Η θέση του υπουργού Άμυνας Στέφαν Γιάνεφ ότι δεν υπάρχει ανάγκη ανάπτυξης πρόσθετων στρατευμάτων του ΝΑΤΟ έχει δημιουργήσει σοβαρές πολιτικές εντάσεις στη Σόφια. Ο Πρωθυπουργός Κιρίλ Πέτκοφ αντέδρασε αμέσως λέγοντας ότι ο υπουργός εξέφρασε την προσωπική του θέση, η οποία δεν έπρεπε να εκφραστεί με αυτόν τον τρόπο.
«Η θέση μου είναι ότι μια τέτοια συζήτηση, που είναι στην πραγματικότητα μια προσέγγιση, μπορεί να οδηγήσει εν δυνάμει σε ανεπιθύμητη αύξηση των εντάσεων στην περιοχή. Επιπλέον, σε αυτό το στάδιο, δεν συντρέχουν λόγοι να θεωρήσουμε τις ελεγχόμενες διαδικασίες ως άμεση απειλή για τη Συμμαχία και τη σχετική ζώνη ασφαλείας», έγραψε ο Γιάνεφ στο Facebook την Τρίτη.
Ο πρωθυπουργός απάντησε την επόμενη μέρα, αναφέροντας ότι η Βουλγαρία θα συνεχίσει να είναι ενεργό μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ και ότι θα υπάρξει συντονισμός αναφορικά με τέτοιου είδους αποφάσεις.
«Μια τέτοια απόφαση δεν μπορεί να ληφθεί με προσωπική γνώμη κανενός. Τέτοιου είδους προσωπικές απόψεις δεν εκφράζονται με αυτόν τον τρόπο. Ο καλύτερος τρόπος για να συνεχίσουμε την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ στα ανατολικά μας σύνορα είναι να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τα διπλωματικά μέσα και τα ειρηνικά μέσα. Είναι προς το συμφέρον της Βουλγαρίας να μην υπάρχει στρατιωτικός νόμος στη γειτονιά», δήλωσε ο Πέτκοφ.
Σε συνάντηση στις Βρυξέλλες με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στις 17 Δεκεμβρίου, ο Πέτκοφ ανακοίνωσε ότι η θέση της Βουλγαρίας για τη σύγκρουση Ουκρανίας-Ρωσίας είναι σε πλήρη αλληλεγγύη με την ΕΕ.
Η θέση του Γιάνεφ εκφράστηκε όταν η γερμανική εφημερίδα Der Spiegel αναφέρθηκε στις ανεπίσημες πληροφορίες της ότι ο υψηλόβαθμος στρατηγός του ΝΑΤΟ Τεντ Γουόλτερς είχε προτείνει στη Συμμαχία να καθιερώσει στρατιωτική παρουσία σε Βουλγαρία και Ρουμανία, καθώς ρωσικά στρατεύματα αναπτύσσονταν κοντά στα ουκρανικά σύνορα. Το ΝΑΤΟ αρνήθηκε να σχολιάσει τον ισχυρισμό.
Το φιλοευρωπαϊκό κόμμα Δημοκρατική Βουλγαρία, μέρος του κυβερνητικού συνασπισμού, απαίτησε κοινοβουλευτική ακρόαση με τον υπουργό Άμυνας. «Πιστεύουμε ότι η Βουλγαρία δεν έχει την πολυτέλεια να δηλώνει ουδέτερη, κάτι που θα είναι υπέρ της επεκτατικής πολιτικής στην περιοχή του Κρεμλίνου», δήλωσε ο συμπρόεδρος του συνασπισμού Χρίστο Ιβάνοφ.
Η αντιπαράθεση λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο γεωπολιτικών εντάσεων και κατηγοριών από τη Μόσχα ότι η Δύση ενισχύει την στρατιωτική της ικανότητα στην Ουκρανία και τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης.
Παραδοσιακά, η Βουλγαρία έχει διαιρεθεί εσωτερικά μεταξύ «γερακιών» και «περιστεριών» σχετικά με τη Ρωσία, αν και η ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ δεν αμφισβητείται μεταξύ των κυρίαρχων κομμάτων. Μόνο οι περιθωριακές πολιτικές δυνάμεις υποστηρίζουν την έξοδο της χώρας από το ΝΑΤΟ.
Ο Στέφαν Γιάνεφ, πρώην στρατηγός, ο οποίος έχει εκπαιδευτεί στις ΗΠΑ και έχει υπηρετήσει σε δομές του ΝΑΤΟ, δύσκολα μπορεί να κατηγορηθεί ότι είναι κατά του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, η θέση του μπορεί να ερμηνευθεί ότι εκπροσωπεί εκείνους τους κυβερνητικούς κύκλους της Βουλγαρίας που δεν βλέπουν την ανάγκη για πρόσθετα στρατεύματα του ΝΑΤΟ σε ένα τόσο τεταμένο διεθνές πλαίσιο.
Υπάρχει ήδη περιορισμένος αριθμός αμερικανικών στρατευμάτων στη Βουλγαρία σε τρεις βάσεις στο πλαίσιο συμφωνίας που υπεγράφη το 2006, βάσει της οποίας στη χώρα δεν μπορούν να βρίσκονται περισσότερα από 2.500 αμερικανικά στρατεύματα.
(Krassen Nikolov | EURACTIV.bg, Georgi Gotev| EURACTIV.com)