Tουλάχιστον 5 χώρες της ΕΕ χρησιμοποίησαν το λογισμικό κατασκοπείας Pegasus – Οι απαντήσεις για την Κύπρο που δεν ικανοποίησαν και ο φόβος των πολιτών ότι παρακολουθούνται – Υποψίες για χρήση του «διαβολικού» λογισμικού και στην Κύπρο και μάλιστα από κυβερνητικές υπηρεσίες – Εκτιμήσεις ειδικών ότι έχουμε ακόμα πολλά να δούμε και να ακούσουμε
Μία αόριστη απάντηση για τον ρόλο της Κύπρου σε ένα «παιχνίδι» διεθνούς κατασκοπείας και η υποψία των πολιτών ανά τον κόσμο ότι ενώ μιλούν στο κινητό, ανταλλάζουν μηνύματα ή σερφάρουν στο διαδίκτυο, παρακολουθούνται. Το δεύτερο πάντως, μόνο σε αποκύημα της φαντασίας δεν φαίνεται να αποδίδεται.
Είναι μάλιστα σενάριο που αφορά και την Κύπρο, καθώς το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήθηκε το κακόβουλο λογισμικό παρακολούθησης Pegasus από κυβερνητικές υπηρεσίες της Κύπρου, ενίσχυσε με την μισή απάντηση που έδωσε προ ημερών ενώπιον ευρωβουλευτών, ο Χαΐμ Γκελφάντ, αξιωματούχος της εταιρείας που το παράγει, NSO.
«Όσον αφορά στο ερώτημα ποιος χρησιμοποιεί -αν το πράττει- το σύστημα στην Κύπρο, δεν μπορούμε να απαντήσουμε σε αυτό. Σχετικά με το αν πουλήθηκε κάτι μέσω Κύπρου, έχω ξεκαθαρίσει στο παρελθόν ότι δεν πουλήσαμε ποτέ και δεν θα πουλήσουμε ποτέ το Pegasus μέσω Κύπρου» είπε μεταξύ άλλων ο Γκελφάντ απαντώντας σε ερωτήσεις ευρωβουλευτών για το πολυσυζητημένο λογισμικό. Η συγκεκριμένη απάντηση δόθηκε σε ερώτηση που τέθηκε από τον ευρωβουλευτή του ΑΚΕΛ και αντιπρόεδρο της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου για το Pegasus, Γιώργο Γεωργίου.
Η ισραηλινή εταιρεία spyware NSO Group είπε στους Ευρωπαίους νομοθέτες ότι τουλάχιστον πέντε χώρες της ΕΕ έχουν χρησιμοποιήσει το λογισμικό της και η εταιρεία έχει τερματίσει τουλάχιστον μία σύμβαση με χώρα μέλος της ΕΕ μετά από κατάχρηση του λογισμικού παρακολούθησης Pegasus.
Πάντως, όπως ανέφεραν άνθρωποι που γνωρίζουν δεδομένα για την υπόθεση όταν κλήθηκαν από τη Cyprus Times, ο κλοιός στενεύει και μόνο απίθανο δεν είναι το επόμενο διάστημα να ακούσουμε και να δούμε πολλά σε σχέση με χρήση του Pegasus ακόμα και από κυβερνητικές υπηρεσίες της Κύπρου.
Ακόμα και πληροφορίες που φτάνουν ενώπιον της Ειδικής Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που συστάθηκε και διεξάγει έρευνες επί τούτου, φαίνεται να οδηγούν προς αυτή την κατεύθυνση.
Ενδεικτικό της σημασίας που αποδίδεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στη συγκεκριμένη υπόθεση, το γεγονός ότι το συγκεκριμένο λογισμικό είναι αυτό με το οποίο μυστικές υπηρεσίες χωρών φέρονταν να παρακολουθούσαν τα τηλέφωνα του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και αυτό του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.
Κατασκοπευτικό βαν
Σε ότι αφορά τις έρευνες για που αφορούν την Κύπρο, στο μικροσκόπιο τίθεται και η υπόθεση που αφορά το περιβόητο κατασκοπευτικό βαν, με σκοπό να διαφανεί κατά πόσο μέσα σε αυτό υπήρχε ή δεν υπήρχε το Pegasus. Ερευνώνται επίσης και ζητούνται απαντήσεις ως προς το πώς χειρίστηκε η Κύπρος αυτό το ζήτημα και αν το χειρίστηκε με επάρκεια, μέσα από μια σωστή δικαστική δεοντολογία, στη βάση ποιου δικαίου και εάν το εθνικό δίκαιο της Κύπρου συνάδει με ευρωπαϊκά δεδομένα.
Όπως είχε αναφερθεί σε παλαιότερα δημοσιεύματα, στο επίμαχο βίντεο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Forbes, στο οποίο εμφανιζόταν ο ιδιοκτήτης της Wispear, Tal Dilian, να διαφημίζει τις κατασκοπευτικές υποδομές που διαθέτει στη Λάρνακα, μεταξύ των οποίων και το μαύρο βαν που μπορούσε να υποκλέψει δεδομένα από κινητά, το λογισμικό που διέθετε το βαν φέρεται να είχε κωδικοποιηθεί από την NSO.
50.000 αριθμοί τηλεφώνων
Υπενθυμιζεται ότι η χρήση και οι δυνατότητες του «διαβολικού» όπως χαρακτηρίστηκε λογισμικού αποκαλύφθηκε, όταν διεθνής κοινοπραξία ερευνητικών δημοσιογράφων δημοσίευσε στοιχεία που προκάλεσαν «σεισμό» στην διεθνή κοινότητα.
Οι εκτιμήσεις της κοινοπραξίας έκαναν λόγο για περισσότερους από 50 χιλιάδες αριθμούς τηλεφώνων, δημοσιογράφων, ακτιβιστών και πολιτικών που φέρονται να παρακολουθούνται για καιρό μέσω του επίμαχου λογισμικού, το οποίο μπορούσε να έχει πρόσβαση σε ηλεκτρονική αλληλογραφία, φωτογραφίες, βίντεο και προσωπικές συνομιλίες.
Υπόθεση Κασόγκι
H «διαβολική» χρήση του συστήματος, σύμφωνα με δημοσιεύματα σε διεθνή ΜΜΕ, φαίνεται να βρίσκεται πίσω από την δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, ο οποίος παρακολουθείτο από μυστικές υπηρεσίες της πατρίδας του προτού δολοφονηθεί στην πρεσβεία της χώρας του στην Τουρκία.
Η Ειδική Επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου και οι απαντήσεις που ψάχνει
Αντικείμενο έρευνας της Ειδικής Επιτροπής, η οποία αποτελείται από 38 ευρωβουλευτές, είναι καταγγελίες που σχετίζονται με την παραβίαση του δικαίου της ΕΕ κατά τη χρήση του λογισμικού παρακολούθησης, ενώ παράλληλα εξετάζονται υφιστάμενοι εθνικοί νόμοι που διέπουν την παρακολούθηση και κατά πόσο το λογισμικό Pegasus χρησιμοποιήθηκε για παρακολούθηση κινητών τηλεφώνων πολιτικών, αξιωματούχων και δημοσιογράφων στα κράτη μέλη, κατόπιν καταγγελιών κατά των κυβερνήσεων Ουγγαρίας και Πολωνίας.