Oι μάχες στην Ουκρανία και ο πόλεμος των Μεγάλων Δυνάμεων για την παγκόσμια ισχύ
- Η Ουκρανία είναι το θύμα, είναι το “πιόνι” που θυσιάστηκε συνειδητά απο φίλους και εχθρούς, σαν πρόσχημα της αντιπαράθεσης. Και οι δυτικοί γνώριζαν ότι δεν μπορούν να στηρίξουν στο πεδίο της μάχης την Ουκρανία, δεν μπορούν γενικώς να εξασφαλίσουν την εδαφική της ακεραιότητα. Είχε φανεί άλλωστε απο το 2014.
- Το ερώτημα όμως είναι αν όλα αυτά, όλες οι απαγορεύσεις, θα φέρουν τον πλούτο απο τις νέες δυνάμεις πίσω στην Αμερική και στην Ευρώπη; Και το ακόμα σπουδαιότερο ερώτημα είναι αν ο υπόλοιπος κόσμος έχει πλέον ανάγκη την Δύση όπως την είχε κάποτε; Η μήπως συμβαίνει το εντελώς ανάποδο;
του Σπύρου Σουρμελίδη
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία με πρώτα θύματα τα εκατομμύρια των αμάχων και των ξεριζωμένων, είναι μόνο μια σκηνή του έργου που βρίσκεται σε εξέλιξη. Μια αιματηρή σκηνή, που είναι δυστυχώς μόνο το πρόσχημα για την μεγάλη αντιπαράθεση ΗΠΑ, Ρωσίας , Κίνας και Γερμανίας- ΕΕ. Όλες αυτές οι κυρώσεις θα μείνουν και αν ακόμα γίνει ένα θαύμα και η Ρωσία αποχωρήσει απο την Ουκρανία. Γιατί ο στόχος είναι να αλλάξουν οι σημερινοί κανόνες εμπορίου, επενδύσεων , οικονομικών ακόμα και πολιτιστικών συναλλαγών.
Το ερώτημα όμως είναι αν όλα αυτά, όλες οι απαγορεύσεις, θα φέρουν τον πλούτο απο τις νέες δυνάμεις πίσω στην Αμερική και στην Ευρώπη;
Και το ακόμα σπουδαιότερο ερώτημα είναι αν ο υπόλοιπος κόσμος έχει πλέον ανάγκη την Δύση όπως την είχε κάποτε; Η μήπως συμβαίνει το εντελώς ανάποδο; Μήπως είναι η Δύση που πλέον δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τον υπόλοιπο κόσμο;
Τη στιγμή που ο πρώτος ρωσικός πύραυλος έπληξε το Κίεβο, ο Πούτιν έδειξε ότι αποφάσισε να “συγκρουστεί” απευθείας με τον Μπάϊντεν , γνωρίζοντας ότι οι Γερμανοί (Ευρωπαίοι) πλέον θα παίζουν δευτερεύοντα ρόλο. Επέλεξε την σύγκρουση με την Δύση, γνωρίζοντας ότι η επιδίωξη της Ουάσιγκτον είναι να χωριστεί ξανά ο κόσμος, να σηκωθούν “τείχη”, με την ελπίδα ότι η παγκοσμιοποίηση θα πάψει να ευνοεί την Κίνα, την Ινδία, την Ρωσία κλπ…σε βάρος της κραταιάς ακόμα Δύσης. Όλες αυτές οι κυρώσεις θα μείνουν και αν ακόμα γίνει ένα θαύμα και η Ρωσία αποχωρήσει απο την Ουκρανία. Γιατί ο στόχος είναι να αλλάξουν οι σημερινοί κανόνες εμπορίου, επενδύσεων , οικονομικών συναλλαγών. Να απονευρωθεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, να αποδυναμωθεί η επιρροή και η οικονομικο-πολιτική επιρροή της Κίνας στην Ευρώπης, στην Ασία, στην Αφρική, στην Αυστραλία ακόμα και στην αμερικανική Ήπειρο.
Ο Πούτιν εισέβαλε στην Ουκρανία γνωρίζοντας ότι οι συνέπειες θα είναι η επαναχάραξη των οικονομικών σχέσεων παγκοσμίως όπως και των ισορροπιών ισχύος. Με την Κίνα να υποχρεώνεται και αυτή να πάρει θέση , όπως και ο υπόλοιπος κόσμος, που πλέον δεν είναι αποικίες των Αμερικανών και των Ευρωπαίων. Υπολογίζοντας και το δικό του κόστος, σε αυτή την δύσκολη αντιπαράθεση.
Η Ουκρανία ως πιόνι – θύμα
Η απάντηση των Αμερικανών και των Ευρωπαίων (που αποφάσισαν να ακολουθήσουν πλήρως την Ουάσιγκτον, με μικρές διαφοροποιήσεις λόγω της ενεργειακής ανάγκης απο τη Ρωσία) ήταν οικονομικές, εμπορικές, τραπεζικές , πολιτιστικές κ.α. κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας. Κάτι που ήταν διακηρυγμένο άρα αναμενόμενο να συμβεί.
Η Ουκρανία είναι το θύμα, είναι το “πιόνι” που θυσιάστηκε συνειδητά απο φίλους και εχθρούς, σαν πρόσχημα της αντιπαράθεσης. Και οι δυτικοί γνώριζαν ότι δεν μπορούν να στηρίξουν στο πεδίο της μάχης την Ουκρανία, δεν μπορούν γενικώς να εξασφαλίσουν την εδαφική της ακεραιότητα. Είχε φανεί άλλωστε απο το 2014.
Όλα όσα γίνονται αυτές τις μέρες δεν αποβλέπουν στην καταδίκη ή την αντιμετώπιση της ρωσικής εισβολής.
Αποβλέπουν στην εκ νέου διαμόρφωση των σχέσεων συμβίωσης πάνω στον πλανήτη Γη. Και αυτή τη φορά το πρόβλημα είναι παγκόσμιο! Ο πόλεμος των Αυτοκρατοριών τους παλιότερους αιώνες, είχε σχεδόν περιφερειακό χαρακτήρα. Στον 20ο Αιώνα είχαμε δυο Παγκόσμιους Πολέμους, που διαμόρφωσαν βασικά δυο Μεγάλες Δυνάμεις. Την Αμερική και την Ρωσία. Διαμόρφωσαν δυο Κόσμους που προσπάθησαν να ζήσουν ξεχωριστά. Με όλους τους άλλους όμως σε αδύναμη θέση, ακόμα και την Κίνα.
Η κατάρρευση της Ρωσικής-Σοβιετικής Αυτοκρατορίας , σε συνδυασμό με την ραγδαία εξέλιξη της ψηφιακής τεχνολογίας, μας έφερε στην εποχή της Παγκοσμιοποίησης. Τα σύνορα (κάθε είδους όρια) έπεσαν. Και το 1999 στην Αμερική πανηγύριζαν για τον 21ο Αιώνα που θα ήταν …αμερικανικός.
Δέκα χρόνια μετά άρχισε να φαίνεται ότι θα είναι….κινεζικός!
Η παγίδα του Θουκυδίδη
Μεγάλοι Αμερικανοί αναλυτές, επιστήμονες , ιστορικοί, εμπειρογνώμονες για το ΣυμβούλιοΑσφαλείας και τον Λευκό Οίκο, άρχισαν να γράφουν για την νέα κατάσταση. Τονίζοντας οτι αν η Αμερική επιδιώξει να συγκρουστεί με τις ανερχόμενες δυνάμεις την Κίνα και την Ρωσία, θα κινδυνέψει ακόμα και με καταστροφή. Στο προφητικό βιβλίο του ¨Η Παγίδα του Θουκυδίδη” ο Γκράχαμ Αλισον (κορυφαίος πολιτικός επιστήμονας και σύμβουλος Προέδρων) τόνισε ότι οι ΗΠΑ δεν πρέπει να πέσουν στην παγίδα που έπεσαν η αρχαία Σπάρτη και η αρχαία Αθήνα.
Πολέμησαν γιατί η Σπάρτη προσπάθησε να ανακόψει την ραγδαία άνοδο της Αθήνας. Ο πόλεμος κράτησε 30 χρόνια, κατέστρεψαν πόλεις και αποικίες για να καταστραφούν στο τέλος και οι δυο.
Ο Τζο Μπάϊντεν δεν διαβάζει τον Αλισον του 2017 αλλά τον Μπρεζίνσκι του 1999. Θεωρώντας ότι οι ΗΠΑ πρέπει να περιορίσουν με όποιο τρόπο την Κίνα, αλλά και την Ρωσία. Πρέπει να επανασυσπειρώσουν των δυτικό κόσμο, για να να αντιμετωπισθεί η άνοδος της Κίνας.
Η διαφορά με παλιότερες αυτοκρατορικές αντιπαλότητες είναι πως ο σημερινός κόσμος είναι πιο πολύπλοκος απο ποτέ.
Το αγκάθι που λέγεται Γερμανία
Όλες οι εκτιμήσεις των Αμερικανών έδειχνα ότι μετά το 2024 η Κίνα θα είναι πλέον η πρώτη οικονομική δύναμη στον πλανήτη. Με την Αμερική να περνά στην δεύτερη θέση. Και ενώ όλοι έβλεπαν και κατανοούν την αντιπαλότητα με την Κίνα, ήταν και είναι δύσκολονα κατανοήσουν γιατί η αντιπαράθεση ξεκίνησε απο την Ρωσία.
Γιατί οι υπολογισμοί των Αμερικανών ανέδειξαν ένα κρυφό αγκάθι, που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ακόμα πιο επικίνδυνο για την αμερικανική Αυτοκρατορία. ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΑ. Το Βερολίνο εργάστηκε σαν μυρμήγκι τα τελευταία 30 χρόνια. Πατώντας πάνω στην ΕΕ και στο ευρώ, ανέπτυξε την οικονομία της, χωρίς να έχει γεωπολιτικό βάρος. Ταυτόχρονα όμως αξιοποίησε την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Ανέπτυξε παραγωγικά δίκτυα στην Ανατολική Ευρώπη, και σε όλο τον μετασοβιετικό χώρο, πρωτίστως μέσα στην ίδια την Ρωσία. Δεν έμεινε στην Μόσχα και στο Βλαδιβοστόκ, ανέπτυξε παραγωγικά δίκτυα και στην Κίνα.
Η συνεργασία της Γερμανίας με την Ρωσία και την Κίνα, δημιουργούσε μια νέα τεράστια δύναμη, το άθροισμα της οποίας θα ήταν μη ελέγξιμο απο την Ουάσιγκτον. Η Ρωσία είχε ακουμπήσει πάνω στην Γερμανία (χωρίς κανείς να το ομολογεί) , δεν πούλαγε μόνο φυσικό αέριο στο Βερολίνο. Είχε στενή τεχνολογική και ερευνητική συνεργασία. Οι ρωσικές γνώσεις συν τα τεράστια αποθέματα πρώτων υλών, σε συνδυασμό με τα γερμανικά επιτεύγματα , δημιούργησαν μια κρυφή τρίτη δύναμη. Κανείς δεν έκανε δημοσίως αυτή την πρόσθεση Γερμανία + Ρωσία. Οι Αμερικανοί όμως την
έβλεπαν .
Η βιασύνη του Τζο Μπάϊντεν
Ήταν Μάρτιος του 2021 (μόλις τον Ιανουάριο είχε ορκιστεί) όταν ο Τζο Μπάιντεν ρωτήθηκε σε συνέντευξη στο ABC : “Πιστεύετε ότι ο Πούτιν είναι δολοφόνος;”. Για να απαντήσει κάπως διστακτικά “Μμμ… χμμμ… το πιστεύω”. Ήταν επόμενο η δήλωση του νέου Αμερικανού Προέδρου να προκαλέσει την αντίδραση της Μόσχας. “Του εύχομαι να είναι καλά στην υγεία του” είπε ο ίδιος Πούτιν, η κυβέρνηση του όμως ανακάλεσε τον πρέσβη της στην Ουάσιγκτον, Ανατόλυ Αντόνοφ , Οι προσεκτικοί σχολίασαν τότε: Αρχίζει ένας νέος Ψυχρός Πόλεμος;
Ο Τζο Μπάϊντεν μόλις ανέλαβε άλλαξε το σύνθημα του Τραμπ “Πρώτα η Αμερική” με το σύνθημα “Η Αμερική Επιστρέφει”. Και απο τις πρώτες ενέργειες του ήταν η ενασχόληση με την …Ουκρανία. Τονίζοντας οτι το Κίεβο δικαιούται να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Ήταν φυσικά το κρίσιμο θέμα για την Μόσχα. Η οποία ήταν ενοχλημένη απο την ένταξη στο ΝΑΤΟ όλων των ανατολικοευρωπαϊκών χωρών , συμπεριλαμβανομένων και των Βαλτικών.
Οταν όμως αλλαξε η κυβέρνηση στο Κίεβο, το 2014, ο Πούτιν δεν άντεξε, προσάρτησε την Κριμαία και δημιουργήθηκε μια ανοικτή πληγή, η απόσχιση του Ντονμπάς. Ο Ομπάμα αντέδρασε σχετικά ήπια, πρωτίστως επειδή η Μέρκελ πρόλαβε να φτιάξει μια …τετραμελή επιτροπή: Ρωσία, Ουκρανία, Γαλλία και Γερμανία. Για να φτάσουμε στις Συμφωνίες του Μίνσκ. Ποιός όμως έλειπε απο το τραπέζι; Οι ΗΠΑ.
Η εκλογή ομως του Τραμπ, αφησε τις εκκρεμότητες ανοικτές, γιατί ο προηγούμενος Πρόεδρος δεν έβλεπε την αναγκαιότητα της σύγκρουσης με την Ρωσία.
Το 2014 η Αγκελα Μέρκελ είχε καταφέρει να αποσοβήσει την κρίση και την διαφαινόμενη ηδη σύγκρουση Αμερικής- Ρωσίας.
Τον Δεκέμβριο του 2021 δεν υπήρχε Τραμπ στον Λευκό Οίκο, αλλά ούτε και η Αγκελα Μέρκελ στην Καγκελαρία. Ήταν όμως και η στιγμή που ο Nord Stream 2 ακούμπησε στις γερμανικές ακτές. Αν αυτός ο δεύτερος αγωγός λειτουργούσε , η Γερμανία δεν θα ήταν
μόνο αγοραστής ρωσικού φυσικού αερίου, αλλά και χοντρέμπορας για όλη την Ευρώπη. Η Γερμανία θα μοίραζε ενέργεια στους άλλους Ευρωπαίους ως συνέταιρος της Gasprom.
Ήταν η στιγμή που ο Τζο Μπάϊντεν έπρεπε να δράσει. Έπρεπε να σφίξει τις βίδες γύρω απο την Ρωσία όσο ήθελε. Και αυτό έκανε.
Η απάντηση Πούτιν
Το ερώτημα ήταν τι θα κάνει ο Πούτιν. Και έκανε αυτό που οι Γερμανοί και οι Ευρωπαίοι δεν περίμεναν. Τους “εγκατέλειψε” άφησε να καταστραφεί η συνεργασία Ρωσίας – Γερμανίας, αντιμετωπίζοντας ευθέως τους Αμερικανούς. Με όποιο κόστος για την Ρωσία.
Θεωρώντας ότι η Ρωσία δεν είναι περίκλειστη χώρα. Υπάρχει ο γίγαντας Κίνα που δεν θα ακολουθήσει τους Αμερικανούς , αφού έρχεται και η ώρα της αντιπαράθεσης Αμερικής – Κίνας. Θεωρώντας ότι οι Ευρωπαίοι τελικώς θα συρθούν πίσω απο τις ΗΠΑ , δεν θα φερθούν όπως η Μέρκελ.
Εκτιμώντας επίσης ότι όλες οι ανερχόμενες δυνάμεις, Ινδία, Αραβικός Κόσμος, Βιετνάμ, Νιγηρία, Ινδονησία κλπ, κλπ, όχι μόνο δεν είναι αποικίες των δυτικών ,αλλά έχουν κάθε όφελος να σταθούν απέναντι στις κυρώσεις.
Εκτιμώντας επίσης ότι πολύ σύντομο το κόστος για τους ευρωπαίους θα είναι μεγάλο.
Πρώτα για τους Γερμανούς που χάνουν το τεράστιο δίκτυο τους στην Ρωσία , δεχόμενοι συγχρόνως την τεράστια μεταναστευτική πίεση.
Εκτός απο ολα αυτά όμως η Μόσχα υπολόγισε και κάτι ακόμα. Αν δεν αντιδράσει στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, θα έρθει σύντομα η ώρα που η Ρωσία θα προκληθεί για την Κριμαία και το Ντονμπάς. Και τότε θα έπρεπε να αντιδράσει πολεμώντας όχι με την Ουκρανία αλλά με το …ΝΑΤΟ. Που σημαίνει κίνδυνο πυρηνικής σύγκρουσης.
Έχει η παγκοσμιοποίηση όπισθεν;
Όλες αυτές οι κυρώσεις θα μείνουν και αν ακόμα γίνει ένα θαύμα και η Ρωσία αποχωρήσει απο την Ουκρανία. Γιατί ο στόχος είναι να αλλάξουν οι σημερινοί κανόνες εμπορίου, επενδύσεων , οικονομικών συναλλαγών. Να απονευρωθεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, να αποδυναμωθεί η επιρροή και η οικονομικο-πολιτική επιρροή της Κίνας στην Ευρώπης, στην Ασία, στην Αφρική, στην Αυστραλία ακόμα και στην αμερικανική Ήπειρο.
Οι κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας είναι η αρχή, είναι η καλύτερη αφορμή. Και το γιατί ξεκίνησαν όλα απο την Ρωσία και δεν στράφηκε η Ουάσιγκτον απευθείας στην Κίνα , το εξηγήσαμε παραπάνω. Η Αμερική απο μόνη της δεν έχει κανένα νόημα να πάρει μέτρα.
Πρέπει να ακολουθήσει και η Ευρώπη, πρέπει να σπάσει η στενή σχέση της Γερμανίας πρώτα με την Ρωσία και στην συνέχεια με την Κίνα.
Οι κυρώσεις αυτές στρέφονται και κατά της Ευρώπης, πολύ απλά γιατί υπάρχει αλλαγή σχέσεων , εμπορικών , τραπεζικών, οικονομικών , ακόμα και πολιτιστικών. Υπάρχουν συνέπειες οι οποίες επηρεάζουν ακόμα και τις ΗΠΑ. Πρέπει να βρεθούν νέες αγορές, να γίνουν νέες επενδύσεις (ενώ χάνονται οι παλιές) πρέπει να προκύψει αλλαγή ακόμα και στο εσωτερικό των κρατών της Δύσης.
Το ερώτημα όμως είναι αν όλα αυτά, όλες οι απαγορεύσεις, θα φέρουν τον πλούτο απο τις νέες δυνάμεις πίσω στην Αμερική και στην Ευρώπη;
Και το ακόμα σπουδαιότερο ερώτημα είναι αν ο υπόλοιπος κόσμος έχει πλέον ανάγκη την Δύση όπως την είχε κάποτε; Η μήπως συμβαίνει το εντελώς ανάποδο; Μήπως είναι η Δύση που πλέον δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τον υπόλοιπο κόσμο;
Και αν ακόμα φύγουν όλες οι αμερικανικές επενδύσεις απο την Κίνα, τι θα πάθει η Κίνα;
Μόνο η εσωτερική της αγορά είναι δυο φορές μεγαλύτερη απο τις αγορές των ΗΠΑ και τη ΕΕ μαζί. Η Κίνα είναι πλέον μια τεχνολογική υπερδύναμη. Δεν είναι η Κίνα του 1980.
Η Ινδία είναι ο γίγαντας του 1,5 δις κατοίκων, μια τεράστια αγορά απο μόνη της, η οποία επίσης έχει στα χέρια της τεχνολογία και πυρηνικά. Όπως η Ρωσία και η Κίνα.
Χώρες όπως το Βιετνάμ, η Ινδονησία, η Νιγηρία, το Κογκό, η Νότια Αφρική, το Καζακστάν, η Τουρκία, το Ιράν, έχουν αυτοδύναμη πορεία. Και το κυριότερο είναι ανεξάρτητες, δεν είναι πλέον αποικίες.
Όλες αυτές οι χώρες εκτός ΗΠΑ και ΕΕ, αντλούν πράγματι ένα σημαντικό μέρος του παγκόσμιου πλούτου. Στο ισοζύγιο αφαιρούνται απο την ΕΕ και τις ΗΠΑ. Όσα μέτρα , όσες κυρώσεις κατά Ρωσίας, Κίνας, Ιράν ή Καζακστάν και αν πάρουν οι δυτικοί, δεν μπορούν πια να εμποδίσουν την ελεύθερη πορεία αυτών των χωρών, ούτε τη μεταξύ τους συνεργασία.
Στην Ασία κατοικεί το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού και μπορούν και αυτός πλέον να πάει στο σούπερ μάρκετ, δημιουργώντας πλούτο και τζίρο πολλαπλάσιο απο αυτόν που δημιουργεί η δυτική κοινωνία.
Επομένως το ερώτημα είναι κρίσιμο: Έχει η παγκοσμιοποίηση όπισθεν;
Η μήπως η Δύση κινδυνεύει τελικώς να απομονωθεί μέσα στα Τείχη” που προσπαθεί να σηκώσει για να εμποδίσει την ανάπτυξη όλων των άλλων;
ΥΓ: Το έργο μόλις ξεκίνησε, βλέπουμε την πρώτη αιματηρή σκηνή, και θα ακολουθήσουν και πολλές ακόμα. Μακριά απο την Ουκρανία, προφάσεις και αυτές όπως η πρώτη.