εκτόπισμα 16.400 τόννων, διπλό κύτος και μπορούσε να φέρει 24 πυραύλους Κρουζ P-700 Granit καθώς και τορπίλες διαμέτρου 533 mm και 650mm. Για τις αποστολές του υποβρυχίου λίγα είναι γνωστά, εκτός από μία αποστολή παρακολούθησης αμερικανικού στόλου στη Μεσόγειο.
Κυβερνήτης και διοικητής του Κουρσκ ήταν ο Γκενάντι Πετρόβιτς Λιάτσιν (Геннадий Петрович Лячин). Το υποβρύχιο είχε, σύμφωνα με τη λίστα των θυμάτων που δόθηκε στη δημοσιότητα, 118 επιβαίνοντες. Η αμερικάνικη συντηρητική ιστοσελίδα ειδήσεων WorldNetDaily ανέφερε, πως υπήρχαν στο υποβρύχιο Κινέζοι παρατηρητές της άσκησης που εκτελούσε, κάτι που αφενός δεν συμφωνεί με τη λίστα επιβαινόντων που δόθηκε, αφετέρου δεν συμφωνεί με τον αριθμό των πτωμάτων που ανασύρθηκαν από το ναυάγιο και αναγνωρίστηκαν 14 μήνες αργότερα. Παρόλα αυτά, επιβεβαιώνεται πως αμερικάνικες και νορβηγικές αρχές παρακολουθούσαν την άσκηση του Κουρσκ (από δικά τους θαλάσσια μέσα).
Η τελευταία αποστολή
Το Κουρσκ στις 12 Αυγούστου του 2000 βρισκόταν στη Θάλασσα του Μπάρεντς, που αποτελεί τμήμα του Αρκτικού Ωκεανού. Η θερμοκρασία στο τμήμα του ωκεανού όπου βρισκόταν το υποβρύχιο, γύρω στα 100 με 135 km ανοιχτά από το ρωσικό λιμάνι Μούρμανσκ, δεν υπερβαίνει τον Αύγουστο τους 4 βαθμούς Κελσίου. Η αποστολή του Κουρσκ, που ήταν μέρος ασκήσεων, σχετιζόταν με την δοκιμή νέων οπλικών συστημάτων.
Στην αποστολή συμμετείχε και το ρωσικό καταδρομικό κλάσης Κίροφ, με όνομα Μεγάλος Πέτρος (Петр Великий – Πιότρ Βιελίκι) καθώς και περίπου 30 άλλα πλοία του Ρωσικού ναυτικού και θεωρείται από αμερικάνικες πηγές ως η μεγαλύτερη ρωσική άσκηση ναυτικού μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Η συγκεκριμένη αποστολή περιλάμβανε μεταξύ άλλων την εκτόξευση πυραύλων Κρουζ από το Κουρσκ και αμέσως μετά την συνάντησή του με έναν σχηματισμό πλοίων και την προσβολή τους με ομοβροντία τορπιλών. Η αναφορά για την επίτευξη του δεύτερου τμήματος της αποστολής αναμενόταν στις 18:00, ώρα Μόσχας, αλλά δεν έφτασε στην καθορισμένη ώρα, ούτε και αργότερα.
Οι εκρήξεις
Στις 07:47 ώρα Ρωσίας, σεισμογράφοι στη Νορβηγία καταγράφουν δόνηση έντασης 2,2 Ρίχτερ και δύο λεπτά αργότερα καταγράφεται, από περισσότερους σεισμογράφους ανά τον κόσμο, δόνηση 4,2 Ρίχτερ. Οι δονήσεις οφείλονταν σε εκρήξεις που είχαν σημειωθεί στο Κουρσκ, το οποίο εκείνη την ώρα βρισκόταν στην περιοχή με γεωγραφικές συντεταγμένες 69° 40′ 0″ N 37° 35′ 0″ E, και αντιστοιχούν σε 0,02 με 0,1 τόννους ΤΝΤ η πρώτη και σε 5 τόννους TNT η δεύτερη.
Ωστόσο ο Βλαντίμιρ Κουρογιέντοφ, επικεφαλής του Ρωσικού Ναυτικού ανέφερε πως το Κουρσκ συγκρούστηκε, χωρίς να αναφέρει με τι. Η επίσημη θέση του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού είναι ότι, παρόλο που παρατηρούσε τις ασκήσεις του Ρωσικού Ναυτικού, κανένα πλοίο ή υποβρύχιό του δεν συμμετείχε σε σύγκρουση με το Κουρσκ.
Οι εκρήξεις που αναφέρθηκαν προκλήθηκαν, σύμφωνα με έρευνες που έγιναν αργότερα, στο εμπρόσθιο τμήμα του υποβρυχίου και καθώς το υποβρύχιο ήταν σε βάθος περισκοπίου. Εξαιτίας των εκρήξεων αυτών τα δύο μπροστινά τμήματα πλημμύρισαν, με αποτέλεσμα να πνιγούν όσοι βρισκόταν εκεί.
Άλλα υποβρύχια έσπευσαν στο σημείο του ατυχήματος και το βρήκαν να έχει υποστεί βλάβες και να βρίσκεται με κάποια κλίση στο βυθό της θάλασσας, σε βάθος μεταξύ 100 και 160 μέτρων. Αναφορές που έγιναν μέχρι και τη Δευτέρα 14 Αυγούστου 2000, δήλωναν πως η επικοινωνία με τον κυβερνήτη Λιάτσιν, επανήλθε μετά από μία ημέρα πλήρους σιγής του ασυρμάτου. Μετέπειτα αναφορές όμως δηλώνουν, πως οι αρχικές ήταν πολύ αισιόδοξες και εσφαλμένες.
– Οι απόπειρες διάσωσης, τα σενάρια και η ανέλκυση το υποβρυχίου
Κουρσκ | Kursk
Τα σκοτεινά σενάρια και το πυκνό μυστήριο γύρω από τα αίτια που οδήγησαν στη βύθιση του ρωσικού πυρηνοκίνητου υποβρυχίου Κουρσκ, τον Αύγουστο του 2000, στη θάλασσα του Μπάρεντς, και στον θάνατο των 118 μελών του πληρώματος.
.
.
Βίντεο από: Sotiris Danezis